لنزهای بی‌باک| عکاسی از کودکان تنگی نفس گرفته کرونایی تلخ‌ترین لحظه عکاسی از کرونا بود/ بگذارید عکاسی خبری جان بگیرد

به گزارش خبرنگار فرهنگیخبرگزاری تسنیم، یکی ارکان مهم رسانه‌ای در مبارزه با ویروس شوم کرونا عکاسان خبری‌اند که از آغاز فراگیری این ویروس منحوس تا به‌ حال در خط مقدم مبارزه با آن قرار داشته‌اند؛ با ‌وجود این، به نظر می‌رسد تاکنون آنگونه که باید به فعالیت‌های این قشر زحمتکش و پرتلاش رسانه‌ای و نقش کلیدی آنها در انتقال امید و انگیزه به آحاد جامعه توجه نشده است؛ به ویژه در دوران شیوع ویروس کرونا، مجاهدت‌های این عکاسان در خط مقدم مبارزه با این ویروس نامبارک، چشمگیر و قابل توجه بوده است.

به همین بهانه تصمیم گرفتیم در قالب پرونده خبری ویژه‌ دوران کرونا موسوم به «لنزهای بی‌باک»، به سراغ این عکاسان پرتلاش عرصه خبر برویم و به ثبت تجربیات و خاطرات آنها از عکاسی در عصر فراگیری کرونا بپردازیم.

در نخستین بخش از این پرونده، به سراغ «سعید سجادی» عکاس خبرگزاری آنا رفتیم و در دومین بخش از این پرونده نیز با «حسین یاراحمدی» عکاس باشگاه خبرنگاران جوان هم‌صحبت شدیم و به ثبت تجربیات این دو عکاس خبری در مواجهه با کرونا پرداختیم؛ در سومین بخش از این پرونده نیز با «ساسان مؤیدی» عکاس شناخته شده سال‌های دفاع مقدس درباره اهمیت عکاسی و قدر کار عکاسان خبری در دوران کرونا به گفت‌وگو نشستیم؛ در چهارمین بخش از این پرونده ویژه با «احمد ظهرابی» عکاس خبرگزاری ایسنا در قم هم‌کلام شدیم؛ در پنجمین بخش از پرونده «لنزهای بی‌باک» به سراغ «سیدعباس میرهاشمی» عکاس شناخته شده سال‌های دفاع مقدس رفتیم و با او درباب ارزش کار عکاسان خبری در عصر فراگیری کرونا به گفت‌وگو نشستیم و در ششمین قسمت از این پرونده ویژه خبری به سراغ «محسن عطایی» عکاس خبرگزاری فارس رفتیم و به مستندنگاری تجارب این عکاس خبری در مواجهه با کرونا پرداختیم؛ سرانجام، در هفتمین بخش از پرونده ویژه «لنزهای بی‌باک» با «محمدحسن ظریف‌منش» عکاس خبرگزاری تسنیم همکلام شدیم و به ثبت تجارب و خاطرات تلخ و شیرین این عکاس خبری در رویارویی با شرایط فراگیری کرونا پرداختیم؛ مشروح این هفت گفت‌وگو در لینک‌های زیر قابل مشاهده است:

اکنون در هشتمین قسمت از پرونده ویژه «لنزهای بی‌باک» به سراغ «محمدرضا عباسی» عکاس خبرگزاری مهر رفتیم و با او درباره تجربه سخت و متفاوت عکاسی از شرایط کرونا به گفت‌وگو پرداختیم.

این عکاس خبری در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، درباره نحوه آغاز عکاسی‌اش از شرایط کرونا گفت: اوایل اسفند ماه سال گذشته که نخستین نشانه‌های شیوع کرونا در کشور آشکار شد، عکاسی از شرایط کرونایی را آغاز کردم؛ نخستین تجربه عکاسی‌ام از کرونا پس از هماهنگی با اورژانس تهران شکل گرفت؛ بنابراین شد که ما با اکیپ اورژانس همراه شویم و از فرایند انتقال بیماران به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی عکاسی کنیم.

وی افزود: نخستین مواجه‌ام با فردی که به کرونا مبتلا شده بود، کاملاً اتفاقی بود؛ بنا بود که اورژانس تهران بیماران کرونایی را از بیمارستانی به بیمارستان دیگری منتقل کند اما از قضا قرار شد یکی از بیماران از منزلش به بیمارستان منتقل شود. در آن مقطع، کرونا تازه آغاز شده بود و هنوز بسیاری از ابعاد و زوایای آن مشخص نبود؛ اینکه شما تصمیم گرفته بودید برای اولین بار به خانه یک فرد کرونایی پا بگذارید، قدری کارتان را سخت می‌کرد و باعث می‌شد آرامش لازم را نداشته باشید.

وی ادامه داد: یکی از نکات قابل توجهی که درباره این شخص مبتلا به کرونا وجود داشت، این بود که وقتی ما با اورژانس تهران به درب خانه‌شان رسیدیم، خواهرش جلوی درب ایستاده بود و دلش را نداشت که وارد خانه و با برادرش روبه‌رو شود.

عباسی افزود: عکاسی از کرونا به همین ترتیب برایم ادامه پیدا کرد و از طریق اورژانس به بیمارستان‌های مختلفی ازجمله بیمارستان امام خمینی(ره)، شهدای تجریش، مسیح دانشوری و... سر زدیم؛ در این بیمارستان‌ها بخش‌های مجزایی به نگهداری و قرنطینه بیماران کرونایی اختصاص پیدا کرده بود و در آن مقطع مثل اکنون، روند ابتلا به بیماری در اوج و ناآگاهی‌های عمومی درباره آن بیش از امروز بود.

این عکاس خبری بیان کرد: عکاسی از کرونا در شاخه عکاسی بحران قرار می‌گیرد و من در طول این 16 سالی که عکاسی را به صورت حرفه‌ای آغاز کرده‌ام، با بحران‌های مختلفی در کشور مواجه شده‌ایم؛ از زلزله و سیل و آتش‌سوزی گرفته تا سقوط هواپیما که تجربه عکاسی از آنها را داشته‌ام؛ عکاسی از بحران مخاطرات و چالش‌های خاص خود را دارد که با عکاسی از سوژه‌های خبری روتین به‌کلی متفاوت است؛ در عکاسی از بحران شما با شرایط بسیار خاصی روبه‌رو می‌شوید که باید از لحاظ روحی و جسمی آمادگی مواجهه با آن را داشته باشید.  

وی اظهار کرد: یکی از چالش‌های جدی هر عکاس خبری در مواجهه با شرایط کرونایی این است که چگونه به ثبت سوژه‌ها بپردازد و در عین حال سلامتی‌اش به خطر نیفتد؛ چالش دیگری که در عکاسی از بحران وجود دارد این است که شما به عنوان یک عکاس بتوانید خود را با شرایط بحران وفق دهید؛ این انطباق با شرایط، فاکتورهای مهم و متعددی را شامل می‌شود؛ مثلاً آگاهی از اینکه باید چه کاری انجام دهید، چگونه رفتار کنید، با چه محیط، چه آدم‌ها و چه نوع روحیاتی روبه‌رو هستید.

عباسی یادآور شد: در عکاسی از بحران هیچ عنصر با ثباتی وجود ندارد و شما به هنگام بحران هیچ فردی را نمی‌بنید که رفتار عادی داشته باشد؛ بنابراین اگر یک عکاس خبری آمادگی، تجربه و آرامش کافی برای مواجهه با چنین وضعیتی را نداشته باشد، نمی‌تواند کارش را به درستی انجام دهد. علاوه بر حفظ آرامش، لازم است پیش‌تر آموزش‌های صحیح و مقتضی را هم دیده باشید.

عکاس خبرگزاری مهر تصریح کرد: در عکاسی از بحران شما به عنوان یک عکاس خبری باید بدانید که چه می‌خواهید و در جست‌وجوی چه چیزی هستید؛ باید از قبل به موضوعی که می‌خواهید از آن عکاسی کنید فکر کرده باشید. می‌خواهم بار دیگر تأکید کنم که آرامش، آموزش و تجربه برای عکاسی از بحران؛ به‌ویژه عکاسی از شرایط کرونایی ضرورتی انکارناپذیر است.

وی درباره تلخ‌ترین عکسی که در طول عکاسی از کرونا به ثبت رسانده است، گفت: عموم موقعیت‌هایی که از اسفندماه تاکنون با آنها مواجه شدم، موقعیت‌های تلخ و سختی بود؛ حتی ضدعفونی کردن معابر شهری هم برایم تلخ بود؛ دلیل این تلخی این بود که به هر آدمی برمی‌خوردم، غمگین و در حال تحمل فشار روحی سنگینی بود. با این‌وجود، می‌توانم بگویم هفته گذشته که برای عکاسی به بیمارستان کودکان رفتم، رویارویی با کودکان طفل معصومی که به کرونا مبتلا شده بودند و با تنگی نفس و بیماری‌های زمینه‌ای دست و پنجه نرم می‌کردند، تلخ‌ترین لحظه‌ای بود که در این دوران تجربه‌اش کرده بودم.

وی اضافه کرد: از عکاسی در شرایط کرونا خاطره شیرین چندانی به یاد ندارم؛ شاید بتوانم با اغماض بگویم که دیدن تلاش پرستاران و کادر درمان در زمره معدود شیرینی‌های این دوران بود؛ اگرچه آنها هم در فشار و سختی‌های بسیاری به سر می‌برند.

عباسی در پاسخ به این پرسش که آیا عکاسی از کرونا ترسناک است و در این‌صورت او چگونه از عکاسی در شرایط کرونایی نمی‌هراسد، گفت: بی‌شک عکاسی از بحران بی‌سابقه‌ای چون کرونا، ترس‌ها و اضطراب‌های مختص خود را دارد؛ اما نکته‌ای در این میان وجود دارد و آن اینکه من پذیرفته‌ام که عکاس خبری هستم؛ تعریف عکاس خبری کاملاً مشخص است؛ عکاس خبری در بسیاری از مواقع خطر را به جان می‌خرد و برای ثبت لحظات، به دل بحران می‌زند؛ من از همان روزی که وارد این حرفه شدم، همه این سختی‌ها را پذیرفتم و همیشه خود را موظف می‌دانم که در هر شرایطی به تعهدات شغلی‌ام عمل کنم؛ همواره با خود می‌گویم که من باید عکاسی کنم و این «باید» خیلی مهم است؛ چراکه باعث می‌شود ترس از عکاسی در چنین شرایطی کمرنگ شود؛ ترس همیشه وجود دارد و من هم در بسیاری از مواقع ترسیده‌ام اما به لطف خدا توانسته‌ام بر ترس‌هایم غلبه کنم و اجازه ندهم که ترس مانع پیشرفت کارم شود.

وی با اشاره به لزوم ثبت عکس از مقاطع حساس تاریخی و ظرفیت غنی مانایی آن در تاریخ گفت: شاید در طول تاریخ برخی اخبار دیده نشوند اما عکس‌ها همواره دیده و ماندگار می‌شوند و می‌توان به عنوان اسناد مستند تاریخی به آنها رجوع کرد.

وی با اشاره به خاطره‌انگیزترین عکسی در طول عکاسی از شرایط کرونایی به ثبت رسانده است، گفت: نمی‌توانم بگویم که ثبت عکسی در این دوران خاطره‌ای را برایم به جا گذاشته است اما نکته‌ای که در این میان وجود دارد، این است که من مشغول انجام پروژه‌ای هستم که موضوعش عکاسی از پرستارها و پزشکان است؛ ارتباط گرفتن با این آدم‌ها، آن هم در آن شرایط و در فضای ایزوله سنگینی که پزشکان و پرستاران همواره در آن قرار دارند، باعث می‌شود که خاطره هم‌نشینی، هم‌صحبتی و عکاسی از آنها در ذهنت ماندگار شود.

وی ادامه داد: دلیل اینکه می‌گویم خاطره‌ای از عکاسی در دوران کرونا ندارم این است که ما همچنان در دل بحران کرونا قرار داریم و وضعیت بحرانی هنوز به پایان نرسیده است؛ اما گذر از بحران می‌تواند خاطره‌انگیز باشد و تلاش جانانه و محکم پرستاران و کادر درمانی کشور برای گذر از این بحران می‌تواند جزو خاطرات خاص این دوران باشد.

این عکاس خبری با اشاره به نحوه تعامل سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه برای عکاسی از شرایط کرونایی، عنوان کرد: من تاکنون به مشکل جدی‌ای برنخورده‌ام؛ البته منظورم این است که همه چیز خوب است؛ مثلاً برای عکاسی از بهشت زهرا چالش‌های زیادی داشته و داریم اما تعامل اکثر بیمارستان‌ها و مراکز درمانی خوب بود. نمایش تلاش آدم‌هایی که بسیاری از آنها هم به شیوه جهادی وارد میدان شده‌اند، برای ما عکاسان بسیار مهم است.

عباسی ضمن تأکید بر لزوم همکاری همه‌جانبه سازمان‌ها و نهادهای دست‌اندرکار با عکاسان خبری خاطرنشان کرد: عکاس خبری چشم بینای مردم و حتی مسئولین است؛ در حادثه تروریستی مجلس، مادامی که ما به عنوان عکاس خبری در میدان و مشغول مخابره عکس بودیم، هیچ شایعه‌ای وجود نداشت؛ اما همین که امکان عکاسی لغو شد، بازار شایعات بی‌اساس هم داغ و فراگیر شد. پرسش اساسی من است که چرا باید در چنین شرایطی از فعالیت عکاسان خبری که عموماً هم در کارشان حرفه‌ای هستند، ممانعت شود؟ در همه جای دنیا وظیفه عکاس خبری ثبت، ضبط و مخابره همین وقایع است و واقعا با عکاسی کردن ما امنیت ملی‌مان زیر سؤال نمی‌رود. متأسفانه در این زمینه مشکلات بسیاری بر سر راه عکاسان خبری وجود دارد اما خوشبختانه درباره کرونا این موانع کمتر شده است.

این خبری در پایان اظهار کرد: یک عکاس خبری موظف است هر اتفاقی که رخ می‌دهد را بی‌طرفانه و بدون غرض پوشش دهد؛ من هرگز نگرش سیاسی خود را در کار عکاسی دخیل نکرده‌ام؛ شاید از کسانی عکاسی کرده‌ام که به لحاظ اعتقاد شخصی به آنها تعلقی نداشته‌ام اما کارم را به نحو احسن و بدون غرض انجام داده‌ام. درخواستم از مسئولین این است که موانع موجود را از سر راه بچه‌های عکاس بردارند و اجازه دهند که عکاسی خبری جان بگیرد؛ عکاسی خبری در حال حاضر به روابط عمومی تبدیل شده است. بی‌شک عکاسان ما این توانایی را دارند که کارهای بسیار خوبی انجام دهند و باید به آنها اعتماد کرد.

تذکر: تمامی عکس‌های مورد استفاده در این گفت‌وگو توسط «محمدرضا عباسی» ثبت شده است.

انتهای پیام/