لبنان|سفر بی‌ثمر وزیرخارجه فرانسه برای لبنانیها/ امیدها به طرح نجات غربی‌ها بر باد رفت
مواضع و اظهارات وزیر خارجه فرانسه در جریان سفر ۳ روزه خود به بیروت نشان داد که تمام امیدهایی که برخی از طرف‌های لبنانی برای حل بحران خود به پاریس بسته بودند کاملا واهی است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه در سفری که هفته قبل به لبنان داشت٬ هیچگونه ابتکار عملی برای خروج این کشور از بحران ارائه نداد. خلاصه دیدار لودریان با مقامات لبنان در این سفر ابراز نگرانی وی از این موضوع بود که بحران لبنان ممکن است از کنترل خارج شود؛ درحالی که مسئولان این کشور کاری نمی‌کنند و تنها سردرگم هستند.
این نخستین سفر لودریان به لبنان پس از نخست‌وزیری «حسان دیاب» بود و وی که سه روز (از چهارشنبه تا جمعه) در بیروت اقامت داشت٬ با مقامات مختلف این کشور دیدار کرد.
وزیر خارجه فرانسه روز پنجشنبه با «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان دیدار کرد و محتوای صحبت های آنها در جریان قرار دادن اتفاقات لبنان از نزدیک برای پاریس، رساندن این پیام که فرانسه درباره اجرای سریع اصلاحاتی که دولت لبنان در کنفرانس «سیدر» (کنفرانسی که 18 آوریل 2018 با حضور 50 کشور با هدف حمایت اقتصادی از لبنان در پاریس برگزار شد) وعده داده بود خوشبین است و نیز همکاری با صندوق بین‌المللی پول بود.
درواقع سفر وزیر خارجه فرانسه به لبنان برای درخواست توضیح مستقیم از واقعیت این کشور بود و پیش از آمدن لودریان به بیروت هیچ شاخصی مبنی بر اینکه این سفر نتیجه مستقیم خواهد داشت، عنوان نشده بود.
پیش از آمدن وزیر خارجه فرانسه به لبنان٬ اطلاعات اشتباهی در میان لبنانیها شایع شده بود مبنی بر اینکه پاریس به سمت بیروت چرخیده و ابتکار عمل و برنامه‌های زیادی برای نجات لبنان دارد. حتی تحرکات مالی لبنان نیز تحت تاثیر این شایعات بود و بانک‌ها گمان می‌کردند فرصتی برای ساماندهی به اوضاع آنها پیش خواهد آمد.
البته نوع رویکرد فرانسه نسبت به لبنان و بحرانی که گریبان‌گیر آن شده٬ پیش از سفر لودریان به این کشور و بعد از آن صراحتا در سخنان وی مشخص بود؛ اینکه اقدامات فرانسه در راستای خروج لبنان از بحران بستگی به تحرکات خود لبنانیها دارد. وزیر خارجه فرانسه همچنین ملاحظاتی منفی از عملکرد مسئولان لبنانی بیان کرد.
اما در هر صورت کسانی که با لودریان دیدار کردند متوجه شدند سیاست جدید فرانسه در قبال لبنان که چند هفته قبل با «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه آغاز شد و با سفر وزیر خارجه این کشور به بیروت پایان یافت٬ اشاره به یک دیدگاه منفی و از بین رفتن امیدهایی بود که لبنانیها روی آن حساب کرده بودند.
در واقع وزیر خارجه فرانسه حامل هیچگونه طرح نجاتی برای لبنان نبود؛ بلکه به این کشور آمده بود تا به مسئولان آن درباره ادامه فساد و بحران اقتصادی و مالی و اقدامات کورکورانه برای کنترل این بحران هشدار دهد.
اما در مقابل شوکی که با سخنان وزیر خارجه فرانسه به مسئولان لبنانی وارد شد و آنها که گمان می‌کردند کشورهای دوست می‌توانند لبنان را از بحران نجات دهند٬ این رفتار لودریان و هیئت او چه نگرانی‌هایی برای لبنانیها در پی دارد؟
در این راستا روزنامه الاخبار طبق اطلاعاتی که از منابع فرانسوی آگاه کشف کرده نوشت که به نظر می‌رسد که مشخص نیست منبع تصمیم‌گیری در لبنان کجاست و موضع و رویکرد واقعی نسبت به واقعیت بحران کشور وجود ندارد. همچنین مسئولان لبنانی در آنچه می‌خواهند و یا نمی‌خواهند چشم‌انداز واحدی ندارند؛ یعنی رویکرد و اولویت‌های آنها در قبال مشکلات کشور یکسان نیست.
اطلاعات نشان می‌دهد برداشت واقعی این است که لبنان دچار خسارت شده و مسئولان آن سردرگم هستند؛ درحالی که بحران جای دیگری است. نتیجه‌گیری وزیر خارجه فرانسه از صحبت‌هایی که با مسئولان لبنانی داشت به این شکل است: هشدار درباره ترس پاریس از اینکه بحران در لبنان از کنترل خارج شود؛ تاجایی که دیگر نه خود لبنانیها و نه کشورهای دوست نتوانند کمکی به این کشور کنند.
یکی از نکات بارز سفر وزیر خارجه فرانسه به لبنان این است که وی تنها از طریق دیپلماسی و بی‌طرفانه با مشکلات لبنان برخورد کرده و خلاصه ملاحظات وی حول این محور می‌چرخد که لبنان نمی‌تواند سیاست فاصله گرفتن و اتکا به خود را در پیش بگیرد. اما با توجه به بحران هایی که گریبان‌گیر لبنان شده و حتی برای امور و اختلافات جزئی و کوچک آن هم در حال حاضر راه حل مناسبی یافت نمی‌شود؛ آیا تعامل بی‌طرفانه با شرایط کنونی لبنان در این مرحله حساس از جانب کشورهایی که ادعای کمک به آن را داشتند٬ رویکرد مناسبی است؟
یکی دیگر از نکاتی که لودریان در جریان سفرش به لبنان با مسئولان این کشور در میان گذاشت٬ موضع پاریس درباره تغییر ماموریت نیروهای «یونیفل» ( نیروهای موسم به حافظ صلح سازمان ملل مستقر در لبنان) در محافظت از مامویت این نیروها بود که نزدیک به موضع لبنانی‌هاست. اما وی همچنین گفت که آمریکا و انگلیس در این مورد موضع متفاوتی دارند که هنوز نظر نهایی خود را مطرح نکرده‌اند.
پایگاه خبری النشره نیز در مقاله‌ای به حواشی سفر وزیر خارجه فرانسه به بیروت پرداخته و نوشت: لبنانیها به ویژه مقامات این کشور پیش از این با تکیه بر طرح جامع فرانسه برای کمک به لبنان تحت عنوان اینکه «لبنان یک مسئله از دست رفته نیست و رها کردن این کشور یعنی باز گذاشتن عرصه برای دیگران» امید زیادی به کمک‌های این کشور در حل بحران و مشکلاتشان بسته بودند.
اما مواضع وزیر خارجه این کشور همچون آب سردی روی لبنانیها بود و نشان می‌داد که وعده‌های فرانسه تنها در حد حرف بوده و روی زمین اجرا نمی‌شود. در واقع ماموریت لودریان در سفر به بیروت با تکیه بر شعار « کمک کنید تا کمکتان کنیم» (برای انجام اصلاحات به ما کمک کنید) از «نجات» به «سرزنش» تغییر یافت. البته برخی نمایندگان پارلمانی لبنان از این موضع فرانسه و اینکه با این سخن٬ لبنانیها را تحقیر کرده خشمگین شدند.
به نظر نمی رسد که عنوان سرزنش٬ برای اظهارات وزیر خارجه فرانسه درباره لبنان جدا از شروط زیادی که درباره آن مطرح کرد اصطلاح اغراق‌آمیزی باشد. در واقع دولت و مقامات لبنان با خوشبینی نسبت به مواضع فرانسه گمان می‌کردند سیاست‌های فرانسه در قبال لبنان محاصره تحمیل شده ضد این کشور را در سایه تحریم‌های عربی و بین‌المللی از سالهای دور تاکنون که به نظر نمی‌رسد پایانی داشته باشد٬ بشکند.
اما اظهارات لودریان در این سفر تفاوتی با آنچه که دو هفته قبل در مجلس نمایندگان فرانسه درباره شرایط لبنان گفته شده بود نداشت و محور آن بر این بود که لبنانیها در وهله اول و قبل ازاینکه انتظار کمک رایگان از جانب کشورهای دوست داشته باشد خودشان باید مسئولیت مشکلات این کشور را بر عهده بگیرند.
در حقیقت می‌توان گفت نکته و موضوع جدیدی از سفر وزیر خارجه فرانسه به بیروت عاید لبنانیها نشد؛ جز اینکه در نهایت مشخص کرد طرح جامع کمک فرانسه به لبنان و امیدهایی که لبنانیها به آن بسته بودند همگی بر باد رفته است.
البته با توجه اظهارات و مواضعی که هفته‌های قبل مسئولان فرانسوی از جمله لودریان مطرح کرده بودند٬ چنین سناریویی قابل پیش بینی بود؛ اما مقامات لبنانی بنا بر برخی دلایل از جمله این موضع فرانسه که رها کردن لبنان به معنای بازگذاشتن عرصه آن برای دیگران است٬ امیدوار بودند سفر لودریان به این کشور برای لبنانیها نویدبخش حل بخش گسترده‌ای از بحران‌هایشان باشد.
هم‌زمانی سفر وزیر خارجه فرانسه به لبنان٬ با اقدام «حسان دیاب» نخست‌وزیر این کشور به اجرای سیاست «روی آوردن به سمت شرق» و دیدارهای متعدد مقامات این کشور با «وانگ کی جیان» سفیر چین در لبنان٫ این فرضیه را تقویت کند که نوعی رقابت بین‌المللی برای شکستن محاصره لبنان با هدف جلوگیری از تسلط طرف‌های دیگر بر این کشور وجود دارد.
این رویکرد همچنین در دیدارهای متوالی «دورثی شیا» سفیر واشنگتن در بیروت به کاخ نخست‌وزیری لبنان نیز دیده می‌شود؛ درحالی که شیا در همه این دیدارها تنها لفظا متمرکز بر عبارت جلوگیری از فروپاشی لبنان بوده و سخنی از نجات جدی این کشور در زمان کنونی به میان نمی‌آورد.
از عبارت «کمک کنید تا کمکتان کنیم» که طرف فرانسوی مطرح کرد برداشت‌های متعددی می‌شود. در این میان برخی معتقدند این سیاست بخشی از تحرک بین‌المللی گسترده به سرکردگی آمریکا برای تحت فشار قراردادن طرف‌های لبنانی و در صدر آنها حزب‌الله است.
همه این تفاسیر نشان می‌دهد امید به کمک کشورهای دیگر از جمله غربی‌ها به لبنان٬ کاملا واهی بوده و حتی اگر آنها واقعا به لبنان کمک کنند٬ رایگان نخواهد بود و بهای آن باید مطابق میل و شروط طرف‌های کمک‌کننده پرداخته شود. بنابراین اگر لبنانیها قصد خرج از بحران و حل مشکلاتشان را دارند باید در وهله اول خودشان جدیت به خرج داده و قاطعانه در این مسیر گام بردارند.
انتهای پیام/
