اسرائیل در قاره سیاه-۶| ترفندهای نتانیاهو در گسترش مناسبات با آفریقا

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، یکی از ارکان سیاست خارجی رژیم صهیونیستی از دیرباز افزایش ارتباط با کشورهای قاره سیاه است که از گذشته به عنوان ذخایر غنی معادن الماس و سرزمین‌های بکر کشاورزی و منابع و کانی‌های زمینی و زیرزمینی معروف بوده است. تل‌‌آویو طی سالهای گذشته تلاش کرده با تمام ابزارهای ممکن و پتانسیل‌های سیاسی و دیپلماتیک، دامنه نفوذ خود در میان کشورهایی را که همچنان در برابر رابطه با رژیم صهیونیستی مقاومت می‌کنند، گسترش دهد. گرچه فتنه‌های داخلی و فشار بر افکار عمومی و حاکمان کشورهای آپارتاید آفریقایی از مهمترین عوامل تاثیرگذاری سیاست اسرائیل در آفریقا بوده، اما طی سال‌های گذشته و با بهبود مناسبات امنیتی رژیم صهیونیستی با تعدادی از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی، پتانسیل این کشورها نیز در راستای آغاز مناسبات رژیم صهیونیستی با کشورهای آفریقایی به کار گرفته شده است. در این مقاله به بررسی اهداف رژیم صهیونیستی در نفوذ به آفریقا، ابزارهای منطقه‌ای تل‌آویو برای گسترش این نفوذ و بررسی تفصیلی حضور شرکت‌های تجاری و امنیتی رژیم صهیونیستی در قاره سیاه می‌پردازیم.

چاد، برگ برنده انتخاباتی نتانیاهو

وقتی ادریس دبی رئیس‌جمهور چادر در روز 27 نوامبر سال 2018 در سفری سه روزه به سرزمین های اشغالی عزیمت کرد، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل آن سفر را تاریخی خواند و اعلام کرد که خودش نیز در آینده‌ای نزدیک به چاد سفر خواهد کرد تا از سرگیری مناسبات دیپلماتیک بین دو طرف بعد از 45 سال قطع روابط را اعلام کند. وعده نتانیاهو برای سفر به چاد خیلی زود و در ژانویه سال 2019 انجام شد. سفر رئیس جمهوری چاد به سرزمین های اشغالی و سفر بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به چاد مرحله‌ای برای علنی سازی مناسبات موجود میان دو طرف بود که از بیش از یک دهه پیش آغاز شده است. این روابط از زمانی آغاز شده است که دولت ادریس دبی شاهد شورش‌های مسلحانه در شمال و شرق چاد بود. به این ترتیب بود که دولت چاد به دنبال همکاری‌های نظامی با تل‌آویو برآمد تا بتواند ارتش خود را با تجهیزات نظامی اسرائیل تقویت کرده و مانع شورشهای مردمی شود.

جمهوری چاد، کشوری بی دریا و همه سو خشک در مرکز آفریقاست. پایتخت چاد انجامنا است. مساحت این کشور در حدود1٬284٬000 کیلومتر مربع است. این کشور از نظر ردهٔ مساحتی در جهان رتبهٔ بیستم را به نام خود کرده‌است که جزء سی کشور بزرگ دنیا و از بزرگ‌ترین کشورهای آفریقا است. جمهوری چاد از شمال با کشور لیبی، از شرق با کشور سودان شمالی، از جنوب با کشورهای آفریقای مرکزی و کامرون و از غرب با کشورهای نیجر و نیجریه همسایه است.

از آنجا که مقدار عظیمی از مساحت این کشور بیابان و صحرا است و اکثر زمین‌های آن، غیرقابل کشت است، جمعیت این کشور نیز بنا به مساحتش بسیار کم است. براساس جدیدترین آمار (2007 میلادی) جمهوری چاد بالغ بر 10٬780٬600 نفر جمعیت دارد.

سیستم حکومتی این کشور بر اساس نظام جمهوری است. جمهوری چاد در تاریخ 11 اوت 1960 به استقلال رسید، ولی هنوز آرامش کامل در آن برقرار نشده و در سال‌های اخیر بارها به تحریک نیروهای خارجی با جنگ داخلی روبرو شده ‌است، همین جنگ زمینه ساز نفوذ بیشتر رژیم صهیونیستی در این کشور است. کشور آفریقایی چاد به عنوان افسرده‌ترین کشور جهان و رتبه اول افسردگی در جهان انتخاب شد.

علاوه بر اینها روند مبارزه با تروریسم یکی از اهداف اساسی جمهوری چاد برای همگرایی با رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود. ارتش جمهوری چاد در حال حاضر جزو باتجربه‌ترین گروه‌های نظامی آفریقا در روند مبارزه با رویکردهای تروریستی و تکفیری قرار دارد. آنها در مبارزات ضد تروریسم در مالی و مبارزه با شورشیان بوکوحرام نیز مشارکت دارند. رژیم صهیونیستی تلاش دارد با ایجاد ارتباط بین گروه‌های تروریستی در آفریقا و گروه های مقاومت فلسطین، رویکرد احساسی و عاطفی به روابط خود با آفریقا بدهد و هر دو طرف را قربانی گروه‌های تروریستی معرفی کند.

سفر نتانیاهو به چاد مطابق با سیاست کلان رژیم ‌صهیونیستی برای احیا و عادی‌سازی مناسبات تل‌آویو با کشورهایی است که اکثریت جمعیت آنها مسلمان هستند. این موضوع بخشی جدایی‌ناپذیر از سیاست خارجی رژیم صهیونیستی را تشکیل می‌دهد. طی سال‌های اندک گذشته، اسرائیل تلاش زیادی در این زمینه به کار گرفته و با واکنش مثبت برخی رژیم‌های عربی به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس روبرو شده است. همین موضوع اسرائیل را بر آن داشته تا قدم‌های سختگیرانه‌ای را در قبال حذف آرمان فلسطین بدون اعطای امتیازات و حقوق مورد نظر آنها بردارد که اجرای معامله قرن بخشی از این اتفاق است. تصمیم سازان اسرائیلی و جریان‌های راست گرای حاکم بر کابینه اسرائیل معتقدند که گسترش دامنه این مناسبات می‌تواند بدون پیامدهای تاثیرگذار خارجی در میان کشورهای عربی و اسلامی، به آرمان فلسطین پایان دهد.

توگو

توگو از نظر زمانی دومین شریک تجاری رژیم صهیونیستی در قاره آفریقا بعد از آفریقای جنوبی به شمار می‌رود. بر اساس گزارش‌های رسمی صادر شده از این کشور در سال 2013 توگو موفق شده حمایت مالی رژیم صهیونیستی به مبلغ 191 میلیون دلار را برای خرید تجهیزات امنیتی دریافت کند. در روز هفتم آگوست 2017 بنیامین نتانیاهو میزبان فاوره گناسینگبه رئیس جمهور توگو بود. وی تاکید کرد که 54 کشور آفریقایی از رژیم صهیونیستی برای حضور درنشست سران اسرائیل و آفریقا دعوت کرده‌اند.

این نشست در واقع تنها از سوی توگو طراحی شده بود و قرار بود به عنوان پلی برای پیشبرد روند عادی سازی روابط اسرائیل با تمام کشورهای آفریقایی و تسهیل در روند عضویت ناظر اسرائیل در اتحادیه آفریقا برگزار شود، اما فوره گناسینگبه، رئیس جمهور توگو در پی اعمال فشارهای فلسطینی و عربی به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل ابلاغ کرد، اجلاس سران آفریقایی اسرائیلی را به زمان دیگری موکول می‌کند.

جمهوری توگو کشوری است در غرب آفریقا که یکی از کوچک‌ترین کشورهای آفریقا به ‌شمار می‌آید. جمعیت این کشور 7 میلیون نفر و پایتخت آن شهر لومه است. زبان رسمی این کشور فرانسوی و واحد پول آن فرانک سی‌اف‌ای نام دارد. توگو در سال 1960 از فرانسه استقلال یافت. 51 درصد از مردم توگو به اعتقادات بومی آفریقا باور دارند، 29 درصد از جمعیت کشور مسیحی و 20 درصد نیز مسلمان هستند.

توگو از سوی غرب با غنا، از سوی شرق با بنین و از سوی شمال با بورکینا فاسو هم‌مرز است. در جنوب، توگو ساحل کم‌مسافتی در کنار خلیج گینه دارد. توگو آب‌وهوایی گرمسیری دارد و اقتصاد آن وابستگی زیادی به کشاورزی دارد.

نژاد 99٪ توگویی‌ها، آفریقایی (مهمترین آنها قبایل اوه، مینا و کابره است)، کمتر از 1٪ نیز اروپاییان و سوری و لبنانی هستند. همچنین دین 29٪ مردم توگو، مسیحی، 20٪ مسلمان و بیش از 51٪ نیز پیرو آیین‌های بومی و سنتی هستند. زبان رسمی در توگو، فرانسوی است. همچنین زبانهای بومی مانند اوه، مینا در جنوب، کابیه و داگومبا نیز در شمال کشور رایج است.

ساحل عاج

ساحل عاج با وسعتی برابر با 322460 کیلومتر مربع در غرب آفریقا واقع شده و از غرب به لیبریا و گینه از شمال به مالی و بورکینا فاسو و از شرق به غنا و از جنوب به اقیانوس اطلس محدود می شود .

امکانات ارتباطی و راههای مواصلاتی در ساحل عاج بر اهمیت استراتژیک این کشور در غرب آفریقا می‌افزاید. در ساحل عاج حدود 15000 کیلومتر جاده اصلی وجود دارد. علاوه بر این راه آهن ابیجان – نیجر تنها راه آهن این کشور است که از شهر بواکه گذشته و پس از عبور از بورکینافاسو به نیجر می‌رسد. طول این خط آهن 1350 کیلومتر است و ساحل عاج در منافع و درآمد آن با کشور نیجر شریک است و از این طریق به نیجر و بورکینا فاسو که به دریا ارتباط ندارند ، خدمات می‌دهد .

از سوی دیگر بنادر این کشور در سطح آفریقا مطرح هستند. بندر ابیجان بعد از داکار بزرگترین بندر کشورهای غرب آفریقاست و از تاسیسات مختلف مانند سردخانه‌های مخصوص صدور میوه و ماهی و انبارهای چوب برخوردار است. این امکانات و وجود مراتع فراوان و مزارع بزرگ کاکائو و جنگل های انبوه باعث شده که این کشور به بهشت سیاهان معروف شود و از اهمیت خاصی در غرب آفریقا برخوردار باشد .

آغاز روابط رژیم صهیونیستی و ساحل عاج به دهه 1960 و سالهای اولیه استقلال ساحل عاج از فرانسه باز می گردد، فیلیکس هوفونه بوآنی اولین رئیس‌جمهور ساحل‌ عاج بود که نقش مهمی در استقلال کشورش از فرانسه داشت. وی جزو اولین روسای کشورهای آفریقایی است که برای تحکیم روابط کشورش و رژیم صهیونیستی عازم تل‌آویو شد ، بوآنی در اسرائیل با بسیاری از مقامات عالی رتبه آن زمان رژیم صهیونیستی از جمله گولدا مائیر و دیوید بن گورین دیدار و گفتگو کرد .

وجود راه آهن 15000 کیلومتری در ساحل عاج، شرکتهای صهیونیستی را تحریک کرد تا ضمن فروش محصولات خود در این کشور به راحتی به بازارهای بورکینافاسو و نیجر نیز دست پیدا کنند و از یک سو با فروش محصولات خود و از سوی دیگر با خرید مواد اولیه با نازلترین قیمت، سود سرشاری را نصیب خود کنند. همچنین اینکه وجود مراتع پهناور و وسیع کاکائو در ساحل عاج باعث شد تجار صهیونیست با خرید کاکائو خام از این کشور و فروش کاکائو صنعتی به سراسر جهان به ثروتی باورنکردنی دست یابند .

در سال 1993 بوآنی رئیس جمهور ساحل عاج در اثر بیماری درگذشت و این کشور دستخوش هرج و مرج و تا آستانه جنگ داخلی پیش رفت . در سال 2001 لوران باگبو از احزاب مخالف ساحل عاج قدرت را در این کشور به دست گرفت. وی گرچه از مخالفان دولت قبل بود، اما سیاست خارجی ساحل عاج در قبال رژیم صهیونیستی را به همان شکل دنبال کرد.

بر این اساس در سال 2004 گروهی از کارشناسان نظامی موساد جهت آموزش ارتش ساحل عاج عازم این کشور شدند، رهبران رژیم صهیونیستی از اعزام کارشناسان موساد به ساحل عاج دو هدف را پیگیری می کردند ،هدف نخست آموزش و فروش تجهیزات نظامی به دولت این کشور بود از این رو یکی از شرکتهای وزارت جنگ رژیم صهیونیستی به نام Aeronoutics defence systems اقدام به تاسیس دفتری در ابیجان کرد و به طور مخفیانه سلاح و تجهیزات مورد نیاز ارتش ساحل عاج را فراهم می‌کرد.

همچنین فردی به نام موشه روچیلد Moshe rothchild که از وی به عنوان دلال سلاح یاد می‌شد، معاملات سلاح‌های خاص از جمله پهپادها را بر عهده داشت ، اما هدف دوم رژیم صهیونیستی ایجاد پایگاه اطلاعاتی در غرب آفریقا بود.

سال 2005 ، سال اوج همکاری دولت باگبو و رژیم صهیونیستی بود ، در این سال ساحل عاج به عنوان اولین کشور غرب آفریقا توانست تعدادی از هواپیماهای بدون سرنشین اسراییل را خریداری و در اختیار نیروی هوایی خود قرار دهد. علاوه بر این ساحل عاج مقادیر متنوعی سلاح و تجهیزات برای نیروی دریایی خریداری و آنها را در پایگاه دریایی خود موسوم به Attecoube مستقر کرد .

در سال 2006 به دنبال پیروزی حسن واتارا در انتخابات ریاست جمهوری و امتناع باگبو از انتقال قدرت، جنگ داخلی در این کشور آغاز شد. این جنگ که با مداخله نظامی رژیم صهیونیستی همراه بود، در نهایت به نفع حسن واتارا به پایان رسید. به این ترتیب واتارا به عنوان اولین رئیس جمهور مسلمان در ساحل عاج به قدرت رسید، اما نکته جالب اینجا بود که واتارا به عنوان یک رئیس جمهور مسلمان دارای همسری یهودی به نام دومینیک بود.

در سال 2012 حسن واتارا به همراه همسرش و عده ای از تجار ساحل عاج راهی تل آویو شد و ضمن دیدار با مقامات عالی رتبه رژیم صهیونیستی از موزه هولوکاست نیز دیدن کرد، وی در این سفر صدها موافقت نامه سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی و نظامی با رژیم صهیونیستی به امضا رساند. شیمون پرز در دیدار با واتارا خاطر نشان کرد که این رژیم آمادگی دارد که در امور کشاورزی ، دامداری و مسایل مربوط به تقویت و کیفیت محصولات زراعی و دامی به این کشور یاری رساند.

در اواسط سال 2013 آویگدور لیبرمن وزیر امور خارجه تندروی رژیم صهیونیستی در سفر دوره‌ای خود به آفریقا عازم ساحل عاج شد .لیبرمن سفر خود به پنج کشور آفریقایی به منظور پیوستن اسرائیل به عنوان عضو ناظر در اتحادیه افریقا را با سفر به رواندا آغاز کرد. وی سپس به ساحل عاج ، غنا ، اتیوپی و کنیا رفت. در این سفر 50 نفر از نمایندگان بزرگترین شرکتهای اقتصادی اسرائیل با هدف توسعه اقتصادی وی را همراهی می‌کردند.

به دنبال بهبود روابط دو جانبه بین ساحل عاج و رژیم صهیونیستی ، شرکت صهیونیستی لید کام که از معروفترین شرکتهای مخابراتی در سطح آفریقا است ، دفتر مرکزی خود در ابیجان را با 70 کارمند بومی و اسرائیلی افتتاح کرد. این شرکت نقش مهمی در گسترش تلفن همراه و اینترنت در آفریقا دارد و در حال حاضر در 14 کشور افریقایی مشغول انجام پروژه‌های مخابراتی است .

ادامه دارد ..