مصاحبه|ارزیابی تحولات یمن پس از ۵ سال جنگ ویرانگر؛ ثمره ۵ سال ایستادگی و مقاومت یمنیها و بن‌بست کامل عربستان
روز چهارشنبه ششم فروردین ۱۳۹۹ هجری شمسی، جنگ ویرانگر عربستان و متحدان و مزدورانش علیه کشور عربی فقیر یمن پنج‌سالگی خود را پشت‌سر گذاشت و وارد ششمین سال پیاپی می‌شود...
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ، پنج سال پیش در چنین زمانی بود که رژیم سعودی جنگ ویرانگری را علیه کشور عربی یمن با مشارکت امارات، آمریکا و برخی کشورهای دیگر آغاز کرد، جنگی که حتی رژیم صهیونیستی هم به کمک متجاوزان آمد.
جنگی که تنها دستاورد آن کشتار ملت بی‌دفاع و ویرانی این کشور فقیر بوده، اما دستاوردهای قابل توجهی در سطح دفاعی و ایستادگی و بازدارندگی برای یمنیها به‌رهبری جنبش انصارالله به‌همراه داشته است.
در این زمینه با رضا میرآبیان کارشناس ارشد مسائل کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس درباره پنج‌ساله شدن جنگ ویرانگر یمن به گفتگو نشسته‌ایم:
این کارشناس درباره ارزیابی خود از پنج سال جنگ یمن با اشاره به ویرانی و کشتار مردم بی‌دفاع در تجاوزات بی‌رحمانه و پیاپی عربستان و متحدان و مزدورانش اظهار داشت: در بخش سیاسی میتوان گفت که جنبش انصارالله پس از پنج سال که یمن مورد تجاوز عربستان و ائتلاف آمریکا، عربستان، انگلیس و امارات قرار گرفته بود، آرام آرام جایگاه سیاسی خود را به‌عنوان حاکم فعلی در صنعا و یمن و در واقع حاکم عملی در منطقه شبه‌جزیره و حوزه خلیج فارس، نمایان کرد و در واقع خود را بر سعودی‌ها در گفتگوها تحمیل می‌کند یعنی اگر تا دیروز سعودی‌ها حاضر به مذاکره با انصارالله نبودند ناچار بودند سه دوره مذاکره با انصارالله در صنعا، ریاض و اردن انجام دهند و این تلویحاً در واقع به‌رسمیت شناختن انصارالله به‌عنوان حاکم در صنعا و یمن است.
یا اگر دقت کرده باشید، دیدارهای گریفیتس نماینده سازمان ملل در امور یمن و مذاکره با انصارالله، به‌معنای پذیرفتن این جنبش به‌عنوان حاکم عملی و فعلی در صنعا و یمن بوده است. این ابعاد سیاسی که نشان داد انصارالله موجودیت سیاسی و حاکمیت سیاسی خود را عملاً بر مخالفان داخلی و خارجی هم تحمیل و هم تثبیت کرد، نکته بسیار مهم دیگری است که در سال 1398 رخ داد.
در زمینه امنیتی، میتوان گفت انصارالله (با کمک ارتش یمن) پس از پنج سال مقاومت و ایستادگی، عملاً بالاترین امنیت و ضریب امنیتی را در مناطق تحت کنترل خود ایجاد کرد به‌گونه‌ای که شما شاهد بودید هیچ گونه عملیات انتحاری و انفجار و ترور حداقل طی یک سال گذشته در این مناطق رخ نداد و مناطق تحت کنترل انصارالله حداقل از امنیت بسیار خوبی بهره‌مند بوده است و جنگهای سنتی قبیله‌ای که در گذشته تاریخ یمن معمولاً رسم بوده، عملاً به‌برکت حضور انصارالله در یمن از بین رفته است و این مورد اعتراف خود غربی‌ها و ناظران منطقه‌ای و بین‌المللی است.
اما مهمتر از همه اینها، بحث نظامی است که میتوان گفت انصارالله در پایان پنجمین سال این جنگ ویرانگر، به بالاترین سطح و میزان بازدارندگی در برابر دشمنان دست یافت، از ابتدا جلوی تهاجم امارات و عربستان را در سالهای اول جنگ گرفت، خودش را بازسازی و نوسازی کرد، پس از مرحله دفاعی وارد مرحله هجومی شد و عملیات ابتکار را در روی زمین و میدان در دست گرفت و از مرحله زمین به مرحله هجومی، یعنی از مرحله بازدارندگی زمینی به مرحله بازدارندگی موشکی هوایی دست یافت، و کار به جایی رسید که عملاً فضای عربستان بود که در برابر موشکها و پهپادهای انصارالله ایمن نبود و در واقع انصارالله قدرت موشکی و پهپادی را بر عربستان تحمیل کرد و میتوان گفت در اواخر سال 98 و پایان پنجمین سال جنگ آنچه اتفاق افتاد و بسیار مهم است، که اصطلاحاً عملیات را نامش عملیات بازدارندگی سوم گذاشت، سیستم پدافند موشکی خود را رونمایی و استفاده کرد و پهپادهای زیادی از عربستان و آمریکا و جنگنده‌های سعودی را بر فراز یمن سرنگون کرد.
به‌نظر من این بازدارندگی از خیلی جهات مهم است یعنی تنها برگ برنده عربستان و متحدان این کشور پرواز در فضای یمن بود و می‌توانست بی‌رقیب پرواز کند در واقع این بازدارندگی را از این کشورها گرفت و به‌سمت حمله رفت و در واقع حریم هوایی یمن را در برابر عربستان ایمن کرد، میتوان گفت آنچه در یک ماه اخیر اتفاق افتاد، تصرف آخرین مناطق متصرفی بود که در اختیار مزدوران و عوامل عربستان بود، در ماههای گذشته، مناطق امتدادیافته به‌سمت شمال را از تصرف عربستان و مزدورانش خارج کرد و به مرزهای نجران و جیزان رسید و در ماه گذشته ضمن حمله به شمال شرق یمن و شمال شرق و شرق صنعا، مرحله اول عملیات حمله به دو استان الجوف و مأرب بود به سه‌راهی صنعاء، مأرب و الجوف رسید، عملاً استان الجوف در شمال شرق صنعا را پاکسازی و آزاد کرد و به مرزهای عربستان رسید، و تنها استانی که باقی مانده استان مأرب است که این استان هم در آستانه سقوط است.
اهمیت آزادی مأرب این است که این استان یکی از مناطق نفتخیز و دارای منابع گازی یمن است، یعنی میتوان گفت منابع مشخص و قابل بهره‌برداری، مناطق نفت و گاز استان مأرب است که از ذخایر بسیار بالایی برخوردار است، اگر استان مأرب هم سقوط کند دیگر هیچ نقطه‌ای در بخش شمالی یمن نه تحت تصرف عربستان خواهد بود و نه مزدوران و دولت خودخوانده‌اش، یعنی میتوان گفت انصارالله به‌عنوان یک نیروی بلامنازع در بخش شمالی یمن خواهد بود و یک نقطه قوت و قدرت فزاینده به انصارالله می‌دهد که آرام آرام در معادلات سیاسی و امنیتی و نظامی منطقه شبه‌جزیرةالعرب خودش را بیشتر نشان دهد.
امروز پنج سال کامل از جنگ ویرانگر ائتلاف سعودی اماراتی آمریکایی علیه یمن گذشت و ما وارد ششمین سال پیاپی جنگ یمن شده‌ایم، نتایج و پیامدهای این جنگ چه بوده است؟
میرآبیان در پاسخ گفت: نتیجه کلی پنج سال جنگ علیه یمن این است که انصارالله که از سوی عربستان به‌رسمیت شناخته نمی‌شد و آن را یک گروه مسلح و تروریستی قلمداد می‌کرد، یک دولت حاکم، یک دولت با مدیریت تشکیل داده و توانسته جنگ را به‌خوبی مدیریت و مناطق تحت اشغال را آزاد کند و خودش را در موقعیت شبه‌جزیره و منطقه دریای سرخ نمایان و تحمیل کند، در واقع از یک گروه مسلح و تروریستی به‌زعم و ادعای سعودی‌ها، خارج شود و در قواره یک دولت و بازیگر منطقه‌ای درآید که در واقع این روند از سالهای قبل قابل پیش‌بینی بود، من ماهها پیش خدمت شما عرض کردم که سعودی‌ها روزی مجبور خواهند شد که با انصارالله دور یک میز بنشینند و تمام هزینه‌های جنگ یمن را به‌عنوان غرامت بپردازند و چاره‌ای جز این نخواهند داشت.
عناصر و عواملی که باعث شد جنبش انصارالله به این جایگاه مهم فعلی پس از پنج سال جنگ برسد که در مقابل آن افول و سقوط و خفت روزافزون منصور هادی و دیگر مزدوران عربستان را شاهد بودیم، چیست؟
کارشناس ارشد مسائل منطقه‌ای در پاسخ می‌گوید: عامل مهم، صلابت، ایمان، اعتقاد، باور و توکل به خداوند بود، چون یمنیها هیچ پناهی نداشتند، تنها حامی معنوی آنها جمهوری اسلامی ایران بود، اما در عمل هیچ کس نتوانست به آنها کمک نظامی ارائه کند، و هم تحریم هوایی بودند و هم تحریم زمینی و هم تحریم دریایی، یعنی کار به جایی رسید که قحطی و بیماری‌های مسری بر این کشور حاکم شد و کشتار گسترده‌ای از سوی متجاوزان در آن رخ داد و در چنین شرایطی، یمنیها هیچ تکیه‌گاه و پناهی جز خداوند نداشتند و تنها کشوری که از آنها حمایت معنوی می‌کرد هم جمهوری اسلامی ایران بود. میتوان گفت تمام اینها زاییده و نتیجه ایمان، معنویت و پایداری، مقاومت و توکل به خدا همراه با پشتوانه مردمی است و در واقع با کمترین هزینه و کمترین امکانات توانستند مدیریت صحیحی را در سطح جامعه یمن اعمال کنند و به الگویی تبدیل شوند، زیرا این جنگ را یک گروه به‌تنهایی نمی‌تواند ادامه دهد و تحمل فشارهای نظامی، امنیتی، سیاسی و اقتصادی فراتر از توان یک گروه است، ولی انصارالله توانست مردم یمن و قبایل این کشور را همراه خود کند و در واقع وحدت ملی و انسجام ایجاد کند و با تکیه بر این عوامل توانستند مقاومت کنند، انصارالله اگر مردم کنارش نبودند نمی‌توانست مقاومت کند و یک الگو از مقاومت فعال ارائه کرد و نشان داد با مقاومت فعال میتوان به اهداف رسید. انصارالله توانست مدیریت صحیح در کشور ایجاد کند و هم امنیت را در مناطق تحت کنترل خود برقرار و حداقل اقتصاد مردم را مدیریت کند.
این مقاومت و ایستادگی چه تأثیری بر آینده یمن و آینده سیاسی این کشور خواهد داشت؟
میرآبیان در پاسخ اظهار داشت: معتقدم اولاً یمن تحت رهبری انصارالله به‌عنوان یک بازیگر سیاسی و امنیتی در منطقه و خلیج فارس، شبه‌جزیرةالعرب و دریای سرخ تبدیل شده است چه عربستان و متحدانش بخواهند و چه نخواهند و مجبور خواهند بود این نیرو و حاکمیت را چه دیر یا زود به‌رسمیت بشناسند و بپذیرند و رسماً کنار میز مذاکره بشنینند و مجبورند غرامت جنگی یمن را تحت بازسازی یا هر اسم دیگر بپذیرند.
وی درباره تأثیر موج بازداشت گسترده شاهزادگان و مخالفان بن‌سلمان در سال گذشته بر جنگ یمن گفت: یکی از دلایل بحران عربستان همین بحران جنگ تحمیلی بر یمن است، در واقع اعتراض آقای احمد بن عبدالعزیز به موضوع یمن بود، وقتی او در لندن بود و دانشجویان سعودی علیه وی شعار می‌دادند که "چرا جنگ علیه یمن به‌راه انداختید؟"، او گفت که "ما جنگ را به‌راه نینداختیم بلکه جنگ را سلمان و خاندان سلمان راه انداخت."، یعنی در واقع یکی از دلایلی که محمد بن سلمان به اینجا رسید خود بحران یمن بود، جنگی بود که بر یمن تحمیل شد که محمد بن سلمان را دچار بن‌بست سیاسی در داخل کشورش کرد.
عربستان تمام زور خود را زد و همه امکانات و توان خود را در این جنگ به‌کار گرفت تا به اهدافش دست یابد، اما به نتیجه‌ای نرسید و بن‌سلمان چه الآن چه در آینده که پادشاه شود چاره‌ای جز اینکه بنشیند با انصارالله مذاکره کند، نخواهد داشت.
وی درباره آینده جنگ یمن خاطرنشان کرد: به‌نظر می‌رسد آمریکایی‌ها مایل نیستند این جنگ تمام شود، دلیلش، فروش تسلیحات است، در این پنج سال، چند ده و چند صد میلیارد دلار سلاح بر عربستان و امارات تحمیل کردند و فروختند و با این وضعیت، این جنگ فرسایشی ادامه خواهد یافت.
میرآبیان درباره امارات هم گفت: اماراتی‌ها دیگر چیزی برای گرفتن امتیاز ندارند، اماراتی‌ها شرایط خوبی در جنوب یمن ندارند، مطمئن باشید آخرین مواضع را اگر سعودی‌ها در شمال یمن از دست بدهند، احتمالاً انصارالله برای جنوب یمن برنامه‌هایی داشته باشند تا قدرت مانور امارات را محدود کنند.
این کارشناس ارشد مسائل منطقه‌ای درباره سناریوی آینده جنگ یمن اظهار داشت: جنگ ادامه خواهد داشت نه به حدّت و شدّت گذشته، چون سعودی‌ها آرام آرام دارند ابتکار عمل را به‌طور کامل از دست می‌دهند، سعودی‌ها تلاش می‌کنند به یک راه‌حل در موضوع یمن برسند، چون به بن‌بست رسیده‌اند و هزینه‌های جنگ برای آنها سنگین است، اما به‌نظر می‌رسد آمریکایی‌ها مایل به توقف جنگ نیستند. در هر حال این جنگ با شدت و حدت کمتر ادامه خواهد یافت، چون سعودی‌ها دیگر ابتکار عمل ندارند و قدرت بازدارندگی عربستان هم عملاً در برابر انصارالله از دست رفته و ابتکار عمل هم در روی زمین و هم در فضای عربستان و هم در زمینه پدافند هوایی و موشکی آرام آرام در اختیار انصارالله قرار گرفته است.
انتهای پیام/+