حبیبی: فاصله با هنرمندان شهرستانی را کم می‌کنیم/ احتمال برگزاری مجازی جشنواره هنر مقاومت
مدیر انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس از احتمال برگزاری مجازی ششمین جشنواره هنر مقاومت به دلیل شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشور خبر داد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در ماه‌های آغازین سال 1399 به سراغ محمد حبیبی مدیر انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس بنیاد روایت فتح رفتیم و با او درباره مهم‌ترین برنامه‌های انجمن در سال جاری به گفت‌وگو نشستیم.
حبیبی نیز مثل همیشه با متانت و خوشرویی به پرسش‌هایمان پاسخ داد و به تشریح کامل برنامه‌های مرکز انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس در سال 1399 پرداخت.
در ادامه متن کامل این گفت‌وگو را از نظر می‌گذرانید:
ثبت رکوردی تازه در مسابقه کارتون «ما کرونا را شکست می‌دهیم»
***
بدون مقدمه، به سراغ اصل مطلب برویم؛ از کمّ و کیف برنامه‌های انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس بنیاد روایت فتح در سال 1399 بگویید.
امسال با توجه به فراگیری ویروس کرونا، کمی سرعت پیشرفت کارهای ما کم شد اما این اتفاق اراده ما را تحت تأثیر قرار نداده و از برنامه‌هایمان نمی‌کاهد و به امید خدا ظرف یک ماه آینده فعالیت‌های ما شتاب بیشتری خواهد یافت. بخشی از برنامه‌های مدنظرمان در سال جاری را به مرحله اجرا رسانده‌ایم؛ برای مثال، یکی از فعالیت‌های ما، مشارکت در برگزاری مسابقه کارتون «ما کرونا را شکست می‌دهیم» بود که آمار شرکت‌کنندگان و کشورهای حاضر در آن به قدری زیاد بود که موفق به ثبت رکورد تازه‌ای در تاریخ مسابقات بین‌المللی رشته کاریکاتور شد.
کار دیگری که اجرای آن را از سال گذشته در کشور آغاز کردیم، طرح «روایت هنر 1» بود؛ این طرح که با مشارکت سازمان بسیج هنرمندان اجرا شد، عبارت از سرکشی به 17 استان مختلف کشور برای شناسایی هنرمندان مستعد و متعهد رشته نقاشی بود؛ در این میان، وظیفه سازمان بسیج هنرمندان این بود که آثار هنرمندان نقاش عضو این سازمان را از استان‌های مختلف جمع‌آوری کند و در ادامه من در یک روز معین برای بازدید و بررسی آثار به استان‌ها مراجعه می‌کردم؛ هم از کارها عکاسی می‌کردم و هم با تعدادی از هنرمندان خالق آثار صحبت می‌کردم؛ در نهایت، قریب به 1400 اثر عکاسی شد.
این 1400 اثر طی یک مرحله توسط دکتر حبیب‌الله صادقی و من مورد داوری قرار گرفت و پس از پایان مرحله نخست داوری، قریب به 68 هنرمند منتخب شدند که در ادامه به این 68 هنرمند سفارش کار دادیم که تاکنون به جز 14 الی 15 اثر که به دلیل شیوع کرونا و تعطیلی ادارات پست، هنوز امکان ارسالشان از سوی هنرمندان میسر نشده است، مابقی آثار آماده شده و به دستمان رسیده است. پس از دریافت کامل آثار، آنها را مورد ارزش‌گذاری ریالی قرار خواهیم داد و سپس آثار مذکور را از هنرمندان خریداری خواهیم کرد.
گویا اجرای این طرح هنوز به طور کامل به پایان نرسیده و همچنان در استان‌های باقی‌مانده ادامه خواهد داشت.
بله؛ قریب به 13 استان دیگر باقی مانده است که در قالب این طرح باید به آنها سرکشی و هنرمندانشان را شناسایی کنیم که در دستور کار امسالمان خواهد بود.
رویکرد آتی انجمن در قِبال این هنرمندان چه خواهد بود؟
هنرمندان ساکن این 17 استان که در قالب این طرح به عنوان هنرمندان پرکار و حرفه‌ای‌تر شناسایی و انتخاب شده‌اند و ما به آنها سفارش کار داده‌ایم، تابستان امسال به تهران دعوت خواهند شد و در ادامه در کلاس‌های آموزشی دو سه روزه‌ای که برایشان در نظر گرفته‌ایم، شرکت خواهند کرد؛ هدف از برگزاری این کلاس‌ها علاوه به‌روزرسانی معلومات و دانش هنری این هنرمندان، تجدید عهد با آنان نیز خواهد بود.
کاهش فاصله هنرمندان جوان شهرستانی با انجمن
ما مایلیم که بتوانیم به آحاد هنرمندانی که با انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس بنیاد فرهنگی روایت فتح همکاری می‌کنند، رفتار حرفهای را بیاموزیم؛ بنابراین وقتی پس از گذشت چند ماه از این هنرمندان دعوت می‌کنیم که به تهران بیایند، این تصور در ذهنشان تداعی خواهد شد که کارمان جدی است و به تعهداتی که در قبال آنها داده‌ایم، عمل خواهیم کرد.
پس از آموزش و توانمندسازی هنرمندان، وارد مرحله سوم که جدی‌تر از مراحل پیشین است، خواهیم شد و این بچه‌ها رسماً به عضویت انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس درخواهند آمد.
با این اوصاف می‌توان گفت که یکی از اهداف انجمن از اجرای این طرح، شناسایی هنرمندان جوان و مستعد و شبکه‌سازی در سطح کشور است.
بله قطعاً؛ ظهور و بروز هنرمندان جوان در انجمن برای ما بسیار مهم است؛ به ویژه هنرمندان جوان ساکن استان‌ها که نسبت به هنرمندان تهرانی فاصله بیشتری با ما دارند، مظلوم‌تر واقع شده‌اند و تاکنون ارتباط کمتری با ما برقرار کرده‌اند؛ به امید خدا تلاش ما این است که در سال جاری با تداوم اجرای طرح‌های روایت هنر 1 و 2 این فاصله‌ها را کمتر کنیم.
کمی هم از طرح «روایت هنر2» بگویید. این طرح نیز در جزئیات و شیوه اجرا مانند طرح «روایت1»است؟
طرح «روایت هنر 2» در دو رشته پوستر و کاریکاتور به اجرا درخواهد آمد که فرایند و شیوه اجرای آن مثل طرح «روایت هنر 1» است؛ با این تفاوت که اولاً این طرح کشوری است و لزوماً شامل مراکز استان‌ها نمی‌شود و ثانیاً اینکه ما دیگر برای بررسی و کارشناسی آثار این دو رشته به استان‌ها مراجعه نخواهیم کرد؛ چراکه ماهیت آثار خلق شده در این رشته به گونه‌ای است که امکان ارسال اینترنتی‌شان از سوی هنرمندان وجود دارد. اکنون آثار این دو رشته نیز به دست ما رسیده، داوری آثار پوستر به اتمام رسیده و تنها داوری آثار کاریکاتور باقی مانده است.
60 تا 70 درصد هنرمندان مستعد استان‌ها را شناسایی کرده‌ایم
البته این راه هم بگویم کاری که ما در دو طرح روایت هنر 1 و 2 کردیم، به این معنا نیست که توانسته‌ایم هنرمندان مستعد سراسر استان‌ها را شناسایی کنیم؛ چراکه ممکن است در تاریخ مراجعه ما به یک استان، برخی هنرمندان بنا به هر دلیلی امکان حضور در جلسه معارفه و ارائه آثارشان را نداشته باشند؛ با این وجود، با اطمینان می‌توانم بگویم که بین 60 تا 70 درصد هنرمندان مستعد و متعهد استان‌ها را به واسطه اجرای این دو طرح شناسایی و زمینه همکاری با آنها را فراهم کرده‌ایم.
امیدوارم حاصل اجرای این دو طرح را که پیش از این در کشور مسبوق به سابقه نبوده است در جشنواره‌ها و رقابت‌های هنری مختلف عرصه هنرهای تجسمی مشاهده کنیم. تلاشمان این است اتفاق خوبی که برای طرح «روایت هنر 1» در رشته نقاشی رخ داده، در طرح «روایت هنر 2» نیز برای دو رشته پوستر و کاریکاتور اتفاق افتد.
کیفیت آثار واصله در رشته نقاشی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا انتظارتتان را برآورده کرده‌اند؟
انصافاً آثاری که تاکنون در رشته نقاشی به دستمان رسیده، آثار کیفی و خوبی است.
آثاری که به هنرمندان استان‌ها سفارش داده‌اید عمدتاً مشتمل بر چه موضوعاتی است؟
تمرکز ما غالباً بر موضوعاتی است که در دایره فرهنگ مقاومت جای می‌گیرند؛ البته مقصود از مقاومت لزوماً مقاومت در سال‌های دفاع مقدس نیست؛ بلکه محورهایی چون: عاشورا، ظلم‌ستیزی، مبارزه با کرونا و... را نیز در برمی‌گیرد. تلاش ما بر این است که در آینده علاوه بر سه رشته نقاشی، پوستر و کاریکاتور، به دیگر رشته‌های هنری موجود در عرصه هنرهای تجسمی نیز ورود کنیم؛ برای مثال وقتی می‌گوییم جشنواره جهانی هنر مقاومت در 8 رشته هنری برگزار می‌شود، زمانی موفق خواهیم بود که توجهی متوازن و همه‌جانبه به تمامی رشته‌های هنری مذکور معطوف ساخته باشیم؛ با این وجود؛ دلیلمان برای پرداخت تفکیک شده به رشته‌های هنری این بود که بتوانیم کارمان را مرحله به مرحله پیش ببریم و اگر در هر مرحله نقایصی وجود داشت، با سهولت بیشتری قادر به رفع آن نقایص باشیم و سپس وارد مراحل دیگر شویم.
مثل برخی سازمان‌ها تعهداتمان به هنرمندان را فراموش نمی‌کنیم!
خوشبختانه تاکنون در هر مرحله‌ای که وارد شده‌ایم، تعهدات مربوط به آن مرحله را به صورت کامل ایفا کرده‌ایم؛ نه اینکه مثل برخی ارگان‌ها و سازمان‌ها تعهدی به هنرمندان بدهیم و بعدها آن را به دست فراموشی بسپاریم!
به جشنواره جهانی هنر «مقاومت» بپردازیم؛ این جشنواره امسال ششمین دوره خود را پیش رو خواهد داشت؛ تاکنون چه اقداماتی را در راستای برگزاری این جشنواره انجام داده‌اید و چه برنامه‌هایی را در دستور کار خواهید داشت؟
به یاری خدا امسال ششمین جشنواره هنر مقاومت در هشت رشته برگزار خواهد شد؛ قرار بود اسفندماه فراخوان جشنواره را منتشر کنیم اما با توجه به شرایط خاص ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشور، به تعویق افتاد؛ تصورم این است که ظرف یکی دو هفته آینده رسماً فراخوان جشنواره ششم را در رسانه‌های جمعی و فضای مجازی منتشر کنیم.
برگزاری جشنواره هنر مقاومت در فضای مجازی محتمل است
با توجه به وجود شرایط خاص ناشی از کرونا در کشور، آیا به برگزاری مجازی جشنواره ششم هم اندیشیده‌اید؟
بله؛ به زودی جلسات جدیدی را با حضور اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره ترتیب خواهیم داد و با در نظر گرفتن شرایط کرونایی، تصمیمات مقتضی را در این زمینه خواهیم گرفت؛ با توجه به روال کنونی برگزاری جشنواره‌های هنری در سراسر دنیا، این احتمال وجود دارد که ششمین جشنواره جهانی هنر مقاومت نیز به صورت مجازی برگزار شود. امیدوارم که ریشه این بیماری به زودی در کشور ما بخشکد؛ با این وجود، ما باید جانب احتیاط را رعایت کنیم.
با تداوم چنین شرایطی در کشور، تنها میدانی که می‌توان خیلی خوب در آن عمل کرد، میدان فضای مجازی است و ما می‌توانیم از این فضا برای خلق و ارائه آثار هنری به نحو احسن استفاده کنیم؛ گرچه در صورت رخت بستن سایه شوم این ویروس مزاحم از کشور، همچنان گزینه برگزاری غیرمجازی جشنواره هنر مقاومت را نیز در دستور کار خواهیم داشت اما اولویت کنونی ما برگزاری جشنواره به صورت مجازی است.
در صورت برگزاری مجازی جشنواره هنر مقاومت، نقش رسانه‌های دیداری و مجازی نظیر صدا و سیما، وبسایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی مجازی اهمیت بسیاری خواهد داشت.
از برنامه‌های دیگر انجمن در سال 1399 بگویید.
به امید خدا در سال 1399 به تولید، مشارکت و حمایت از آثار هنری توجهی جدی خواهیم داشت و برنامه مجزایی برای تولید آثار تجسمی خواهیم داشت که هم شامل خلق اثر توسط هنرمندان حرفهای است و هم خلق اثر از سوی هنرمندان کمتر حرفهای شاغل در استان‌ها را دربرمی‌گیرد و با طرح‌های روایت هنر 1 و 2 متفاوت است.
در سال جاری چند نمایشگاه کاریکاتور خیلی خوب نیز برگزار خواهیم کرد که در حال حاضر نمی‌توانم به موضوعات آنها اشاره کنم چراکه موضوعاتشان مناسبتی است و بسته به شرایط زمانی، مکانی و رویدادهای مهم سال جاری، متغیر خواهد بود؛ امیدوارم که بهانه برپایی این نمایشگاه‌ها اتفاقات مثبت و نشاط‌آفرین باشد.
انگیزه انجمن ایجاد حس دلگرمی در میان هنرمندان است
انگیزه اصلی ما از اجرای این مجموعه برنامه‌ها، ایجاد حس دلگرمی در میان هنرمندان متعهد و مستعد عرصه هنرهای تجسمی در سراسر کشور است.
یکی از مسائل و چالش‌هایمهم کنونی هنرانقلاب اسلامی فقر مباحث و تأملات نظری در این حوزه است؛ برای ساماندهی این چالش در سال 1399تمهیدی اندیشیده‌اید؟
برگزاری نشست‌های تخصصی درباره هنر انقلاب اسلامی از جمله برنامه‌هایی است که امسال با حضور کارشناس، هنرمند و مجری در دستور کار خواهیم داشت و پس از آن جلسه پرسش و پاسخ نیز برقرار خواهد بود؛ البته در برپایی برخی برنامه‌ها به دلیل محدودیت منابع اقتصادی و مالی که گریبان همه نهادها و ارگان‌های کشور را گرفته است، ناگزیر به تعدیل بیشتریم؛ از این رو این نشست‌ها نیز به صورت فصلی برگزار خواهد شد.
برنامه دیگر ما در این راستا در سال 1399 پرداخت تخصصی به تاریخ شفاهی هنر انقلاب اسلامی است که در نوع خود اهمیت بسیار زیادی دارد؛ این اتفاق پس از وقوع انقلاب اسلامی در حوزه هنرهای تجسمی رخ نداده است و اگر اشتباه نکنم حضرت آقا نیز سال گذشته در خلال یکی از فرمایشاتشان بر اهمیت تاریخ شفاهی تأکید کرده بودند؛ پایه تکوین تاریخ شفاهی هنر انقلاب اسلامی، گفت‌وگو با هنرمندان تأثیرگذار و جریان‌ساز تاریخ انقلاب اسلامی است؛ اگر بخواهیم این اتفاق را به شکل تام و تمام رقم بزنیم، می‌توانیم دست کم با 50 تا 60 هنرمند جریان‌ساز تاریخ هنر انقلاب اسلامی به گفت‌وگو بنشینیم اما به دلیل محدودیت منابعی که عرض کردم، ناگزیر با پنج هنرمند گفت‌وگو خواهیم داشت؛ مخاطب اصلی این برنامه نیز مدیران فرهنگی، فرهیختگان و هنرمندان دغدغه‌مند کشورند.
هنر انقلاب اسلامی هنر پرسشگر است
اساساً هنر انقلاب اسلامی هنر پرسشگر است؛ هنری ایستا و متوقف‌شونده نیست؛ هنر انقلاب هنری پیشرو و کنشگر است نه هنری متأخر و واکنشگر؛ هنر انقلاب در معنای درست خود هنری معترض است؛ اعتراض به آنچه که مبانی انقلاب اسلامی بوده و هست و اکنون به هر دلیلی نسبت به آنها اهمال شده است؛ اینجا است که هنر انقلاب وارد میدان می‌شود و به طرح پرسش و مطالبه‌گری می‌پردازد.
سال گذشته در ایام اربعین حسینی با راه‌اندازی موکب هنرهای تجسمی در مسیر پیاده‌روی زائرین، اتفاق متمایزی توسط انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس رقم خورد؛ امسال نیز چنین برنامه‌ای را در دستور کار خواهید داشت؟
خوشبختانه سال گذشته با مشارکت کانون هنر شیعی در مجموعه روایت فتح اتفاق بزرگی را با برپایی موکب هنرهای تجسمی در عمود 299 رقم زدیم؛ در این موکب به طور مستقیم آثار مختلف هنری با مضامین عاشورایی را تولید و به زائرین امام حسین(ع) تقدیم می‌کردیم و تقریباً روزی 4 هزار و 500 اثر هنری در قالب چاپ سیلک دستی خلق می‌شد؛ به امید خدا پیش‌بینی‌مان این است که اگر امسال هم توفیق تشرف داشته باشیم، روزی 10 هزار اثر هنری تولید کنیم.
انشاءا... که همین‌طور خواهد بود.
--------------------------------
گفت‌وگو و تنظیم: محمد خاجی
-----------------------------
انتهای پیام/