گزارش// آیا کار کردن و مهارت‌آموزی دانش‌آموزان حین تحصیل یک ضرورت است/ کم‌کاری آموزش‌و‌پرورش برای مهارت‌آموزی
کلیت محتوای ارسالی دانش آموزان فعلی و قدیم در فضای مجازی نشان می‌دهد که عمده آنها معتقدند کار در این سنین اگر با هدف کسب مهارت باشد، فضای کسب و کار را را برای رویارویی با آینده شغلی بهتر خواهد کرد، چه بسا که فرد را مسئولیت‌پذیرتر خواهد کرد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ قدیمی‌ها، سنتهای خوب زیاد داشتند، سنت‌هایی که هرچه جلوتر می‌رویم کمرنگ‌تر می‌شود و در لابه‌لای روزمرگی‌ها رنگ می‌بازد.
یکی از کارهای جالب پدران و مادران قدیمی، پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در فصل تابستان بود؛ اگر از پدران خود بپرسیم، حتماً خواهند گفت که سابقه شاگرد نجار بودن، مکانیکی، لوله‌کشی و شیشه بری و ... را داشته‌اند؛ بگذریم از اینکه فرزندان شجاع و کاربلد روستایی از همان کودکی همراه پدر و مادر در دامداری و کشاورزی، حرفه‌ای می‌شوند.
اما رسم بسیاری از خانواده‌ها به خصوص در شهرهای کوچک و بزرگ این بود که قبل از اتمام سال تحصیلی برای فرستادن بچه‌ها در کسب‌وکار پدر یا یکی از آشنایان و افراد مورد اطمینان، برنامه‌ریزی می‌کردند؛ عقیده داشتند همین مدت کوتاه آنها را با یک مهارت و حرفه آشنا می‌کند و افزون بر این کار کردن در کنار افراد با تجربه، موجب پختگی، مسئولیت‌پذیری و تقویت روابط عمومی آنها برای ورود به اجتماع خواهد شد.
موضوعی که امروز به شدت جای آن خالی شده است و در مقابل بازی‌های مجازی و تلفن‌های همراه، جای مهارت‌آموزی برای کودکان و نوجوانان را پر کرده است.
ابتدای هفته، یکی دیگر از قسمت‌های برنامه "عصر جدید" از تلویزیون پخش شد؛ مجید معظمی نوجوان 13 ساله به عنوان یکی از شرکت‌کنندگان مرحله دوم این برنامه برای اجرای خود، قطعه‌ای از خواننده کشورمان محسن یگانه را خواند و توانست بار دیگر از هر 4 داور رای مثبت بگیرد.
مجید معظمی، اهل روستایی از استان کردستان است که صدای بسیار خوبی دارد؛ این نوجوان از طریق گچکاری امرار معاش می‌کند و اوستاکار وی، استعداد این نوجوان را کشف و کمکش کرده تا وارد رشته موسیقی شود.
غیرت و استعداد مجید معظمی در برنامه عصر جدید، "پرس لاین" یک دبیر و دانش آموزانش در فضای مجازی شد؛ دبیری که به دنبال جمله داور عصر جدید مبنی بر اینکه "کودک کار با کار کردن کودک فرق دارد"، در فضای مجازی، نظر دانش‌آموزان خود را در مورد کار کردن پرسید.
دانش‌آموزان پایه هفت تا دوازدهم و حتی دانش‌آموزان چند سال قبل این دبیر معتقدند کار کردن اگر با هدف کسب مهارت و تجربه باشد نه تنها بد نیست بلکه به آینده شغلی آنها کمک شایانی خواهد کرد؛ آیا وقت آن نرسیده که آموزش و پرورش با الهام از همین نگاه، تمرکز بیشتری بر مهارت آموزش دانش‌آموزان در مدرسه داشته باشد؟!
پاسخ مثبت مجید در عصر جدید به خواندن وی هنگام کار و فعالیت و گچکاری باعث شد یک بار دیگر نظرات داوران به سمت کار این نوجوان با استعداد سرازیر شود؛ اینجا بود که احسان علیخانی به عنوان مجری برنامه از انتقادات مطرح شده در فضای بیرونی نسبت به تأیید فعالیت‌های مجید صحبت به میان آورد؛ طبق گفته‌های علیخانی در فضای بیرون برنامه، افرادی انتقاداتی را مطرح کردند که چرا در برنامه عصر جدید کار کردن مجید مورد تأیید قرار گرفته در حالیکه وی باید کودکی کند.
کودک کار یا کار کردن کودک؟!
پس از تأیید این مطلب که هیچ یک از داوران و حاضران برنامه کودک کار بودن را تأیید نمی‌کنند، سید بشیر حسینی به عنوان یک فعال رسانه‌ای و اجتماعی جمله جالبی را بیان کرد: " فرق است بین کودک کار با کودکی که کار می‌کند".
جمله‌ای که ما را یاد عملکرد مطلوب پدران و مادران قدیم می‌اندازد که همواره با کار کودکان خود مخالف نبودند؛ هر چند که غیرت و شجاعت مجید معظمی و امثال وی که برای کمک به امرار معاش خانواده، فارغ از هر کودک کاری که ملزم به کار اجباری است ستودنی است اما نفس این کسب مهارت به خودی خود نادرست نیست.
ما در این مطلب قصد نداریم که والدین را مجاب کنیم تا فرزندانشان را در شغل و حرفه‌ای وارد کنند و به آنها اجازه کار دهند؛ تنها درصددیم، بازتاب نظرات محدودی از همین فرزندان را که در گوشه‌ای از این سرزمین زندگی می‌کنند را منتقل کنیم که خود آنها هم معتقدند چه بسا کار کردن در کنار درس خواندن، آنها را مسئولیتپذیر و حتی آینده شغلی را تضمین می‌کند.
پرس لاین دبیر با دانش‌آموزان
محمدصادق تنها یک دبیر فعلی از مدارس تهران است که پس از پخش برنامه عصر جدید، پرس لاین مجازی با دانش‌آموزان نوجوان خود به اشتراک گذاشته و نظر آنها را در مورد کار کردن نوجوانان جویا شده است.
بخشی از این نظرات را که دانش‌آموزان فعلی و قدیم این دبیر جوان به آن پاسخ داده‌اند را در ادامه می‌خوانید:
دانش‌آموز پایه دوازدهمی (کنکوری): "واقعاً خوبه، هم براشون تجربه یک حرفه میشه و هم اگر خودش دوست داشته باشه دستش در جیبه خودشه"
دانش‌آموز پایه هفتمی: "کار کردن در کنار درس به آینده کودکان کمک می‌کند و مهارت زندگی یاد خواهد گرفت"
دانش‌آموز دوازدهمی: "رهبری این سالها گفتند باید رو نوجوان‌ها و جوانان کار کرد و نسل ما آینده‌ساز است"
دانش‌آموز دهمی: "کار جوهره مرده و بالاخره کسی که میخواد کار کنه باید بعداً خرج خانواده را بده، پس خوبه که از الان کار کنه"
دانش‌آموز دهمی: اگر هر کسی در کنار تحصیل یک مهارتی را یاد بگیرد، زمان 25 سالگی لازم نیست به عالم و آدم برای کار رو بزنه!"
دانش‌آموز یازدهمی: "کار در کنار تحصیل خیلی خوبه اما اگر به‌منظور جمع‌آوری مهارت برای آینده باشه"
دانش‌آموز یازدهمی: "به اندازه و با حقوق مناسب خوبه چون حقوق زیاد نوجوان را خراب می‌کنه و حقوق کم هم دلزده"
دانشجوی سال سوم(فارغ التحصیل سمپاد): "اگه اصولی و علمی باشه چراکه نه؟! الان بحث پژوهشی توی مدارس سمپاد چرا هر روز کمرنگ‌تر میشه؟"
دانشجوی سال چهارم(فارغ التحصیل سمپاد): "اگر همون کارهای پژوهشی دوران راهنمایی ادامه‌دار بود، قشنگ هر کسی هدفشو می‌فهمید، همان طور که ما تا حدی فهمیدیم"
دانشجوی سال سوم: "فرق زیادیه بین مهارت و کار کردن؛ مهارت برای نوجوونا بخشی از تحصیله"
دانشجوی سال اول( فارغ التحصیل سمپاد): "بهترین دانشگاه هم قبول شی، بهت مهارت یاد نمیدن؛ پس بهتره زودتر خودت دست به کار شی."
دانشجوی سال دوم (فعال و مشغول در مدرسه): "کار در کنار درس، باعث کسب مهارت و تجربه در آینده کاری نوجوان است؛ چه بسا وقتی اوستا و رئیس در نوجوانی ایراد بگیره، تحمل بیشتره!"
دانشجوی سال سوم (فارغ‌التحصیل سمپاد و فعال حوزه تعلیم و تربیت): "قانون طبیعت اینه آدما رها بشن در طبیعت و جای خود را پیدا کنند شاید لازم باشه یکی دو بار قبل از رها شدگی و سردرگمی را تجربه کنند اما به شیوه ملایم‌تر"
فارغ‌التحصیل دانشگاهی و استارت آپی موفق: "پر کردن اوقات فراغت هم باشه خوبه ولی با هدف‌گذاری بهتر میشه نتیجه بهتری گرفت"
دانشجو و دبیر: "در شرایط کنونی نه صرفاً درس خوندن خوبه و نه کار کردن، بلکه هر دو مکمل هم هستند."
کلیت محتوای ارسالی دانش آموزان فعلی و قدیم در فضای مجازی نشان می‌دهد که عمده آنها معتقدند کار در این سنین اگر با هدف کسب مهارت باشد، فضای کسب و کار را را برای رویارویی با آینده شغلی بهتر خواهد کرد، چه بسا که فرد را مسئولیت‌پذیرتر خواهد کرد.
کودک کار کیست؟
نباید از نظر دور داشت مطابق نظر کارشناسان، کودکان یا افراد زیر 18 سال نباید تحت فشار برای کار کردن قرار گیرند اما اگر افراد خود تمایل به‌کار کردن داشته باشند، والدین می‌توانند با در نظر گرفتن شرایطی او را به این تجربه برسانند؛ هر کاری که کودک را از لذت‌های دوران کودکی و توانایی‌های بالقوه‌اش محروم کرده و به رشد جسمی و ذهنی او آسیب برساند، از مصادیق کودک کار است چراکه واداشتن به چنین کارهایی، امکان تحصیل، بازی رشد جسمی و فیزیکی و آرامش را از آنان سلب می‌کند و نقض حقوق کودک محسوب می‌شود.
محسنات کار کردن کودکان
با این همه، کارکردن بخشی از بدنه جامعه که آینده‌سازان کشور هستند، علاوه بر آنکه پاسخ دادن به نیاز نوجوان است، این افراد را مسئولیتپذیر می‌کند و تقویت روابط عمومی را برای آنها در پی خواهد داشت؛ نوجوان در فرصت‌های پیش‌آمده مهارت گفتگو با صاحب‌کار و مراحل یک مصاحبه شغلی آشنا می‌شوند علاوه بر این، ترس از مصاحبه و جستجوی کار برای آنها از بین می‌رود.
کسب تجربه یکی دیگر از محاسن کار کردن و مهارت‌آموزی کودکان خواهد بود؛ افزون بر این کودکان با کسب درآمد حاصل از تلاش خود، ارزش پول و سختی کسب درآمد را بیشتر متوجه خواهند شد؛ اینگونه راحت‌طلبی فعلی که بی اندازه میان نوجوانان شکل گرفته، کمرنگ‌تر شده و درک والدین و فرزندان در شرایط اقتصادی بالاتر خواهد رفت.
البته در کنار محاسن تجربه شغلی که بیان شد، نباید فرصت یادگیری هنر و تجربه ورزش یا کارهای دیگر مورد علاقه نوجوان از او سلب شود؛ چه بسا که می‌توان این استعداد و هنر را توامان در کنار یکدیگر پیش برد؛ افزون بر این امنیت محیط شغل، مدت زمانی که برای کار کردن گذاشته می‌شود و حتی شغل‌های پیشنهادی نباید نادیده گرفته شود که هر کدام در جای خود نیازمند بررسی دقیق است.
بد نیست در زمان نوجوانی "همه مجید معظمی باشیم"؛ مجید معظمی نوجوان باغیرت و شجاعی است که این روزها با هدف کمک به امرار معاش خانواده، گچکاری می‌کند و به موازات همین فعالیت، استعداد خود در موسیقی و خوانندگی را رشد می‌دهد؛ اتفاقاً مجید معظمی بودن، کار دشواری است!
انتهای پیام/