یادداشت روزنامه صباح| مؤسسه رَند یکی از حلقه‌های ضدترکیه در پنتاگون و ناتو
در گزارشی که مؤسسه رند در مورد ترکیه تدوین کرده و بر میز سران پنتاگون گذاشته٬ رویکرد سیاسی و امنیتی خاصی در قبال مکانیسم تصمیم‌گیری‌های سیاسی و دفاعی آنکارا وجود دارد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ سال 2019 میلادی برای روابط سیاسی و دفاعی آنکارا ــ واشنگتن٬ سال سخت و دشواری بود و بارها٬ دولت اردوغان از ترس تصمیمات و اقدامات عجولانه و غیرقابل پیش‌بینی دونالد ترامپ٬ در موقعیت ترسناکی قرار گرفت.
تیم اردوغان٬ پیش‌تر و به‌ویژه در دوران مسئولیت جان بولتون در مقام مشاور امنیت ملی کاخ سفید٬ تصور می‌کرد فقط برخی از اطرافیان ترامپ ضد ترکیه هستند و او را علیه آنکارا تحریک می‌کنند و تا زمانی که اردوغان٬ شخصاً بتواند مشکلات را با خود ترامپ در میان بگذارد٬ معضلی در کار نخواهد بود.
اما بعداً٬ مشخص شد که این تصور از بیخ‌وبن غلط بوده و تیم اردوغان در این مورد تحلیل دقیق و واقع‌بینانه‌ای نداشته است، چرا که اول، خود ترامپ نیز سیاستمدار شایان اعتمادی نیست و دیدگاه مثبتی در قبال ترکیه ندارد.
دوم، تیم‌های دفاعی ــ امنیتی مجلس سنا٬ مجلس نمایندگان٬ سازمان جاسوسی سیا٬ حلقه‌های پیدا و پنهان ارتش آمریکا و همچنین وزارت دفاع یا پنتاگون٬ دیدگاه خاصی در مورد ترکیه دارند و نه‌تنها حاضر به پذیرش نظرات ترامپ نیستند بلکه هدایت ترامپ را نیز در دست گرفته‌اند و نمونه روشن آن نیز٬ تحریم دفاعی ترکیه توسط کنگره و به محاق رفتن تحویل 42 فروند هواپیمای پیشرفته اف35 بود.
برای اثبات این که گروه قدرتمندی در آمریکا و ناتو٬ خواهان اعمال فشار بر ترکیه است٬ گزارش‌ها و اسناد فراوانی منتشر شده که یکی از آنها گزارش مفصل مؤسسه رند (RAND Corporation) است. برجان توتار تحلیل‌گر روزنامه صباح ترکیه٬ به بررسی اهمیت این موضوع پرداخته است:
ابعاد مهم یک گزارش ضدترکیه‌ای بر میز سران پنتاگون
در گزارشی که مؤسسه رند در مورد ترکیه تدوین کرده و بر میز سران پنتاگون گذاشته٬ رویکرد سیاسی و امنیتی خاصی در قبال مکانیسم تصمیم‌گیری‌های سیاسی و دفاعی آنکارا وجود دارد.
این گزارش٬ در 276 صفحه نوشته شده است، بنابراین٬ اطلاق کلمه گزارش هم چندان صحیح نیست و در واقع٬ باید گفت کارشناسان رند در سایه حمایت‌های پنتاگون٬ علیه ترکیه یک کتاب مفصل نوشته‌اند.
در 31 مارس سال 2019 میلادی٬ مخالفین حزب حاکم در برخی استان‌های ترکیه پیروز شدند و توانستند قلعه‌های مهمی همچون استانبول٬ آنکارا و آدانا را از حزب عدالت و توسعه بگیرند. این اتفاق موجب آن شد که روزنه‌ای از امید و موجی از شادی در دل آمریکایی‌ها بیفتد و به‌دنبال ضربه زدن به ترکیه باشند.
یک گروه و حلقه امنیتی و دفاعی خاص در آمریکا٬ درست مانند حیوانات وحشی که بوی خون به مشام آنها رسیده باشد٬ فوراً این تئوری را مطرح کردند که باید فرمول مهم «ترکیه منهای اردوغان»٬ به‌عنوان هدف اصلی در نظر گرفته شود.
مؤسسه رند که به‌ظاهر یک مؤسسه فکری و در واقع یکی از اتاق‌فکرهای پنتاگون است٬ دست به کار شد و در مورد ترکیه یک گزارش مفصل نوشت. هسته فکری اصلی این گزارش٬ مبتنی بر همان تفکرات کلاسیک اشغال‌گرانه آمریکا است که گویی از کودتای نافرجام سال 2016 میلادی و سیلی عثمانی که در گوش آنها نواخته شد٬ درس‌های لازم را فرا نگرفته بودند.
همچنان که گفتم٬ گزارش رند درباره ترکیه 276 صفحه است و نام آن را حرکت ترکیه به‌سوی ملی‌گرایی گذاشته و اصلی‌ترین فصل این گزارش٬ بررسی تأثیر روابط ترکیه و آمریکا بر ارتش‌های این دو کشور است.
هدف اصلی این گزارش این است که در راستای یک همفکری اطلاعاتی و تحلیلی٬ با حمایت‌های وزارت امور خارجه و وزارت دفاع آمریکا٬ زمینه آن فراهم شود که در بخش توصیه‌نامه گزارش رند٬ این استراتژی در مورد ترکیه در دستور کار قرار بگیرد: «ترکیه در مسیری قرار بگیرد که اتخاذ تمام تصمیمات داخلی٬ خارجی و برنامه‌ریزی‌های دفاعی ترکیه٬ به‌طور کامل با استراتژی قدرت آمریکا و برنامه‌ریزی‌های دفاعی پنتاگون٬ انطباق کامل داشته باشد و از آن پیروی کند.»
البته آمریکایی‌ها خواسته‌اند به‌زعم خودشان زرنگی کنند و نشان دهند که محتوای این گزارش همگی حاوی نظرات افراد و دیدگاه کارشناسی آنهاست و ربطی به نگرش حکومت ایالات متحده آمریکا ندارد.
اما این‌ها مزاح است و واقعیت این است که چنین گزارش‌ها و استراتژی‌هایی در وزارت امور خارجه و وزارت دفاع آمریکا٬ دقیقاً معادل تصمیم‌گیری سیاسی و امنیتی است و نمی‌توان آن را حرف افراد و اشخاص دانست.
چهار سناریوی مؤسسه رند برای ترکیه
بر اساس آن‌چه در گزارش مؤسسه رند آمده٬ می‌توان از خلال آنها٬ چهار سناریو برای ترکیه بیرون کشید:
1. ترکیه همچنان عضو ناتو می‌ماند اما برای آمریکا٬ یک متفق دشوار و سخت خواهد بود.
2. تا زمانی که حزب مخالف پیرو نظرات آمریکا در ترکیه بر سر قدرت نیامده و فرماندهان نظامی ترک دوستدار آمریکا نیز قدرت را در دست نگرفته‌اند٬ کاری کنند که ترکیه به‌شدت به غرب وابسته و محتاج شود.
3. ترکیه ناچار خواهد بود بین دو قطب متفاوت آتلانتیک و آسیای میانه٬ بر لبه تیغ حرکت کند و به‌سختی٬ در جست‌وجوی حفظ تعادل و موازنه باشد.
4. ترکیه نهایتاً نظرات تحمیلی غرب را تحمل نخواهد کرد و ناچار خواهد شد که از ناتو خارج شود.
بگذارید به‌طور اجمالی و خلاصه بگویم: اول، رند٬ ترکیه نوین و ترکیه قدرتمند و مستقل را به هیچ وجه نمی‌تواند تحمل کند. دوم، جوهر و روح گزارش مؤسسه رند در مورد ترکیه٬ این است که می‌خواهند نقشه‌راهی داشته باشند برای کنترل و هدایت ترکیه و ممانعت از اتخاذ تصمیمات سیاسی و دفاعی مستقل از سوی آنکارا.
نباید این واقعیت را از یاد ببریم که ما با ذهنیتی مواجه هستیم که می‌تواند دست به هر کاری بزند و پلیدترین نقشه‌ها را اجرا کند و به‌عنوان مثال اگر لازم باشد، یک بار دیگر گلادیوها و نیروهای مخفی ناتو را به میدان آورده و فعالیت کند.
انتهای پیام/+