گزارش| «معلم» کتابی سرشار از دانایی و توانایی / مشکلات و محدودیت‌هایی که معلمان را دلواپس می‌کند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، هنوز لبخند اولین آموزگارم را به یاد دارم، او هنر زیبای محبت را به من آموخت، الفبای مهربانی را، دوستی و عشق، تفکر و دانایی و هر آنچه امروز می‌دانم، اولین درس معلم فارسی و حساب نبود، اولین درسش عشق بود، عشق به همه آدم‌ها و دست نکشیدن از مهربانی.

او بود که  به من آموخت انسان بودن در نگاه ما آدم‌ها نهفته است، در تواضع مان، یکرنگی‌مان، تفکر و اندیشه مان. در اینکه هر جا انسان درمانده‌ای دیدیم دستش را بگیریم و رهایش نکنیم، روزی همان انسان درمانده دستان مارا خواهد گرفت.

سالی دیگر آغاز شد و اردیبهشت دیگری از راه رسید؛ ماهی که دوازدهمین روزش با نام استاد شهید مرتضی مطهری آمیخته شده و با نام «معلم» می‌شناسیم؛ معلم یکی از آدم‌های تاثیر گذار در زندگی ماست، آنها برای آموزش و پرورش دانش آموزان تمام تلاش خود را به کار می‌بندند و موفقیت آنها را اولویت نخست زندگی خود قرار داده‌اند. با توجه به شیوع بیماری کرونا در کشور و وضعیت مدارس و تدریس غیر حضوری و آنلاین فعالیت معلمان و کادر مدرسه نیز تغییر یافته است به طوری که زمان بیشتری را باید برای تدریس، جمع آوری مطالب درسی، ارائه درس، بررسی تکالیف، برگزاری آزمون‌ها و غیره صرف کنند و می‌توان گفت که کار آنها از زمانی که در مدرسه حضور داشتند سخت‌تر شده است، به همین دلیل و به بهانه دوازدهم اردیبهشت، روز معلم، با چند نفر از معلمان و مدیران فعال مدارس اصفهان به گفت‌وگو نشستیم و نظراتشان را پیرامون این روش تدریس و مزایا و معایب آن جویا شدیم.

معلمان از جان و دل برای آموزش دانش آموزان مایه می‌گذارند

مدیر دبستان دخترانه عدالت دانشگاه اصفهان در مورد نقش مدیر در زمان آموزش‌های مجازی و تدریس غیر حضوری با بیان اینکه مدیر نقش نظارتی، کنترل و هماهنگی دارد، گفت: هماهنگ شدن با معاونان و معلمان، پیگیری امور و تذکرات، پیشنهادت و انتقادات از سوی مدیر صورت می‌گیرد، قدردانی مدیر از معلمان و دانش آموزان و دادن روحیه و انگیزه به آنها نیز نقش او را پررنگ‌تر می‌کند.

مهری سادات سجادی با اشاره به همکاری خانواده‌ها در زمان آموزش مجاز‌ی و همکاری صددرصدی آنها در این طرح افزود: خانواده‌ها در این راه همراه ما هستند و تلاش کردند تا کار به خوبی انجام شود، همکاران ما نیز از دل و جان مایه گذاشتند و بیشترین ساعات شبانه روز را به این کار اختصاص دادند.

وی با اشاره به بهترین روش تدریس آنلاین اظهار داشت: بهترین کاری که برای تدریس آنلاین می‌توان انجام داد طراحی سامانه‌هایی است که در زمینه اینترنت مشکلی نداشته باشیم، اگر ما پهنای باند خوبی داشتیم یا فضاهایی که می‌شد تمام دانش آموزان کلاس همزمان آنلاین باشند کار بسیار راحت‌تر پیش می‌رفت؛ در حال حاضر هنوز مشکل قطعی اینترنت، سرعت پایین آن و مشکلاتی از این دست وجود  دارد.

آموزش و پرورش باید قدردان معلمان پرتلاش و دلسوز باشد

مدیر دبستان عدالت دانشگاه اصفهان با بیان اینکه تلاش کردیم تا علاوه بر آموزش، پرورش و تفریح و شادی را هم برای دانش آموزان ایجاد کنیم، خاطرنشان کرد: در این زمینه معلمان ورزش، هنر، مهارت‌های زندگی و مشاور مدرسه را فعال کرده‌ایم، آنها پابه پای دانش آموزان پیش می‌روند، استفاده از کلیپ‌های مناسب، بازی‌ها، نقاشی‌ها و کاردستی‌ها حس خوبی به بچه‌ها می‌دهد، این موارد به نظر می‌رسد که برای تجدید قوای دانش آموزان خوب است.

سجادی با اشاره به نقش آموزش و پرورش پیرامون معلمان و کادر مدرسه گفت: لازم است  که آموزش و پرورش قدردان زحمات کسانی باشد که مظلومانه در مدارس تلاش می‌کنند، معلمانی که در مدارس غیر دولتی تدریس می‌کنند و واقعا گمنام هستند نیاز دارند که امنیت شغلی و آرامش داشته باشند. آموزش و پرورش باید فکری به حال نیروهایی کند که صادقانه کار می‌کنند و دلسوز هستند.

امکانات تدریس آنلاین برای معلمان فراهم نیست

یکی از معلمان پایه سوم ابتدایی نیز با اشاره به مشکلات و کمبودهای روش آموزش مجازی گفت: این طبیعی است که وسایل لازم و کمک آموزشی برای تدریس آن‌گونه که در مدرسه فراهم بود در خانه وجود ندارد و ما مجبور هستیم از وسایلی که در دسترس داریم استفاده کنیم و این جذابیتی برای دانش آموزان ندارد، از طرف دیگر زمان ضبط فیلم و تهیه و تولید محتوای درسی برای دانش آموزان باید آرامش را در خانه برقرار کنیم و صدای اضافه‌ای نباشد، فراهم کردن این شرایط کار آسانی نیست. اختصاص دادن زمانی برای تهیه فیلم و زمانی برای تدریس آنلاین و زمان‌هایی برای بررسی تکالیف و پاسخگویی به دانش آموزان سبب شده است که تمام وقت یک معلم گرفته شود و این برای خانواده سخت و خسته کننده شده است.

طوبی پورحیدر با بیان اینکه معلم باید با آرامش به کار تدریس خود بپردازد و نگرانی از بابت مسائل سخت افزاری، اینترنت، تهیه کلیپ و مسائلی از این دست نداشته باشد، اظهار داشت: در واقع ما باید کار یک مهندس کامپیوتر را انجام دهیم، با وجود اینکه ما موارد لازم را در حد کلاس و مدرسه خود آموزش دیده‌ایم اما برای تهیه محتواهای درسی و ضبط فیلم و مسائلی از این دست با مشکل مواجه می‌شویم. از طرف دیگر خیلی وقت‌ها پیش می‌آید که فیلم ضبط شده به هر دلیلی حذف می‌شود و ما باید از اول این کار را انجام دهیم، تکرار این کارها بسیار زمان‌بر است و به نگرانی‌هایمان می‌افزاید.

استقبال و همکاری خانواده‌ها در آموزش مجازی بسیار بالاست

وی در ادامه با بیان اینکه تلاش می‌کنیم تا شیوه تدریس و آموزش مجازی برای دانش آموزان جذابیت داشته باشد، خاطرنشان کرد: تنوع در ارائه درس‌ها، تهیه فیلم از آموزش معلم مانند زمانی که در کلاس حضور داشتند، استفاده از فیلم‌های مناسب درسی برای یادگیری بیشتر، برگزاری جلسات پرسش و پاسخ با دانش آموزان که به تقویت درسی آنها منجر می‌شود و مواردی از این دست سبب می‌شود تدریس هم جذابیت داشته باشد و هم دانش آموزان خسته نشوند.

وی با اشاره به استقبال و همکاری خوب خانواده‌ها با این شیوه تدریس، گفت: با وجود همکاری خانواده‌ها این آموزش‌ها تاثیر خود را می‌گذارد، اما اگر قرار باشد که سال آینده نیز همین روش برای تدریس دانش آموزان ادامه داشته باشد به نظر من جوابگو نیست، چرا که هدف ما تنها آموزش نیست، بچه‌ها در مدرسه مهارت آموزی انجام می‌دهند، باهم تعامل رودرو دارند و احساس مسئولیت بیشتری می‌کنند. اما در این شیوه مهارت آموزی در پایین ترین حد خود قرار دارد و ما که هدفمان هم آموزش و هم پرورش است با مشکل مواجه می‌شویم.

قطعی اینترنت؛ عمده مشکل معلمان و دانش آموزان

یکی از معلمان پایه اول ابتدایی نیز با اشاره به تدریس آنلاین گفت: با توجه به اینکه امسال اولین تجربه ما معلمان در زمینه تدریس آنلاین است این شیوه خالی از مشکل نیست و باید برنامه ریزی منسجمی صورت گیرد تا مشکلات به حداقل برسد. تدریس در کلاس در کنار دانش آموزان و مستقیم بسیار متفاوت و بهتر است، هم از نظر یادگیری و هم اینکه معلم متوجه می‌شود که دانش آموز در چه سطحی قرار دارد.

مریم شهیدی افزود: امکاناتی که برای تدریس در مدرسه وجود دارد ممکن است در خانه نباشد البته من سعی کرده‌ام تمام امکانات را مورد نیاز را تهیه کنم و در تدریس استفاده کنم اما همه معلمان این امکان را ندارد و کار برایشان سخت شده است. بعضی از مواقع اینترنت نیز قطع می‌شود و این مشکل را بیشتر می‌کند.

وی ادامه داد: در مجموع با توجه به شرایط حاضر و بیماری کرونا بهترین روش همین آموزش مجازی است تا فراگیران از درس عقب نمانند، اما شرایط این آموزش‌ها باید هم برای معلم و هم برای دانش آموزان و خانواده‌ها فراهم باشد. شیوه تدریس مجازی با توجه به نظرات والدین و بازخوردی که تا کنون دیده‌ام خوب بوده است، ممکن است چند نفری که والدین شاغل دارند نتوانند همان زمان آنلاین درس‌ها را دنبال کنند اما در زمان دیگری  خود را به آموزش ها می‌رسانند و تکالیف انجام می‌شود.

وی که از معلمان نمونه در سال‌های گذشته بوده است، با اشاره به خلاقیت در آموزش‌ها به ویژه در پایه اول دبستان اظهار داشت: معتقدم که خلاقیت باید چاشنی آموزش باشد چون دانش آموزان به ویژه پایه اول نیاز به تنوع، خلاقیت و بازی دارند اما نه در حد زیاد. دانش آموزان باید در خانه تمرین و تکرار داشته باشند.

معلم پایه اول دبستان با اشاره به استقبال خانواده‌ها از آموزش مجازی و همکاری با معلمان بیان کرد: با وجود مشکلاتی که برخی خانواده‌ها دارند، مانند داشتن دو یا چند فرزند، شاغل بودن و یا مشکلات دیگر اما خیلی خوب همکاری کردند. اگر سال آینده قرار باشد به این شیوه تدریس کنیم باید خانواده‌ها خود را با آن وفق دهند.

وی با بیان اینکه برای پایه اول به ویژه در ابتدای سال تحصیلی حضور دانش آموزان لازم است، گفت: دانش آموزان پایه اول که تازه می‌خواهند خواندن و نوشتن را بیاموزند نیاز به حضور معلم دارند، آموزش نحوه صحیح دست گرفتن مداد، آموزش لوحه نویسی و مواردی از این دست نیاز به حضور معلم و دانش آموز دارد و این شیوه برای آنها سخت می‌شود.

شهیدی افزود: اما اگر این روش بخواهد ادامه داشته باشد باید جلسه‌ یا جلساتی به صورت تصویری و آنلاین بین معلم و والدین برگزار شود تا نکات لازم و ضروری برای هماهنگی با معلم به آنها آموزش داده شود تا والدین و دانش آموزان دچار سردرگمی و نگرانی نشوند.

مهارت‌های زندگی، ورزش و هنر برای خلق انگیزه دانش آموزان موثر است

مشاور و بازی درمانگر کودک نیز پیرامون تدریس آنلاین و ارتباط غیر حضوری با دانش آموزان و راهکارهایی برای استفاده بهتر از فضای خانه برای آموزش اظهار داشت: موقعیت‌های متفاوت و چالش‌های جدید برای افراد تجربیات و فرصت‌های تازه‌ای به همراه دارد و به نظر می‌رسد با توجه به شرایط فعلی و ارتباط با دانش آموزان به صورت مجازی و تدریس‌های آنلاین توسط معلمان پرتلاش این نوع روش موثر بوده است. از آن جایی که لازم است برای مراقبت از خود و دیگران در خانه بمانیم، در خانواده گفت‌وگو و تعامل مثبت، همدلی و همراهی، بیان افکار و احساسات، پذیرش و مدیریت هیجانات و حل مسئله می‌توانند بسیار کمک کننده و راهگشا باشد.

رویا هنرمندزاده افزود: همچنین با روش‌های خلاقانه در قالب بازی، قصه، نمایش، نقاشی، کاردستی، ورزش، گوش دادن به موسیقی آرامش بخش و... می‌توان دماسنج شادی و نشاط و انرژی مثبت را افزایش داد؛ حال خوب را مهمان تک تک لحظات زندگی اعضای خانواده و فرزندانمان کنیم.

آشنایی با مهارت‌های زندگی توانمندی‌های افراد را افزایش می‌دهد

وی ادامه داد: با توجه به اینکه موضوع تحصیل دانش آموزان و آموزش به آنها بسیار حائز اهمیت است، در کنار موضوعات آموزشی، مهارت‌های زندگی، هنر و ورزش می‌توانند برای افزایش خلق و انگیزه در دانش آموزان نقش تاثیرگذاری داشته باشند.

مشاور بازی درمانگر کودک خاطرنشان کرد: آشنایی با مهارت‌های زندگی سبب می‌شود توانمندی‌های افراد را متناسب با شرایط متفاوت افزایش دهد تا بتوانند رفتار و عملکرد موثر و رضایت بخش داشته باشند. همچنین بستر مناسبی برای رسیدن به اهداف، ارزش‌ها و معناها در زندگی ایجاد کنند. نقش هریک از مهارت‌های دهگانه زندگی مانند پله‌های نردبانی است که با بالا رفتن از آنها، افراد را به خود شناسی و خود شکوفایی می‌رسانند.

وی با بیان اینکه نقاشی یک هنر است و می‌تواند زمینه مناسبی برای پرورش خلاقیت، شادی و نشاط، قدرت تمرکز و حس آرامش در دانش آموزان ایجاد کند، گفت: دانش آموزان با استفاده از دنیای رنگ‌ها، شکل‌ها و خط‌ها افکار، عواطف و خواسته‌های خود را به صورت عینی به تصویر می‌کشند.

هنرمندزاده تصریح کرد: یکی از راه‌های اثر بخش در سبک زندگی افراد  و سلامت جسمانی و روان شناختی ورزش کردن به شیوه صحیح است.  ورزش در رشد و توسعه سلامتی، مهارت‌های حرکتی، تعادل، انعطاف پذیری و تقویت تمرکز تاثیر به سزایی دارد. زنگ ورزش برای دانش آموزان سرشار از خاطرات خوشایند است از آن جهت که سبب تحرک، شادابی، انرژی بیشتر و آرامش می‌شود.

وی افزود: واژه‌ها، عبارت‌ها و جمله‌ها و به طور کلی قدرت کلام معجزه‌ای است که ارتباط با افراد را غنی می‌کند و می‌تواند در همراه و همگام شدن با دانش آموزان نتیجه بخش باشد.

درس‌های معلم آویزه چشم و گوش ماست، معلم کتابی است سرشار از دانایی و توانایی، کتابی که ورق زدنش چشمانمان را پرسوتر و زندگی‌مان را روشن‌تر می‌کند. معلم به ما آموخت که چرخ روزگار می‌چرخد و می‌چرخد و نتیجه افکار و رفتارمان را به ما باز می‌گرداند، مراقب باشیم که چگونه فکر می‌کنیم و چگونه رفتار می‌کنیم.

گزارش از ثریا قنبری

انتهای پیام/164/ ت