گزارش| بازگشت زندگی به تالاب بهشت پرندگان ایران / پذیرایی «قره قشلاق» از ۱۸۲ نوع پرنده + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بناب، تالاب «قره قشلاق» شهرستان بناب با وسعت 22 هزار هکتار در جنوب شرقی دریاچه ارومیه قرار دارد. این تالاب‌ زیستگاه مناسبی برای انواع پرندگان به حساب می‌آید که 182 نوع پرنده در آن مشاهده شده است.

صیاد لطفی، رئیس اداره محیط زیست شهرستان بناب در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه تالاب قره قشلاق بناب از سال 1364 از لحاظ سطح حفاظتی بعنوان منطقه شکار ممنوع ثبت شده است اظهار داشت: تالاب قره قشلاق بناب بزرگترین تالاب اقماری دریاچه ارومیه است که در جنوب شرقی دریاچه ارومیه با مساحتی بالغ بر 22 هزار هکتار واقع شده است.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان بناب ادامه داد: تالاب قره قشلاق از طریق رودخانه‌های زرینه رود، چرچ و مردق چای تغذیه می‌گردد و نیاز آبی آن 64 میلیون متر مکعب برآورد شده است.

وی با تاکید بر اینکه تالاب قره قشلاق به لحاظ گردشگری و بوم گردی دارای پتانسیل بالفعل بوده و می‌تواند موجبات رونق منطقه را فراهم کند، گفت: متاسفانه برنامه ریزی خاصی در این باره صورت نگرفته، با وجود اینکه هر ساله بازدید کنندگانی از این تالاب دیدن می‌کنند، ولی زیرساخت‌های لازم از طریق میراث فرهنگی و گردشگری فراهم نشده است.

لطفی با اشاره به گونه‌های پرنده موجود در این تالاب گفت: بیش از 153 گونه پرنده در این تالاب زیست می‌کنند که بعضی از آنها زمستان گذران و بعضی‌ها هم تابستان گذران هستند و انواع اردک‌ها بعنوان پرندگان بومی در این تالاب جوجه آوری می‌کنند.

رئیس اداره محیط زیست شهرستان بناب ادامه داد: وضعیت آبی تالاب قره قشلاق هم با شروع بارش‌های بهاری و همچنین بالا رفتن آب رودخانه‌های منتهی به تالاب در حال افزایش بوده و این افزایش آب تالاب تا اوایل خرداد ماه ادامه خواهد یافت.

شناسایی 182 نوع پرنده در تالاب قره قشلاق بناب

در ادامه علی اصغر رحیم زاده فعال محیط زیست بنابی هم در گفت‌وگو با تسنیم با بیان اینکه بنده از سال 1360 با تالاب قره قشلاق بناب آشنا شدم و تحقیق در مورد این تالاب را آغاز کردم اظهار داشت: در سال 83 مطالعه خود را پایان داده، در کنفرانس ملی زیست شناسی ایران به عنوان مقاله آن را ارائه دادم.

رحیم زاده در مورد گونه‌های جانوری این تالاب گفت: گونه‌های جانوری این تالاب دو نوع هستند که یکی پرندگان و دیگری جانورانی مانند گراز، گرگ، روباه و...که در کنار تالاب در خشکی زندگی می‌کنند.

وی پرندگانی را که در این تالاب زندگی می‌کنند، به سه گروه تقسیم کرد و ابراز داشت: پرندگان آبزی، پرندگان کنار آبزی، پرندگانی که نه کنار آبزی و نه آبزی هستند که تا به حال 182 نوع پرنده در این تالاب شناسایی شده‌اند.

این فعال محیط زیست اظهار داشت: در هیچ جای ایران به اندازه تالاب قره قشلاق بناب پرنده غاز وجود ندارد و به دلیل تنوع گونه‌ها و کثرت غازها، این تالاب بهشت پرندگان ایران نامگذاری شده است.

تالاب قره قشلاق بناب بزرگترین تالاب آبی-خاکی ایران

وی گفت: تالاب هورالعظیم که در استان خوزستان قرار دارد بزرگترین تالاب آبی کشور است در حالی که تالاب قره قشلاق بناب بزرگترین تالاب آبی خاکی ایران محسوب می‌شود.

رحیم زاده عمق کم این تالاب را به عنوان مزیتی دانست که پرندگان به خوبی غذای خود را پیدا می‌کنند و زندگی‌شان در این تالاب راحت‌تر می‌شود.

وی افزود: از 14 تالاب ثبت شده در سایت کنوانسیون بین‌المللی رامسر ایران 1 تالاب با نام قوری گول در آذربایجان شرقی و 6 تالاب در آذربایجان‌غربی که شامل تالاب بین‌المللی دریاچه ارومیه، تالاب‌های قوپی باباعلی و کانی برازان در مهاباد، تالاب‌های یادگارلو، درگه سنگی و حسنلو در شهرستان نقده است. اما متاسفانه تالاب قره قشلاق بناب جزو تالاب‌های ثبت شده ایران نیست و به عنوان یک تالاب منطقه شکار ممنوع محسوب می‌شود.

رحیم زاده تصریح کرد: آب این تالاب از 3 موقعیت تأمین می‌شود که مهم‌ترین تأمین کننده آن زرینه رود بوده و بعد از آن مردق چای و صوفی چای است که متاسفانه از صوفی چای آبرسانی به این تالاب قطع شده است.

 وی ادامه داد: این تالاب به سه قسمت تقسیم می‌شود، قسمت قره قشلاق، قسمت قوام شامی و قسمت نودول، که آبرسانی قسمت نودول از کانال‌ها انجام می‌گیرد، آبرسانی قسمت قوام شامی از زرینه رود و آبرسانی قسمت قره قشلاق از مردق چای تأمین می‌شود.

رحیم زاده با بیان اینکه این تالاب ما بین سه شهر بناب، ملکان و میاندوآب قرار گرفته است گفت: وسعت خاکی- آبی کل تالاب در زمین‌های شهرستان بناب است و به همین خاطر است که مدیریت تالاب بر عهده اداره حفاظت از محیط زیست شهرستان بناب قرار داده شده است.

بیش‌ترین پاسگاه محیط بانی در ایران متعلق به تالاب قره قشلاق بناب

وی گفت: قبلاً یک پاسگاه محیط بانی برای این تالاب در منطقه قره گوزلو شهرستان میاندوآب وجود داشت که مدیریت آن با شهرستان بناب است ولی با این وجود اداره کل محیط زیست استان آذربایجان شرقی در سال قبل اقدام به تأسیس دو پاسگاه محیط بانی دیگر برای حفاظت از این منطقه کرد. بیش‌ترین پاسگاه محیط بانی در ایران متعلق به تالاب قره قشلاق بناب است و این نشان از اهمیت این تالاب دارد.

این فعال محیط زیست از احداث یک پل بر روی کانال تأمین کننده آب این تالاب توسط اداره کل حفاظت از محیط زیست خبر داد که با احداث این پل محیط‌بانان می‌توانند به راحتی رفت و آمد کنند و گردشگرانی که به این تالاب سفر می‌کنند و به راحتی روی آن ایستاده و قسمت‌های مختلف تالاب را نظاره کرده و از آن لذت ببرند.

رحیم زاده دلیل انتخاب تالاب قره قشلاق توسط پرندگان برای زمستان گذرانی را وجود غده‌هایی در ریشه گیاهان عنوان کرد و گفت: درهیچ تالابی در ایران به این اندازه از این غده‌های ریشه‌ای وجود ندارد و به دلیل این که عمق این تالاب کم است پرندگان به خوبی غذای خود را پیدا می‌کنند در نتیجه تمامی غازهایی که از شمال غرب ایران حرکت می‌کنند تالاب قره قشلاق بناب را به عنوان استراحتگاه برای خود انتخاب می‌کنند.

این پژوهشگر حوزه محیط زیست تصریح کرد: مرکز اساسی غاز پیشانی سفید در دنیا سد ارس است و بعد از سد ارس تالاب قره قشلاق بناب محل استراحتگاه این پرندگان است.

رحیم زاده با بیان اینکه این تالاب با تهدیدهایی مواجه است گفت: بزرگ‌ترین درد تالاب قره قشلاق بناب کاهش حقابه آن از زرینه رود است که تهدید مهمی برای حیات تالاب است.

وی ادامه داد: چرای بی‌رویه گوسفندان نیز تهدید دیگری است که این تالاب با آن مواجه است، همچنین از طرف دیگر ریزگردهای دریاچه ارومیه باعث آلودگی هوای منطقه شده است.

این فعال محیط زیست گفت: این تالاب دارای پتانسیل لازم برای گردشگری است اما امکانات لازم را دارا نیست و باید برنامه‌ریزی‌های لازم برای ایجاد راهی درست یا دسترسی راحت به این تالاب انجام گیرد.

رحیم زاده از اقدامات اخیر اداره کل محیط زیست پیرامون این تالاب تشکر و قدردانی کرد و گفت: اقداماتی از جمله تعیین محدوده میخکوبی، پل احداث شده روی کانال این تالاب، استقرار کیوسک محیط بانی و... در این منطقه نشان از توجه ویژه و خاص اداره کل حفاظت از محیط زیست استان به تالاب قره قشلاق بناب دارد.

وی گفت: اگر به این تالاب‌ها اهمیت داده شود هم از لحاظ زیست محیطی هم از لحاظ منطقه امن برای حیوانات و زمینه عالی برای گردشگری بومی و غیربومی، علمی و تفریحی فراهم خواهد شد.

این فعال محیط زیست از آماده شدن مدارک ثبت این تالاب، جهت ارائه به کنوانسیون رامسر خبر داد و گفت: پروپوزال لازم جهت ثبت این تالاب نوشته شده است که باید تلاش‌های بیش از پیش در این زمینه انجام گیرد.

رحیم زاده در پایان، تصاویر اختصاصی خود از این تالاب را که در فصول مختلف سال گرفته، در اختیار خبرگزاری تسنیم و دوستداران طبیعت ایران قرار داد که در ذیل، این تصاویر را با هم ببینیم:

گزارش از خطائی بناب - رحیم زاده

انتهای پیام/9-111/ ز