قائممقام سیما پاسخ داد: از انتقاد به کنداکتور نوروزی تا هجمه به "پایتخت"/ برنامهریزی تلویزیون برای سریالسازی و برنامهسازی ۹۹
حسین کرمی در پاسخ به انتقادها و هجمهها علیه سریال "پایتخت" و برنامهسازی و سریالسازی در شرایط کرونا، گفت: انتقادهایی که بر این سریال و سایر تولیدات میشود مبنای آن تضعیف رسانهملی و از میان بردن مرجعیت رسانه در تأمین نیازهای مخاطب است.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر
فعالیتِ صداوسیماییها با "کرونا" شدت و عدت بیشتری پیدا کرد؛ چون با تعطیلی سینما و تئاتر و دیگر مراکز فرهنگی کشور، تمام ذهنها و اتفاقات به سمت رادیو و تلویزیون میرفت. البته که تلویزیون پیش از این اتفاقات هم مهیای روزهای عید نوروز بود حتی با سختی و پیچیدگی کرونا و شانتاژهای رسانهای هم کوتاه نیامد و برنامهها و سریالهایش را به تولید و پخش زنده رساند. کار با برنامههای ویژه سال تحویل آغاز شد؛ 4 ویژهبرنامه به نامهای "فرمول یک"، "دو نیمه ماه"، "اتفاق نود و نه" و "بهار جان" با همه نقاط ضعف و قوت به استقبال نوروز رفت.
از طرفی دیگر از 26 اسفندماه سریالهای نوروزی پخششان را در دو شبکه سه و پنج سیما آغاز کردند؛ "پایتخت" و "کامیون" شبکه اول و دوم سیما از اول فروردینماه به آنتن رسیدند. با همه نقاط ضعف و قوت و فراز و نشیب از بین این چهار سریال طنز، سریال "پایتخت" تا 15 فروردینماه به کارشان پایان میدهد و "کامیون" و دوپینگ" چند صباحی دیگر روی آنتن خواهند بود و به گفته تهیهکننده "میانبر" سریال نوروزی شبکه 5 در ماه رمضان هم پخش خواهد شد.
علاوه بر اتفاقاتِ کامیونی، "میانبر" تلویزیون در شبکه 5، داستان تخیّلی رضا مقصودی در شبکه 3، بیشترین بیننده را سیروس مقدم با "پایتخت" 6 از آن خود کرده است. سریالی که بیش از دیگر مجموعههای بیرمق تلویزیون، هجمه و انتقاد نصیبش شده که به قولِ بسیاری از کارشناسان نسبت به گذشته خودش با تغییرات زیادی همراه است. بالأخره فیلمنامه ضعیفتری را نسبت به فصلهای گذشتهاش به خود دیده و جای خالی "خشایار الوند" احساس میشود.
بسیاری از انتقادها سمت و سوی برخی از آداب اجتماعی و خانوادگی سریال "پایتخت" را نشانه گرفته؛ از دروغگفتنها، پنهانکاریها و بیاحترامیهای کوچکترها به بزرگترها. اما با نگاهی به تخریبهای فضای مجازی میتوان به این نکته رسید برخی به دنبال سوء استفاده از فضای موجودند و آنگاه که نتوانستند با خاموش کردن دوربینهای سیما در شرایط کرونایی به توفیقی برسند اینبار با اشکالاتِ "پایتخت" این تلاشها را زیر سؤال ببرند. همان نکتهای که "حسین کرمی قائممقام سیما" در جریان گفتوگویش با خبرنگار خبرگزاری تسنیم به آن اشاره کرد.
البته که موجی از انتقادها هم به سمتِ بیرمق و معمولی بودن سریالهای نوروزی رفت و یا اشکالاتی که به کنداکتور برنامهها و سریالهای پربیننده تلویزیون میبردند؛ مثل اینکه برخی میگفتند چرا "عصر جدید" با "دورهمی" همزمان پخش میشوند؟ یا چرا برخی از سریالها حتی مثل "میانبر" شبکه پنج که ساعت 23 پخش میشود با این برنامههای ترکیبی تلاقی دارند؟ یا برخی انتقاد داشتند که وضعیت کارکنان صداوسیما در این فضا و شرایط کرونایی به چه شکل خواهد بود؟ با اینکه در فضای مجازی خبرهایی از ابتلای برخی همکاران صداوسیمایی منتشر شده و حتی به تازگی اعلام کردند کارگردانی مثل "راما قویدل" که سریال "ایلدا" را برای تلویزیون میسازد و روزهای پایانی فیلمبرداریاش را میگذراند به کرونا مبتلا شده است و البته چندین همکار و هنرمند دیگر؛
به سراغ حسین کرمی رفتیم و از این هجمهها و انتقادات به سریالها و برنامهها و حضور پررنگ برنامهسازان و سریالسازان در شرایط کرونایی، اتفاقات سال 1399 و پرسشهایی دیگر، پرسیدیم.
مشروح این گپ و گفت را در ادامه بخوانید:
انتقاد و هجمه به سریال پایتخت؛ عدهای به دنبال تضعیف رسانهملیاند
* اجازه بدهید از سریال "پایتخت" و انتقادهایی که به این مجموعه وارد کردهاند شروع کنیم؛ سریال پربینندهای بوده و حتی در ششمین فصل خودش هم این انتظار را میتوان از پیگیری مخاطبین دید که عمده مردم مخاطبِ سریال "پایتخت"اند. اما علاوه بر شانتاژهای رسانهای در زمان فیلمبرداری سریالها و برنامههای تولیدی سیما در ایام نوروز، انتقادهایی به این سریال میشود که سریال ضعف فیلمنامهای دارد و مثلِ گذشته نیست؛ انتقادها حاکی از دروغگویی، پنهانکاری، بیاحترامی کوچکترها به بزرگترها در میان کاراکترهای سریال است.
این سریال سریال پربینندهای بوده و حتی در ششمین فصل خودش هم این انتظار را برآورده کرده و میتوان از پیگیری مخاطبین دید که عمده مردم مخاطبِ سریال "پایتخت"اند. اما انتقادهایی که بر این سریال و سایر تولیدات می شود در دو دسته قابل تقسیمبندی است دستهای عمدتا شانتاژهای رسانهای در زمان فیلمبرداری سریالها و برنامههای تولیدی سیما در ایام نوروز است که مبنای آن تضعیف رسانهملی و از میان بردن مرجعیت رسانه در تأمین نیازهای مخاطب است و دسته دوم انتقادهایی است که خیرخواهانه و به منظور استفاده بیشتر از فرصتهای رسانهای است مثلاً به این سریال انتقاد میشود که سریال ضعف فیلمنامهای دارد و مثلِ گذشته نیست؛ انتقادهایی که می گوید در بعضی سکانسها دروغگویی، پنهانکاری، بیاحترامی کوچکترها به بزرگترها در میان کاراکترهای سریال است. این دیدگاه دوم نگاه حداکثری به تولیدات رسانهای دارد و فارغ از آنکه با چه شرایطی تولید میشوند آنها را کامل، بینقص و با پیام حداکثری میخواهد.
یکی از نیازها و اهداف جدی تولیدات تلیوزیونی؛ سرگرمی و شادیآفرینی
اما باید عنایت داشت ساخت سریالی که بیننده عمده و چند ده میلیونی داشته باشد و مردم در شرایط خاص روحی و روانی بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند و به آرامش برسند و با آن لبخند بزنند و شاد شوند کار بسیار سختی است. میدانید که البته این مقصد اصلی سریال پایتخت بوده و کماکان "پایتخت" در تأمین این هدف موفق بوده است. در مورد انتقادهای دسته دوم باید به این نکته نیز اشاره کرد که انتقادهایی که دلسوزانه به اصل سریالسازی وارد میشود گاه از ناحیه گروههایی بوده که برخی از کارها را نمیپسندیدند و احساس میکردند هزینهاش بیشتر از فایده آن است. دلیل هم دارد، این بحث مبنایی است. مبنای این نوع نقدها گاهی به این دیدگاه برمیگردد که چندان سرگرمکردن مردم و خوشحالیشان با ایجاد فضای روانی آرام،از نظر ایشان بار ارزشی چندانی ندارد واگر علاوه بر سرگرمسازی مخاطب آموزش درستی به او داده نشود این اثر مفیدی نیست.
نباید این سختگیریها باب تولیدات سرگرمکننده و مفرح را ببندد
اما واقعیت غیرقابل انکار آن است که برای انبوه مخاطبان سیما سرگرمی و شادیآفرینی یکی از نیازهای مهم و از اهداف جدی تولیدات تلویزیونی است.
البته پارهای از نقدها هم بیجا نیست و باید در یک جریان مستمر و تعاملی به بهبود تولیدات کمک کند معذالک تأکید مجدد بر این مبنا لازم است که نباید این سختگیریها باب تولیدات سرگرمکننده و مفرح را ببندد یا ایجاد اوقات شادیبخش را ناممکن کند. چرا که گاهی سریال روی خیال بنا میشود، گاهی براساس واقعیتهای جامعه و گاهی هم بر خاطرات معلومات مخاطب سوار می شود. همه اینها مقاصدی است که فیلمنامهنویسان و کارگردانان دنبال میکنند تا مخاطبین را با آن داستانها و روایتهایشان همراه کنند. یا به خاطرِ آن موضوع جدی اجتماعیشان تلنگر بزنند یا برای مخاطب ماندگار شوند و یا به خنده وادارند و یا آنها را قدری تخلیه کنند. حتی به خاطر این روزهایی که همه با آن درگیریم لحظاتی آنها را از شرایط موجود دور کنند و مشکلات را فراموش کنند. در این چنین فرآیندی ممکن است گاه سریالساز از ابزارهایی استفاده کند چه ابزارهای تصویری و چه ابزارهای کلامی که تفسیرهای چندگانه بپذیرد والبته احتراز از آن هم کار سختی است.
البته من به منتقدینی اشاره کردم که انتقاداتی از سَرِ خیرخواهانه دارند و برخی از اشکالات را اشکالات تربیتی یا اخلاقی میدانند نه کسانی که به هر شکلی با توفیق تلویزیون مخالفند و به هر شکلی از موفقیت رسانه خوشحال نمیشوند. و حتی در چارچوب بازی کسانی قرار گرفتهاند که با اصل نظام هم مشکل دارند.
ماجرای ساخت سریال امام علی(ع)؛ همیشه نسبت به بهتر شدن کار تأسف میخوردیم
* وقتی این روزها خودتان به عنوان مخاطبِ مطلعتر و دقیقتر، "پایتخت" را میبینید نسبت به گذشته این تغییرات را نمیبینید؛ همان تغییراتی که به تعبیر شما برخی از منتقدین خیرخواهانه به آن اشاره دارند مثل بیاحترامی، پنهانکاری و دروغگفتن؟
من تمامِ ماجرای "پایتخت" را نمیدانم. اما همیشه نسبت به بهتر شدن کار و ظرفیت های آن تأسف میخوردیم یعنی کاری که انجام دادهایم و مقابلمان میگذاریم مکرر میگوییم حیف شد اینجای آن اینطور شد و یا ایکاش فلان چیزی که گفته بودیم را در صحنه اجرا میکردیم. آقای داود میرباقری وقتی سریال "امام علی" را ساخته بودند که از جمله موفقترین و بهترین سریالهای تلویزیون در زمان خودش به حساب میآمد و البته از حیثِ کار دینی ارزشمند و تأثیر اجتماعی فراوانی نیز داشت. با این اوصاف بارها افسوس میخورد که چرا اینجا، این جمله را نگفتیم و یا این اتفاق نیفتادید صحنه فلان طور نبود. یعنی یقیناً اگرخود آقای داود میرباقری دوباره میخواست سریال "امام علی(ع)" را بسازد حتماً یک کارهایی را میکرد که الان در سریال نیست و یکسری کارهایی را نمیکردند که الان در سریال هست؛ یعنی این احساس وجود دارد وقتی میبینیم خودمان میگوییم میتوانست بهتر از اینها باشد و این عبارت و نوعِ نگاه همیشه با ما در همه کارها بوده است. کارهایی که شما به آنها نمره خوب میدهید و یا کارهایی که شما یا ما نمره خوبی به آن نمیدهیم.
ماجرای اسپانسرِ پایتخت و سریالهای تلویزیون
* نقد دیگری به "پایتخت" یا سریالها و برنامههایی از این دست دارند؛ بحث آگهیها و بستههای تبلیغاتی است که در ابتدای آن با نقدهایی همراه شد و رئیس سازمان صداوسیما دستور دادند این بستهها کاهش پیدا کند. و البته به حضور اپلیکیشنهای اسپانسری همچون "روبیکا" یا اسپانسرهای دیگر هم انتقاد میکنند.
در اینجا دو بحث وجود دارد بخشی از بودجه سالانه صداوسیما بالأخره از طریق آگهیها و تبلیغات فراهم میشود و روال است که صاحبان برند و کالا، آگهی میدهند و دوست دارند در جریان برنامهها، سریالها و جُنگهای پربیننده تبلیغاتشان پخش شود و برایشان اهمیت دارد؛ دلشان میخواهد جاهایی که مردم بیشتر حضور دارند، باشند و این قاعده کلی است. ما مجبوریم بخش مهمی از سازمان صداوسیما را از این طریق تأمین کنیم. نکته دوم برخی از این برنامهها یا سریالها که خودشان گرانقیمتاند و هزینه قابل توجهی میبرند، اسپانسرها و حامیانی با تأمین منابع مالی، ساخت این گونه برنامهها را میسر میکنند؛ یعنی گاهی این نوع برنامههای سنگین اگر حمایت مالی نشوند حتی اگر مخاطب و هم تلویزیون رغبت داشته باشد نمیتواند به تولید برسد. چون محدودیتهای مالی سازمان صداوسیما فراوان است حتی اگر بخواهیم از محل آگهیها هم هزینههایی را تأمین کنیم به مشکل برمیخوریم. همین فضای ویژهای (کرونا) که الان بوجود آمده فعالیتهای اقتصادی تضعیف میشود خود به خود رغبت فروشندگان کالا و ارائهکنندگان خدمات، آن رغبت و هیجان قبلی را برای دعوت مردم به خرید را ندارند و خود اینها باعث میشوند در تأمین هزینههای برخی از این برنامه ها و آثار نمایشی گرانقیمت از شیوههایی مثل همین اسپانسرهای هر برنامهای استفاده کنیم.
چرا کنداکتور تلویزیون مخاطبان را سردرگم کرده؛ "دورهمی" ببینند یا "عصر جدید؟
* انتقاد دیگر به بیبرنامگی و مشکل کنداکتور تلویزیون برای پخش برنامههای پربینندهای همچون "دورهمی" و "عصر جدید" و برخی برنامههای دیگر اتفاق میافتد که همزمانی پیدا کردهاند. یک مقداری کنداکتور، بهتر نمیتوانست تنظیم شود تا مخاطب سردرگم دیدن و تماشای برنامه و یا سریال موردعلاقهاش نمیشد؟
نکته درستی است و مخاطب دلش میخواهد بهترین برنامهها و سریالهای تلیوزیون را در بهترین زمان ببیند. وقتی عناوین جدول پخش برنامهها را در همه شبکهها مقابلمان قرار میدهیم این نکات را میدانیم، اما گاهی حجم این برنامهها و محدودیت زمان پیک یا ترافیک برنامهها یعنی از 8 شب تا 12 شب باعث میشود برخی از این برنامهها یا سریالها به طور طبیعی تلاقی و همزمانی پیدا کنند؛ در این میان از یک سو سیاست داخلی شبکهها وجود دارد که هر شبکه بنابر شناخت و اشراف بر روی برنامهها و یا آثار نمایشیشان، بهترینهایشان را در ساعتهای پربیننده تلویزیون قرار میدهند. و از سوی دیگر ترکیب همه ی باکس های جذاب در سیماست که ضمن تلاش برای جلوگیری از هم بپوشانی ولی با این واقعیت هم مواجه است که حجم برنامه های پر بیننده در ساعت پیک از حجم ساعات پیک بیشتر است لذا هم بپوشانی تا حدی اجتناب ناپذیر است. تصور کنید همه شبکهها چنین سیاست و نگاهی دارند و از این نکته هم نباید غافل شویم که بیننده تلویزیون هم سریال، جنگ و هم برنامه ترکیبی نیاز دارد.
مثلاً اگر در باکس ساعت 10 "عصر جدید" را قرار دهیم همان ساعت سریال "پایتخت" از شبکه یک سیما پخش میشود یا ساعت 11 سریال "دورهمی" روی آنتن میرود و یا شبکه نمایش بهترینهایش را در همین ساعات قرار میدهد .از سوی دیگر تنوع جدول پخش شبکه های تلویزیونی باید بگونه ای باشد که نیاز همه گروههای متنوع مخاطب را در نظر بگیرد.
اتفاقات سریالی و برنامهای سال 99 تلویزیون
* برای سریالسازی و برنامهسازی سال 1399 چه تمهیدات و چشماندازی را اندیشیدهاید؟
امیدوارم انشاءالله محدودیتهای مالی سازمان صداوسیما کمتر شود. معاونت سیما برای تولید برنامهها و سریالهای خوب و پرمخاطب در سال 1399 برنامهریزی خیلی خوبی کرده است. خیلی از کارهایی که در سال 1398 شروع شده در امسال جواب میدهد. سریالهای خوب دیگری در تلویزیون شروع شده و به تدریج شروع میشوند. سال 1399 از نیمه دوم سال، تصورمان این است که حجم خوبی از تولیدات به آنتن میرسند حتی بخشی از آن آثار در نیمه اول سال هم به پخش برسند. از خداوند متعال میخواهم این موانع و محدودیتها کمتر بشود؛ سالی از جهت برنامههای نمایشی خوب، سال خوب و سنگینی را پیشبینی می کنم. کارهای سنگین پرمحتوایی در تلویزیون کلید خورده و امیدوارم پس از پخش با اقبال مخاطب نیز مواجه شود.
البته مشکلِ کرونا روی خیلی از پروژههایمان تأثیر گذاشته چراکه معمولیترین مجموعههای نمایشی 70، 80 نفر در آن فعالیت دارند تا پروژههای سنگین بالای 150 نفر؛که از جهت سلامتی و شرایط بهداشتیشان محدودیتهایی داریم،سازمان تمامی تلاشش را برای مراقبت از آنها بکار بسته آنها نیز تمام تلاششان را میکنند تا کسی از عوامل و دستاندرکاران پروژه ها آسیب نبینند و مشکل سلامتی پیدا نکند. امیدوارم سال آینده به حول وقوه الهی و رفع این مشکل به لطف خدای بزرگ، سال خوبی از جهت برنامههای نمایشی پرمخاطب و سنگین داشته باشیم.
"دورهمی" بعد از نوروز روی آنتن است؟
* این نوید را میدهید که مردم بتوانند شاهدِ برنامه "دورهمی" در روزهای بعد عید نوروز باشند و حتی ماه مبارک رمضان این برنامه تلویزیونی روی آنتن برود؟
کم وکیف ادامه برنامه "دورهمی" بعهده شبکه نسیم و در چارچوب برنامهریزی آن شبکه است من امیدواریم این برنامه تلویزیونی با مشکلی مواجه نشود یعنی با همین روال روی آنتن باشد. چون تولید این نوع برنامهها که پربیننده است و مخاطب چندین میلیونی دارد و بخشی از هیجان آن به زنده بودن و وجود مخاطب در برنامه است با سختی توأم است. چند برنامه با حضور مخاطب شبکه ضبط شد و نگرانیهایی وجود داشت؛ با این که با استاندارد بالایی مردم را به برنامه میآوردند و با شرایط خوبی ضبط میشود. فضای تولیدی کار سختتر از شرایط عادی است این برنامه اگرمشکل خاصی نباشد همچنان مهمان خانههای مردم خواهند بود.
ای کاش تلاشِ تلویزیونیها را میدیدند و اینطور نقد میکردند
* شما به مشکل کرونا اشاره کردید و کار پروژهها را سختتر کرده است. برخی از اسامی هم همچون "راما قویدل" و چند تن دیگر به کرونا مبتلا شدهاند.
اینجا باز لازم میدانم یادآوری کنم آن دوستانی که پارهای از این تولیدات را نقد میکنند، ای کاش خودشان را در این شرایط سخت و دشوار بجای عوامل تولید برنامه ها و سریالها قرار میدادند و تلاشهای این برنامهسازان و سریالسازان را درک میکردند که بخاطر مردم با چنگ و دندان این آنتن را برای نوروز مخاطبین فراهم کردند. تا این ساعات و لحظات مفرح و با آرامش خاطر فراهم شود ومردم این مشکلات را فراموش کنند. چه بسا مشکلاتی و انتقاداتی به این برنامهها وارد باشد، اما برجسته کردن آنها و ندیدن این زحمات منصفانه نیست. باید بدانیم این گروهها امروز با جانشان این شرایط را برای مردم فراهم میکنند؛ خوب نیست که به این سختیها و تلاشها توجه نکنیم. حتماً از جهت روحی به عوامل و دستاندرکاران این عرصه مثل کادرهای درمانی باید توجه داشت. چون انبوهی از این آدمها به خاطر ساخت برنامه و سریال با هم هماهنگ میشوند و دائماًدر کنار هماند و با هم باید دائما داد و ستد داشته باشند که یک کاری شکل بگیرد؛ نباید طوری هجمه و انتقاد وارد کرد که دلسردی و آزردگی، فراهم شود.
تمهیدات برای حضور کارکنان تلویزیون/ برخی کارها مستثنی است
* علاوه بر تمهیدات بهداشتی و سلامتی، ضدعفونی کردن پروژهها و مواردی از این دست، برخی از کارکنان صداوسیما خصوصاً در سیما بر سر کار حاضر میشوند؛ آیا برای حفظ سلامتیشان تمهیداتی از حیث دورکاری و شیفتبندی اندیشیده شده است؟
بخش عمدهای از فعالیتهای تلویزیونی مشمول این قاعده شده نظیر کارهای اداری و امورات هماهنگی و حتی بخشی از کارهای مدیریتی را میتوان با دورکاری و شیفتبندی پیش برد اما در بعضی از کارها حضور عوامل اجتناب ناپذیر است نمونه بارز ان تولیدات نمایشی یا برنامههای استودیویی است یا تصور کنید قرار است فیلمی دوبله شود؛ شما میدانید که امسال شاهد بیش از140 اثر سینمایی خوب در نوروزیم تیمهای چند نفره باید کنار هم باشند تا کار با کیفیت دوبله شود. برخی از فعالیتها در تلویزیون با تلاش و وجود آدمها گره خورده و دستاندرکاران پروژهها و یا این قبیل کارها تعطیل و غیرتعطیل ندارد. سازمان البته برای سلامت ایشان تمهیدات بهداشتی و کنترلی فوق العادهای اتخاذ کرده با این حال اینها در ایام تعطیلات نوروز در معرض مشکلات فراوانیاند. برای همه آنها آرزوی سلامتی و توفیق داریم وبه مجاهدتهای آنان در این شرایط خاص برای دلشاد کردن مردم و ایجاد آرامش روانی عمیقاً مدیونیم.
امیدوارم با همدلی، جشنِ شکست "کرونا" را بگیریم
* چه توصیهای در دوران قرنطینه به مردم دارید؟
این قرنطینه فرصت است؛ هر سال در نوروز اتفاقاتی داشتیم که در سنتمان بر آن تأکید شده بود مثل صله رحم و دیدو بازدید و مسافرتها و رفع کدورتها. این رفت و آمدها و دید و بازدیدها کلی برکت داشت. اما امسال عید نوروز که شاهد قرنطینه خانگی و شیوع کروناییم و ناگزیریم به دیدار همدیگر نرویم به نظر میرسد یکی از دستاوردهایش این باشد با خویشتن خلوت کنیم و به خود سر بزنیم واحوال خودمان را بپرسیم و یک مقداری رسیدگی و بازسازی روحی و روانی و معنوی کنیم. این فرصت خوبی است. این نو شدن یک وقتی در وسایل منزل اتفاق میافتد و این هیجان در دیدن آدمها بود. امسال شاید این نو شدن یک مقداری جنبه شخصیتر و درونگرایانهتر پیدا کرده است. فرصتی پیدا کنیم به دور از این هیاهوها و دغدغهها، به خودمان و احوالات شخصیمان و شرایط روانیمان رسیدگی کنیم. چون بالأخره این فضا پُر از عبرت و درسآموز است؛ انشاءالله بتوانیم از این فرصت بهترین استفاده را ببریم.
من امیدوارم اولین نوید ما در سال 1399 این باشد با همدلی و در کنار هم بودن، ملت و نظام ما جلوتر از دیگر ملتهای دنیا بر این مشکل فائق آید و با هم جشن بگیریم. برای همه ملتهای دنیا هم دعا کنیم اما ما می توانیم با پشتوانه معنوی و روحیمان که داریم زودتر کمرِ این مشکلات را با توجه به خدا و اولیای خدا به خاک بزنیم. به نظرمن مردم در کنار اینکه برنامههای طنز ما را میبینند و خوشحال میشوند در کنار تامل بر خویشتن و درون نگری دست به دست هم بدهند تا با استعانت از خداونداز این امتحان موفق خارج شویم که این اتفاق اگر بیفتد احساس میکنیم یک مقداری جامعه آرامش، طمئنینه و عمق بیشتری پیدا خواهد کرد. ان شاءالله
انتهای پیام/