معلمان عشایری از واقعیت‌های شرایط کرونایی و آموزش می‌گویند

در حالیکه رئیس‌جمهور به آموزش‌وپرورش گفته برای شرایط کرونایی برنامه‌ریزی کند، واقعیت‌هایی از مشکلات آموزش مجازی دانش‌آموزان عشایر و حاشیه‌نشین مطرح است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، حکایت دانش‌آموزان عشایری و روستایی در جریان تعطیلات کرونایی مدارس از آن دست موضوعاتی است که فاصله میان گزارش مسئولان تا واقعیت‌ها بسیار است! گزارش‌هایی که براساس آن جریان آموزش در مدارس روستایی و عشایری بدون وقفه در حال پیگیری است آن‌هم با توزیع درسنامه‌های مختلف اما در کنار این گزارش‌ها، روی دیگر سکه صحبت‌های معلمانی است که بار آموزش دانش‌آموزان عشایری و روستایی بر دوش آنهاست.

آموزش و یادگیری دانش‌آموزان مناطق عشایری و روستایی در تعطیلات کرونایی مدارس را باید در کنار گزارش مسئولان از زاویه نگاه معلمان این مناطق هم  روایت کرد؛ دو روایتی که اتفاقاً تفاوت‌های بسیاری با هم دارند و به روشن شدن بخشی از واقعیت‌ها که کمتر به آن پرداخته می‌شود، کمک می‌کند.

یک روی سکه؛ روایتی است که معلمان و دانش‌آموزان مناطق عشایری آن را حکایت می‌کنند، روایتی که بر عدم دسترسی آنها به آموزش مجازی و تلویزیونی و تعطیلی جریان آموزش در تعطیلات کرونایی صحه می‌گذارد.

در فیلمی که چند وقت قبل در خبرگزاری تسنیم منتشر شد، دانش‌آموزی از منطقه بشاگرد روایت می‌کند که نه به تلویزیون و نه به اینترنت دسترسی دارد. او می‌پرسد، چگونه آموزش مجازی را پیگیری کنم؟ و خواسته‌اش آن است که از برنامه‌ریزی‌های مسئولان جا نماند.

 

دو روایت از آموزش دانش‌آموزان عشایر

روی دیگر سکه اما توصیف وضعیت از نگاه مسئولان است؛ اگر بخواهیم براساس آمارهای ارائه شده از سوی مسئولان آموزش و پرورش، وضعیت را بسنجیم قطعاً اوضاع خوب و کارها رو به روال است، بخشنامه ها ابلاغ و درسنامه‌ها توزیع شده است و دانش‌آموزان عشایری هم از قافله درس و مدرسه عقب نمانده‌اند و همین موضوع موفقیت دیگری را در کارنامه  مسئولان ثبت خواهد کرد تا بگویند بحران کرونا را با موفقیت و بدون وقفه آموزشی برای دانش‌آموزان عشایری پشت سرگذاشتند!

اما در میدان اجرا و کف مدارس وقتی با معلمان همکلام می‌شویم، واقعیت‌ها بسیار متفاوت‌تر از بخشنامه‌ها است، اوضاعی که از قضا چندان هم خوب نیست و اینجاست که نگرانی‌ها درباره خلأ تحصیلی دانش‌آموزان عشایری نمود پیدا می‌کند و هشداری است درباره تفاوت میان گزارش‌ها و واقعیت‌ها.

درسنامه‌های ادعایی مسئولان فایده‌ای نداشت

البته مسئولان دفتر آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش از توزیع درسنامه بین دانش‌آموزان عشایری سخن می‌گویند، موضوعی که معلمان عشایری معتقد در جریان یادگیری دانش‌آموزان ذره‌ای فایده‌ نداشته است، در ادامه گزارش دلایل معلمان عشایری مبنی بر عدم کارایی درسنامه‌ها در جریان یادگیری دانش‌آموزان را شرح خواهیم داد؛ درسنامه‌هایی که بارها از سوی مسئولان به عنوان راهکاری برای جبران وقفه آموزشی در مناطق عشایری و روستایی مورد تأکید قرار گرفت.

باز هم دست کمک به سوی مردم؛ گوشی هوشمند به مناطق عشایری هدیه دهید

البته تمام ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود، در ماجرای اپلیکیشن شاد و آموزش مجازی دانش‌آموزان هم شاهد بودیم که محمدرضا سیفی رئیس دفتر عشایری آموزش و پرورش راهکاری را برای دانش‌آموزان مناطق عشایری پیشنهاد دادند مبنی بر اینکه مردم گوشی‌های هوشمند اضافه و بلااستفاده خود را به دانش‌آموزان مناطق عشایری هدیه دهند!

موضوعی که با واکنش‌های مختلفی در فضای مجازی همراه شد و البته این موضوع از سوی معلمان مناطق عشایری هم با انتقاد روبه‌رو شد و آنها این پرسش را مطرح کردند؛ آیا مسئولان به این موضوع فکر نمی‌کنند که ارائه گوشی دست دوم به دانش‌آموزان این مناطق موجب تحقیر آنها می‌شود؟

البته این راهکاری که دفتر عشایر آموزش و پرورش به آن رسیده‌ است، آسانترین و ابتدایی‌ترین روش برای حل مشکل عدم دسترسی دانش‌آموزان مناطق عشایری به تجهیزات آموزش مجازی است.

از نقش نهادهای اقتصادی تا دست کمک به سمت مردم برای تأمین تجهیزات

اصل موضوع تلاش و رایزنی آنها با نهادهای اقتصادی از جمله بانک‌ها، وزارت ارتباطات، وزارت اقتصاد و... برای همراهی و کمک به تأمین تجهیزات مورد نیاز برای تسهیل آموزش مجازی دانش‌آموزان مناطق روستایی و عشایری است. به نظر می‌رسد مسئولان به دلیل سختی‌های رایزنی و متقاعد کردن این بخش‌ها یا بخش‌ خصوصی برای عمل به مسئولیت اجتماعی خود ترجیح می‌دهند تا باز هم انگشت اشاره را به سوی مردم گرفته و از آنها بخواهند بار این کار را به دوش بکشند!

پای حرف‌های معلمان عشایر

درباره مشکلات یادگیری دانش‌آموزان مناطق عشایری، محمود حسینی معلم مناطق عشایری استان خوزستان که 16 سال است برای این دانش‌آموزان تدریس می‌کند، به تسنیم گفت: در ابتدا باید بگویم، درسنامه‌های مدنظر مسئولان که بارها آن را در رسانه‌ها اعلام کردند، برای دانش‌آموز پایه ششم دبستان هم هیچ تأثیری ندارد چه برسد به پایه اول یا دوم دبستان.

تفاوت واقعیت‌های کف مدارس و صبحت‌های مسئولان

او افزود:‌ حدود 16 سال است که معلم‌ عشایری هستم و در این ایام دریافتم، آنچه در کف مدارس اتفاق می‌افتد به آنچه مسئولان می‌گویند 10 درصد هم نزدیک نیست؛‌ وقتی صبحت از آموزش مجازی می‌شود، کلیتی را در نظر می‌گیرند و تصور این است که همه مدارس همانند مدارس مناطق بالای شهر تهران هستند و یک نسخه واحد برای کل کشور پیچیده می‌شود، اما دانش‌آموزان من حتی نمی‌دانند موبایل چیست چه برسد بخواهند از طریق آموزش آنلاین دروس را فرابگیرند.

تعطیلی جریان آموزش از اول اسفند

این معلم مناطق عشایری گفت: در ایام تعطیلات کرونایی، بخشنامه‌های مختلفی برای ما ارسال شد که شاد را نصب کنید؛ همان روز اول به اداره گفتم مشکلی ندارد و اپلیکیشن را نصب کردم اما به جز خودم و همکارانم هیچ کدام از دانش‌آموزانم در کلاس درس شاد نبودند. از اول اسفند آموزش دانش‌آموزانم کامل تعطیل شده است و به علت آمار بالای دانش‌آموزان و عدم وجود فضای فیزیکی مناسب، آموزش حضوری و پایه به پایه به هیچ وجه برای مدرسه‌ام حتی با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی امکان پذیر نبود.

درسنامه‌ها فایده‌ای برای دانش‌آموزان نداشت چون...

حسینی درباره توزیع درسنامه بین دانش‌آموزان مناطق عشایری و تأثیر آن بر یادگیری عنوان کرد: چون آموزش و پرورش اصرار داشت، درسنامه‌ها را تهیه و هر چند وقت یکبار با مراجعه به منازل دانش‌آموزان آنها را در اختیارشان قرار می‌دادم اما واقعیت این است که درسنامه‌ها کارایی ندارد، دانش‌آموزان عشایر در ایام تعطیلات بیشتر مشغول کار و کمک به خانواده بودند و عملاً به این درسنامه‌ها توجهی نمی‌کنند حتی در صورت توجه هم به تنهایی نمی‌توانند متوجه دروس شوند چون والدین معمولاً بی سواد و کم سواد هستند و هیچ‌گونه کمک و راهنمایی به دانش‌آموزان نمی‌توانند داشته باشند.

دو فصل از کتاب ریاضی پایه ششم را از طریق تهیه درسنامه و توزیع آن به دانش‌آموزانم ارائه دادم اما متأسفانه هیچ بازخوردی حتی از یک دانش آموز نگرفتم. مگر با استفاده از درسنامه‌ آن هم به صورت کتبی تا چه اندازه می‌توان مطلب را برای دانش‌آموز شرح داد، برخی از آنها در کلاس درس پس از چند بار توضیح متوجه مطالب درسی می‌شوند.

تمام واقعیت‌ها را به وزیر نمی‌گویند!

این معلم بیان کرد:‌ برخی از دانش‌آموزانم حتی تلویزیون هم ندارند حتی اگر تلویزیون هم برای آنها بخرند، برق ندارند که بخواهند استفاده کنند؛ متأسفانه مسئولان در گزارش‌های خود تمام واقعیت‌ها را بیان نمی‌کنند البته قرار نیست وزیر آموزش و پرورش تمام مشکلات را بداند، او اطلاعات را از مدیران خود دریافت می‌کند اما این مدیران تمام واقعیت‌ها را منعکس نمی‌کنند.

به جرأت می‌توانم بگویم تعداد زیادی از دانش‌آموزان عشایر در ایام تعطیلات کرونایی و قبل از بازگشایی مدارس، از جریان آموزش محروم ماندند و آمارهایی هم که ارائه می‌شود و از توزیع درسنامه‌ها سخن می‌گویند، برای مستندسازی است تا بگویند آموزش تعطیل نشد. متاسفانه مسئولان دفتر عشایری حتی یک روز در مدارس عشایری درس نداده‌اند و مطالبی را توضیح می‌دهند که با واقعیت متفاوت است.

کمک نهادهای دولتی برای تهیه تبلت

محسن رضایی معلم دیگری است که از توزیع 6 تبلت توسط نهادهای دولتی بین دانش‌آموزان مدرسه‌اش برای دسترسی به آموزش مجازی خبر می‌دهد. " این همان موضوعی است که مسئولان آموزش و پرورش می‌توانند بر روی آن متمرکز شوند و به جای درخواست از مردم برای ارائه گوشی‌های اضافه خود به دانش‌آموزان عشایر؛ مشارکت سایر بخش‌ها و نهادهای اقتصادی را برای تأمین تجهیزات مورد نیاز جلب کنند".

او گفت: یکی از مشکلات این است که در این منطقه اینترنت ضعیف است از سوی دیگر کار کردن با فضای مجازی و استفاده از آموزش به این سبک برای برخی از دانش‌آموزانم دشوار است.

این معلم بیان کرد: اگرچه برای دانش‌آموزان مناطق عشایری، درسنامه توزیع شد اما واقعاً تأثیری ندارد چون معلم باید حضور داشته و مطالب را توضیح دهد، دانش آموز به تنهایی متوجه مطالب نمی‌شود و والدین هم سواد کافی برای کمک کردن ندارند.

رضایی با اشاره به آموزش حضوری به دانش‌آموزان کلاس اول دبستان گفت: با تعطیلات کرونایی مدارس، جریان آموزش متوقف شد و حرف الفبا برای دانش‌آموزان کلاس اولی کامل نشده بود بنابراین از اواخر فرودین به مدت دو هفته آموزش حضوری برای کلاس اولی‌ها را آغاز کردم تا آموزش حروف الفبا کامل شود و بقیه آموزش را از طریق تماس تلفنی پیگیری می‌کنم. برای سایر پایه‌های تحصیلی نیز در مدت دو هفته فقط رفع اشکال را انجام دادم.

به گزارش تسنیم، سال تحصیلی رو به پایان است اما تعطیلات کرونایی مدارس، درس‌های زیادی را به همه ما داد تا اگر یکبار دیگر در سال تحصیلی آینده با چنین مشکلی مواجه شدیم بدانیم که نمی‌توان با یک نسخه واحد کل مدارس کشور را اداره کرد.

آموزش‌وپرورش مهم‌ترین نهاد در رفع نابرابری‌های قابلیتی است و باید متعهد به تأمین آموزش با کیفیت برای تمام اقشار و گروه‌های جامعه باشد. از سوی دیگر در حالی که رئیس‌جمهور در تماس با وزیر آموزش و پرورش  متذکر شده است: " کرونا هنوز تمام نشده و ما باید همچنان  برای زندگی همراه با این بیماری در آینده آماده باشیم، آموزش و پرورش باید برای سال تحصیلی آینده و انجام فعالیت‌های آموزشی همراه با کرونا برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهد". نیاز است سناریوهای آموزش وپرورش برای سال تحصیلی آینده مشخص باشد. از سوی دیگر این وزارتخانه در مسیر تسهیل دسترسی تمام دانش‌آموزان کشور به آموزش‌های مجازی گام‌های جدی را بردارد.

برخی معلمان معتقدند که با توجه به تعداد کم دانش‌آموزان در مناطق روستایی و عشایری نیازی به تعطیلی طولانی مدت آنها نبود و می‌توان با رعایت فاصله گذاری اجتماعی، کلاس‌های درس را برگزار کرد همان اتفاقی که از اوایل اردیبهشت معلمان این مناطق رقم زدند.

همچنین باید توجه داشت ظرفیت‌های قانونی وجود دارد که در بحث تأمین تجهیزات مورد نیاز آموزش مجازی برای دانش‌آموزان مناطق محروم و حاشیه شهرها می‌توان از آنها بهره برد.

ظرفیت ماده 78 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت "2" می‌تواند در ایجاد دسترسی دانش‌آموزان مناطق محروم به ملزومات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری آموزش الکترونیکی، نرم افزارها و پلتفرم‌های آموزشی به عنوان یک راهکار  مورد توجه قرار بگیرد. یعنی از ظرفیت نهادهای دولتی و اقتصادی برای تأمین ملزومات و زیر ساخت مورد نیاز دانش‌آموزان مناطق محروم استفاده کرد.

راهکار دیگر؛ تولید، عرضه و اجازه دسترسی رایگان به محصولات و نرم افزارهای آموزش مجازی محتوای درسی توسط شرکت‌ها و موسسات آموزشی و کمک آموزشی است.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط