یادنامه آیت‌الله بهجت| گزارشی از بیست‌ و چهار ساعت زندگی عبد صالح خدا

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، چندساعتی قبل از اذان صبح چراغ اتاق آیت الله بهجت روشن می‌شد. اشتغال به ذکر و عبادت و کسب علم و تدریس عمده برنامه روزانه‌شان بود. در تمام طول روز هم بین سه تا پنج ساعت به خواب و استراحت می‌گذشت که البته بیشتر این مدت را به طور نشسته استراحت می‌کردند! شاید نگران بودند مبادا بخوابند و مدت استراحتشان طولانی شود.

خبرگزاری تسنیم برای آشنایی با برنامه‌های روزانه آیت‌الله‌العظمی محمدتقی بهجت رحمه‌الله علیه، گزارشی از بیست و چهار ساعت زندگی این عبد صالح خدا را تهیه و تنظیم کرده است.

سه نیمه‌شب

هنوز یک ساعت و نیم تا دو ساعت مانده بود تا گلبانگ اذان صبح بلند شود، از خواب بیدار می‌شدند و مشغول نماز شب و مناجات بودند. قرائت قرآن و تدبر در آیات هم همیشه قبل از نافله صبح انجام می‌دادند. بعد از اقامه نماز صبح و تعقیباتش و هنوز نیم ساعت مانده تا طلوع آفتاب، برای اقامه نماز جماعت صبح، پیاده روانه مسجد کوچک فاطمیه می‌شدند و در همین مسیر هم باقیمانده تعقیبات را انجام داده و به اذکار مشغول بودند.

بیشتر بخوانید: نکات آیت‌الله بهجت(ره) در خصوص اهمیت شناخت شب قدر/ آیا زمان دقیق شب قدر مشخص است؟

 زمینه‌های ظهور از منظر آیت‌الله‌ بهجت(ره)؛ چرا امام زمان(ع) از ما التماس دعا دارد؟

پنج صبح

اقامه نماز صبح به جماعت در مسجد و تعقیباتش، از سال 59 تا سال 84، یعنی چند سال پیش از وفات ایشان، ادامه داشت. این برنامه هم حدود یک ساعت و نیم زمان می‌برد. بعد از نماز صبح و تعقیبات، به سمت حرم مطهر حرمت می‌کردند. در این مسیر به خواندن دعای سیفی صغیر و دعای «یا من تحل» مشغول بودند و در روضه منوره یک ساعت به صورت ایستاده و یک ساعت نشسته، دعاها و زیارت‌ها را می‌خواندند.

خواندن زیارت امین‌الله، جامعه کبیره و زیارت عاشورا به همراه صد لعن و صد سلام از برنامه‌های هر روز آیت الله بهجت بود. البته صد لعن و صد سلام را به مرور در مسیرهای رفت و برگشت به منزل و حرم و مسجد می‌خواندند. نماز بعد از زیارت عاشورا و خواندن دعای علقمه که بعد از زیارت عاشورا خوانده می‌شود هم کار هر روزشان بود. در مسیر برگشت از حرم به منزل هم دعای صباح را از حفظ می‌خواندند.

هشت صبح

صبحانه هم معمولاً مختصری نان و پنیر و چای میل می‌کردند، البته در اواخر عمر شریفشان شیر هم جزء برنامه شد. بعد از صرف صبحانه، یک ربع تا بیست دقیقه به صورت نشسته استراحت می‌کردند. بعد از آن نوبت مطالعه بود و در همین اثنا اشعاری هم یادداشت می‌کردند. سرودن اشعار عرفانی هم حدود بیست سال ادامه داشت.

بعد از تجدید وضو برای تدریس راهی مسجد می‌شدند. اغلب اوقات بعد از تمام شدن درس و با اتمام صد سلام زیارت عاشورا سجده آن را به‌جا می‌آوردند. نکته جالب این بود که آیت الله بهجت مقید بودند که زیارت عاشورا را از روی متن کتاب بخوانند، با وجود اینکه علی‌القاعده آن را حفظ بودند.

دوازده ظهر

قبل از اذان ظهر، گاهی ده دقیقه تا یک ربع استراحت می‌کردند و سپس برای نماز ظهر آماده می‌شدند. با انجام نوافل ظهر و اقامه نماز جماعت و تعقیبات بعد از آن و دعا برای مشتاقان به منزل برمی‌گشتند. در منزل هم یک ربع تا بیست دقیقه به تدبر در قرآن می‌پرداختند.

در اواخر عمر شریفشان پس از انجام عبادات مربوط به نماز ظهر، ده دقیقه استراحت می‌کردند که باز هم به صورت نشسته بود.

دو بعدازظهر

وقت نهار که می‌شد و زمانی که سفره را پهن می‌کردند، در کنار سفره جویای دوستان و نزدیکان می‌شدند و یک‌یک آن‌ها را نام می‌بردند. حتی افراد بسیار دور را هم از قلم نمی‌انداختند. همیشه هم نهار با حضور تمام اعضای خانه بود. البته در روزهای خاصی مثل عاشورا و عرفه و... که عبادات خاصی برای آن‌ها وارد شده،‌ ممکن بود نهار بدون حضور ایشان باشد. جالب اینکه وقت نهار با دقت به حرف‌های اعضای خانه گوش می‌دادند و در خاطرشان می‌ماند. حتی اگر قرار بود از کسی خبر بگیرند پیگیری می‌کردند و نتیجه را می‌خواستند و اگر ما بر اثر سهل‌انگاری یا مشغله و یا فراموشی، عمدی یا سهوی، امرشان را انجام نداده بودیم دائم نگران پیگیری آن روز ایشان بودیم،‌ چون می‌دانستیم فراموش نمی‌کنند.

بعد از صرف نهار و بعد از اینکه به صورت نشسته استراحت می‌کردند، به مطالعه می‌پرداختند و آماده تدریس می‌شدند. جلسه درس یک ساعت قبل از اذان مغرب بود. بعد از درس تجدید وضو می‌کردند و برای نماز مغرب و عشاء آماده می‌شدند.

هفت بعدازظهر

جالب‌ترین مرحله اعمال آیت الله بهجت که هیچ وقت برای کسی، حتی اعضای خانواده، مکشوف نشد که در این زمان بر ایشان چه می‌گذشت،‌ بعد از نماز مغرب و عشاء و تعقیباتش بود که در یک اتاق تاریک با خودشان خلوت می‌کردند. کسی در این خلوت عارفانه‌اش راه نداشت و به نظر می‌رسد آنچه برایشان مکشوف می‌شد در همین یک ساعت و بین الطلوعین صبح اتفاق می‌افتاد. از مقدمه نماز مغرب و عشاء تا اتمام تعقیباتش حدود سه ساعت و نیم تا چهار ساعت زمان می‌برد،‌ به جز شب‌های پنج‌شنبه و جمعه که طولانی‌تر هم می‌شد.

ده شب

با تمام شدن عبادات و مطالعه شبانه،‌ شام مختصری میل می‌کردند. اوایل شامشان نان بود و دوغ. اواسط هم نان خالی می‌خوردند و کمی شربت آب‌لیمو و اواخر هم نان می‌خوردند و چای.

بعد از شام و قبل از خواب حدیث کساء، ‌سوره واقعه،‌ آیت‌الکرسی و چهار قل در میان آنچه قرائت می‌کردند واضح بود. تمام خواب‌های نشسته و غیر آن بین چهار یا پنج ساعت بود و گاهی کمتر، ‌یعنی نزدیک به سه ساعت می‌رسید. این مسئله برای خانواده بسیار تعجب‌آور بود که چطور با این کهولت سن خسته نمی‌شوند! حاضر بودند از خواب و استراحت کم کنند اما از عبادت هرگز.

موارد استثناء

تنظیم عبادات و اعمال در فصول گوناگون جالب بود یعنی ساعات عبادات و استراحتشان در فصل‌های سال تغییر می‌کرد. اما گویی به هیچ وجه احساس بازنشستگی، خستگی و پیری نداشتند.

ایام تعطیل هم که می‌شد چون برنامه نداشتند،‌ به نظریه‌پردازی،‌ اجتهاد دوره فقه و نوشتن کتاب در همین زمینه مشغول بودند. به عنوان مثال،‌ دوره فقه آیت الله بهجت در روزهای تعطیل ایشان نوشته شد. جالب اینکه درس تدریس شده را در همان روز به قلم خود مکتوب می‌کردند.

انتهای پیام/