فراموش‌شدگان صنعت گردشگری/ ۹۹ درصد راهنمایان در استان فارس بیکار شدند
گروه استانها ـ راهنمایان گردشگری گویی فراموش‌شدگانی هستند که در سایه سنگین کرونا و تعطیلی صنعت گردشگری دیده نمی‌شوند، این قشر در تسهیلات حمایتی دولت نیز در اولویت نیستند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، شیوع بیماری کرونا این روزها ابعاد مختلف زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داده به گونه‌ای که به جرأت می‌توان گفت زندگی از روال طبیعی خود خارج شده است. بسیاری از فعالیت‌ها تحت تاثیر این بیماری روزهای تعطیلی را پشت سر گذاشتند.
صنعت گردشگری که به اعتقاد اغلب کارشناسان یک صنعت شکننده است، یکی از نخستین فعالیت‌هایی بود که با شیوع بیماری کرونا تحت تاثیر قرار گرفت. هر چند با اتمام موج اول بیماری برخی از محدودیت‌ها برداشته شد و گمان می‌رفت که فعالیت‌های تعطیل شده به ویژه در بخش گردشگری بتوانند به روال سابق خود بازگردند اما با آغاز موج دوم این تصور نیز رنگ باخت.
سازمان جهانی گردشگری چندی پیش با انتشار گزارشی پیش‌بینی کرد این صنعت بر اثر بحران شیوع ویروس کرونا با کاهش 20 تا 30 درصدی سفر در سال 2020 و بازگشت آمار سفر به هفت سال پیش روبه‌رو می‌شود. این سازمان زیان ویروس کرونا را به صنعت گردشگری290 تا 440 میلیارد دلار برآورد کرده است.
در این میان فعالان بخش‌های مختلف این صنعت از شرایط پیش آمده متضرر شدند که از جمله آنها می‌توان به آژانس‌ها و دفاتر خدمات مسافرتی و هتل‌ها و مراکز اقامتی اشاره کرد. در میان فعالان این عرصه اما گروه دیگری نیز هستند که این روزها بیکاری اجباری را تجربه می‌کنند و اغراق نباشد اگر بگوئیم 100 درصد افراد این دسته بیکار شدند.
سخن از راهنمایان گردشگری است که کارشان وابسته به حضور گردشگر و تورهای گردشگری است که به دلیل تطعیلی سفرها به صورت کامل بیکار شدند.
سعید نگهبان از فعالان این عرصه در استان فارس است که سال‌ها راهنمای گردشگر بوده است؛ وی در گفت‌وگو با تسنیم در تشریح شرایط می‌گوید: منبع شغل ما ورود گردشگر یا خروج آن یا حضور گردشگر داخلی است که در حال حاضر هر سه منبع تقریبا صفر است.
به گفته وی ورود گردشگر خارجی نداریم به این دلیل که سایر کشورها پروتکل‌های ویژه‌ای برای سفر مردم خود در نظر گرفته‌اند؛ خروج گردشگر نیز نداریم که آن هم به دلیل اینکه کشورهای مختلف مانع از ورود گردشگر به کشورشان می‌شوند و درباره گردشگری داخلی نیز به دلیل منع ستادهای استانی کرونا سفری رخ نمی‌دهد و عمده سفرهای داخلی محدود به سفرهای تجاری است.
این فعال عرصه راهنمای گردشگری معتقد است چون منبعی برای کار وجود ندارد پس درآمدی هم نیست البته در سایر بخش‌های جامعه نیز کم و بیش این مشکل وجود دارد اما تفاوت راهنمایان گردشگری با دیگران در این است که راهنماها از برخی حقوق اولیه مانند بیمه محروم هستند.
تسهیلات دولتی بدهکاری را بیشتر می‌کند
دولت و وزارت میراث فرهنگی راهکارهایی برای جبران خسارت در نظر گرفته که از جمله آنها اعطای تسهیلات 12 میلیونی یا به روایتی 16 میلیون تومانی است. نگهبان درباره این موضوع چنین می‌گوید: دولت برای اینکه فعالان گردشگری از انفعال خارج شوند، وامی در نظر گرفته اما این وام وقتی کاری برای انجام دادن و کسب درآمد نیست بیشتر افراد این حوزه را بدهکارتر می‌کند.
وی معتقد است که در یک سال گذشته گردشگری آسیب بسیاری دیده از جمله آن سیل ابتدای سال 98 و پس از آن اتفاقاتی که در زمستان رخ داد، این صنعت را به شدت تحت تاثیر قرار داده و دولت باید برای حل مشکل راهکارهایی را در 3 شاخه اقتصادی، بازاریابی و اجتماعی ارائه دهد.
این فعال عرصه راهنمای گردشگری می‌گوید: وقتی مشوق‌های اقتصادی، بازاریابی و اجتماعی وجود نداشته باشد و پروتکل مشخص و مدونی برای سفر وجود ندارد از طرفی نیز رفتار ویروس ناشناخته است بنابراین باید میراث فرهنگی استراتژی‌های بلند مدت و کوتاه مدت خود را تعریف کند.
نگهبان از یک خطر نیز که در کمین حوزه راهنمایان گردشگری وجود دارد، سخن می‌گوید و آن خروج نیروهای انسانی توانمند و باتجربه این عرصه به دلیل شرایط کرونا است. وی می‌گوید: برای تربیت و آموزش نیروها زحمت و هزینه بسیاری کشیده شده است و چون پیشه‌های حوزه گردشگری مهارت‌محور است تجربه نقش به سزایی در این حرفه دارد اما بسیاری از نیروها این روزها در حال خارج شدن از این حرفه و روی آوردن به دیگر مشاغل هستند.
وقتی خط مقدم گردشگری شغل حساب نمی‌شود
امین ریاستی، نیز از دیگر فعالان این عرصه است که اعتقاد دارد در شرایط کرونا و اتفاقات ناشی از آن بیشترین ضرر متحمل صنعت گردشگری راهنمایان گردشگری شده است.
به گفته وی بزرگترین مشکل راهنمایان گردشگری این است که این فعالیت به عنوان شغل رسمی در اداره کار ثبت نشده است که در نتیجه این موضوع نه وام 12 میلیون تومانی و نه بیمه بیکاری ناشی از خسارت کرونا به راهنمایان تعلق نمی‌گیرد.
ریاستی به نقش مهم راهنمایان در تبلیغ و جذب بیشتر مسافر و گردشگر اشاره می‌کند و می‌گوید: بسیاری از کشورهای تبلیغات ضدایرانی دارند اما راهنمایان گردشگری به عنوان خط مقدم صنعت گردشگری به گونه‌ای عمل می‌کنند که آن تبلیغات بی‌اثر شود اما در شرایط بحران این قشر اصلا دیده نمی‌شود.
به گفته این فعال عرصه راهنمای گردشگری « هیچ جا از راهنمایان گردشگری حمایت نمی‌کنند حتی میراث فرهنگی؛ چراکه این شغل، یک کار تعریف شده نیست و این موضوع واقعا دردآور است.
وی نیز از خروج نیروهای توانمند از این عرصه و روی آوردن به دیگر مشاغل برای امرار معاش سخن می‌گوید و می‌افزاید: برای راهنمایان گردشگری هیچ چیزی اندازه این شغل دوست‌داشتنی نیست اما در شرایط کنونی مجبور هستند که به شغل‌های دیگر روی آورند.
به گفته ریاستی نزدیک به 5 ماه است که هیچ خبری از بهبود شرایط نیست و هر روز هم ناامیدتر می‌شویم و مهم‌ترین مطالبه ما این است که راهنمای گردشگری به عنوان شغل رسمی ثبت شود تا دیگر مشکلات نظیر بیمه و غیره هم برطرف شود.
1700 راهنمای گردشگری فارس بیکار شدند
براساس آمار و اطلاعات موجود 1700 نفر در استان فارس کارت راهنمای گردشگری دارند و در این عرصه فعال هستند هرچند مسئولان میراث فرهنگی استان معتقدند که از این تعداد 1700 نفر تنها 200 تا 300 نفر فعالیت مستمر دارند اما باز هم در اصل ماجرا که بیکاری کامل راهنمایان گردشگری است تفاوتی ندارد.
مصیب امیری، مدیرکل میراث فرهنگی استان فارس در گفت‌وگو با تسنیم با این دلیل که راهنمایان گردشگری بخش خصوصی هستند و دولت نمی‌تواند حمایتی از این افراد بکند، می‌گوید: کار راهنمایان وابسته به تورهای گردشگری است و تا زمانی که گردشگری تعطیل باشد، این قشر نیز با مشکل روبه‌رو هستند.
به گفته وی دولت امکان حمایت و پشتیبانی از فعالان بخش گردشگری را فراهم کرده و راهنمایانی نیز که با هتل‌ها قرارداد دارند و بیمه هستند می‌توانند از این بسته‌های حمایتی استفاده کنند اما اینکه کمک مستقیم مالی به راهنمایان شود، چنین نیست.
دولت هنوز درباره راهنمایان گردشگری تصمیمی نگرفته است
غلامحسین نیازی، مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی استان فارس نیز در گفت‌وگو با تسنیم می‌گوید: وزارت‌خانه کمک‌هایی را به آژانس‌ها و مراکز اقامتی در نظر گرفته اما هنوز برای پرداخت اعتباری را در اختیار استانها قرار نداده‌اند.
وی با اذعان به اینکه بسیاری از راهنمایان گردشگری فعال نیستند یا شغل دومشان به حساب می‌آید؛ به همین دلیل در بسته‌های حمایتی در اولویت قرار نگرفتند، می‌افزاید: برخی از این افراد با هتل‌ها و آژانس‌ها قرارداد دارند و بیمه پرداخت می‌کنند که این عده شامل بیمه بیکاری و پرداخت تسهیلات می‌شوند اما اینکه به یک راهنمای گردشگری پولی به صورت مستقیم تعلق بگیرد، چنین نبوده است.
مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی استان فارس محدودیت و مشکلات صنعت گردشگری را موضوعی جهانی می‌داند و امیدوار است که با بهبود شرایط وضعیت صنعت گردشگری به ویژه در استان فارس بهبود پیدا کند.
با این حال نیازی در پایان اعلام کرد که باید کمک‌های دولتی را بررسی کنیم اما تاکنون اینکه به طور واضح و روشن کمکی برای راهنمایان گردشگری تعریف شده باشد؛ نداشتیم.
راهنمایان گردشگری گویی فراموش‌شدگانی هستند که در سایه سنگین کرونا و تعطیلی صنعت گردشگری دیده نمی‌شوند و روزهای سختی را می‌گذرانند؛ قطعا بی‌توجهی به این قشر و خروج نیروهای توانمند از این عرصه هزینه‌ای دارد که صنعت گردشگری کشور باید این هزینه را در آینده بدهد.
گزارش از حلیمه زارع
انتهای پیام/424/ش
