تکلیف شبکه آموزش مجازی "سینا" مشخص نیست/ دانش‌آموزان فعلاً با "شاد" شادی کنند!
پیش از این با صرف هزینه‌های گزاف، شبکه اجتماعی سینا در آموزش و پرورش طرح‌ریزی و اجرا شد و حال در دور جدید، از شبکه "شاد" برای آموزش مجازی دانش‌آموزان رونمایی شده است و خبری از تعیین تکلیف سینا نیست!
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ وضعیت بازگشایی مدارس فعلاً مشخص نیست، دانش‌آموزان از 16 فروردین به‌جای کلاس درس حقیقی به کلاس درس مجازی در شبکه اجتماعی دانش‌آموزی شاد می‌روند.
کلاس‌های درس مجازی مشابه کلاس درس حقیقی طراحی شده است با این تفاوت که دانش‌آموزان در خانه هستند و با ابزارهایی مانند موبایل، تبلت و لپ‌تاپ به فضای مجازی وصل می‌شوند، معلم تدریس را به‌صورت آن‌لاین انجام می‌دهد، حضور و غیاب می‌کند و به سؤالات دانش‌آموزان پاسخ می‌دهد و آزمون هم گرفته می‌شود.
شبکه اجتماعی دانش‌آموزان به‌نام شاد که اخیراً رونمایی شده است با حضور 5 پیام‌رسان داخلی در بستر فضای مجازی برای آموزش‌های دانش‌آموزان در ایام تعطیلات مدارس فعالیت خواهد کرد.
در این رابطه وزیر آموزش و پرورش می‌گوید: شبکه اجتماعی «شاد» عدالت آموزشی و کیفیت آموزشی را ارتقا داده است و ما می‌توانیم نظارت‌های کیفی را نیز در این شبکه بهبود بخشیم، این سامانه این امکان را فراهم می‌کند تا کنار دسترسی به آموزش برابر، دسترسی به آموزش باکیفیت نیز فراهم شود.
این شبکه امکان آن را دارد که براساس سند تحول بنیادین محیط یادگیری متنوعی را در اختیار دانش آموزان قرار دهد.
صرف‌نظر از تلاش‌های آموزش و پرورش برای تعطیل نشدن جریان آموزش دانش‌آموزان در تعطیلات کرونایی مدارس که البته سهم عمده تلاش‌ها از آن معلمان است که با همت مضاعف آنها، تدریس در فضای مجازی شکل گرفته است؛ اما با وجود این، آموزش مجازی با مشکلاتی هم همراه است، اگر طبق گفته‌های وزیر، هدف از شبکه اجتماعی شاد دسترسی به آموزش باکیفیت‌تر و فراهم کردن عدالت آموزشی است باید گفت که بخشی از دانش‌آموزان کشور که از قضا ساکنان مناطق محروم و حاشیه شهرها هستند به اینترنت و ابزار هوشمند دسترسی ندارند حتی شخص وزیر آموزش و پرورش هم اذعان داشته است که "30 درصد مناطق آموزشی و مدارس دسترسی ارتباطی برای برقراری آموزش‌های مجازی ندارند"؛ اما آیا برای دسترسی دانش‌آموزان این مناطق به آموزش‌های مجازی راهکاری اندیشیده شده است؟
از سینا تا شاد؛ پشت‌پرده تغییرات چیست؟!
موضوع دیگر در بحث ورود آموزش و پرورش به آموزش‌های الکترونیک این است که چرا آموزش مجازی دانش‌آموزان به‌جای تمرکز بر اصل موضوع بیشتر درگیر حاشیه و تغییر ساختارها شده است که از یک وزیر به وزیر دیگر کل برنامه‌ریزی‌ها، هزینه‌ها و تلاش‌ها کنار گذاشته و کار از صفر شروع می‌شود.
در دوران وزارت سید محمد بطحایی، شبکه تعاملی سینا با هدف آموزش مجازی دانش‌آموزان افتتاح شد اما حالا پرونده آن بسته شده است و این بار شبکه اجتماعی دیگری با نام جدید در دستور کار قرار دارد و از سرنوشت شبکه سینا با آن همه صرف هزینه و انرژی خبری نیست!
تمام این‌ها در شرایطی است که اخباری در فضای مجازی درباره حمایت آموزش و پرورش از اپلیکیشن خاص و الزام مدارس و دانش‌آموزان به ترک تلگرام و واتس‌آپ خبر می‌دهند هرچند که آموزش و پرورش مدعی شد هیچ‌گونه امتیازی برای پیام‌رسان خاصی قائل نیست و 5 پیام‌رسان داخلی برای همکاری در شبکه اجتماعی دانش‌آموزان «شاد» اعلام آمادگی کرده‌اند و هرگونه خبر منتشرشده در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی غیررسمی مبنی بر حذف گروه‌ها و کانال‌های آموزشی در پیام‌رسان‌های خارجی تکذیب می‌شود.
در مزایا و معایب آموزش مجازی
در همین رابطه عباس فرجی؛ مشاور مدارس و کارشناس آموزشی درباره شبکه اجتماعی دانش‌آموزان "شاد" و آموزش مجازی دانش‌آموزان گفت: آموزش مجازی از سال 1990 در جهان ظهور یافت، هم‌اکنون بسیاری از کشورها آموزش مجازی را دنبال می‌کنند و 4700 کالج دانشگاهی به‌شیوه آموزش مجازی بدون حضور فیزیکی افراد فعالیت می‌کنند.
وی افزود: نخستین شروع‌کننده آموزش‌های مجازی کشورهای استرالیا، نیوزیلند و آمریکای شمالی بودند در گذشته نیز سریال استرالیایی از تلویزیون ایران پخش می‌شد که بازیگر نقش اول آن فرزند یک جنگلبان بود و آموزش‌ها را به‌شیوه از راه دور و از طریق رادیو دریافت می‌کرد این نشان می‌دهد آموزش مجازی و از راه دور شیوه جدیدی نیست.
این کارشناس آموزشی با اشاره به اینکه کرونا باعث شتاب به آموزش مجازی شده است، مطرح کرد: آموزش مجازی به‌عنوان یک ضرورت مهم در بحث آموزش مطرح است و این سبک آموزش در پیش‌بینی‌های دنیای آینده سهم بیشتری خواهد داشت، نظریه‌پردازان آمریکایی از جمله الوین تافلر در کتاب موج سوم نگاهی به آموزش و پرورش دارند که بسیار متفاوت با سیستم‌های آموزش فعلی است و سیستم‌های آموزشی دگرگون می‌شوند.
وی با ذکر این موضوع که نقدهایی هم به شیوه آموزش مجازی وارد است و مخالفت‌هایی با آن در جهان صورت می‌گیرد، یاد‌آور شد: این سبک از آموزش محاسنی هم دارد از جمله اینکه رفت‌وآمدها را به حداقل ممکن می‌رساند، شرایط دانش‌آموزان را مستقل از وضعیت فیزیکی، جغرافیایی و مالی در نظر می‌گیرد به‌عنوان مثال ممکن است دانش‌آموزی بیمار باشد اما می‌تواند آموزش را به‌صورت مجازی دریافت کند، انعطاف‌پذیری در زمان از سایر مزایای آموزش مجازی است یعنی دانش‌آموز می‌تواند آموزش را در هر زمانی دریافت کند و نیازی نیست به‌صورت متمرکز رأس ساعت 7:30 صبح در کلاس درس حاضر باشد.
دسترسی به منابع آموزشی مختلف کنار محتوای آموزشی از سایر محاسن آموزش مجازی است یعنی حجم زیادی از منابع در اختیار دانش‌آموز قرار می‌گیرد که به عدالت آموزشی کمک می‌کند.
فرجی درباره معایب این سبک از آموزش مطرح کرد: آموزش مجازی، ارتباطات اجتماعی دانش‌آموزان را در فضای مجازی گسترده می‌کند اما وقتی با هم روبه‌رو می‌شوند، در ارتباطات آنها اختلالاتی ایجاد می‌شود و کنار هم نمی‌توانند کار کنند یعنی در ارتباطات واقعی دچار مشکلاتی می‌شوند. ارزیابی دانش‌آموزان در شیوه آموزش مجازی دشوار است یعنی امتحان گرفتن به‌صورت مجازی، ارائه تکالیف و ارزیابی آن بحث‌هایی دارد از سوی دیگر همه دانش‌آموزان به اینترنت و فضای مجازی دسترسی ندارند یا بسیاری از خانواده‌ها برای دسترسی فرزندانشان به اینترنت و موبایل به‌ویژه در دوره ابتدایی مقاومت می‌کنند.
این کارشناس آموزشی در ادامه بیان کرد: وزارت آموزش و پرورش باید زودتر مقدمات آموزش مجازی را فراهم می‌کرد چون تعطیلات قابل پیش‌بینی‌نشده مدارس در کشور ما زیاد است، شبکه اجتماعی دانش‌آموزان "شاد" هم به‌دلیل تعطیلات کرونایی مدارس ایجاد شد و آن‌گونه که مسئولان آموزش و پرورش می‌گویند در 5 بخش فعالیت خواهد کرد که عبارتند از بخش سخت‌افزاری شامل پهنای باند سرورها، بخش نرم‌افزاری برای تولید محتوای آموزش، بخش پیام‌رسان‌ها که 5 پیام‌رسان داخلی حضور دارند و بار نقل و انتقال داده‌ها به‌عهده آنهاست، بخش سناد که بحث لجستیکی کار را دنبال می‌کند از جمله حضور و غیاب، نمرات و آزمون‌ها و بخش کاربران که شامل معلمان، مدیران و دانش‌آموزان است.
تکلیف شبکه سینا را مشخص کنید بعد به‌سراغ شبکه دیگری بروید
وی با اشاره به اینکه آموزش و پرورش قبل از اینکه شبکه اجتماعی شاد یا سینا یا هر شبکه دیگری ایجاد شود باید بگوید اگر شبکه تعاملی سینا که پیش از این فعال شده بود، موفق نبود علت آن چیست، گفت: هزینه‌های مختلفی برای راه‌اندازی این شبکه‌های اجتماعی انجام شده است بنابراین باید تکلیف شبکه قبلی یعنی شبکه تعاملی سینا باید مشخص شود و بعد وارد شبکه جدید شد البته این هم جای تعجب دارد که با عناوین مختلف، شبکه‌های اجتماعی مخصوص دانش‌آموزان بدون به ثمر نشستن افتتاح می‌شود.
فرجی بیان کرد: حالا که شبکه اجتماعی شاد دنبال می‌شود، اشتباهات گذشته نباید تکرار شود و مسئولان باید پاسخ دهند؛ آیا شبکه اجتماعی شاد موقتی و فقط به‌خاطر تعطیلات کرونایی مدارس است یا یک برنامه بلندمدت و جامع خواهد بود؟
وی افزود: اگر دقت کنیم سابقه آموزش و پرورش در این حوزه کم نیست و آموزش‌هایی را به‌صورت مجازی از مدت‌ها قبل شروع کرده است، یکی از شبکه‌های موفق در آموزش و پرورش سامانه LTMS است که دوره‌های ضمن خدمت فرهنگیان به‌صورت مجازی در آنجا برگزار می‌شود، بخش زیادی از کارکنان آموزش و پرورش در این سامانه مجازی آموزش ضمن خدمت را دریافت می‌کنند که کاربری آن نیز ساده است البته سامانه برای جمعیت یک‌میلیون نفری است در عین حال سامانه همگام را هم داریم که با اشکالات بسیاری مواجه است اما کلاس‌بندی، برنامه درسی، مدیریت کاربران و آزمون‌ها در آنجا وجود دارد.
پرونده شبکه اجتماعی شاد هم بسته می‌شود؟!
فرجی متذکر شد: در بحث شبکه اجتماعی دانش‌آموزان "شاد" مسئله‌ای که مطرح است این است که ممکن است با تغییر مدیران ارشد آموزش و پرورش این شبکه اجتماعی نیز دچار تغییر و تحول شود و کلاً پرونده آن بسته شود البته اگر به‌دنبال ارتقا و بِروز‌رسانی باشند قابل درک است اما این که کلاً سیستم را عوض و برنامه جدیدی را اجرا کنند، عجیب است و تکلیف هزینه‌هایی که می‌شود مشخص نیست.
چالش آموزش و پرورش با ترافیک اینترنت!
این کارشناس آموزشی درباره بخش سخت‌افزاری شبکه اجتماعی شاد گفت: در این بخش ممکن است آموزش و پرورش با چالش‌هایی مواجه شود، ترافیک فعلی اینترنت ایران به‌شدت بالاست با توجه به اینکه مردم در خانه هستند و سیاست دورکاری و شیفتی‌شدن ادارات مدنظر است، حجم زیادی از اینترنت را ادارات و سازمان‌ها مصرف می‌کنند، آموزش و پرورش نیز جمعیت چندده‌میلیونی دانش‌آموزان را در بستر فضای مجازی دارد بنابراین ترافیک اینترنت افزایش می‌یابد و حجم زیادی از افراد می‌خواهند وارد فضای مجازی شوند، باید بررسی کرد که به‌لحاظ سخت‌افزاری، سرورها امکان جابه‌جایی اطلاعات را داشته باشند بنابراین نیاز است وزارت ارتباطات همراهی کند تا دچار اختلال نشوند چون اختلال در این شبکه اجتماعی باعث بی‌اعتمادی خواهد شد.
فرجی ادامه داد: آموزش و پرورش اعلام کرده است از 16 فروردین کلاس‌های درس مجازی دانش‌آموزان در بستر شبکه اجتماعی شاد برگزار خواهد شد اما نیاز است ابتدا به‌صورت همزمان و متمرکز در برخی شهرها کار را اجرا کنند و بررسی شود که دچار اختلالات ترافیکی نشوند یعنی کار باید دقیق و بابرنامه پیش برود.
وی با اظهار اینکه بخش دیگر بخش نرم‌افزاری است که در این حوزه زمان زیادی را از دست داده‌اند، گفت: باید محتوای آموزشی از مدت‌ها قبل تهیه می‌شد همان ایام که شاهد تعطیلات مدارس به‌دلیل آلودگی هوا بودیم، بحث‌های زیادی درباره ضرورت‌های آموزش مجازی مطرح شد، آموزش و پرورش از همان ایام باید به‌فکر تولید محتوا برای آموزش مجازی می‌بود، به حوزه آموزش مجازی باید نگاه بلندمدت داشت اگر فقط بخواهند بحران کرونا را طی کنند باز هم در آینده دچار مشکل می‌شوند چرا که آموزش مجازی پس از این در تمام دنیا پررنگ خواهد بود و باید در ایران نیز برای آن سرمایه‌گذاری کرد.
پیام‌رسان‌های داخلی امنیت اطلاعات دانش‌آموزان را تضمین می‌کنند؟
این کارشناس آموزشی ادامه داد: بخش دیگر شبکه اجتماعی شاد مربوط به پیام‌رسان‌های داخلی است، پیش از این بیشتر مدارس و خانواده‌ها از پیام‌رسان‌های خارجی تلگرام و واتس‌آپ استفاده می‌کردند و آموزش مجازی در بستر این پیام‌رسان‌ها در جریان بود، هم‌اکنون پیام‌رسان‌های داخلی که می‌خواهند با آموزش و پرورش همراهی کنند یک‌باره باید حجم زیادی از کاربر را تحمل کنند آیا در این رابطه قابل اتکا هستند؟ همچنین اطلاعات تعداد زیادی از معلمان و دانش‌آموزان در اختیار آنها قرار خواهد گرفت بنابراین باید بررسی کرد که آیا امنیت لازم را دارند، اطلاعات دانش‌آموزان خوراک مناسبی برای بسیاری از شرکت‌های خصوصی است، آیا پیام‌رسان‌های داخلی تضمین داده‌اند که امنیت اطلاعات دانش‌آموزان تأمین خواهد شد؟
فرجی بیان کرد: آموزش و پرورش باید مشخص کند که آیا شبکه اجتماعی شاد برای تمام نیازهای دانش‌آموزان طراحی شده است یعنی دانش‌آموزان استثنایی، تیزهوش و حاشیه شهرها نیز در نظر گرفته شده‌اند؛ آموزش و پرورش آینده جهان گریزی جز آموزش مجازی ندارد، در بسیاری از کشورها آموزش و پرورش متولی ارائه سخت‌افزار در مناطق محروم و روستایی است، ما هم می‌توانیم با رایزنی تبلت‌های آموزشی را که در خیلی از کشورهای دنیا مرسوم شده است طراحی کنیم و در اختیار دانش‌آموزان مناطق محروم قرار دهیم.
وی گفت: حجم زیادی از اطلاعات مردم ایران در دست یک سرور خارجی، ممکن است امنیت کل کشور را به خطر بیندازد اما یکی از مهمترین فاکتورها که در ایران از تلگرام استفاده می‌کنند راحتی و کاربری متنوع آن است از سوی دیگر اگر بخواهیم خانواده‌ها را به‌اجبار به‌سمت پیام‌رسان‌های داخلی ببریم امکان‌پذیر نیست بنابراین اپلیکیشن‌های داخلی باید خود را بِروز کنند.
فرجی متذکر شد: برخی از افرادی که از شبکه اجتماعی شاد پشتیبانی می‌کنند افکار تند سیاسی دارند و باید مشخص شود که؛ آیا برای انتخاب شرکت پشتیبان، مناقصه برگزار شده است یا خیر و به‌ویژه امنیت اطلاعات میلیون‌ها دانش‌آموز و معلم چگونه تأمین خواهد شد؟
وی در پایان بیان کرد: آموزش و پرورش بستر مناسبی برای افزایش تعداد کاربران پیام‌رسان‌های داخلی فراهم کرده است بنابراین باید پروتکل‌های سختگیرانه‌ای را تدوین کند و تیم دقیق حقوقی و امنیتی وارد کار شوند و نهادهای نظارتی آموزش و پرورش نقش پررنگی را داشته باشند تا امنیت اطلاعات دانش‌آموزان، معلمان و مدارس حفظ شود.
انتهای پیام/+