گزارش|ترکیه و اروپا٬ آغازی دیگر یا اختلاف دیدگاه؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه٬ تنها چند روز پس از سفر به مسکو و توافق با ولادیمیر پوتین بر سر ادلب٬ دیروز به بروکسل پایتخت بلژیک رفت و با مقامات ناتو و اتحادیه اروپا دیدار کرد.

در سفر رئیس جمهور ترکیه به بروکسل٬ علاوه بر موضوع درخواست کمک از ناتو٬ مسئله آوارگان نیز با مقامات اتحادیه اروپا بررسی شده است اما خبری از یک توافق قاطعانه و شفاف نیست.

اما رسانه‌های نزدیک به آکپارتی یا حزب حاکم٬ همچون همیشه٬ این سفر را مثبت ارزیابی و اعلام کرده‌اند که دستاوردهای اردوغان از گفت‌وگو با مقامات اتحادیه اروپا٬ در قد و قواره یک پیروزی دیپلماتیک است.

درخواست کمک از ناتو

قرارگاه مرکزی پیمان نظامی ناتو در بلژیک قرار دارد و اردوغان هم دیروز در پایتخت این کشور٬ با استولتنبرگ دبیرکل ناتو دیدار کرد.

اردوغان در فرودگاه بلژیک با هیچ یک از مقاماتی که به استقبال او آمده بودند دست نداد و پیش از رسیدن به محل دیدار با دبیرکل ناتو در یک سخنرانی کوتاه سرپایی برای ترک‌هایی که برای خوشامدگویی به او جمع شده بودند٬ از آنها خواست که به‌منظور مقابله با کرونا٬ برای مدتی٬ دست دادن و روبوسی را کنار بگذارند. وی پس از دیدار با دبیرکل ناتو و در کنفرانس مطبوعاتی مشترک هم از دست دادن با استولتنبرگ٬ خودداری کرد.

اگرچه دبیرکل ناتو در دیدار با اردوغان٬ تعارفات قدیمی را تکرار و امنیت ترکیه را امنیت ناتو قلمداد کرد٬ اما ظاهراً از مجموع این دیدارها٬ چیزی غیر از قول حمایت اطلاعاتی هوایی و دریایی بیرون نیامده است، چرا که امروز بسیاری از روزنامه‌های ترکیه در صفحه نخست٬ از قول اردوغان چنین تیتر زدند: ناتو باید به درخواست‌های ما پاسخ دهد.

اردوغان در یک کنفرانس مطبوعاتی خطاب به خبرنگاران اروپایی گفت: آن‌چه ترکیه در ادلب انجام داده٬ اقدامی در جهت حفظ امنیت ملی بوده است. من در دیدار با دبیرکل ناتو هم اعلام کردم که مرز ترکیه و سوریه برای ناتو٬ یک مرز بسیار مهم است و لذا باید در حفظ امنیت این منطقه به ما کمک کنند و هرچه زودتر حمایت دفاعی خود را در اختیار ما بگذارند.

اظهار گلایه‌های همیشگی ترکیه و تیم اردوغان از ناتو در مورد ضرورت حمایت این پیمان نظامی از ترکیه در اقدامات مداخله‌جویانه در حالی است که سران ناتو٬ به‌شکل مؤدبانه به مقامات ترکیه اطلاع داده‌اند که با تحرکات ترکیه در سوریه و لیبی موافق نیستند و نمی‌توانند کار خاصی انجام دهند.

یکی دیگر از اختلافات مهم بین ترکیه و ناتو٬ مسئله اس400 است. اردوغان و وزیر دفاع کابینه او یعنی خلوصی آکار٬ در حالی از ناتو خواسته‌اند که چند سامانه پاتریوت را به‌شکل امانی در داخل خاک ترکیه قرار دهد که ناتو به اقدام آنکارا برای خرید سامانه موشکی اس400 از روسیه معترض شده و بر این باور است که عدم انطباق فنی و اطلاعاتی اس400 و پاتریوت٬ برای سیستم دفاعی ناتو٬ یک معضل مهم در هماهنگی‌های راداری و رصد اطلاعاتی و در عین حال٬ یک باگ امنیتی جدی خواهد بود.

دیدار با دو مقام اروپایی

اردوغان و وزیر امور خارجه کابینه او مولود چاوش اوغلو٬ در دیدار با اورسلا وان در لین رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا و شارلز میشل رئیس شورای اتحادیه اروپا٬ موضوع آوارگان و سیاست‌های ترکیه در مورد مرزهای اروپا را بررسی کردند.

این دو مقام اروپایی پس از دیدار با اردوغان در یک کنفرانس مطبوعاتی٬ نتایج دیدار را با رسانه‌ها در میان گذاشتند.‌

وان در لین و میشل٬ ضمن اشاره به مثبت بودن دیدار با رئیس جمهور ترکیه٬ بر 3 موضوع مهم تأکید کردند:

1. به‌زودی دیدارهای سه‌جانبه رئیس سیاست خارجی اروپا٬ رئیس کمیسیون و مسئولین ترکیه برگزار خواهد شد.

2. مرزهای اتحادیه اروپا باید حفظ شوند و اجازه ورود به آوارگان داده نشود.

3. برخورد با آوارگان به‌شکل انسانی و در مسیر حفظ حقوق بشر باشد.

اظهارات این دو مقام اروپایی در حالی است که اقدام ترکیه برای گشودن دروازه‌های مرزی٬ موجب آن شده که تنش جدی بین آنکارا و آتن به وجود بیاید.

شواهد نشان می‌دهد که از مجموع نتایج دیدارهای اردوغان با مقامات ناتو و اتحادیه اروپا٬ خروجی چندان شفاف و واضحی بیرون نیامده است و در فعلاً بر همان پاشنه پیشین می‌چرخد، چرا که تصمیم‌گیری ناتو در مورد حمایت نظامی از ترکیه٬ با دو چالش عمده روبه‌رو است:

اول این که به‌خلاف رویکرد توافقی ناتو٬ ترکیه یک عضو مورد حمله قرارگرفته‌شده نیست که لازم باشد به کمک او بشتابند و اتفاقاً با تصمیمات خودسرانه٬ ناتو را در برابر عمل انجام‌شده قرار داده است.

دوم این که تصمیم‌گیری ناتو٬ ارتباط دقیق و مستقیمی با خواست و اراده آمریکا دارد و در شرایطی که کنگره آمریکا٬ مانع از فروش جنگنده اف35 به ترکیه شده٬ بعید است که به‌زودی تغییر نگرش عمده‌ای در این مورد صورت بگیرد.

اما نباید از این واقعیت هم غافل ماند که اقدام ترکیه در مورد آوارگان٬ تا حد قابل توجهی٬ منجر به نگرانی مقامات اتحادیه اروپا شده است و حالا کشورهای اروپایی به‌دنبال آن هستند تا پیش از دیدار بعدی با اردوغان٬ به‌شکل داخلی٬ گفت‌وگو و رایزنی کنند و برای اعلام موضع نهایی در برابر ترکیه و مسئله آوارگان٬ به یک نتیجه و موضع مشترک دست پیدا کنند.

انتهای پیام/+