گزارش تسنیم از یک دستاورد جدید موشکی|«هلفایر ایرانی» عرصه را برای تروریست‌های منطقه تنگ‌تر می‌کند

گروه دفاعی خبرگزاری تسنیم ــ طی روزهای اخیر و در جریان تحویل چند فروند بالگردهای اورهال‌شده به نیروهای مسلح، بالگرد 214 هوانیروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مجهز به موشک‌های جدید نیز مشاهده شد که نشان می‌داد یک سلاح ضدزره هواپرتاب جدید به فهرست تسلیحات بالگردهای کشور افزوده شده است.

بیشتر بخوانید:

موشک‌های هوا به سطح هدایت نیمه‌خودکار و خودکار (شلیک کن ــ فراموش کن) تأثیرگذارترین سلاح بالگردهای رزمی به‌شمار می‌روند، کنار آنها، راکت و توپ یا تیربار نیز در مأموریت‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

موشک‌های خودکار به‌علت ایجاد امکان تک موقعیت توسط بالگرد بلافاصله پس از شلیک، از ارزش عملیاتی و البته قیمت تمام‌شده بالاتری برخوردار هستند. این موشک‌ها از جست‌وجوگرهای اپتیکی مرئی، اپتیکی تصویرساز حرارتی و رادار موج میلی‌متری استفاده می‌کنند.

موشک‌های نیمه‌خودکار از نوع فرمان در خط دید یا انواع هدایت لیزری قیمت پایین‌تری دارند اما لازم است تا بالگرد تا زمان اصابت، هدف را دنبال کند و در دید خود داشته باشد. البته در مورد موشک‌های هدایت لیزری می‌توان از پهپادها یا نفرات زمینی هم برای هدایت استفاده کرد که محدودیت‌های خاص خود را به‌دنبال دارد.

موشکی که به‌همراه بالگرد بل214 در روز گذشته مشاهده شد، «قائم‌ــ‌114» نام دارد و به‌نظر می‌رسد علت این نامگذاری استفاده از دستاوردهای بمب‌های هوشمند سری قائم در این موشک و نیز مدنظر بودن رسیدن به موشکی در رده AGM-114 هلفایر ساخت آمریکا بوده است.

موشک قائم‌ــ‌114 روی بالگرد 214 هوانیروز سپاه؛ سامانه شناسایی و هدفگیری اپتیکی جلوی دماغه بالگرد مشاهده می‌شود

موشک مشابه هلفایر در ایران برای اولین بار در زمان رونمایی از پهپاد راهبردی فطرس در اواخر آبان 1392 مشاهده شد. هرچند در آن زمان هیچ اطلاعاتی از عملکرد و وضعیت عملیاتی موشک مذکور منتشر نشد اما گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن بود که موشک مذکور احتمالاً از نمونه هدایت لیزری موشک هلفایر الگوبرداری شده است.

موشک مشابه هلفایر زیر بال پهپاد فطرس

موشک زیر بال پهپاد فطرس از نظر علائم روی بدنه شباهت به نمونه هدایت لیزری هلفایر داشت

موشک AGM-114 هلفایر که از دهه 1980 وارد خدمت عملیاتی شده، در گونه‌های مختلفی توسعه پیدا کرده است. طول حدود 163 تا 180 و قطر 18 سانتی‌متر، جرم حدود 45 تا 49 کیلوگرم، سر جنگی 8 تا 9 کیلوگرمی و برد 8 کیلومتر در نمونه‌های مختلف این موشک مشاهده می‌شود. خانواده موشک هلفایر از یکی از دو نوع هدایت نیمه‌خودکار لیزری یا خودکار رادار موج میلی‌متری استفاده می‌کنند.

اجزای داخل موشک هلفایر نمونه هدایت راداری

این موشک روی حدود 20 نوع بالگرد، هواپیمای سرنشین‌دار و پهپاد آمریکایی به‌کارگیری شده است. خصوصاً عملیات‌های تروریستی که توسط پهپادهای ارتش آمریکا انجام می‌شود، توسط موشک‌های خانواده هلفایر صورت می‌پذیرد. این موشک در 30 سال گذشته در تمام منازعات نظامی با حضور یگان‌های بالگردی ارتش تروریست آمریکا و رژیم صهیونیستی حضور داشته است. گفته می‌شود در عملیات ترور سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی نیز گونه‌ای از موشک هلفایر یا نسل بعد توسعه‌داده‌شده از روی آن به‌کار گرفته شده است.

نمونه هدایت لیزری موشک آمریکایی هلفایر

تا مدتها در ایران خانواده موشک‌های طوفان به‌عنوان موشک ضدزره هواپرتاب توسط بالگردهای کبرا در هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مورد استفاده قرار می‌گرفتند. در سال‌های گذشته موشک‌های شفق و آذرخش و بعداً موشک‌های قمر بنی‌هاشم، حیدر، دهلاویه و خانواده بمب و موشک‌های نقطه‌زن سدید نیز به فهرست تسلیحات هواپرتاب بالگردهای مختلف افزوده شدند. در پهپادهای ایرانی نیز انواع بمب‌های نقطه‌زن قائم و سدید مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آنچه در تغییر تسلیحات موشکی بالگردهای در اختیار نیروهای مسلح مشهود است، تمایل به افزایش برد درگیری است. موشک‌های طوفان برد نهایی کمتر از 4 کیلومتر در نمونه‌های هدایت سیمی و حدود 5 کیلومتر در نمونه هدایت لیزری طوفان‌ــ‌5 دارند. اما موشک‌های جدید شفق، قمر بنی‌هاشم و حیدر با بردهای 8 تا 12 کیلومتر جهش قابل توجهی در برد درگیری برای بالگردها ایجاد کرده‌اند. این برد دورایستایی بیشتر سبب در امان ماندن بالگرد از آسیب موشک‌های دوش‌پرتاب و سلاح‌های کالیبر متوسط که در نزدیکی اهداف زمینی مستقر هستند می‌شود.

موشک حیدر زیر بال بالگرد کبرای هوانیروز ارتش؛ به‌جز قسمت جست‌وجوگر و جلوی بدنه، سایر بخش‌های این موشک شباهت بالایی به موشک بریمستون دارد که خود از هلفایر الگوبرداری شده است

از سوی دیگر در چند سال اخیر، روند تجهیز بالگردهای ترابری به سلاح‌های مختلف شامل تیربار و راکت‌اندازهای 7 و 19 تایی سرعت گرفته است، کنار آن، تجهیز به سامانه‌های الکترواپتیکی پایدارشده که امکان شناسایی در روز و شب، هدف‌یابی، مسافت‌یابی لیزری و در برخی نمونه‌ها، نشانه‌گذاری لیزری را دارد سبب افزایش قابلیت تهاجمی این بالگردها شده است.

تجارب گرانبهای 8 سال دفاع مقدس و سال‌ها نبرد با گروهک‌های تروریستی در شرق و غرب کشور نشان داد که تجهیز بالگردهای ترابری به سلاح، علاوه بر افزایش قابلیت‌های رزمی یگان‌های بالگردی، حتی در مواردی ضروری نیز هست.

با تسلیح بالگردهای ترابری که قبلاً هم در نمونه‌های خارجی همچون UH-1Y و UH-60 بلک هاوک، لینکس و میل-171 مشاهده شده است، این بالگردها می‌توانند کنار تیم‌های آتش بالگردهای تهاجمی، در یورش اولیه به ادوات دشمن مشارکت داشته باشند. این کار سبب کاهش بار کاری بالگردهای رزمی در نیروی به‌کارگیرنده می‌شود، خصوصاً برای کشور ما که فعلاً امکان خرید بالگردهای تهاجمی جدید را نداشته و تولیدات داخلی خاصی نیز برای افزایش تعداد بالگردهای تهاجمی صورت نپذیرفته، تجهیز بالگردهای ترابری به سلاح اهمیت مضاعفی دارد.

بالگرد بلک هاوک (سمت راست) و لینکس (سمت چپ) مسلح به موشک‌های ضدزره

به‌علاوه مسلح شدن بالگردهای ترابری سبب می‌شود تا این وسیله پروازی از حالت بی‌دفاع خارج شده و در محیط عملیاتی بتواند در شرایط مختلفی از تسلیحات برای افزایش بقاپذیری خود کمک بگیرد. در دوران دفاع مقدس یا مبارزه با تروریست‌ها مکرراً برخورد مستقیم بالگردهای ترابری با دشمن در شرایط عدم برخورداری از پوشش توسط بالگردهای تهاجمی اتفاق افتاده است. در این شرایط تیربار و راکت سلاح‌های کارآمدی به‌شمار می‌روند که روی بالگردهای 214 و 212 نیروهای مسلح در سال‌های اخیر به‌کارگیری شده‌اند.

موشک دهلاویه و راکت‌انداز 19تایی نصب‌شده روی بالگرد 214 هوانیروز ارتش

اما تجهیز این بالگردها به موشک‌های ضدزره، که حرف تمام‌کننده را در عرصه نبرد علیه اهداف زمینی می‌زنند، ارزش دوچندانی به برنامه تسلیح بالگردها داده است.

در سال‌های گذشته، بالگردهای 214 هوانیروز ارتش به موشک ضدزره دهلاویه با برد حدود 5.5 کیلومتر تجهیز شده بودند. این موشک با میزان نفوذ 1000 تا 1200 میلی‌متر در زره، یکی از کارآمدترین موشک‌های ضدزره جهان است که ارزش عملیاتی خود را در نبردهای اخیر محور مقاومت نشان داده است.

موشک‌های دهلاویه نصب‌شده روی بالگرد کبرای هوانیروز ارتش

بالگرد 214 تعمیر و نوسازی‌شده مسلح به پرتابگر راکت در مراسم 14 بهمن 1398

خانواده موشک‌های سدید به‌عنوان موشک‌هایی با وزن و برد مناسب کاندیدای دیگر نصب به‌روی بالگردهای ترابری هستند. اما آخرین خبر در این زمینه به‌کارگیری موشک ایرانی جدید قائم‌ــ114 روی بالگرد 214 هوانیروز سپاه است. همان‌طور که اشاره شد به‌نظر می‌رسد این موشک با الگوبرداری از موشک موفق و مشهور هلفایر ساخته شده باشد، از این رو باید جرمی در حدود 50 کیلوگرم و بردی در حدود 8 کیلومتر داشته باشد. در حال حاضر 4 موشک از این نوع روی بالگرد 214 نصب شده است که هرچند کمتر از 8 موشک دهلاویه به‌کارگیری است اما به‌عوض حدود 46 درصد برد دورایستایی بیشتر را نسبت به دهلاویه در اختیار بالگرد قرار می‌دهد که از ارزش عملیاتی بالایی خصوصاً در میادین نبرد امروزی برخوردار است.

موشک‌های جدید قائم‌ــ‌114 نصب‌شده روی بالگرد 214 هوانیروز سپاه

با توجه به دانش، فناوری و تجربیات بالای صنعت دفاعی کشور در زمینه ساخت موشک‌های ضدزره، می‌توان گفت که موشک قائم‌ــ‌114 باید از سر جنگی نفوذگر دومرحله‌ای برخوردار باشد و احتمالاً توان نفوذ در زره دست‌کم به‌میزان 1000 میلی‌متر را دارد. هرچند نوع روش هدایت این موشک اعلام نشده ولی احتمالاً با توجه به رویه خانواده بمب‌های هواپرتاب قائم، موشک قائم نیز از جست‌وجوگرهای اپتیکی استفاده می‌کند. امکان توسعه نمونه هدایت لیزری نیز برای این موشک با توجه به تجربیات ساخت موشک‌های هواپرتاب بینا‌ــ‌1 و 2 در دسترس و ممکن است.

قطعاً در آینده نزدیک موشک قائم‌ــ‌114 روی بالگردهای تهاجمی کبرا و پهپادهای رزمی که توان حمل محموله مناسبی دارند نیز مشاهده خواهد شد. این امر سبب افزایش قابل توجه توان عملیاتی یگان‌های هوایی کشور در مواجهه با ادوات زرهی دشمن می‌شود.

انتهای پیام/+