مستند نظامی| تانک‌ها و نفربرهای سپاه کجا و چگونه اورهال و مدرنیزه می‌شوند؟/ گزارش تصویری تسنیم از مرکز بازسازی زرهی شهید زین‌الدین
مؤسسه شهید زین‌الدین از سال ۱۳۶۳ مسئولیت اورهال و بازسازی اساسی تجهیزات زرهی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به‌عهده دارد و در این راستا توانسته است گام‌هایی مهم در جهت بی‌اثرسازی تحریم‌ها بردارد.
گروه دفاعی خبرگزاری تسنیمــ در تمامی ارتش‌های دنیا مراکزی به‌عنوان دفاتر تحقیق و توسعه وجود دارد که متناسب با تهدیدات روز و نیازهای یگان‌های رزمی، تسلیحات و تجهیزات مورد نیاز نیروهای مسلح آن کشور را طراحی و تولید می‌کند.
درکشور ما هم با شروع جنگ تحمیلی و همزمان با اعمال تحریم‌های تسلیحاتی، نیروهای مسلح برای تأمین نیازهای تجهیزاتی و تسلیحاتی خودشان دست‌به‌کار شدند و با راه‌اندازی سازمان‌های تحقیقات و جهاد خودکفایی، ساخت تسلیحات مورد نیاز را شروع کردند.
یکی از این سازمان‌‌ها، سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران است که وظیفه آن تحقیق، پژوهش و طراحی و تولید محدود سامانه‌های مورد نیاز رزم زمینی در سپاه است.
تیم تصویری خبرگزاری تسنیم در سفر به اصفهان، با همکاری سردار کوهستانی رئیس سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نزسا، این اجازه را یافت تا با حضور در یکی از مراکز تحقیقاتی و تعمیرات و نگهداری تجهیزات زرهی نیروی زمینی سپاه پاسداران، ضمن تهیه گزارش از وضعیت این مرکز، به گفتگو با فرمانده و برخی دست‌اندرکاران این مجموعه نیز بپردازد.
گزارش سید محمد طاهری خبرنگار دفاعی خبرگزاری تسنیم را در ادامه می‌خوانید:
یکی از مراکزی که در کشور ما کار تعمیر، بازسازی و اورهال تانک و تجهیزات زرهی را به‌عهده دارد، مؤسسه شهید زین‌الدین نیروی زمینی سپاه است که کار خودش را از سال 63 آغاز کرده و تا چند سال پیش زیر نظر معاونت آماد و پشتیبانی سپاه فعالیت می‌کرده است، اما چند وقتی هست که به‌دستور فرمانده کل سپاه، این مرکز به نیروی زمینی برگشته است و زیر نظر سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی این نیرو به فعالیت خودش ادامه می‌دهد.
این مرکز وظیفه تعمیر، بازسازی، اورهال و ارتقای انواع تانک و نفربر و خودروهای مهندسی در سپاه را به‌عهده دارد.
ایستگاه اول: تعیین تکلیف
در ابتدا به محل دپوی تجهیزات زرهی آسیب‌دیده رفتیم، وارد یک محیط وسیع شدیم که انبوهی از تانک‌ها و نفربرهایی که عمدتاً در دوران جنگ آسیب دیده بودند در آنجا نگهداری می‌شدند تا تعیین تکلیف شوند که آیا اساساً بازسازی آنها بصرفه است یا نه.
محل دپوی تجهیزات زرهی آسیب‌دیده در مؤسسه شهید زین‌الدین
با ورود به این بخش، سرهنگ «سعید راستا» جانشین مؤسسه شهید زین‌الدین توضیحاتی را ارائه داد و گفت: اینجا یکی از صف‌های ورودی خط اورهال دستگاه‌های زرهی است. معمولاً در جنگها یکی از تجهیزاتی که به‌سبب رویارویی با دشمن آسیب می‌بیند تانک‌ها و نفربرها هستند، البته کنار این، هر خودروی زرهی یک عمر اورهال دارد که پس از به پایان رسیدن این زمان، برای اورهال به مؤسسه شهید زین‌الدین ارسال می‌شوند.
معمولاً خط بازسازی، یک برنامه تولید دارد که بر حسب نوع خودروی زرهی تعیین تکلیف می‌کنند که چه دستگاهی وارد خط بشود و در این پلن با چه ریتمی عملیات اورهال انجام شود.
معمولاً یک تانک تی55، 4700 نفرساعت برای اورهال زمان می‌خواهد و این زمان برای یک تانک تی72، 7200 نفرساعت است.
دستگاه‌های زرهی برای تعیین تکلیف به اینجا می‌آیند و ممکن است برخی از آنها ارزش اورهال نداشته باشند اما به‌دلیل قیمت بالای دستگاه‌های زرهی کمتر پیش می‌آید که ما به این موضوع رضایت بدهیم.
اگر دستگاهی قابلیت اورهال نداشته باشد، برای استفاده در موزه‌های دفاع مقدس فرستاده می‌شود. شاید برخی دستگاه‌ها هم برای موضوع آموزش مناسب باشند. اما اگر دستگاهی ارزش داشته باشد، وارد خط بازسازی و مدرنیزه می‌شود.
خودروهای زرهی سه دسته‌اند که شامل نفربرهای چرخ‌دار، نفربرهای شنی‌دار و تانک‌ها می‌شوند. به‌لحاظ گروهی تانک‌ها و نفربرها دو تایپ متفاوت هستد و ما در مؤسسه یک خط اورهال تانک و یک خط اورهال نفربر داریم.
تانک‌ها و نفربرها هم تایپ‌های مختلفی دارند. نوعاً برنامه‌ریزی خط هست که نوع خط اورهال را چیدمان می‌کند که به برنامه سال لطمه‌ای نخورد و حداقل زمان مورد نیاز برای آن طی شود، یعنی چیدمان خط اورهال تانک‌ها بر اساس برنامه‌ریزی تولید انجام می‌شود.
در این قسمت انواع تانک و نفربر برای ورود به خط بازسازی تعیین تکلیف می‌شوند
ما در شرایط بحران می‌توانیم تا سه شیفت کاری داشته باشیم. معمولاً خط اورهال در شرایط جنگ باید این توانمندی را داشته باشد تا بتواند نیازهای صحنه نبرد را تأمین کند، برای همین، زیرساخت‌های لازم و نیروی انسانی متخصص و تجهیزات کافی برای آن زمان باید تعبیه شده باشد.
برخی دستگاه‌های زرهی که در اینجا حضور دارند ممکن است خیلی آسیب دیده باشند و تنها بتوان از برخی قطعات آنها استفاده کرد که با توجه به قیمت بالا، این قطعات از روی آن دستگاه‌ها باز می‌شوند تا در دیگر دستگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرند.
در مورد نفربرهای بی‌ام‌پی1 باید گفت که این نفربرها در زمان جنگ خیلی مورد استفاده بودند اما بعد از آن از سازمان رزم خارج شدند. مؤسسه تصمیم گرفته است با نصب برجکی که جدیداً برای این نفربر طراحی کرده ــ که دارای دوربین دید در شب ترمال و استابلایزر و سیستم کنترل آتش و قفل روی هدف است ــ آن را بهینه کند و دوباره به سازمان رزم برگرداند.
ایستگاه دوم: صافکاری نقاشی
از صف تعیین تکلیف دستگاه‌های زرهی خارج می‌شویم و به‌سمت خط دمونتاژ تانک و نفربر ــ جایی که تمامی قطعات را از روی تانک‌ها و نفربرها باز، آنها را برای ورود به خط مونتاژ، آماده شست‌وشو، صافکاری و نقاشی می‌کنند ــ می‌رویم. این بخش از کارخانه به‌دلیل استفاده از مواد شیمیایی و همچنین سروصدای زیاد آلوده‌ترین بخش مجموعه است.
بخش دمونتاژ تانک و نفربر در مؤسسه شهید زین‌الدین
با سرهنگ راستا همراه می‌شویم تا توضیحاتش در این بخش را نیز بشنویم، برایمان می‌گوید: دستگاه‌ها بعد از خروج از صف ورودی، وارد خط دمونتاژ و شست‌وشو می‌شوند. در اینجا 6 بخش وجود دارد؛ در بخش اول تمامی قطعات دستگاه که قابل جدا شدن است باز و در بخش‌های مختلف به‌صورت سالنی و ایستگاهی، شست‌وشو روی این قطعات انجام می‌شود، بنابراین اینجا همکاران ما کار سختی در پیش دارند زیرا باید دستگاه را به‌طور کامل تبدیل به آهن تمیز کنند تا فرایندهای اورهال روی آنها انجام شود.
در این بخش یکی از فرآیندهایی که ضرورت دارد، عملیات آبکاری است، به‌دلیل اینکه برخی قطعات در محیطی هستند که خورده می‌شوند لازم است با فرآیندهای آبکاری عمر دوباره به آنها بدهیم.
یکی از اقداماتی که برای جلوگیری از خوردگی مجدد انجام می‌شود آبکاری گالوانیزه است. این فرآیند باعث کم شدن هزینه‌های بازسازی می‌شود زیرا اگر مجبور به تعویض این قطعات شویم، باید هزینه بیشتری پرداخت کنیم.
بعد از اینکه دستگاه دمونتاژ شد هرکدام از این مجموعه‌ها به کارگاه مربوطه خودشان می‌روند چون باید فرایند اورهال به‌صورت مجزا روی هرکدام از اجزای دستگاه انجام شود.
روی بدنه، یک‌سری فرآیندهای آهنگری یا صافکاری انجام می‌شود. عملیات جوشکاری نیز با فرایند خاصی صورت می‌گیرد که عمدتاً دستگاه وقتی وارد خط می‌شود عیب‌یابی و در ابتدای این خط، عملیات ترمیمی روی بدنه دستگاه انجام می‌شود.
این عملیات ترمیمی به‌وسیله جوشکاری و برش و صافکاری انجام می‌شود. ممکن است دستگاهی هم نیاز به مدرنیزه شدن داشته باشد و برای مثال اگر قرار باشد بی‌ام‌پی1 به بی‌ام‌پی2 تبدیل شود باید روی سیستم تعلیق این خودرو تغییراتی انجام شود، لذا تمام تغییرات اصلاحی مربوط به بدنه در این قسمت انجام می‌شود.
زمانی که می‌خواهیم عملیات جوشکاری انجام دهیم تمام فرآیندهایی که انجام می‌شود تحت پایش است، در نهایت یک مقداری این نوع کار متفاوت با کارهای تجاری است و تمام فرآیندها تحت کنترل است و یک روند مهندسی در این دستگاه‌ها رعایت می‌شود زیرا استانداردهای نظامی فراتر از استانداردهای عمومی و تجاری است و تمام کارها بر اساس یک متد و روش خاص صورت می‌گیرد.
عملیات جوشکاری برای تجهیزات زرهی متفاوت است و در این حوزه مشکلی نداریم. در حوزه مواد اولیه بدنه، فولاد زره یا آرمور در داخل کشور وجود ندارد و از خارج خریداری می‌شود اما فولاد مورد نیاز بخش‌های دیگر مانند هاردوکس در داخل تولید می‌شود و ما در این زمینه مشکلی نداریم. در بخش‌های بهینه‌سازی با استفاده از همین فولاد، برجک هم ساختیم و در حال استفاده از آنها هستیم.
قطعاتی که به کارگاه‌های مختلف داده می‌شود و همه فرایندهایی که در مؤسسه انجام می‌شود نیاز به رنگ کوره دارد و در خط رنگ کوره مؤسسه کار رنگ‌آمیزی به‌روی آنها انجام می‌گیرد. در این خط، قطعات پس از رنگ‌آمیزی وارد کوره با دمای بالا می‌شوند تا ماندگاری رنگ روی قطعه بهتر شود.
در این خط برای لایه‌نشانی رنگ روی قطعات، ابتدا آنها در خط دیگری فسفاته می‌شوند تا رنگ به‌خوبی روی آنها بنشیند. رنگی که در این قسمت استفاده می‌شود از نوع رنگ پودری است و الحمد لله در کشور هیچ مشکلی برای تأمین مواد اولیه آن وجود ندارد و لذا رنگ‌هایی که در این قسمت استفاده می‌شود تماماً ایرانی است.
کاری که در این کارگاه می‌شود، همراه با آلایندگی بالا است و این کارگاه به‌لحاظ شرایط محیطی بسیار آلوده است و موجب شده است ما خطوطی را که از آلودگی خاصی بهره می‌برند در این کارگاه جای دهیم.
یکی از فرایندهای آهنگری که در کارخانه اتفاق می‌افتاد فرآیندهای اصلاحی است که روی بدنه صورت می‌گیرد. این کارها توسط وسیله‌ای به‌نام بورینگ انجام می‌شود، به‌وسیله این دستگاه کار هم‌محور کردن چرخ‌های جاده ادوات زرهی و ماشین‌آلات راه‌سازی را انجام می‌دهیم.
بعد از عملیات آهنگری، دستگاه زرهی وارد کابین بلاستینگ می‌شود. در اینجا تمام رنگی که داخل و خارج دستگاه وجود دارد از آن می‌شود و این فرآیند توسط شنهای ریز که به‌وسیله فشار هوای به بدنه دستگاه پاشیده می‌شود انجام می‌شود. شنهای ریزی که به دستگاه پاشیده شده‌اند برای استفاده دوباره بازیافت می‌شوند.
بعد از سندبلاست توسط یک وینچی، قطعه به خط رنگ انتقال پیدا می‌کند. دستگاهی را که از سندبلاست بیرون آمده است نمی‌شود مدت زیادی بیرون نگه‌داشت زیرا دوباره آسیب می‌بیند.
در کابین رنگ، رنگ مایع طی سه مرحله روی دستگاه نشانده می‌شود. در این کابین یک آبشار رنگ داریم و یک جریان هوا از بالا به پایین ایجاد کرده‌ایم.
جریان هوا، پودر رنگهای معلق در هوا را از بالا به پایین منتقل می‌کند و زمانی که این پودر رنگ به آبشار رنگ برخورد می‌کنند در آن حل می‌شود و وارد حوضچه‌ای می‌شود که دائماً تخلیه می‌شود به این صورت یک فضای تمیز برای رنگ‌کاری مهیا می‌شود. رنگهای مورد استفاده پلی‌اورتان و زینک‌اپوکسی هستند تا طول عمر زیادی روی دستگاه داشته باشند.
ما باید جوری دستگاه را رنگ‌آمیزی کنیم که بتواند دوره اورهال خود را پشت‌سر بگذارد. دستگاه رنگ‌آمیزی‌شده وارد کابینی می‌شود که دمای 80 درجه داشته و بسیار تمیز است. این محفظه باید بسیار تمیز باشد تا استحکام رنگ دچار خدشه نشود.
در رنگ‌آمیزی باید شرایط استتار نیز لحاظ شود و بسته به اینکه تانک قرار است در چه محیطی عملیات کند به همان صورت رنگ شود.
ایستگاه سوم: مونتاژ تانک و نفربر
پس از پشت‌سرگذاشتن بخش دمونتاژ، حالا وارد بخشی شده‌ایم که قرار است تانک و نفربر دوباره مونتاژ شوند و به چرخه عملیات بازگردند. در این بخش با سالنی بسیار بزرگ روبه‌رو هستیم که در سمت راست آن خط مونتاژ تانک و در سمت چپ آن خط مونتاژ نفربر قرار دارد. در اینجا کارها به‌صورت ایستگاه به ایستگاه و بسیار دقیق انجام می‌شود.
نمای کلی خط تولید مؤسسه شهید زین‌الدین
جانشین مؤسسه شهید زین‌الدین که در این بخش توضیحاتش دقیق و جزئی‌تر شده است می‌گوید: در این بخش از اول تا ایستگاه تست استاتیک، مجموعه‌هایی که برای اورهال رفته بودند، طی یک فرآیند تحت پایش اعم از کنترل کیفیت و تولید توسط تگ‌هایی که روی آنها نصب می‌شود تأییدیه نصب این قطعه روی دستگاه زرهی را می‌گیرد و مشخص می‌شود که در چه‌زمانی باید این قطعه به خط مونتاژ برسد و روی دستگاه زرهی نصب شود.
تمامی این قطعات یک شناسنامه دارند که این فرآیندهای اورهال را که روی اینها اتفاق می‌افتد دنبال می‌کند و یک ضابط کنترل کیفیت صحت کار انجام‌شده روی قطعه را تأیید و تگ نصب قطعه روی سیستم زرهی را صادر می‌کند.
در خط مونتاژ ابتدا بخش تعلیق تانک و چرخ‌های جاده را شروع می‌کنند. به‌وسیله همین چرخ‌های جاده دستگاه زرهی در زمین‌های ذوعارضه بدون اینکه فشاری به دستگاه زرهی وارد شود حرکت می‌کند.
تعمیر سیستم تعلیق تانک
نصب سیستم تعلیق دقت خاصی را می‌طلبد. در فرآیند سندبلاست و رنگ‌آمیزی باید مواظب بود رزوه‌های نصب پیچ سیستم‌های تعلیق از بین نرود و برای همین، همه فرآیندهایی که اینجا اتفاق می‌افتد توسط نیروهای کاربلد انجام می‌شود.
در دنیا معمولاً بسیاری از کارخانه‌های ساخت، کارخانه‌های بازسازی نیز بودند. بازسازی به سه رده D,M,O انجام می‌شود. رده تعمیراتی O توسط اپراتور قابل اجرا است. رده تعمیراتی M توسط تعمیرکار قابل اجرا است و رده تعمیراتی D توسط مراکز بازسازی انجام می‌شود.
یک صنعت وقتی می‌خواهد وارد اورهال شود نیاز به مستندات دارد، اما به‌جهت مشکلاتی که در زمان جنگ داشتیم دسترسی به این اطلاعات به‌سادگی برای ما مقدور نبود و این اسناد به‌روش‌های مختلفی از جمله غنائم زمان جنگ به دست ما رسیده است، همچنین در رده تعمیراتی رده میانی نیز توسط آموزش کشورهای سازنده اطلاعات منتقل شده است.
اما مهمترین بخش توسط یک تیم 113نفره از متخصصان مؤسسه صورت گرفت که تدوین دانش فنی بازسازی تانک تی72 را در حوزه‌های مختلف انجام داده اقدام به بومی‌سازی این مستندات کردند، یعنی این دانش فنی را به فرهنگ کار کف کارگاه تبدیل کردند.
این کارها در روز اول برای ما نشدنی بود اما به‌لطف خدا و زحمت دوستان محقق شده است و امروز در مرحله‌ای هستیم که نه‌تنها اورهال بلکه می‌توانیم تجهیزات زرهی را مدرنیزه کنیم.
تجهیزات نظامی بنا بر تهدیدات، عمر مصرفی هم دارند. تانک هم باید متناسب با رزم امروز مدرن شود لذا باید تجهیزات را طوری ارتقا دهیم که علیه تهدیدات وارد عملیات شود.
ما قبل از دانش فنی اورهال کار را شروع کرده و امروز با عبور از این مرحله وارد حوزه مدرنیزه و ساخت شده‌ایم و توانسته‌ایم بسیاری از قطعات مورد نیاز را بسازیم و این روند ادامه دارد.
امروز ما موفق به طراحی و ساخت برجک در یکی از خودروهای زرهی شدیم و از تعمیرات وارد دانش فنی حوزه ساخت شده‌ایم و ان شاء الله به مرحله‌ای می‌رسیم که دانش ساخت را بومی کنیم.
ساخت یک تانک و رسیدن به مرحله تولید انبوه آن به‌سادگی نیست و ما سعی می‌کنیم به این مرحله برسیم. در حوزه نفربر طرح‌هایی برای ساخت بدنه در دست داریم و در تانک هم همین‌طور.
به‌جهت اینکه تانک در صحنه رزم باید حداقل سطح مقطع را داشته باشد، تانک را کوتاه و کوچک ساخته‌اند و این امر کار مهندسان را سخت کرده است چون باید همه این سیستم‌ها را در یک فضای کوچک جا دهند.
خوب ما یک موتور 12سیلندر داریم که در دهلیز موتور نصب می‌شود. در برجک هم سیستم‌های پیش‌گرمکن، سیستم هیدرولیک در سمت، سیستم لغزنده و سیستم هیدرولیک وجود دارد. سیستم لغزنده برجک به‌وسیله تعداد زیادی کابل و فشار برق قوی امکان چرخش 360 درجه برجک را فراهم می‌کند.
در بخشی از بدنه، باک‌های کندویی وجود دارد که در عین حال که می‌توانند مخزن مهمات باشند بین اینها سوخت جایگذاری می‌شود. راننده در بخش بسیار کوچکی باید کار سختی را انجام دهد و این افراد معمولاً آسیب‌های جدی می‌بینند.
به‌طورکلی، عملیات مونتاژ در حوزه زرهی در دو خط برای تانک و نفربر، مونتاژ موتور و تأسیسات در این خط‌ها انجام می‌شود. بعد از اینکه تمام قطعات مونتاژ شد دستگاه خشک است و نمی‌دانیم سیستم‌ها کنار یکدیگر درست کار می‌کنند یا نه برای همین تانک را به ایستگاه تست استاتیک می‌بریم تا آن را مورد ارزیابی قرار دهیم.
در خط بازسازی نباید برگشت به عقب داشته باشیم. در خط مونتاژ هر گونه برگشت به عقب به‌معنای از دست دادن زمان است، لذا نباید هیچ خطایی صورت بگیرد.
قبل از برجک‌گذاری و بعد از مونتاژ، بدنه تانک وارد ایستگاه تست استاتیک می‌شود. در این ایستگاه تمامی دیوارها ضدصدا هستند تا صدایی به بیرون نرود.
در این ایستگاه چون هنوز باتری روی دستگاه نصب نشده است یک برق 28 ولت به تانک وصل می‌شود. سوخت را از طریق سیستم‌های انتقال سوخت به دستگاه اضافه می‌کنیم و برای خروج دود هم مقری را ایجاد کرده‌ایم تا دود به خارج منتقل شود.
حالا این کارگاه به محیط مناسبی برای تست سیستم‌های مکانیکی، پنوماتیکی، الکتریکی و هیدرولیکی تانک بدل شده است تا قبل از نصب برجک بتوان تمام این سیستم‌ها را تست و ارزیابی کرد.
در ایستگاه، هنوز شنی روی تانک نصب نشده است و لذا می‌توان به‌صورت درجا تانک را روشن کرد و در دنده‌های مختلف قرار داد.
دمای آب، فشار روغن و باقی سیستم‌ها و گیربکس در این بخش چک می‌شوند، بعد توسط کنترل کیفیت این تست‌ها تأیید و بعد از تأیید، اجازه برجک‌گذاری به تانک داده می‌شود.
بعد از ایستگاه تست استاتیک، وارد برجک تانک تی72 می‌شویم. سرهنگ راستا شروع به شرح قسمت‌های مختلف می‌کند: اینجا داخل برجک تانک تی72 است. در اینجا جای بسیار کوچکی برای عملیات سخت در اختیار نیرو قرار دارد. جلوی شما سایت توپچی قرار دارد، این سایت امکان دید و هدفگیری و شلیک بر اساس نوع گلوله را به اپراتور می‌دهد.
نمای داخلی برجک تانک تی72، در این بخش سایت‌های قدیمی دید فرمانده و توپچی با سایت‌های جدید تعویض می‌شوند
در وسط، یک لوله 125م‌م بدون خان تعبیه شده است که توسط یک سیستم خودکار گلوله‌ها را از مخزن توسط یک بازو به درون لوله انتقال می‌دهد. در طرف مقابل بی‌سیم و مجموعه‌هایی برای دید فرمانده و دریچه پرتاب پوکه به بیرون وجود دارد.
بلوک‌های الکتریکی مانند کا1 که عملیات کنترل سیستم گلوله‌گذاری و سیستم استابلایزر را تسهیل می‌کنند در قسمت راست قرار دارند. این سیستم کمک می‌کند هنگامی که تانک در زمین ناهموار حرکت می‌کند توپچی بتواند در سایت هدفگیری همواره بدون لغزش هدف خود را ببیند و به‌سمت آن شلیک کند.
در برجک همچنین یک تیربار پی‌کاتی7.62 هم‌محور با توپ اصلی وجود دارد. در کف برجک هم یک جعبه کراز و یک جعبه حافظه داریم که امکان بارگیری انواع مهمات را برای توپچی فراهم می‌کند که بسته به نوع هدف از چه نوع گلوله‌ای برای شلیک استفاده کند.
بارگیری و مونتاژ برجک هم مانند بدنه است. در نهایت ما باید به یک برجکی برسیم که بتواند 360 درجه بچرخد و لوله آن از 5ــ تا 18+ درجه حرکت به بالا و پایین داشته باشد و برای توپچی این امکان را فراهم کند که توپچی بتواند سمت هدف را حفظ کند، سختی این کار در حوزه کنترل آتش و دقت کار در این مرحله بسیار بالا است. این سیستم باید طوری کار کند که در فاصله 2500متری روی هدف ثابت بماند.
11 بلوکی که مربوط به سیستم استابلایزر است در این مرحله نصب می‌شود و پس از آن بلوک‌های مربوط به سیستم گلوله‌گذاری هم نصب می‌شود. سیستم مخابرات و بی‌سیم هم همگی در این مرحله نصب می‌شود.
نرخ آتش اسمی تانک تی72، هفت گلوله در دقیقه است ولی نرخ عملیاتی آن کمتر از 6 گلوله است. یک سلاح 12.7 NSVT هم روی برجک به‌عنوان تیربار فرمانده نصب می‌شود.
یکی از تغییراتی که خیلی برای تانک ضرورت دارد، قابلیت رزم شبانه است و متناسب با این نیاز، سایت‌های دید توپچی هم می‌بایست تغییر کند. امروز ما به این فناوری دست پیدا کردیم و سایت دید راننده و توپچی را اعم از سیستم‌های سردشونده و غیر سردشونده به تانک‌ها اضافه کردیم. البته در این مسیر از همکاری صنعت‌های همکار هم بهره می‌بریم و توانسته‌ایم برای دید راننده یک سیستم Fov را توسط یک یا چند سنسور تعبیه کنیم که دید راننده را در شب ارتقا دهیم و برای دید شبانه توپچی هم این امکان را فراهم کنیم که اهداف را تا فاصله 4کیلومتری ببیند و مورد هدف قرار دهد.
ما این امکان را فراهم کردیم که دیگر توپچی نیاز نداشته باشد توسط چشمی تصاویر بیرون را ببیند بلکه یک نمایشگر ال‌سی‌دی برای توپچی تعبیه کرده‌ایم که تصویر واضح‌تری را ببیند و علیه آن عملیات اجرا کند.
موضوع دیگر، استابلایزر جایرویی است که قبلاً روی برجک نصب بوده است. امروز توسط ایمیج پروسسینگ این امکان را ایجاد کردیم که روی هدف قفل داشته باشیم. البته این امکان در سرعت‌های خاصی فراهم است، لذا برای توپچی قابلیت دید شبانه و قفل روی هدف تعبیه شده است.
این برجک‌ها یک موتور در سمت و هیدرولیک در برد دارند. سیگنال‌های خطا نسبت به آنچه برجک دنبال می‌کند و مسیری را که تانک حرکت می‌کند اصلاح می‌کند و همواره لوله توپ را در مسیر هدف نگه‌می‌دارد.
با توجه به اینکه مهمات تانک «مستقیم‌زن» هستند به این فناوری هم دست یافته‌ایم که افت گلوله را در مسافت‌های مختلف محاسبه کنیم و جدول تیر را به‌دست آوریم. توسط یک سنسور لیزری که روی برجک نصب شده است مسافت هدف به توپچی داده می‌شود و بسته به مسافت، شرایط جوی و نوع هدف مهمات مناسب انتخاب می‌شود و توپچی رتیکل را طوری روی هدف نگه می‌دارد که با توجه به تحرک تانک بتواند با دقت روی آن اجرای آتش کند.
عملیات نصب برجک تانک تی72
حالا برجک آماده نصب روی بدنه است. در این ایستگاه توسط جرثقیل‌های 35تنی برجک را بلند می‌کنیم و روی بدنه قرار می‌دهیم و آن را روی بدنه نصب می‌کنیم و بعد تست چرخش برجک در شیب‌های مختلف انجام می‌شود. اگر تست‌های این مرحله پاس شد، تانک وارد ایستگاه نصب شنی می‌شود.
ایستگاه چهارم: سلول تست موتور
متخصصان مؤسسه شهید زین‌الدین در سال‌های اخیر موفق به طراحی یک سلول تست موتور شده‌اند که به آنها این امکان را می‌دهد که موتور تانک را پیش از نصب در این سلول تست کنند و تمام ایرادات احتمالی را در این قسمت شناسایی کنند و برای رفع آن بکوشند. با سرهنگ راستا وارد سلول تست می‌شویم و به توضیحاتش گوش می‌دهیم؛
بعد از اینکه موتور مونتاژ شد خانه آخر سلول تست است. در سلول تست موتور روی یک استند نصب می‌شود و ما می‌توانیم تا 1200 کیلووات موتور را باردهی کنیم. مجموعه این سلول تست را خود مؤسسه طراحی کرده است و دیناموتر آن توسط یکی از شرکت‌های داخلی طراحی شده است.
نمای داخلی سلول تست موتور مؤسسه شهید زین‌الدین
موتور دیزل وقتی در سلول نصب می‌شود بارهای مختلفی روی آن اعمال می‌شود. معمولاً تست یک موتور 8 ساعت طول می‌کشد و در این زمان فشار روغن، دمای آب و دمای اگزوز دستگاه را کنترل می‌کنند و توسط نرم‌افزار به ما یک گراف می‌دهد که اگر بتواند شرایط را پاس کند مورد تأیید است و می‌تواند روی دستگاه نصب شود.
با توجه به شعار محوری امسال که جهش تولید است، ما علاوه بر مأموریتی که در حوزه بخش دفاعی داریم، از جوانان مستعد که می‌توانند گره‌گشا باشند استفاده می‌کنیم. خیلی از اینها در شرکت‌های دانش‌بنیان کار می‌کنند و ما با آنها قرارداد داریم.
در حوزه ساخت قطعات هم با این شرکت‌ها کار می‌کنیم یعنی هم طراحی و هم تولید این قطعات را توانسته‌ایم به‌صورت بومی محقق کنیم.
ایستگاه آخر
تانک پس از پشت‌سر گذاشتن مراحل مختلف اورهال برای تست 50 کیلومتر تحویل بخش تکمیل می‌شود. در این بخش تانک را وارد جاده می‌کنند و با پیمودن 50 کیلومتر مسافت، تمام سیستم‌های کنترل آتش و سایر سامانه‌ها کنترل می‌شود و اگر ایرادات جزیی داشته باشد رفع می‌شود.
تانک T-72Sبازسازی‌شده در مؤسسه شهید زین‌الدین
تانک T-72Mبازسازی‌شده در مؤسسه شهید زین‌الدین
پس از آن تست شلیک توسط خدمه یگان عملیاتی انجام می‌شود و در صورت عبور از این مرحله، تانک تحویل یگان عملیاتی خواهد شد.
انتهای پیام/+