بیان دو ویژگی قرآنی در وصف جناب حمزه، عموی پیامبر

جناب حمزه از معدود اصحابی است که جایگاه ویژه‌ای نزد رسول خدا داشت و همواره مورد احترام و تکریم حضرت بود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، حَمزة بن عبدالمطلب عموی پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم و از شهدای اُحُد است. حمزه از حامیان مهم دعوت پیامبر اکرم بود و گفته‌اند که او حتی در زمانی که هنوز مسلمان نشده بود، از آن حضرت در مقابل آزار مشرکان حمایت می‌کرد. 

حمزه از معدود اصحابی  است که جایگاه ویژه‌ای نزد رسول خدا داشت و همواره مورد احترام و تکریم حضرت بود. ایشان در غزوه بدر، در نزدیک‌ترین بخش سپاه اسلام به مشرکان بود و پیامبر، او و امیرالمؤمنین و نیز عُبَیدة بن حارث بن عبدالمُطلب را به مقابله با چند تن از سران مشرکان فرستاد. در آستانه غزوه احد در سال سوم هجرت، حمزه از جمله کسانی بود که همسو با خواست پیامبر، خواستار جنگ در بیرون مدینه بود، به حدی که سوگند خورد چیزی نخورَد تا وقتی در خارج شهر با دشمن بجنگد. وی مسئول قلب سپاه بود، با دو شمشیر می‌جنگید و در این جنگ رشادت‌ها آفرید و در نهایت در تاریخ 15 شوال سال سوم هجری به مقام رفیع شهادت دست یافت. 

قرآن بهترین منبع برای بیان فضائل هر شیعه مؤمنی محسوب می‌شود. بر اساس منابع روایی‌مان، جناب حمزه از جمله شیعیانی است که مصداق برخی آیات قرآن شد. امام محمد باقر (ع) در تفسیر آیه 23 سوره احزاب به بیان این نکته پرداختند. خداوند در این آیه می‌فرماید «مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَىٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا؛ در میان مؤمنان مردانی هستند که بر عهدی که با خدا بسته‌اند، صادقانه ایستاده‌اند؛ بعضی پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند) و گروهی دیگر در انتظارند و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند.»

علی بن ابراهیم قمی در تفسیر خود می‌نویسد ‌‌ابن ابی الجارود از امام باقر علیه‌السلام نقل می‌‌کند که این آیه درباره حمزه و جعفر و علی علیهم‌السلام نازل شده است. منظور از «مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ‏» یعنی هرگز فراز نکردند «أی [أَنْ‏] لَا یَفِرُّوا أَبَداً» و منظور از  «فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى‏ نَحْبَهُ»‏ أَیْ أَجَلَهُ وَ هُوَ حَمْزَةُ و جَعْفَرُ بْنُ أَبِی طَالِبٍ‏ «وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ» أَجَلَهُ یَعْنِی عَلِیّاً.  (تفسیر قمی، ج 2، ص188)

همچنین درباره آیه 69 سوره نساء «وَمَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَٰئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَٰئِکَ رَفِیقًا؛ و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند (در روز رستاخیز) همنشین کسانی خواهد بود که خدا نعمت خود را بر آنان تمام کرده؛ از پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان و آن‌ها رفیق‌های خوبی هستند.» أم سلمه از رسول خدا (ص) نقل می‌کند درباره این آیه فرمود: منظور از «الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ» یعنی من و «وَالصِّدِّیقِینَ» یعنی علی بن ابی طالب و «وَالشُّهَدَاءِ» یعنی حسن و حسین و حمزه «وَ حَسُنَ‏ أُولئِکَ‏ رَفِیقاً» یعنی ائمه دوازده‌گانه پس از من. (کفایة الأثر فی النص على الأئمة الإثنی عشر، ص: 183)

بر اساس این تفسیر، اطاعت‌کنندگانِ از خدا و رسول الله در معیت این ائمه علیهم‌السلام خواهند بود و در شأن جناب حمزه همین بس که یکی از مصادیق شهدا، جناب حمزه در کنار امام حسن و حسین علیهما السلام شمرده شده است.  

انتهای‌پیام/ 

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط