تنها بند اجراشده از "قانون تسهیل ازدواج جوانان" نامگذاری روز ازدواج جوانان! + جدول
نامگذاری "روز ازدواج جوانان" تنها موردی است که از "قانون تسهیل ازدواج" اجرا شده و متأسفانه از زمان تصویب آن یعنی از سال ۱۳۸۴ تاکنون به‌مدت ۱۵ سال هیچ یک از موارد دیگر آن اجرایی نشده حتی میزان ازدواج از سال ۹۲ تا سال ۹۸، ۳۳درصد کاهش داشته است!
به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ براساس آمارهای رسمی کشورمان در طول 6 سال بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت، شاخص‌های جمعیتی همچنان روند کاهشی خود را با یک شیب تند ادامه می‌دهند!
تعداد تولدهای کل کشور از سال 1394 مشخصاً روند کاهشی داشته و رفته‌رفته میزان این کاهش، بیشتر شده است؛ در زمان حاضر 12 میلیون جوان در سن ازدواج داریم که متأسفانه فرصت و امکان ازدواج برای آنها فراهم نیست؛ معضلاتی از قبیل اشتغال، مسکن، هزینه‌های سرسام‌آور و رسم و رسومات نیز باعث شده‌اند که آمار ازدواج نسبت به سال‌های گذشته 40 درصد کاهش پیدا کند.
این آمارها حکایت از آن دارد که امروز به هیچ عنوان در شرایط جمعیتی مطلوبی قرار نداریم؛ ازدواج علاوه بر اینکه سنت خدای تعالی و رسول گرامی اسلام(ص) است بر بسیاری از ساختارهای اقتصادی و اجتماعی جامعه تأثیر می‌گذارد؛ با این حساب و با توجه به وضعیت بحرانی که کشور در آن قرار دارد، دولت و مجلس باید این نکته مهم را در نظر بگیرند که قوانینی در مجلس شورای اسلامی تصویب شده‌اند که متأسفانه تا به امروز به مرحله اجرا نرسیده‌اند از جمله این قوانین که 15 سال است مسکوت مانده، «قانون تسهیل ازدواج جوانان» است که مفاد آن می‌تواند مسائل ازدواج جوانان را تا حد زیادی رفع کند.
بهزاد خلیلی؛ پژوهشگر جمعیت و خانواده در مطلب پیشِ‌رو با استناد و مقایسه آمارهای حوزه ازدواج، میزان اجرای "قانون تسهیل ازدواج جوانان" را مورد بررسی قرار داده است:
یکی از اولویت‌ها در مسئله ازدواج که باید مورد توجه سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران این حوزه و همچنین خانواده‌ها قرار گیرد، توجه به گروهی است که سهم زیادی از تعداد ازدواج‌ها را به خود اختصاص داده است؛ اگر چنین نشود، علاوه بر کاهش تعداد کل ازدواج‌ها که خود پیامدهای نامطلوب بسیاری برای جامعه به‌همراه دارد، باید شاهد افزایش تعداد ازدواج‌ها در بازه‌های سنّی نامناسب باشیم.
با نگاهی به آمار سرشماری‌‌های چند دوره اخیرِ ایران می‌توان دریافت که میانگین سنّ ازدواج در کشور به‌خصوص در سال‌های اخیر روند صعودی دارد یعنی سهم تعداد ازدواج در سنین بالا رو به افزایش است؛ این امر در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و... نگرانی‌های جدی ایجاد کرده و زنگ خطر را به صدا در آورده است.
آخرین آمار منتشرشده توسط سازمان ثبت احوال کشور در سال 1398 نشان می‌دهد که تعداد ازدواج‌های ثبت‌شده در این سال، 530225 مورد بوده است؛ این رقم از سال 92 تا سال 98، 33 درصد کاهش داشته است!
نمودار1 ــ روند کاهشی ازدواج از سال 92 تا 98
* منبع: دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور
حال باید دید سهم گروه‌های سنّی مختلف زنان و مردان از تعداد ازدواج‌ها چه تغییری کرده و بیشترین سهم ازدواج‌ها متعلق به کدام گروه‌های سنّی زنان و مردان است؟
جدول 1 ــ آمار ازدواج زنان به‌تفکیک بازه سنی از سال 1392 تا 1398
منبع: دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور
جدول 2 ــ آمار ازدواج مردان به‌تفکیک بازه سنی از سال 1392 تا 1398
منبع: دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور
مطابق با آخرین آمار سازمان ثبت احوال کشور در سال 98، دختران 16 تا 20 ساله با بیش از 152 هزار مورد ازدواج، بیشترین تعداد ازدواج را میان دختران به خود اختصاص داده‌اند؛ تعداد ازدواج دختران 21 تا 25 ساله و 26 تا 30 ساله در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند. (جدول 1)
همچنین در سال 98، بیش از 173 هزار مورد از ازدواج‌های پسران، میان افراد 26 تا 30 ساله اتفاق افتاده است؛ تعداد ازدواج پسران 21 تا 25 ساله و 31 تا 35 ساله در رتبه‌‌های بعدی قرار دارند. (جدول 2)
نمودار 2 ــ سهم بازه‌های سنّی مختلف زنان از تعداد ازدواج‌های سال 98
مطابق با نمودار [2] مشخص می‌شود که 80 درصد از ازدواج‌های زنان در سال 98، در سنین پایین‌تر از 30 اتفاق می‌افتد؛ این رقم نسبت به آمار سال 92، با 10 درصد کاهش همراه بوده است.
نمودار 3 ــ سهم بازه‌های سنّی مختلف مردان از تعداد ازدواج‌های سال 98
همچنین از نمودار [3] می‌توان دریافت که در سال 98، حدود 70 درصد از مردان در سنین پایین‌تر از 30 ازدواج می‌کنند که این رقم از سال 92 تا سال 98، بیش از 11 درصد کاهش داشته است.
مسئله ازدواج در کشور از نظر کمّی حداقل با دو مشکل اساسی رو‌به‌روست؛ نخست آنکه مطابق با جداول [1] و [2] و نمودار [1] طی سالیان اخیر تعداد ازدواج‌ها در سطح کشورمان، روندی کاهشی را طی کرده است.
دوم اینکه روند تعداد ازدواج‌های دختران و پسران در بازه‌های سنّی بالاتر، صعودی و بالعکس ازدواج در سنین مناسب و پایین‌تر، روندی نزولی به خود گرفته است؛ چنین تغییری در تعداد کمّی و ساختار سنّی ازدواج، خسارت‌های جبران‌ناپذیری بر جامعه تحمیل خواهد کرد؛ از کاهش فرصت برای فرزندآوری مناسب زوجین گرفته تا افزایش معضلات و جرائم متعدد اجتماعی.
کاهش تعداد ازدواج‌ها و بالا رفتن سن ازدواج در کشور منجر به "افزایش جامعه مجردها" شده است؛ طبق آخرین سرشماری ایران در سال 1395، حدود 12 میلیون دختر و پسر مجرد 15 تا 30 ساله در ایران زندگی می‌کنند که شرایط ازدواج را دارند اما نمی‌توانند زندگی خود را شروع کنند؛ سخت‌گیری خانواده‌ها و جوان‌ها در تمامی مراحل ازدواج و عدم اجرای قوانین حمایت‌کننده از ازدواج بهنگام جوان‌ها از مهم‌ترین دلایل افزایش سنّ ازدواج در جامعه ایران است.
به‌عقیده برخی کارشناسان مهم‌ترین و جامع‌ترین قانون حمایتی در مسئله ازدواج جوان‌ها، قانون "تسهیل ازدواج جوانان" است؛ اعطای وام اشتغال، قرار دادن جوان‌های متأهل در اولویت فرصت‌های شغلی، اعطای وام ودیعه مسکن، تهیه مسکن تحت عنوان "مسکن موقت"، نزدیکی محل خدمت سربازی به محل زندگی و تدارک دیدن فضای مناسب برای برگزاری جشن و مراسم عروسی از جمله مواردی است که در این قانون، برای جوانان ایرانیِ در شُرُف ازدواج تدارک دیده شده است.
این قانون به‌مناسبت سالروز ازدواج حضرت امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهما السلام، اول ذی‌الحجه هر سال را به‌عنوان "روز ازدواج جوانان" نامگذاری کرده است؛ نامگذاری روز ازدواج جوانان تنها موردی است که از قانون تسهیل ازدواج اجرا شده است!
متأسفانه از زمان تصویب این قانون یعنی از سال 1384 تاکنون به‌مدت 15 سال هیچ یک از موارد دیگر آن اجرایی نشده و مشکلات جوانان در زمینه ازدواج همچنان باقی مانده است و چه‌بسا این مشکلات روز به روز فزونی می‌یابد؛ شایسته است مجلس یازدهم برای احقاق حقوق به‌زمین‌مانده جوانان به‌صورت جدی به ماجرا ورود و با توجه به نقش نظارتی خود، دولت‌ها را ملزم به اجرای این قانون حیاتی کند تا سلامت جامعه ایران محفوظ بماند.
انتهای پیام/+