گزارش| نقش قزوینی‌ها در قیام ۱۵ خرداد؛ خروش که ۱۸ خرداد اتفاق افتاد


مردم قزوین بعد از قیام ۱۵ خرداد واکنشی تاریخی به آن نشان دادند که این اوج این واکنش خروش قزوینی‌ها و درگیری آنها با دژخیمان رژیم پهلوی در ۱۴ خرداد ۱۳۴۲ بود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، قیام 15 خردادماه سال 1342 را می‌توان اولین اقدام جدی مردم برای مبارزه با رژیم پهلوی و مهمترین جرقه برای شکل‌‌گیری انقلابی دانست که 15 سال بعد در 22 بهمن‌ماه به پیروزی رسید. قیامی که از قم به پایتخت و از آنجا به سایر شهرهای بزرگ کشور سرایت کرد و شدیدترین برخورد مردم با رژیم پهلوی پس از کودتای 28 مرداد 1332 را در پی داشت. قیامی که در اعتراض به دستگیری امام خمینی(ره) در شامگاه 14 خرداد 42 شکل گرفت و قدرت و نفوذ کلام روحانیت انقلابی در میان آحاد مردم را به رخ دژخیمان ستم‌شاهی کشید. اما به گواه تاریخ مردم قزوین هم نقش تاریخی و مؤثری در این قیام داشتند و حتی 3 روز بعد از این قیام در اعتراض به کشتارهای وسیع نیروهای امنیتی و نظامی رژیم دست به تظاهرات گسترده‌ای زدند که منجر به درگیری خونین و دستگیری تعداد زیادی از قزوینی‌ها شد.

برپایی تظاهرات و تحصن در محکومیت رژیم

مدیر حوزه علمیه قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قزوین درباره نقش قزوینی‌ها در قیام 15 خرداد 1342 اظهار داشت: بعد از اینکه اخبار مربوط به سرکوب مردم و روحانیت در قم و تهران منتشر شد، تظاهراتی در شهر قزوین برپا شد که در آن روحانیون با صدور اعلامیه‌هایی اقدام رژیم در دستگیری امام خمینی(ره) و سرکوب مردم را محکوم کردند.

حجت‌الاسلام و ‌المسلمین محمدتقی سبحانی‌نیا با بیان اینکه اولین حرکت‌های انقلابی مردم قزوین از خانه آیت‌الله میرزا نصرالله شهیدی آغاز شد، گفت: بعدازظهر روز 15 خرداد جمعی از بازاریان و کسبه در خانه آیت‌الله شهیدی گردهم آمدند و با ارسال تلگراف‌هایی برای مراجع معظم قم از سخنرانی امام(ره) بر علیه شاه حمایت کردند.

وی افزود: همچنین جمع زیادی از بازاریان مغازه‌های خود در بازار را تعطیل کردند و پس از تحصن در مسجد جامع و مسجدالنبی‌(ع) به سوی بازار حرکت کرده و اقدام به شعار دادن در حمایت از امام(ره) کردند که برخی از آنها توسط ماموران نظام و امنیتی رژیم شاه دستگیر و روانه زندان شدند.

وی با اشاره به وضعیت متشنج قزوین در روز 15 خرداد ادامه داد: اوضاع در قزوین به حدی بحرانی بود که نیروهای امنیتی رژیم در این روز دستور سرکوب شدید مردم و انقلابیون را داشتند و دروازه‌های شهر را به شدت کنترل می‌کردند.

قیام قزوینی‌ها در 18 خرداد 42

مدیر حوزه علمیه قزوین با ذکر اینکه اوج واکنش قزوینی‌ها به قیام یادشده در 18 خرداد 42 روی داد، گفت: در این روز جمع کثیری از مردم قزوین در خیابان‌های بازار و سپه دست به تظاهرات علیه رژیم زده که با برخورد خشن نیروهای نظامی تعداد زیادی از مردم به خاک و خون کشیده و توسط ماموران ساواک دستگیر شدند.

حجت‌الاسلام سبحانی‌نیا اضافه کرد:‌ همچنین 2 روز بعد در روز 20 خرداد تعدادی از بازاری‌های قزوین قصد سفر به تهران برای شرکت در تظاهرات را داشتند که ساواک جلوی مسافرت بعضی از آنها را گرفت و بقیه را هم دستگیر کرد.

سفر علمای قزوین به تهران برای آزادی امام(ره)

حجت‌الاسلام‌ و المسلمین علی عباسی، استاد حوزه علمیه قزوین نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قزوین با اشاره به نقش علمای قزوینی در قیام 15 خرداد اظهار داشت:‌ علمای برجسته استان علاوه بر حضور در تظاهرات علیه رژیم، حاضر به حضور در مساجد برای اقامه نماز نشدند و نمازهای جماعت تعطیل شد که این کار باعث وحشت رژیم شد.

وی اضافه کرد: همچنین بعد از اعلام خبر دستگیری امام‌ خمینی(ره) توسط ساواک علمای برجسته قزوین از جمله آیت‌الله‌ العظمی سید ابوالحسن رفیعی، آیت‌الله نصرالله شهیدی و آیت‌الله سیدتراب ابوترابی به تهران سفر کردند تا در دیدار با سایر علمای برجسته کشور مانند آیت‌الله‌العظمی سید محمدهادی میلانی راه‌های مبارزه با رژیم و آزادی امام(ره) را بررسی کنند.

حجت‌الاسلام‌ عباسی با بیان اینکه ساواک زمینه فعالیت علمای مذکور را بسیار محدود کرده بود، گفت: بعد از اینکه این علما به قزوین برگشتند، ساواک تعقیب و مراقبت از آنها را در دستور کار خود قرار داد و به شدت رفت‌وآمدها به بیت این آیات عظام را کنترل می‌کرد. همچنین بسیاری از کسانی که به بیت این علما رفتند، توسط ساواک دستگیر و شکنجه شدند.

تعطیلی بازار قزوین در اربعین شهدای 15 خرداد

این روحانی مینودری با اشاره به تعطیلی بازار قزوین در روز 23 تیرماه 42 خاطرنشان کرد:‌ این تعطیلی عمومی به مناسبت مراسم اربعین شهدای 15 خرداد و در اعتراض به کشتار مردم اتفاق افتاد و مراسم چهلم شهدای این قیام در جای جای شهر قزوین برپا شد که دستگیری جمعی دیگر از مردم را در پی داشت.

حجت‌الاسلام‌ عباسی ادامه داد: با وجود فشارها و محدودیت‌های شدیدی که ساواک برای علما و روحانیون قزوینی به وجود آورده بود، اعلامیه‌ها و شب‌نامه‌های متعددی توسط مردم انقلابی درباره قیام 15 خرداد منتشر و در سطح شهر پخش می‌شد و مبارزه علیه رژیم پهلوی به صورت پنهان ادامه یافت.

انتهای پیام/ش

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط