گزارش : اقدامات عراق برای مقابله با کرونا؛ از شیوع تا کنترل نسبی


دولت و نهادهای مختلف تاثیر گذار در این کشور در ایام ۲ ماهه مقابله با کرونا اقدامات قابل قبولی از خود به نمایش گذاشتند که باعث شد روند کنترل بیماری در این کشور بر خلاف کشورهای توسعه یافته به سرعت دنبال شود.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم ، ویروس کرونا که تبدیل به یک پاندمی شده همه دنیا را تحت تاثیر قرار داده است.

هر کشوری بنا به میزان آمادگی خود از نظر بهداشتی، کادر پزشکی و اقتصادی به نوعی با این بحران دست به گریبان است اما به طور کلی می‌توان گفت در بسیاری از کشورها پیک اول بیماری عبور کرده است.

در این شرایط، کشورها وضعیت‌های مختلفی را تجربه کرده‌اند که یکی مانند آمریکا و برخی کشورهای اروپایی آمار تلفات بسیار بالایی داشته و هنوز به مرحله کنترل نرسیده و دیگری مانند کره جنوبی و چین از بحران عبور کرده‌اند.

عراق نیز یکی از این کشورهاست که تلاش کرده از ابتدای شیوع کرونا با آن مقابله کند. در این گزارش نگاهی کوتاه به عملکرد عراق در مقابله با شیوع این ویروس خواهیم داشت.

آغاز شیوع و تدابیر دولت

اوایل اسفند ماه و با مشخص شدن شیوع بیماری در ایران، مقامات عراقی بلافاصله تشکیل جلسه داده و مرزهای زمینی و فرودگاهها را مورد مراقبت پزشکی قرار دادند. در دستور العمل‌هایی که صادر شد، در مرزهای زمینی با ایران تیم‌های پزشکی مستقر شدند که وظیفه آنها بررسی وضعیت سلامت کسانی بود که از ایران به عراق می رفتند و همین طور در فرودگاهها نیز افرادی که از چین و کشورهای شرق آسیا به عراق سفر می‌کردند را مورد معاینه دقیق قرار می‌دادند.

از دیگر اقدامات پیشگیرانه توزیع پوستر وکاتالوگ‌های معرفی و راههای پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا در فرودگاهها به مسافران و نصب بنر در سالن‌های ورودی و خروجی برای آگاهی از پیشگیری از این بیماری بود.

هم چنین با مرکز بهداشت فرودگاهها و شرکتهای هواپیمایی هماهنگ شد تا در صورت مشاهده مورد مشکوکی مراتب را به کادر پزشکی اطلاع دهند تا اقدامات لازم انجام شود.

پس از آن نیز کابینه عراق تشکیل جلسه داد و چند مصوبه بسیار فوری را برای جلوگیری از انتشار بیماری کرونا تصویب کرد.

که برخی از آنها عبارتند از اینکه:

- پاداش ماهانه 500 هزار دینار ی برای افرادی که در تماس مستقیم با مبتلایان کرونا هستند تا پایان بحران فعلی.

- تفویض اختیار به وزارت بهداشت برای توافق با کارشناسان بازنشسته و سایر متخصصان، به استثنا دستورالعمل اجرایی بودجه عمومی کشور.

- تفویض اختیار به وزارت بهداشت برای اجاره ساختمان و هتل مناسب در بغداد و استانها برای استفاده به عنوان مکان قرنطینه، علاوه بر تامین مایحتاج لازم برای پذیرایی از مریض‌ها و مبتلایان.

- اقدام وزارت کشور برای بستن اماکن عمومی و خصوصی شلوغ که کمیته اجرایی بعداً با همکاری طرفهای مسئول آنها را مشخص خواهد کرد.

- اقدام وزارت صنعت و معدن برای ساخت ماسک بهداشتی و سایر مستلزمات و تهیه آنها برای حمایت از وزارت بهداشت به صورت مجانی یا با قیمت یارانه‌ای.

- اقدام کمیته مذکور برای هماهنگی با اماکن دینی و عتبه‌های مقدس برای اتخاذ اقدامات مورد نظر برای جلوگیری از انتقال ویروس از طریق زیارت، تجمع، نماز جماعت و مراسم‌های دینی.

- اقدام رسانه‌ها برای ملزم کردن شبکه‌های داخلی در عراق برای تخصیص یک ساعت پخش برنامه‌های آگاهی دهنده و توصیه‌های بهداشتی درباره ویروس کرونا و پیشگیری از آن به صورت مجانی با هماهنگی با دفتر اطلاع رسانی وزارت بهداشت.

- کاهش 50 درصدی ساعت کاری وزارتخانه‌ها و طرف‌های غیر مرتبط با ویروس کرونا و موسسه‌های دولتی دیگر به استثنای دستگاههای امنیتی و بهداشتی مرتبط

- پشتیبانی نیروهای امنیتی کافی از گذرگاههای مرزی با هدف حفاظت از مرزها در شرایط اضطراری.

پس از آن نیز دولت عراق ضمن بررسی روزانه وضعیت اقدام به اتخاذ تصمیمات متناسب می‌کرد که در یکی از آنها تصمیم گرفته شد تا شهروندان عراقی که از ایران و کشورهای درگیر این ویروس باز می‌گردند (چین، کره جنوبی، ایتالیا، ژاپن، تایلند، سنگاپور، کویت و بحرین)، باید به مدت 14 روز در قرنطینه خانگی باشند تا زمانی که گروههای متخصص پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، وضعیت سلامتی آنها را در منازلشان بررسی کنند.

این وضعیت نشان از جدیت عراق در مقابله با کرونا در همان روزهای اولیه دارد تا مانع شیوع گسترده آن در سطح کشور شوند.

وزارت بهداشت این کشور نیز روزانه ضمن ارائه آمار مبتلایان و جان باختگان، توصیه‌هایی را به شهروندان ارائه می‌داد.

پس از آن جعفر علاوی وزیر بهداشت در مصاحبه‌ای تلویزیونی به وضعیت این کشور از نظر درمانی و اقدامات صورت گرفته پرداخت و گفت: کنترل و درمان بیماری کرونا ماهانه 150 میلیون دلار بودجه لازم است و عراق چنین امکاناتی ندارد. چین در چند روز یک بیمارستان برای مبتلایان به کرونا ساخت و عراق 13 بیمارستان دارد که ساختشان بیش از 10 سال طول کشیده است البته ما برای تکمیل ساخت 10 بیمارستان از جمله بیمارستان ترکیه‌ای و بیمارستان آلمانی‌ها فشارهایی آورده‌ایم تا سریعتر انجام شود.

البته این نکته را نیز باید در نظر داشت که وضعیت اقتصادی عراق و اولویت به جنگ با تروریسم باعث شده تا سهم وزارتخانه‌های مختلف کاهش زیادی داشته باشد بطوریکه در بودجه سال 2019 که حدود 133 تریلیون دینار بوده، میزان در نظر گرفته شده برای هر دو بخش بهداشت و محیط زیست فقط 6 تریلیون یعنی 4.5 درصد بوده که در مقایسه با بیشتر کشورهای جهان درصد پایینی است و سرانه بهداشت و درمان به ازای هر نفر در عراق کمترین در منطقه است. این رقم در سال 2015، 152 دلار تخمین زده شد که در همان زمان ایران 366 دلار و در اردن 257 دلار اختصاص داده بودند.

مبالغ اختصاص یافته به داروها و تجهیزات پزشکی در بودجه کنونی حدود 1.5 تریلیون دینار است که این میزان حتی برای تامین نیاز کلی داروهای ضروری کافی نیست، به ویژه که کشور از بحران شدید دارو رنج می‌برد.

این شرایط اما با شیوع کرونا دچار تغییراتی شد و بودجه بیشتری به بخش بهداشت تزریق شد.

در این راستا شورای وزیران که به صورت هفتگی و مستمر اقدام به برگزاری جلسه کرده و روند مقابله با کرونا را مورد بررسی قرار می‌داد. در یکی از این جلسات به جعفر صادق علاوی، وزیر بهداشت، برای اجرای نقل و انتقال و استخدام از طریق قرارداد، جهت مقابله با ویروس کرونا تفویض اختیار کرد.

اقدامات قضائی برای مقابله با کرونا

به موازات وزارت بهداشت، قوه قضائیه عراق نیز برای مقابله با شیوع کرونا دست به اقداماتی زد. 

در این راستا، شورای عالی قضایی عراق با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که هرکس که با شایعه پردازی یا کوچک شمردن خطر ویروس یا تشویق شهروندان به هرگونه تجمع باعث شیوع ویروس کرونا شود تا سه سال به زندان خواهد افتاد.

این شورا از دستگاههای امنیتی کشور خواست که مصوبات مربوط به منع آمدوشد را به صورت کامل اجرا کنند و هر فرد متخلفی را به دستگاههای قضایی تحویل دهند.

اقدامات مرجعیت عالی عراق

آیت الله سیستانی مرجعیت عالی عراق همراستا با اقدامات دولت برای مقابله با کرونا اقدام به صدور فرامین و فتاوایی داشت تا مانع شیوع آن شود که تعطیلی اماکن مقدسه و لغو تجمعات دینی از جمله نماز جمعه بود.

همچنین در پاسخ به سؤالی درباره غسل و کفن افراد جان باخته به‌وسیله کرونا اعلام داشت که اگر غسل میت مذکور به دلیل خوف از انتقال ویروس امکان‌پذیر نباشد، باید با دستان انسانی دیگر و حتی با پوشیدن دستکش، تیمم داد و اگر این کار هم میسر نبود یا اینکه مقامات ذیربط مانع از آن شدند، بدون غسل و یا تیمم دفن شود.

علاوه بر این موارد، بخشی از عتبه حسینی و دارالضیافه‌های این عتبه به دستور مرجعیت برای استقرار تختهای بیمارستانی یا ارائه خدمات پزشکی اختصاص داده شد.

اقدامات حشد الشعبی

سازمان حشد الشعبی نیز در کنار سایر نهادها به همراهی دولت در مقابله با کرونا پرداخت و ضمن ضد عفونی کردن معابر، 2 بیمارستان میدانی در بغداد و المثنی را نیز راه اندازی کرد.

شرایط عراق بهتر می‌شود

یک ماه پیش وزیر بهداشت عراق، تأکید کرد که وضعیت ویروس کرونا در عراق کنترل شده و آمارهای اعلام شده از سوی وزارت بهداشت همچنان با واقعیت مطابقت زیادی دارد و اگر مردم با محدودیت‌های اعمال شده همکاری کنند و به آن پایبند بمانند عراق می‌تواند ظرف یک ماه از بحران عبور کند و در غیر این صورت وضعیت کاملاً از کنترل خارج خواهد شد و باید حالت فوق العاده اعلام کرد.

وی افزود: احتمالا‌ً منع آمدوشد برای یک ماه دیگر تمدید می شود و افزود که این تمدید تأثیر سرنوشت ساز در جلوگیری از انتشار ویروس دارد.

وزیر بهداشت عراق همچنین درباره کمک‌های جامعه جهانی به این کشور گفت که چین کمک‌های فراموش نشدنی‌ای به عراق کرد که شامل تجهیزات و تیم پزشکی و مشورتهای بهداشتی و دستگاههای فوق پیشرفته ارتباطی از شرکت هواوی می‌شد که با آن ارتباط واحدهای سراسر کشور با وزارت بهداشت در بغداد و همچنین ارتباط اتاقهای عمل با بیمارستانهای پیشرفته غربی برقرار شد.

همزمان سفارت آمریکا در عراق نیز خبر داد که به زودی 11 دستگاه پیشرفته آزمایش برای شناسایی ویروس کرونا به عراق خواهد داد.

در بیانیه سفارت آمریکا آمده که در مرحله اول 4 دستگاه به بغداد و اربیل تحویل داده می‌شود و 7 دستگاه باقی‌مانده در آینده نزدیک تحویل دولت عراق داده خواهد شد.

وزارت دفاع عراق نیز به طور مستمر پروازهایی به چین ترتیب می‌داد تا تجهیزات پزشکی را از این کشور به عراق منتقل کند در یک مورد حجم این کمک‌ها به بیش از 18 تن می رسید.

شیطنت رویترز

در اثنای اقدامات دولت، رویترز گزارشی منتشر کرد که در آن ادعا شده بود آمار ارائه شده از سوی مقامات دولتی عراق درباره شیوع کرونا در این کشور درست نبوده و تعداد مبتلایان و جانباختگان بالاتر است.

اما بلافاصله «ادهم اسماعیل»، نماینده سازمان بهداشت جهانی در عراق، تأکید کرد که دولت عراق از آغاز کار به همه توصیه‌های این سازمان عمل کرده و همین باعث شده که آمار ابتلا در عراق در مقایسه با بسیاری کشورهای منطقه پایین باشد.

دولت عراق پس از این رویداد، فعالیت رویترز در این کشور را تعلیق کرد.

آغاز روند درمان پلاسمایی و افزایش بهبود یافتگان نسبت به مبتلایان

اواسط ماه جاری میلادی بود که وزارت بهداشت عراق اعلام کرد: درمان از طریق پلاسما را پس از بیش از یک ماه مشورت با متخصصان و بررسی‌های لازم آغاز کرده است.

همچنین شمار مبتلایان به کرونا از شمار بهبود یافتگان از اواسط این ماه کمتر شد.

هر چند برای تثبیت کنترل بر شیوع بیماری، رئیس کمیته بحران پارلمان، در تاریخ 14 آوریل، از اجرای طرح اضطراری در عراق به مدت 3 ماه برای کنترل انتشار ویروس کرونا خبر داد.

این روند ادامه داشت تا هفته گذشته که عادل عبدالمهدی، رئیس دولت پیشبرد امور عراق، تأکید کرد این کشور در آستانه تحقق دستاوردی بزرگ در مهار کامل ویروس کرونا قرار گرفته است.

اگرچه وزارت بهداشت عراق همچنان بر موضوع فاصله گذاری اجتماعی تاکید دارد اما شاخص‌ها نشان می‌دهد که این کشور شرایط بحرانی را پشت سر گذاشته و وارد مرحله کنترل بیماری شده است.

در حال حاضر تعداد کل مبتلایان در عراق حدود 1600 نفر، بهبود یافتگان 1100 نفر و جان باختگان نیز 100 نفر است که نشان می‌دهد وضعیت شیوع کرونا در این کشور مناسب و تحت کنترل است.

این وضعیت جز با همراهی همه ارکان عراقی محقق نمی‌شد و اگر همکاری مستمر وزارتخانه‌های مسئول با یکدیگر، جدیت دولت، همراهی مردم که در این ایام به خیابانها نیامده و تجمعی را ترتیب ندادند و فتاوا و دستورات دینی آیت الله سیستانی در خصوص تعطیلی اماکن مقدسه و تجمعات دینی مانند نماز جمعه نبود، شاید کرونا در کشوری مانند عراق که از وضعیت بهداشتی مناسبی برخوردار نبوده، سرانه بهداشت پایینی داشته و سالهاست دچار جنگ با تروریسم است که زیرساخت‌های آن را از بین برده، یکه تازی کرده و تعداد مبتلایان و جان باختگان بسیار بیشتر از رقم فعلی می‌شد.

گزارش از علی حیدری

انتهای پیام/