گزارش| خشونت در ادبیات سیاسی آکپارتی و مخالفین در ترکیه

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ تحولات اخیر در شمال غرب سوریه و کشته شدن بیش از 60 تن از نظامیان ترکیه در درگیری با ارتش سوریه٬ زنجیره‌ای از رویدادهای سیاسی را به همراه آورد که یکی از آنها نزاع فیزیکی و کتک‌کاری بین چند تن از نمایندگان پارلمان ترکیه بود.

البته کتک‌کاری اخیر در پارلمان ترکیه٬ به طور مستقیم به خاطر اختلاف سلیقه در ماجرای ادلب نبود و پای اتهام‌پراکنی و فحاشی به میان آمد.

فحش‌ها و اتهاماتی که متاسفانه به شکل جدی دامن ادبیات سیاسی و فضای فکری و رسانه‌ای ترکیه را گرفته و فضای تلخ و شکننده‌ای به وجود آورده است.

حالا شرایط به گونه‌ای است که حزب عدالت و توسعه ابایی ندارد از این که بر اساس مواضع شخصی و تند اردوغان٬ در برابر مخالفین موضع بگیرد و در مقابل٬ بسیاری از مخالفین نیز با بازنشر و تکرار اتهامات سنگین٬ فضای سیاسی را متشنج می‌کنند.

ادبیات سیاسی از چه زمانی تندتر شد؟

نظام سیاسی و اجتماعی ترکیه٬ مبتنی بر تنوع افکار و تعدد احزاب است و تضارب آراء و اختلاف نظر در چنین فضایی٬ اجتناب ناپذیر است.

در جامعه‌ای که از اسلامیی تا چپ کمونیست٬ ملی‌گرای راست افراطی ترک٬ آپوئیست پ.ک.ک٬ کمالیست لاییک٬ لیبرال غرب‌زده و انواع و اقسام اندیشه‌های دیگر٬ هوادار و مشتری دارد٬ همیشه راهی برای مخالفت و قطب‌بندی و جبهه‌بندی هست. اماچنین به نظر می‌رسد که دست کم در چند دهه اخیر٬ فضا تندتر شده و اگر چه در جامعه سیاسی و حزبی ترکیه٬ اتهام‌زنی و برچسب‌زدن٬ اتفاق بدیعی نیست اما بدون شک هیچگاه٬ این آش به این شوری نبوده است.

به جرات می‌توان گفت٬ هیچگاه ادبیات سیاسی سران ترکیه و چهره‌های برجسته و مشهور احزاب این کشور٬ تا این اندازه تند٬ گزنده و موهن نبوده است.

حزب عدالت و توسعه به عنوان یک حزب محافظه‌کار مبتنی بر اندیشه‌های اسلامی و نحله‌ای نوین از مکتب اسلام سیاسی اربکان٬ در مواجهه با رقبا و مخالفین٬ به اندازه حزب اربکان معتدل و منعطف نیست.

اما علاوه بر این موضوع٬ باید نقش این دو عامل مهم را نیز در نظر بگیریم:

1.فضای مجازی به کمک سیاست‌مداران آمده و اگر تا دیروز٬ یک نماینده یا سیاست‌مدار برای انتشار افکار تند و گزنده خود باید در به در به دنبال رسانه می‌گشت٬ حالا آن امکان عظیم و تاثیرگذار٬ در جیب خود اوست و با انتشار یک پیام توییتری در عرض چند دقیقه توجه تمام رسانه‌های ترکیه را به سوی خود جلب کرده و غوغا به راه می‌اندازد. در نتیجه سرعت انتقال پیام در افزایش میزان تندی و تنش در ادبیات سیاسی ترکیه٬ ارتباط مستقیمی با ظرفیت‌های فضای مجازی دارد.

2.کودتای نافرجام گروه تحت امر فتح الله گولن در ترکیه٬ امکان آن را در اختیار اردوغان و حزب عدالت و توسعه قرار داده تا با حس و حالی مبتنی بر نوعی فوبیای سیاسی٬ هر نوع مخالفتی را متهم به خیانت کنند و چنین تصور کنند یا چنین وانمود کنند که هر پیام مخالف٬ الزاماً مبتنی بر تلاش بری کودتا٬ خیانت و لطمه زدن به وطن و ملت است و می‌خواهد بقای ملی و منافع ملی را در خطر بیاندازد.

اتاق فکر حزب عدالت و توسعه با ماشین تبلیغاتی عظیم خود و سپهر رسانه‌ای بزرگی که در اختیار دارد٬ مخالفین را خائن به وطن معرفی می‌کند و مخالفین نیز به این اقدامات واکنش نشان می‌دهند و در نتیجه فضا همچنان پرتنش و دوقطبی می‌ماند.

بدیهی است در چنین فضایی٬ دولت باغچلی رهبر حزب راست افراطی حرکت ملی نیز به شدت تاثیرگذار است و با ادبیات تند و اتهامی خود٬ همه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. او به راحتی پیام می‌دهد: «به دمشق حمله کنیم و گونی بر سر بشار اسد و همراهان او بکشیم. انتظار نداشته باشیم که خائنین ما را در این جنگ همراهی کنند.»

حزب عدالت و توسعه و ملی گرایان نیز با بازنشر پیام‌های باغچلی٬ ادعا می‌کنند هر کسی که با چنین هدفی مخالف است٬ خائن و دشمن آرمان‌های ملت ترک است.

الفاظ پرتکرار «خائن» و «بی‌شرف»

درگیری‌های ادلب موجب آن شد که کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق تصمیمات اردوغان و سیاست خارجی دولت ترکیه در سوریه را به چالش بکشد.

او و خانم مرال آکشنر رهبر حزب خوب٬ بر این تاکید می‌کردند که دولت نباید با اتخاذ تصمیمات واکنشی و آنی٬ جان سربازان وطن را به خطر بیاندازد. اما اردوغان کلیچدار اوغلو را با لفط تحقیرآمیز بای کمال به تندی مورد خطاب قرار داده و اعلام کرد که او منافع ملی ترکیه را نمی‌شناسد.

در ادامه٬ کلیچدار اوغلو٬ اردوغان را خائن خواند. اردوغان٬ کلیچدار اوغلو را خائن٬ بیشرف و پست خواند. انگین اُز کوچ نماینده حزب جمهوری خلق نیز در پاسخ و در نطق خود در پارلمان ترکیه اردوغان را بیشرف دانست و یکی از نمایندگان حزب عدالت و توسعه نیز با مشت و لگد او را مورد ضرب و شتم قرار داد و پارلمان به هم ریخت.

اما قضیه به همین جا ختم شد؟ البته که خیر. ده‌ها تن از نمایندگان آکپارتی با انتشار تصویر سر زخمی و بادکرده نماینده مخالف اردوغان٬ چنین جملاتی نوشتند: دستت درد نکند درس خوبی به بی‌شرف‌ها دادی....با خائنین باید چنین کرد...و ... الی آخر.

یکی از پیامدها و مابه‌ازاهای ترویج خشونت در ادبیات سیاسی ترکیه٬ تکرار الفاظ موهم و اتهامات سنگین در جامعه و در میان شهروندان عادی است. به عبارتی روشن٬ سران و نخبگان سیاسی در راس هرم٬ ادبیات خشونت محور و اتهام پراکنی را تولید کرده و آن را برای مصرف و بازتولید به سمت قاعده می‌فرستند و چنین چیزی غیر از ترویج خشونت و تحقیر و ایجاد دوقطبی و چند دستگی خروجی دیگری ندارد.

بدون تردید در ترویج خشونت در ادبیات سیاسی ترکیه٬ علاوه بر حزب حاکم٬ احزاب مخالف نیز مقصر هستند و آنان نیز سهم دارند اما با توجه به آن که بخش عظیمی از ماشین رسانه‌ای ترکیه در اختیار حزب عدالت و توسعه است و با درنظر گرفتن این نکته که شخص اردوغان در این ماجرا بسیار تاثیرگذار و محل ارجاع است٬ هیچ حزب و مقامی به اندازه حزب حاکم و رهبر آن٬ در برابر این وضعیت٬ مسئول نیست.

انتهای پیام/