گزارش|قیام ۱۵ خرداد؛ نهضتی که پایه‌های سلطنت پهلوی را متزلزل کرد
در پانزدهمین روز از خرداد ماه ۱۴۴۲ به دنبال بازداشت بنیانگذار انقلاب اسلامی تظاهرات گسترده مردمی در کشور با تقاضای آزادی امام راحل به راه افتاد، که این همه‌خواهی تنش‌های زیادی را به همراه داشت.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، قیام خونین 15 خرداد ماه سال 1342 که در واقع تجمع و راهپیمایی مردم برخی از شهرهای ایران در اعتراض به دستگیری امام خمینی و علما و استادان حوزه علمیه بود با سختگیری ماموران حکومت مواجه شده و این همه‌خواهی نهایتا منجر به درگیری و کشتار شمار زیادی از مردم شهرهای مختلف کشور شد.
تظاهرات اعتراض‌آمیز مردمی که بیشتر در شهرهای بزرگی همچون تهران، قم، مشهد، شیراز و تبریز اتفاق افتاد در پی انتشار خبر دستگیری امام خمینی(ره) بود که در این رخداد شماری از روحانیان مبارز انقلابی نیز همراه امام یا در شهرهای دیگر دستگیر و روانه زندان شدند.
نهضت پانزده خرداد سال 1342 در برهه حساسی که سلطه‌جویان آمریکا سعی در نفوذ در امور کشور داشتند، اتفاق افتاد که در واقع این نهضت و قیام پایه‌های سلطنت رژیم پهلوی را سست و متزلزل کرد به طوری که مردم پس از این قیام با تمام قوا و با پشتوانه معنوی کنار امام ایستادند تا اینکه نهایتا بعد از رخدادهای تاریخی بسیاری به همراه امام بزرگترین انقلاب مردمی دنیا را به پیروزی رساندند.
در حالی که روح‌الله خمینی در مقام مرجع روشنفکر مردم از تهاجم‌های فکری و فرهنگی رژیم پهلوی و سلطه‌جویان آمریکا آگاهی داشت برای سرکوب کردن این اقدامات شوم همواره در مسیر صحیح گام برداشت که در مقاطع مختلف تاریخ همین آزادی‌خواهی امام راحل سبب دستگیری و حتی تبعید ایشان شد، که قیام 15 خرداد در نتیجه یکی از همین آزادیخواهیهای تاریخ ایران رخ داد.
اندیشه روحانیت مبارز شیعی خاستگاه قیام 15 خرداد بود
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل اظهار داشت: خاستگاه قیام 15 خرداد 1342 در واقع اندیشه‌های روحانیت مبارز شیعه بود که در آن زمان رهبری این اتفاق مهم و اصل اسلامی را امام خمینی (ره) بر عهده داشتند که ایشان نیز با تفکر حاکمیت دین شیعی و اسلامی در کشور همواره در مسیر دست‌یابی به اهداف والای آزادی کوشیدند که نتیجه تمامی این مبارزات پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی بود.
آیت‌الله سیدحسن عاملی تصریح کرد: قیام 15 خرداد دگرگونی آزاد‌خواهی بزرگی در کشور به راه انداخت به طوری که شاه وقت که در ابتدا همه شرایط را به نفع سلطنت خود می‌دید با مشاهده خیل مردمی در اعتراض به دستگیری امام و به انزوا کشیدن روحیه مبارزه و حق‌طلبی، پا پس کشیده و شرایط را در راستای عادی شدن امور هدایت کرد.
وی با بیان اینکه 15 خرداد همیشه در تاریخ انقلاب و اسلام خواهد ماند، اضافه کرد: این روز در تقویم انقلاب ایران به جامعه روحانیت کشور اختصاص ندارند و اگر که در این روز بسیاری از علما و مراجع دینی دستگیر یا کشته شدند اما نهضت 15 خرداد به نام مردم غیور کشور ثبت شده که همواره در مسیر حق‌طلبی یاری‌گر امام و علما بودند.
نماینده مردم اردبیل در مجلس خبرگان رهبری تبیین ابعاد مختلف شخصیتی امام خمینی را متذکر شد و تصریح کرد: شجاعت و تدبیر حضرت امام خمینی(ره) باید در جامعه امروزی برای همگان الگو شود چرا که ایشان توانست با شجاعت و تدبیر خویش و البته پشتوانه مردمی انقلاب اسلامی را مسجل کرده و دنیا را متحیر کنند.
عاملی با بیان اینکه به سبب اراده و تدبیر امام راحل بود که تغییر جهانی در معادلات سیاسی اجتماعی در تاریخ اتفاق افتاد گفت: ظلم ستیزی، تأسیس نظام ولایت فقیه، تأسیس مفهوم دین عین سیاست و بسیاری دیگر از اقدامات شجاعانه بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی بود.
نقطه عطف پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی
نماینده ولی فقیه در سپاه حضرت عباس(ع) استان اردبیل با اشاره به اهمیت قیام 15 خرداد در پیروزی انقلاب اسلامی گفت: مقابله شاه وقت با اصول دین و اسلام یکی از مشهودات تاریخ بود که در همین راستا مردم خواستار لغو سلطنت پهلوی و حاکمیت دین اسلامی بودند که قیام 15 خرداد در واقع نقطه عطفی در تاریخ بود که آغازگر آزادیخواهیهای مردم و نهایتا پیروزی انقلاب اسلامی در برابر سلطنت ننگین شاه شد.
حجت‌الاسلام فیاضی تصریح کرد: کشتار مردم در قیام 15 خرداد یکی از فجایع تاریخ بود که ماموران نظامی پهلوی بدون هیچ ترحمی در سال 1342 مردم را به گلوله بستند که این کشتار و واقعه تا همیشه در تاریخ ماندگار است.
15 خرداد؛ طلیعه نهضت دیرنده امام خمینی(ره)
وی با اشاره به اینکه نهضت امام خمینی (ره) از ابتدا در مسیر پیروزی پیش رفت، اضافه کرد: تاریخ این اصل را به خوبی نشان داده است که هرگاه به سمت اصول دین و ولایت فقیه سوق پیدا کنیم و همراه ولی فقیه در برابر دشمن ایستادگی کنیم ذره‌ای گزند متوجه ما و کشور نخواهد شد.
نماینده ولی فقیه در سپاه حضرت عباس(ع) بیان کرد: شخصیت والای امام خمینی(ره) پشتوانه معنوی مردم در طول تاریخ بود که همین تدبیر، اراده، روحیه حق‌طلبی و آزادی‌خواهی ایشان بود که در برابر استبداد محکم ایستاده و نهایتا آزادی را برای همیشه در کشور مسجل کرد.
تاریخ همواره نشان داده است که هیچ دگرگونی و انقلابی بدون پشتوانه مردم و تصمیمات مدبرانه رهبری حق‌طلب، به پیروزی نرسیده است، شاید قیام پانزدهم خرداد 1342 هرگز در تاریخ ماندگار نمی‌شد اگر نهضت جریان یافته وقت پیرو حق و آزادی نبود.
چگونگی رخداد قیام 15 خرداد
امام خمینی(ره) در روز 13 خرداد 1342 در میان خیل مردم در مدرسه فیضیه قم سخنرانی کرده و در فرمایشات خود به وضوح شاه را مورد مذمت و انتقاد قرار داد و این در حالی بود که تمام نیروهای امنیتی و انتظامی حکومت پلوی در حالت آماده باش قرار داشتند.
همان روز نیروهای امنیتی پهلوی امام را به همراه چند تن از علما و روحانیون به تهران منتقل کردند که نهایتا صبح روز 15 خرداد 1342 مردم از دستگیری امام راحل و روحانیون همراه ایشان خبردار شده و طی تظاهراتی گسترده دست به اعتراض زدند، که در آن زمان دانشجویان دانشگاه‌ها را و بازاریان بازار را تعطیل کرده و در مقابل مراکز دولتی یا مساجد تجمع کرده و خواستار آزادی و رهایی امام خمینی(ره) شدند
در این حال ماموران نظامی نیز ساکت ننشستند و با مشاهده اعتراضات مردم و تجمع آنان در محل‌های مختلف به سمت مردم تیراندازی کردند که این اعتراضات دو روز پس از آن نیز ادامه یافت تا جایی که تعدادی از مردم زخمی و کشته شدند. راویان تاریخ یکی از فجایع قیام 15 خرداد را قتل عام و کشتار دسته‌جمعی دهقانان کفن‌پوش اهل ورامین می‌دانند که در آن سال برای حمایت از امام به تهران آمده بودند.
نهایتا درگیری‌های بین حکومت پهلوی و مردم چند روز پس از نقطه اوج این حادثه به پایان رسید و پس از گذشت ماه‌ها در 15 فروردین ماه سال 1343 امام خمینی(ره) در تهران آزاد و به منزل شخصی خود منتقل شد که این خبر آزادی نیز موج شادی و دیدارهای مردمی را در آن سال در پی داشت.
از آن سال امام راحل بنا به اعتقادات مذهبی و تعصبات دینی مردم روز 15 خرداد را چون عاشورا روز عزای عمومی ملت دانست و روز حماسه و تولد جدید اسلام و مسلمانان نامید که پس از پیروزی انقلاب در سال 1357 نیز این روز در تقویم رسمی ایران تعطیل رسمی اعلام شد و همه ساله مراسم‌هایی به این مناسبت برگزار می‌شود.
انتهای پیام/133/ش