افقهی در گفت‌وگو با تسنیم مطرح کرد: ۳ فرضیه ترور هشام الهاشمی/ بازی دوگانه آمریکا با داعش
کارشناس تحولات غرب آسیا وجود باندهای تبهکار، تسویه حساب‌های سیاسی و افشای اسرار داعش توسط هشام الهاشمی را از جمله فرضیاتی خواند که می‌تواند در ترور «هشام الهاشمی» تحلیلگر امنیتی عراقی نقش داشته باشد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، هشام الهاشمی کارشناس امنیتی عراق شامگاه دوشنبه 16 تیر در منطقه «زیونه» در بغداد در نزدیکی منزلش به‌دست افرادی مسلح ترور شد. این ترور و شایعات داغ اتهام‌زنی سبب شد گفت‌وگویی با "سید هادی افقهی" کارشناس تحولات غرب آسیا در این باره داشته باشیم.
در این گفت‌وگو گمانه‌زنی‌ها درباره عاملان ترور الهاشمی، برنامه‌ریزی احتمالی آمریکا و برخی کشورهای منطقه برای به آشوب کشاندن عراق و چالش‌های پیشِ‌روی دولت الکاظمی مورد بحث و بررسی قرار گرفت که متن این گفت‌وگو به‌شرح ذیل است.
تسنیم: هدف از ترور هشام الهاشمی چیست و شما این ترور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
افقهی: این ترور به سوابق هشام الهاشمی بازمی‌گردد. در ابتدا او گرایش‌های شدید تکفیری داشت و در سال 2003 دستگیر و در زندان بوکا (نزدیک ام‌القصر واقع در جنوب عراق) زندانی شد. در این زندان بود که با برخی سرکردگان القاعده آشنا و جذب یکی از این تشکیلات شد و مدت‌ها با آنها همکاری کرد. هشام الهاشمی در سال 2007 از زندان آزاد شد.
حالا چه دست‌هایی در پس‌پرده ترور هشام الهاشمی وجود دارد، هنوز معلوم نیست. بعضی معتقدند باندهای تبهکاری هستند و اخاذی می‌کنند و هرکس در برابرشان مقاومت کند، او را به قتل می‌رسانند.
برخی می‌گویند، انگیزه‌های سیاسی پشت‌پرده ترور الهاشمی وجود دارند؛ همان‌قدر که او تغییر رویکرد داد، ارتباطات خود را با سفارت آمریکا تقویت کرد، مصاحبه‌های هنجارشکنانه انجام می‌داد و علیه جریان‌های مختلف موضع تندی می‌گرفت، به همین سبب می‌گویند که اینها سبب ترور الهاشمی شد و بنابراین ترور او یک تسویه حساب سیاسی است.
نگاه دیگر این است که الهاشمی از اسرار داعش آگاه بود. او مسائل درون‌تشکیلاتی داعش را لو داده بود و به‌عنوان کارشناس جریان‌های تکفیری فعالیت می‌کرد به همین دلیل داعش الهاشمی را ترور کرد. هرچند داعش مسئولیت ترور الهاشمی را پذیرفت، اما این مسائلی که مطرح شد انگیزه‌های پس‌پرده ترور الهاشمی می‌تواند باشد.
تسنیم: الهاشمی در رسانه‌های عراقی به کارشناس امور امنیتی معروف است و مقالات زیادی درباره داعش و القاعده نوشته است، با توجه به اینکه آمریکا اعتراف کرده داعش را کاخ سفید به وجود آورده است به‌نظر شما ترور الهاشمی برنامه‌ریزی‌شده از سوی آمریکا و برخی کشورهای عربی منطقه نیست تا عراق را به‌سمت هرج‌ومرج و آشوب بکشانند؟
افقهی: عرض کردم مصاحبه‌های الهاشمی هنجارشکن و چالش‌برانگیز بود. او آدم راحتی نبود و به‌راحتی در زمین آمریکا بازی می‌کرد. آمریکا به‌دنبال این نیست که از شخصیت‌هایی پیروی کند که در پی وحدت و آرامش باشند. آمریکا می‌خواهد عراق همواره ناآرام باشد تا از این آب گل‌آلود ماهی خودش را بگیرد. هرچقدر درگیری‌های شیعی ــ سنی، شیعی ــ شیعی یا سنی ــ سنی شدیدتر باشد، به‌سود آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی است. در اینجا باید بگویم خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا گفته بود که "ما داعش را به وجود آوردیم"، اما الآن ترامپ این موضوع را قبول ندارد و می‌گوید "خانم کلینتون ممکن است داعش را به وجود آورده باشد اما پرچم مبارزه با داعش اکنون در دست ماست."
تسنیم: ترامپ در رقابت‌های انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا یکی از انتقادهایی که نسبت به رقیب انتخاباتی‌اش یعنی خانم کلینتون داشت، این بود که می‌گفت "شما داعش را به وجود آوردید".
افقهی: بله، ولی اکنون ترامپ می‌گوید "ما داریم داعش را از بین می‌بریم". در اینجا باید بگویم که آمریکا درباره داعش یک بازی دوگانه‌ای را دارد انجام می‌دهد؛ از یک سو داعش را تقویت می‌کند و فرمانده‌های این گروه تروریستی را از حسکه سوریه به داخل خاک عراق منتقل و آنان را در منطقه بوهلال مستقر می‌کند، هیچ‌کس به این منطقه به‌جز آمریکایی‌ها و داعش حق ورود ندارد. از سوی دیگر آمریکا توجیه می‌کند که "ما در حال مبارزه با داعش هستیم"، تا به این بهانه حضور نظامی خود را در عراق ادامه دهد، این بازی دوگانه آمریکاست.
تسنیم: پس شما معتقدید ترور الهاشمی با برنامه‌ریزی آمریکا و برخی کشورهای عربی صورت گرفته و هدفشان این است تا آمریکا به حضور نظامی خود در عراق ادامه دهد.
افقهی: بله، ببینید، همان‌طوری‌که عرض کردم، هشام الهاشمی یک شخصیت چالشی بود و چالش‌آفرینی او در راستای منافع آمریکا قرار داشت، گرچه برخی مواضع رادیکال هم اتخاذ می‌کرد ولی به‌طور کلی الهاشمی یک شخصیت راحتی نبود و بیشتر هم در شبکه‌های معاند حضور داشت و موضعگیری‌های تندی اتخاذ می‌کرد، حالا یا داعشی‌ها احساس خطر کردند یا اینکه آمریکایی‌ها می‌خواهند با کشته شدن او باب ترور دیگر شخصیت‌ها را باز کنند. ذکر این نکته در اینجا خالی از لطف نیست، الکاظمی نخست وزیر کنونی عراق یک شخصیت امنیتی است و متأسفانه تاکنون هیچ اقدامی برای مهار کرونا و برطرف کردن مشکلات معیشتی مردم کشورش انجام نداده است. الکاظمی بیشتر درگیر مسائل امنیتی است. او با حشد شعبی درگیر شده و حقوق بازنشستگان این نیرو را قطع کرده است لذا فضای کنونی عراق فضای متشنجی است و آمریکا نیز همین را می‌خواهد.
تسنیم: به‌نظر شما عراق در روزهای آینده چه حوادثی پیشِ‌روی دارد؟ آیا روند ترور در این کشور ادامه پیدا می‌کند یا متوقف خواهد شد؟
افقهی: این بستگی به عملکرد الکاظمی دارد. نخست وزیر عراق تاکنون کارنامه خوبی از خود به‌جای نگذاشتهاست، درست است که الکاظمی در روزهای نخستین نخست‌وزیری‌اش با فرماندهان حشدشعبی دیدار کرد و لباس حشد شعبی را پوشید ولی چند اقدام انجام داد که به‌شدت اعتماد مردم به وی سلب شد. یکی از این اقدامات، برخورد نیروهای ضدتروریستی عراق با گردان‌های حزب‌الله (وابسته به حشد شعبی) این کشور بود، شما می‌دانید نیروهای ضدتروریستی تحت فرمان الکاظمی هستند. مسئله دیگر توهین روزنامه سعودی الشرق الاوسط به آیت الله سیستانی مرجعیت عالی شیعیان است که دولت عراق هنوز هیچ موضع رسمی در این زمینه نگرفته است.
نکته دیگر چینشی است که الکاظمی در اطراف خود انجام داده است و بیشتر آنان از شخصیت‌های دوتابعیتی آمریکا و بعثی‌های صدامی هستند البته برای حفظ تعادل ظاهری یکی دو نفر هم از شخصیت‌های بی‌طرف یا متمایل به گروه‌های شیعه انتخاب کرده است، اینها باعث شده است مردم نسبت به الکاظمی بدبین شوند مخصوصاً در برخورد با حشد شعبی خیلی زود خودش را نشان داد.
گفت‌وگو از عباس سیدمیر جمکرانی
انتهای پیام/+
