عربستان|موج بازداشت‌‌ها در دوره ملک سلمان/ تداوم بازداشت ۵ زندانی مطرح سیاسی از دوره عبدالله تاکنون

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از سایت عربی21، درگذشت عبدالله الحامد از مدافعان سرشناس حقوق بشر در عربستان بار دیگر حرف و حدیث‌ها درباره وضعیت زندان‌های رژیم سعودی و شمار زندانیان سیاسی در این زندان‌ها را مطرح کرده است.

موج بازداشت‌های سپتامبر سال 2017 میلادی بعد از ولایتعهدی محمد بن سلمان فرزند شاه سعودی، باعث شد پرونده زندانیان سیاسی ــ که تعداد آنها در دوره ملک عبدالله شاه پیشین سعودی بالغ بر هزاران نفر بود ــ از کانون توجه‌ها کنار رود.

این زندانیان سیاسی مشهور و برخوردار از مقبولیت گسترده مردمی از جمله قربانیان این موج بازداشت‌ها بودند اما این امر باعث نشد که در سطح افکار عمومی داخلی و جهان عرب درخواست برای آزادی این زندانیان سیاسی اعم از مبلغان و نویسندگان (به‌ویژه سلمان العوده و عوض القرنی و علی العمری و بیش از یکصد نفر دیگر) فروکش کند بلکه افکار عمومی خواهان آزادی آنها شد.

سعود الهاشمی، موسی القرنی، عبدالرحمن الشمیری، محمد القحطانی و عبدالکریم الخضر این زندانیان سیاسی مشهور و بارز عربستانی هستند که از دوره ملک عبدالله تاکنون در زندان به‌سر می‌برند.

این شخصیت‌های اصلاح‌طلب همگی مخالف هرگونه خشونت بوده بر راه‌حل سیاسی واقعی در عربستان تأکید دارند.

سعود الهاشمی استاد دانشگاه و مشاور پزشک خانواده در بیمارستان ملک عبدالعزیز در جده بود که در سال 2007 میلادی بازداشت شد و از مشکلات متعدد جسمی رنج می‌برد و به‌گفته خانواده‌اش مورد شکنجه قرار گرفته است.

الهاشمی خواهان اصلاحات سیاسی و تمرکز روی تغییرات مسالمت‌آمیز شد و از نقش منفی شیوخ بزرگ عربستان در قبال فساد سیاسی و اقتصادی انتقاد کرد و خواهان تغییر سازوکار انتخاب قضات شد.

الهاشمی از حامیان اصلی مسئله فلسطین بود و کمک‌ها را به‌طور علنی در دفترش در شهر جده جمع‌آوری می‌کرد.

در اواخر سال 2011 میلادی، دادگاه ریاض الهاشمی را به 30 سال زندان و ممنوعیت سفر به خارج به‌مدت 30 سال بعد از گذراندن دوران محکومیت همراه با یک میلیون ریال سعودی غرامت محکوم کرد.

او از جمله به "خروج بر ولی امر و سرپیچی با مشارکت در تأسیس یک سازمان سری با هدف ایجاد هرج‌ومرج و رسیدن به قدرت و برگزاری نشست‌های محرمانه برای تدوین نقشه‌های راهبردی برای این سازمان و پولشویی از طریق جمع‌آوری کمک‌ها" متهم شد.

موسی القرنی دومین زندانی سیاسی بارز عربستانی است. او مبلّغ و دارای دکترای اصول فقه است و در دانشگاه اسلامی شهر مدینه منوره تدریس می‌کرد.

او همچنین مدرس دانشگاه پیشاور پاکستان و مدیر آکادمی علوم و فناوری وابسته به هیئت امدادرسانی اسلامی و انجمن جهان اسلامی در این شهر بود.

او در سال 2007 میلادی بازداشت و در همان پرونده با الهاشمی و دیگران به 20 سال زندان و ممنوعیت 20ساله سفر به خارج بعد از گذراندن دوران محکومیت محکوم شد و اکنون 66 سال سن دارد.

در ماه مه سال 2018 میلادی، بستگان القرنی گفتند که او دچار سکته مغزی و به بیمارستان مغز و اعصاب جده منتقل شده است و تا کنون در آنجا به‌سر می‌برد.

او همچنین با عبدالله الحامد و جمال خاشقجی که در کنسولگری عربستان در شهر استانبول ترکیه به قتل رسید، در تماس بود.

عبدالرحمن الشمیری

عبدالرحمن الشمیری دیگر چهره سرشناس عربستانی زندانی است. او از شخصیت‌های دانشگاهی بازنشسته دانشگاه ام‌القری است. چند سال به‌عنوان مشاور در مجلس شورای عربستان کار کرد و در چارچوب پرونده اصلاح‌طلب‌های جده در سال 2007 میلادی بازداشت و به 10 سال زندان محکوم شد و سپس دوره زندانش به 15 سال افزایش یافت و اکنون 70 سال سن دارد.

در دسامبر سال 2003 میلادی، الشمیری یکی از امضاکنندگان سند اصلاحات بود که برای عبدالله بن عبدالعزیز ولیعهد وقت سعودی فرستاده شد. این سند خواهان مشارکت دادن مردم در حیات سیاسی از طریق انتخابات و استقلال قوای سه‌گانه شده بود.

او سپس چند سند و بیانیه از جمله بیانیه درخواست برای آزادی سه حقوقدان را که در پی نامه‌ای برای درخواست جهت اصلاحات، بازداشت شدند، امضا کرد. عبدالله الحامد یکی از این حقوقدانان بود.

وجنات میمنی همسر الشمیری گفت که او از فشار خون و دیابت رنج می‌برد.

الشمیری و القرنی و الهاشمی در سلول‌های انفرادی به‌مدت چند ماه نگه داشته شدند و آزادی با کفالت به‌خلاف بیش از 15 متهم دیگر پرونده اصلاح‌طلب‌های جده شامل حال آنها نشد.

محمد القحطانی دیگر شخصیت مشهور و بارز زندانی است که مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه ایندیانای آمریکا دارد و در دانشکده امور دیپلماتیک وزارت خارجه عربستان نیز کار کرده است.

القحطانی 55ساله از اعضای بنیانگذار جمعیت حقوق مدنی و سیاسی عربستان "حسم" است. او در ماه مارس سال 2013 میلادی بازداشت و به 10 سال زندان و ممنوعیت 10ساله سفر به خارج محکوم شد.

القحطانی دوست عبدالله الحامد در جمعیت حسم بود. او در سمینارهای علنی از موارد گسترده نقض حقوق بشر در داخل زندان‌های سعودی صحبت می‌کرد.

او پرونده شکنجه در زندان‌ها و بازداشت‌های قهری را به سازمان‌های بین‌المللی برد زیرا دستگاه قضایی به دهها شکایت جمعیت حسم در این رابطه بی‌توجهی کرد.

القحطانی از جمله کسانی بود که در ارسال نامه‌ای به ملک عبدالله در سال 2009 میلادی شرکت داشت. این نامه محاکمه‌های سری متهمان در ارتباط با مسائل مربوط به تروریسم را محکوم می‌کرد.

القحطانی جزء اولین کسانی بود که خواهان حقوق گسترده‌تری برای زنان عربستان شد. در نیمه سال 2011 میلادی بود که به همسرش اجازه داد که به‌مدت یک ساعت در مرکز شهر ریاض رانندگی کند. در آن زمان رانندگی برای زنان در عربستان ممنوع بود.

القحطانی قبل از جلسه صدور حکم خود گفته بود: هرکس در این راه قدم بر می‌دارد، آماده زندان رفتن هم هست. باکی از زندان نداریم.

او از اولین کسانی بود که خواهان اعطای مجوز تأسیس نهادهای مردم‌نهاد در عربستان بود. القحطانی بر این باور بود که "هر اندازه نقش این نهادها کمتر و کمرنگ‌تر شود، استبداد رژیم افزایش می‌یابد".

بر پایه این گزارش، القحطانی وضعیت ملت‌های عرب حوزه خلیج فارس را این‌گونه توصیف کرد که "آنها نظیر گله‌ای از احشام تماشاچی درگیری بین نخبگان حاکم هستند که ببینند که چه‌کسی آنها را رهبری خواهد کرد".

وی در عین حال در سمیناری تأیید کرده بود که "این ملت‌های عرب حتماً در آینده به قدرت خواهند رسید".

عبدالکریم الخضر از دیگر زندانیان بارز عربستانی است. او از شخصیت‌های دانشگاهی و حقوقی و از بنیانگذاران جمعیت حسم است.

او در نیمه سال 2013 میلادی به هشت سال زندان همراه با ممنوعیت 10ساله سفر به خارج بعد از گذراندن دوران زندان محکوم شد.

الخضر 57ساله رئیس تیم وکلای مدافع عبدالله الحامد در زمان بازداشتش در سال 2008 میلادی بود. این زمانی بود که آنها هنوز با دیگر فعالان جمعیت حسم را بنیان ننهاده بودند.

الخضر استاد فقه مقارن در دانشکده شریعت دانشگاه القصیم بود. او از جمله از مشروعیت برگزاری تظاهرات و اعتصاب زندانیان حمایت می‌کرد و از نگاه مختلفی به مقوله "ولی امر" صحبت می‌کرد.

او در یادداشتی در برابر قاضی در جلسه دادگاهش در انتقاد ضمنی از حیف‌ومیل اموال عمومی توسط مسئولان سعودی گفته بود: برای چه ما الآن محاکمه می‌شویم؟ ما برای آن محاکمه نمی‌شویم که باعث زیان ملت در بازارهای سهام شده‌ایم. برای آن محاکمه نمی‌شویم که میلیاردها از قراردادهای سلاح به جیب زده‌ایم. برای آن محاکمه نمی‌شویم که دور میلیون‌ها متر از اراضی مسلمانان حصار کشیده‌ایم. برای آن محاکمه نمی‌شویم که هزاران جوان را دستگیر کرده‌ایم و بدون محاکمه سالها به زندان انداخته‌ایم.

وی در اشاره به وجود دیکتاتوری در کشورهای عربی گفت: در کشورهای عربی، یک نفر همه مردم را به جنگ سوق می‌دهد و یک نفر دیگر جنگ را متوقف می‌کند و یک نفر با اموال و حقوق مردم هر طور می‌خواهد رفتار می‌کند، دلیل این وضعیت هم نبود یک قانون اساسی است که همه از آن پیروی کنند.

الخضر از بیشترین کسانی بود که خواهان پایبندی عربستان به توافقنامه مبارزه با شکنجه مصوب سال 1987 بود. او امید داشت که قضات و بازپرسانی که حقوق بشر را در سطح داخلی نقض کردند، در دادگاههای بین‌المللی مورد پیگرد قرار گیرند.

انتهای پیام/+