مصاحبه|کارشناس راهبردی عراق: خلأ نخست وزیری بسیار خطرناک و به ضرر فراکسیون شیعیان عراق است
یک کارشناس راهبردی عراقی در واکنش به انصراف محمد توفیق علاوی از تشکیل دولت، گفت: خلأ نخست وزیری آن هم در پرتو تلاش‌های مغرضانه عربستان سعودی برای عراق بسیار خطرناک است.
"هاشم الکندی" کارشناس راهبردی مسائل عراقی در گفت‌وگو با خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم با اشاره به انصراف محمد علاوی از تشکیل کابینه و خلأ نخست وزیری در عراق اظهار داشت: خلأ دولت در عراق با در نظر گرفتن تحولات منطقه‌ای برای کشور چه در سطح داخلی و چه خارجی و برای همسایگان مخلص عراق بسیار خطرناک است.
امکان تشکیل دولت مستقل مورد نظر نخست وزیر مکلف فراهم نشد
وی که رئیس گروه پژوهش‌های استراتژیک "الهدف" عراق را عهده دار است، در پاسخ به سوالی در خصوص اظهارات علاوی مبنی بر عدم همکاری برخی احزاب و جریان‌ها برای تشکیل دولت مستقل به دور از وابستگی‌های حزبی و یا طایفه‌ای بدون اشاره به نام آنان ، این جریان‌ها و احزاب چه کسانی هستند و چرا مانع از تشکیل دولت مورد رضایت عراقی‌ها هستند؟ گفت: بله به نظر می‌رسد اظهارات علاوی در پیام وی به برهم صالح رئیس جمهور کشور و عذرخواهی از تشکیل دولت به دلیل عدم همکاری فراکسیون‌های سیاسی کاملا روشن است، به این معنی که امکان تشکیل دولت مستقل مورد نظر نخست وزیر مکلف فراهم نشد در نتیجه وی از این وظیفه عذرخواهی کرد و فراهم نشدن حد نصاب دو جلسه پارلمان برای رای اعتماد را بهانه قرار داد.
الکندی تصریح کرد: با اقدامی که علاوی انجام داد، توانستیم یقین کنیم که روند دموکراسی یک روند اکثریت و با رای گیری و تصویب است اما ممکن است سیاستمداران همین موضوع را از نظر ظاهری بهانه قرار دهند حال آنکه در واقع امکان تشکیل چنین حکومتی وجود ندارد و البته مشکل در شخص محمد توفیق علاوی نیست.
پیش شرط کُردها و سنی‌ها برای رای اعتماد به کابینه علاوی
وی با اشاره به پیش‌شرط برخی از جریان‌های سیاسی برای رای اعتماد به کابینه علاوی ادامه داد: فراکسیون‌های سنی و کُرد از همان روز اول مکلف شدن توفیق علاوی به نخست وزیری اعلام کردند، اگر سهمیه خود را دریافت نکنند به دولت او رای نخواهند داد.
دو خواست اصلی فراکسیون شیعه از علاوی
الکندی همچنین در این زمینه به دو خواست اصلی فراکسیون شیعیان در پارلمان از علاوی برای رای اعتماد به کابینه وی اشاره کرد و افزود: درخواست فراکسیون‌های شیعه این بود که علاوی اگر به دنبال تشکیل دولت و ادامه آن است، باید تضمین دهد که نیروهای بیگانه و آمریکایی از عراق خارج می‌شوند، به اضافه اینکه نیروهای الحشد الشعبی هدف قرار نگیرند و برخی مسائل و خواسته‌ای دیگر را نیز مطرح کردند.
این کارشناس عراقی در بخش دیگری از این مصاحبه با انتقاد از رویکرد علاوی مبنی بر برگزاری انتخابات زودرس در عراق اظهار داشت: با تاسف فراوان باید گفت که محمد علاوی در پیام خود به مردم اعلام کرد، در تکاپوی تشکیل دولت انتقالی و انتخابات زودهنگام بود، اما باید پرسید چگونه می‌توان گفت که انتخابات زودهنگام برگزار می‌شود در حالی که در ماه سوم سال 2020 قرار داریم و انتخابات عراق در سال 2022 انجام می‌شود بنابراین زودهنگام چه معنی‌ای دارد؟
وی گفت: آیا منظور از برگزاری انتخابات زودهنگام این است که در پایان سال جاری انجام می‌شود اگر چنین است چطور می‌تواند قول دهد که انتخابات زودهنگام تحقق خواهد یافت و در عین حال تلاش خواهد کرد که اقتصاد عراق به منابع دیگری تکیه کند و همچنین مفسدانی را که فراکسیون‌های سیاسی سال‌ها نتوانسته‌اند آنان را بازخواست کنند، مورد محاسبه قرار دهد؟ ما ندیدیم در برابر این مفسدان بایستند و یا این افراد در نهاد قضایی حاضر شوند.
دلایل تشکیل نشدن دولت علاوی
الکندی با اشاره به عدم عملی شدن وعده‌های علاوی در بازه زمانی محدود گفت: علاوی از بازخواست و محاکمه قاتلان تظاهرات کنندگان مسالمت جو عراقی و مسائل متعدد دیگری سخن گفت ؛ مسائلی که امکان تحقق آن در طول 10 ماه و یا یک سال وجود ندارد بر این اساس او خودش را شکست داده و در برابر فراکسیون‌های سیاسی که در کمینش نشسته بودند تا او را سرنگون کنند، قرار داد.
این کارشناس عراقی یادآور شد: همچنین فراکسیون‌های شیعه و در صدر آنان فراکسیون دولت قانون اعلام کردند، در دولت علاوی مشارکت نمی‌کنند و برخی فراکسیون‌ها نیز به دنبال سهمیه بندی‌ها هستند، با اینهمه باید در نظر داشت که علاوی در عین حال از کار سیاسی دور نیست و به خوبی می‌داند چگونه این فراکسیون‌ها با این وضع تعامل می‌کنند، همچنین یک دیدگاه خارجی یا همان آمریکا وجود دارد که اعلام کرد، علاوی حاصل یک تشکیل شیعی و یا حاصل تمایل شیعی یا همان سائرون و فتح است، بنابراین نمی‌توان به او اطمینان کرد و به همین دلیل بود که با استفاده از فراکسیون‌های کُرد و سنی مخالف با بیرون راندن آمریکایی‌ها دست پیش را گرفت و مایل نبود برخوردی که در زمان دولت عادل عبدالمهدی شاهد بود، دوباره تکرار شود.
وی گفت: در این میان آنچه خواست آمریکا را سرعت بخشید اختلاف شیعی-شیعی بود و در مجموع این دلایل به عقیده من مانع از تشکیل دولت محمد توفیق علاوی شد.
عربستان از تداوم خلأ قدرت در عراق حمایت می‌کند
الکندی در خصوص اینکه برخی شیعیان را تنها طرف متضرر از خلأ دولتی موجود در عراق می‌دانند و واقعیت نقش منفی عربستان و امریکا در ادامه این خلأ چیست؟ پاسخ داد: بله من معتقدم شیعیان تنها متضرر خلأ دولت در عراق هستند و عربستان و چه بسا کشورهای دیگر حاشیه خلیج فارس تحت فشار آمریکا در تلاش برای ادامه این وضعیت است به گونه‌ای که تحولات کنونی به سمت تاخیر در انتخاب نخست وزیر حرکت کند و روند امور به همین شکل کنونی ادامه یابد زیرا این طرف‌ها به «معامله قرن» امید بسته‌اند.
عربستان و آمریکا به دنبال تضعیف جایگاه نخست وزیری عراقند
وی در توضیح این مطلب افزود: همه این مسائل را در طرح نفرین شده « رایان کروکر»[سفیر آمریکا در عراق در سال 2007] دیدیم که مبتنی بر تقسیم و تجزیه عراق است وبر این اساس امروز رئیس جمهور که بارها قانون اساسی را نقض کرد چه بسا به دنبال نابودی پست نخست وزیری است و عربستان و کُردها و آمریکایی‌ها نیز برای این هدف تلاش کردندو اکنون در تلاش برای بهره برداری از برهم صالح هستند که می‌کوشد به گونه‌ای رفتار کند که گویی اوست که اختیار هر موضع گیری را دارد.
الکندی با اشاره به فشارها علیه فراکسیون شیعیان و تلاش برای تضعیف جایگاه آن تصریح کرد: انتظار می‌رفت این فراکسیون‌ها که در پارلمان به نفع بیرون راندن نیروهای آمریکایی بعد از شهادت دو مجاهد قهرمان سردار قاسم سلیمانی و حاج مهندس رای دادند، اکنون نیز همچنان مواضع قوی سیاسی خود را حفظ کنند به ویژه پس از اینکه با تظاهرات مردمی و میلیونی به منظور بیرون راندن نیروهای آمریکایی مورد حمایت قرار گرفتند.
وی ادامه داد: شکی نیست وقتی روند امور به اینجا می‌رسد عربستان تلاش خواهد کرد، شهرها و استان‌های سُنی ایجاد کند؛ همانطور که شاهدیم اکنون کُردها نیز مایلند به کرکوک بازگشته و بار دیگر آن را در اختیار بگیرند.
نقش خطرناک عربستان در عراق
الکندی ادامه داد: بی‌تردید همه این موارد به خوبی و روشنی نشان می‌دهد، نبود نخست وزیر تنها به ضرر شیعیان است و امکان دارد در شکل کنونی تحت تاثیر فشارهای دیگر قرار بگیرند، بنابراین معتقدم عربستان نقش بسیار خطرناکی دارد و چه بسا برخی به این موضوع پی نبرده باشند و این خطر را پیش بینی نمی‌کنند حال آنکه عربستان در تلاش برای تغییر مسائل زیادی است که به نفع معامله قرن و به ضرر عراق تمام شود چرا که این معامله فقط با یک عراق از هم گسیخته تحقق می یابد.
خلأ نخست وزیری، عراق را به سمت هرج ومرج سوق می‌دهد
وی در مورد سرنوشت عراق با ادامه بحران تشکیل دولت و ناتوانی نامزدهای تشکیل دولت برای تحقق این هدف به دلیل عدم همراهی طرف‌های سیاسی آنطور که توفیق علاوی گفته است، اظهار داشت: با توجه به تحولات و رخدادهایی که در اطراف عراق چه در سوریه و چه سراسر منطقه به شکل کلی در جریان است، نبود دولت برای عراق در سطح داخلی و منطقه‌ای خطرناک است و چنانچه بر سر انتخاب نامزد نخست وزیری توافق نشود، وارد هرج و مرجی می‌شویم که به نفع عراق و همسایگان وفادار و مخلص آن نخواهد بود بلکه به نفع طرف‌هایی است که به دور از تمایلات عراق مبتنی بر استقلال کشور عمل می کنند.
الکندی در توضیح این مطلب گفت: با این توضیحات پیش بینی می‌شود، مرحله آینده بدون نخست وزیر، با مشکل بزرگی روبه رو خواهد شد و یکی از گزینه‌ها برای عراق این خواهد بود که مردم وارد صحنه شوند که این خود یک مشکل است زیرا مردم نیز دیدگاه یکسانی ندارند در نتیجه باید گفت به چه چیزی باید امید بست؟ اگر یک اکثریت واقعی وجود داشته باشد که موضع یکسانی اتخاذ کرده و محافل سیاسی را تحت فشار قرار دهد بسیار خوب است اما بیم آن می‌رود که این اکثریت دور زده شوند همانطور که شاهد تظاهرات مسالمت آمیز بودیم که با مجوز جریان داشت اما چه کسی آن را از مسیر خود منحرف ساخت؟
سناریوی فراروی عراق
وی گفت: اکنون مشکل این است که شیعیان بر عکس اراده مردمی و بر خلاف حضور الحشد الشعبی، از نظر سیاسی در موضع بسیار ضعیفی قرار دارند. ما از یک طبقه سیاسی رنج می‌بریم که احترامی برای الحشد الشعبی مقدس قائل نیست و خواست و اراده مردم که باید حرف آخر را بزند و اکثریت برایش محترم نیستند، بنابراین آینده یا تحت خواست و اراده مسالمت جویانه مردمی خواهد بود که حرف خود را در برابر سیاستمداران به کرسی خواهد نشاند یا اینکه به سمت انتخابات زودهنگام و سریع پیش می‌رویم و این وضعیت نیز تا برگزاری انتخابات ادامه می‌یابد تا بر اساس آن نخست وزیر جدید انتخاب شود و یا عادل عبدالمهدی برای نخست وزیری مجدد تحت فشار قرار بگیرد و تصمیم خود را اصلاح کند و این دولت ادامه یابد تا رضایت مردمی که عبدالمهدی را برکنار کردند، جلب شود و او نیز اعلام کند که برای یک سال یا ده ماه روند امور را ادامه می‌دهد تا زمینه برگزاری انتخابات زودهنگام و تلاش فقط برای این هدف و نه چیزی غیر از آن انجام شود.
انتهای پیام/