گزارش| سریالهای ترکیهای؛ سطحیگری و دور باطل
در سالیان اخیر با افزایش گروهها و تعداد شرکتهای سریالساز و بالارفتن میزان سود و درآمد این بخش٬ جا برای فیلمنامههای توخالی و سطحی باز شده و این سریالها در حوزه محتوایی و هنری حرفی برای گفتن ندارند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم٬ ساخت سریالهای تلویزیونی در ترکیه به یک صنعت قدرتمند٬ جذاب و پولساز تبدیل شده و سودهای هنگفتی به جیب گروهها و عوامل سازنده٬ آژانسهای تبلیغاتی و شبکههای تلویزیونی میرود و علاوه بر این٬ دولت نیز در مقام مالیات گیرنده٬ سود کلانی به دست میآورد.
طبقه اجتماعی جدید
اغراقآمیز نیست اگر بازیگران٬ کارگردانها٬ تهیهکنندگان و دیگر عوامل ساخت سریالهای تلویزیونی ترکیه را یک طبقه اجتماعی جدید بنامیم. طبقهای که با درآمدهای میلیونی٬ در محله مشهور و گرانقیمت جهانگیر در استانبول٬ آنتالیا٬ بودروم و دیگر نقاط گران و خوش آب و هوای ترکیه صاحب دهها منزل٬ ویلا٬ مغازه و هتل شده و درآمدهای عجیبی به دست آوردهاند.
400 برابر حقوق یک معلم
در شرایطی که یک معلم در ترکیه به طور میانگین 3 هزار لیره درآمد دارد و با چنین درآمدی٬ به سختی میتواند هزینههای زندگی خود و خانوادهاش را تامین کند٬ بازیگران نوجوان سریال پلیسی کانال دی که دانشآموزان مقطع دبیرستان هستند٬ ماهانه 30 هزار لیره حقوق دریافت میکنند!
اما در مقایسه با درآمد بازیگران اصلی٬ این یک درآمد ناچیز است. چرا که به عنوان مثال٬ بوراک اوزچویک بازیگر نقش عثمان در سریال تاریخی تاسیس امپراطوری عثمانی٬ برای هر قسمت 325 هزار لیره و در ماه 1 میلیون و 300 هزار لیره (کمی بیش از 3 میلیارد تومان در ماه) درآمد دارد که 400 برابر حقوق ماهانه یک معلم است.
انگین آک یورک٬ بازیگر اصلی سریال جدید «دختر سفیر» برای هر قسمت از این سریال در یک هفته 200 هزار لیره و درماه٬ 800 هزار لیره دریافت میکند. (نزدیک به 2 میلیارد تومان در ماه). خالد ارگنچ بازیگر نقش سلطان سلیمان نیز برای سریال جدید بابل به ازای هر قسمت 150 هزار لیره و در ماه 600 هزار لیره دریافت میکند.
در سالیان اخیر با افزایش گروهها و تعداد شرکتهای سریالساز و بالا رفتن میزان سود و درآمد این بخش٬ جا برای فیلمنامههای توخالی و سطحی باز شده و این سریالها در حوزه محتوایی و هنری حرفی برای گفتن ندارند.
500 میلیون دلار صادرات
10 سال پیش٬ کل میزان صادرات سریالهای ترکیهای به کشورهای دیگر به زحمت به عدد 500 هزار دلار میرسید. اما در سال 2019 میلادی شرکتهای سریالساز ترکیه 500 میلیون دلار سریال به 100 کشور جهان فروختند و چنین درآمدی برای دولت ترکیه٬ یک رقم ارزشمند و شایان حمایت است.
دو تناقض بزرگ
شبکههای تلویزیونی استار٬ آ تی.وی و کانال دی٬ از شبکههایی هستند که بیشترین سریالهای پوپولیستی و پرطرفدار را پخش میکنند. دو تناقض مهم این است:
1.این شبکهها همگی از طرفداران سرسخت حزب عدالت و توسعه به شمار میآیند!
2.داستانهای اغلب این سریالها از لحاظ روابط اخلاقی، اجتماعی و پوشش زنان و دختران٬ کاملاً در تضاد با ارزشهای دینی، فکری و فرهنگی حزب عدالت و توسعه است.
دولت چه میگوید؟
دنیای رسانهها در ترکیه٬ دنیای عجیبی است و بخش مهمی از قدرت سیاسی٬ امکان سازماندهی و هدایت افکاری عمومی ترکیه٬ مرتبط با چند و چون فعالیت شبکههای تلویزیونی بخش خصوصی ترکیه است. به همین خاطر٬ دولت و حزب حاکم با این شبکهها به گونهای از سازش و توافق رسیدهاند و از آنجایی که دولت به حمایتهای سیاسی این کانالها نیاز دارد٬ در نتیجه مته به خشخاش نمیگذارد.
بسیاری از روزنامهها و محافل رسانهای نزدیک به اتاق فکر آکپارتی همچون روزنامه ینی آکیت٬ بارها در مورد عواقب پخش سریالها هشدار دادهاند اما گوش شنوا در کار نیست و در بر همان پاشنه میچرخد.
ایراد عمده سریالها کجاست؟
پیشتر بسیاری از سریالهای تلویزیونی ترکیه بر اساس آثار ادبی و با اقتباس از رمانهای ارزشمند بومی نوشته میشدند و به عنوان مثال٬ سریال مزرعه خانم٬ سریالی بود که بر اساس یک رمان موفق نوشته شده و ابعاد فرهنگی قابل توجهی داشت.
اما سریالهای فعلی٬ پسزمینه ادبی و فرهنگی قابل توجهی ندارند. بین دنیای واقعی زندگی آدمها در ترکیه و دنیایی که در سریالها میبینیم٬ از زمین تا آسمان٬ فاصله وجود دارد.
دنیای واقعی ترکیه٬ غالباً دنیای شهروندانی است که بخش قابل توجهی از آنان بر اساس سبک زندگی اسلامی و سنتی ترکی، کُردی و عربی زندگی میکنند اما در سریالها٬ خیل گسترده مردان و زنان جوان موبور و چشم رنگی٬ توجه مخاطب را جلب میکنند و زنان و دختران یا بیحجابند یا اگر محجبهای ببینیم٬ بازیگر نقش آشپز و خدمتکار است!
در این سریالها٬ نه فیلمنامه قدرتمندی در کار است و نه داستانی جذاب. لابد میپرسید اگر این گونه است٬ چرا بینندگان٬ همچنان به تماشای سریالها مشتاقند؟ پاسخ را میتوان در این دلایل جستجو کرد:
1.استفاده از لوکیشینهای بسیار زیبا و چشمنواز. از خانه و شرکت و اداره گرفته تا ماشین و محله و مغازه و همه چیز٬ تا لباس و آکسسوار و جواهر و هر چیز دیگری٬ همه چیز بسیار زیبا و پر تلالو است و پول هنگفتی بابت این بخش خرج میشود.
2.زنان و دختران زیبا و خوشسیما٬ به شکل ابزاری در این سریالها مورد استفاده قرار میگیرند.
3.به شکل اغراقآمیز به روابط دختران و پسران و جاذبههای روابط پنهان بین دو جنس٬ پرداخته میشود.
4.به شکل افراطی و اغراقآمیز از موسیقی استفاده میشود.
5.سریالها غالباً مخاطب عام دارند و دست کم در شرایط فعلی از بین مشهورترین سریالها ترکیه یعنی بابل٬ دختر سفیر٬ روزگاری در چوکوراُوا و کبوتر٬ هیچکدامشان نمیتواند برای مخاطب خاص٬ جذابیتی داشته باشد.
چه کسی ضرر میکند؟
همچنان که گفته شد٬ طیف گستردهای از عوامل ساخت سریالها٬ شرکتهای تبلیغاتی بزرگ٬ شبکههای تلویزیونی٬ صادرکنندگان و خود دولت در مقام مالیات گیرنده٬ در این وادی پولهای هنگفتی به جیب میزنند. اما در این میان٬ آن که ضرر میکند٬ مردم ترکیه و خانوادههایی هستند که برای تماشای هر قسمت از سریالها دست کم 4 ساعت پای تلویزیون مینشینند و با توجه به رقابت شبکههای تلویزیونی٬ هر شب٬ پای تماشای یک کانال مینشینند و بخش مهمی از عمر خود را در این مسیر تلف میکنند.
انتهای پیام/