«معجزه آبخیزداری»|خانۀ روح‌نواز با "بام سبز" + تصاویر
«پشت‌بام‌های سبز» افزون بر اینکه از آلودگی آب‌وهوا جلوگیری می‌کند و زیبایی بصری شهرها را به‌دنبال دارد، راهی مؤثر برای وقوع سیل‌های مخرّب و ویرانگر است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، یکی از راهکارهای مقابله با جاری شدن سیل در شهرها و تخریب فراوان ناشی از آن، تدارک و ایجاد پشت‌بام‌های سبز است که با جذب آب باران از جاری شدن سیلاب‌های احتمالی در خیابان‌های شهر جلوگیری می‌کند.
بام‌سبز سیستم چندلایه‌ای است که سقف و بالکن یک ساختمان را با پوشش گیاهی پوشانده و با جذب و نگهداری بخشی از حجم باران و با استفاده از فرآیندهای تبخیر و تعریق و تصفیه، حجم و پیک رواناب را کاهش می‌دهد و موجب بهبود کیفیت آب‌وهوا، حفظ زیبایی شهر و جلوگیری از اتلاف انرژی ساختمان می‌گردد. استفاده از بام‌های سبز تا حد زیادی به نوع اقلیم منطقه، و میزان و توزیع بارش سالانه وابسته است.
پشت‌بام‌های سبز در بسیاری از کشورهای پیشرفتۀ دنیا پذیرفته شده است؛ برای نمونه در آلمان 14درصد از کل مساحت بام‌ها سبز است. در قارۀ آمریکا حدود 4میلیون فوت‌مربع در 40 ایالت آمریکا و همچنین 6 استان کانادا پروژۀ پشت‌بام سبز اجرایی شده است. پشت‌بام سبز در شهرهای مختلف دنیا از جمله نیویورک، پورتلند، ویرجینیا، پاریس و... بسیار محبوب است. گرچه بام‌های سبز خیلی ساده یا ارزان نیستند، اما بسیاری از این شهرها تشخیص داده‌اند که مزایای بلندمدت آن بر نگرانی‌های مالی و اجرایی این پروژه می‌چربد، به همین سبب شهر نیویورک برنامه‌ای دارد که با ارائۀ تخفیف‌های مالیاتی، مردم را به استفاده از بام‌سبز ترغیب کند. مزایای متعدد پشت‌بام سبز، ازجمله ایجاد محیط فرح‌بخش و روح‌نواز برای ساکنان و همچنین مقابله با سیلاب‌های شهری، از دلایل مهم استفاده از این فناوری است.
در زمینۀ پیشگیری از سیلاب، پشت‌بام سبز توانایی فراوانی در کاهش یا کند شدن رواناب در محیط‌های شهری دارد. در شرایط فعلی، با بام‌های غیرسبز و خیابان‌های دارای سطوح سخت و نفوذناپذیر، به‌هنگام بارش باران، حجم و سرعت رواناب به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد و این دلیل عمدۀ وقوع سیلاب مخرب و ویرانگر در شهرهاست. به‌گفته کارشناسان یک بلوک شهری معمولی بیش از 5 برابر رواناب بیشتری نسبت به یک منطقه جنگلی با همان ابعاد ایجاد می‌کند و این مسئله به‌طور قابل توجهی خطر بروز سیل در شهرها را افزایش می‌دهد.
پشت‌بام‌های سبز با جذب بخشی از آب ناشی از بارندگی، و با ایجاد فاصله و تأخیر در به هم رسیدن رواناب‌ها به یکدیگر، از وقوع سیلاب‌های ویرانگری که باعث تلفات مالی و جانی می‌شود جلوگیری می‌کند و نیز از ایجاد آسیب و خسارت به زیست‌گاه‌های انسانی و حیوانی ممانعت به‌عمل می‌آورد.
البته پشت‌بام‌های سبز را باید جزئی از یک سیستم گستردۀ حوزۀ آبخیز برای کنترل و مقابله با سیلاب دانست؛ زیرا که همۀ ساختمان‌های شهرها برای پشت‌بام سبز مناسب نیستند و راهکارهای دیگری مثل فضاهای سبز بزرگ مانند پارک‌های 30 یا 40 هکتاری نیز در جای خود می‌تواند در کنترل سیلاب نقش مؤثری داشته باشد.
علاوه بر کاهش سیل‌های شهری، پشت‌بام‌های سبز می‌تواند به کاهش آلودگی محیط زیست شهری کمک بسیاری داشته باشد، برای نمونه پشت‌بام‌های سبز به‌طور معمول از آلودگی آب توسط زباله‌ها و سایر آلاینده‌ها جلوگیری می‌کند؛ زیرا که این‌گونه پشت‌بام‌ها باعث کاهش میزان رواناب شده و در نتیجه به پاک بودن نهرها، رودخانه‌ها و نیز اقیانوس کمک می‌کند. پشت‌بام‌های سبز حتی می‌تواند در کاهش بارش باران اسیدی که آلودگی محیط زیست شهری را به‌دنبال دارد، مؤثر باشد. افزون بر کاهش آلودگی آب، پشت‌بام‌های سبز باعث کاهش آلودگی هوا نیز خواهد شد. بام‌های سبز به دو روش «فیلتر کردن ذرات آلایندۀ هوا و گازها» از طریق گیاهان و فرایند فتوسنتز و همچنین «با کاهش توزیع گردوغبار در هوا» می‌تواند به کاهش آلودگی هوا کمک کند.
همچنین بام‌های سبز در تابستان از ساختمان در مقابل گرمای مستقیم خورشید محافظت و در زمستان به‌مثابه عایق عمل می‌کند و گرمازدایی از ساختمان را به حداقل می‌رساند. بام‌های سبز در تابستان تا 90درصد بارش و در زمستان تا 40درصد بارش را جذب می‌کنند. دمای بام سبز می‌تواند 30 الی 40 درجه از دمای بام‌های معمولی پایین‌تر باشد و می‌تواند دمای شهرها را تا 5 درجه کاهش دهد.
بام‌های سبز علاوه بر اینکه باعث زیبایی بصری مناظر شهرها می‌شوند، می‌توانند به‌عنوان پناهگاه موجوداتی باشند که برای بقا می‌جنگند، برای نمونه پرندگان می‌توانند از بام‌های سبز برای لانه‌سازی و بزرگ کردن بچۀ خود استفاده کنند. همچنین بام‌های سبز می‌توانند به فضاهای اجتماعی و تفریحی تبدیل شوند و نیز برای تقویت امنیت غذایی شهرها، و برای کشاورزی شهری مورد استفاده واقع شود.
انتهای پیام/+