گزارش| آن سوی تقابل آمریکا با فناوری چین؛ پایان قرن آمریکایی، آغاز قرن آسیایی
تحریم‌های دستپاچه آمریکا علیه شرکت‌های فناوری چین بخشی از نگرانی‌های گسترده‌تر واشنگتن از پایان عصر آمریکایی است.
گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم- تنش‌ها میان آمریکا و چین بعد از جدال‌های دو طرف بر سر تحولات هنگ‌کنگ، ویروس کرونا، دریای چین جنوبی، جنگ تجاری، ممنوعیت فعالیت کمپانی‌های چینی همچون هوآوی و ZTE و جنگ رسانه‌ای وارد فاز تازه‌ای شده و حالا نوک پیکان حملات دونالد ترامپ شبکههای اجتماعی چینی را نشانه رفته است.
مقام‌های دولت آمریکا در روزهای گذشته گفته‌اند که قصد دارند استفاده از این برنامه را متوقف کنند. ترامپ روز دوشنبه با تأیید این خبرها برای فعالیت این شبکه اجتماعی شرط گذاشته و گفته در صورتی که اپلیکیشن تیک‌تاک تا 15 سپتامبر بخش فعالیت‌های خود را در آمریکا نفروشد، فعالیت این شبکه در ایالات متحده ممنوع خواهد شد.
در پی این اظهارات گزارش‌هایی منتشر شده مبنی بر اینکه ممکن است شرکت مایکروسافت بخواهد تیک‌تاک را خریداری کند.مدیر عامل شرکت مایکروسافت دوشنبه اعلام کرد در پی جلب موافقت رئیس‌جمهوری آمریکا برای خرید شبکه اجتماعی تیک تاک، مذاکرات این غول فناوری با مالک چینی اپلیکیشن تیک تاک از سر گرفته خواهد شد.
دولت چین این اقدام آمریکا را «سرقت» یکی دیگر از شرکت‌های فناوری چین، علی‌رغم ادعای تجارت آزاد از سوی آمریکا توصیف و یادآوری کرده آمریکایی‌ها علی‌رغم طرح چنین ادعاهایی تنها به رقابت بر اساس «بازی حاصل جمع صفر» اعتقاد دارند. (یعنی نوعی از تعامل که در آن طرف آمریکایی برنده کامل و طرف مقابل بازنده کامل است.)
آمریکا اندکی قبل‌تر، فشار بر شرکت چینی «هووآوی» که دومین سازنده تلفن همراه در جهان به شمار میرود را هدف تحریم‌های خود قرار داده بود تا شرکت‌هایی مانند گوگل اعلام کنند امکان خدمات‌دهی به این شرکت از آنها سلب شده است.
پایان سلطه آمریکا بر فناوری؟
با آنکه دولت ترامپ در تلاش است علت این تصمیم‌گیری‌ها را مسائل امنیت ملی و روابط نزدیک شرکت‌های فناوری چین با دولت این کشور جلوه دهد، اما به نظر می‌رسد که این درگیری‌ها در یک جنگ سرد محوری‌تر با محوریت فناوری ریشه دارند که می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در آینده نظم بین‌المللی داشته باشد.
از زمانی که دونالد ترامپ پس از ورود به کاخ سفید جنگ تجاری با چین و اعمال تعرفه بر کالاهای این کشور را کلید زد، بسیاری از کارشناسان، این نکته را عنوان کردند که روی پنهان این جنگ را نگرانی واشنگتن از پایان هژمونی این کشور در نتیجه سلطه بر دنیای فناوری اطلاعات تشکیل می‌دهد.
نه تنها در آمریکا در جهان غرب از مدت‌ها پیش نگرانی‌ها و دغدغه‌هایی درباره سیر رو به افول قدرت آمریکا و حرکت نظم بین‌المللی به سمت گریز از نظام تک‌قطبی به محوریت آمریکا مطرح شده است.
پایان قرن آمریکایی، آغاز قرن آسیایی
این همان چیزی است که «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چندی پیش آن را بیان کرد. او گفت: «تحلیلگران از مدت‌ها پیش درباره پایان نظم تحت رهبری آمریکا و فرا رسیدن قرن آسیایی صحبت کرده‌اند. این اتفاق الان پیش روی چشم ما در حال وقوع است.»
بورل با اشاره به افزایش قدرت چین و گسترش نقش این کشور در نظام بین‌المللی تصریح کرد: «ما در نشست آتی چین باید زمینه‌های راهبردی قدرتمند برای تعامل با چین را فراهم آوریم.»
در اولین سند راهبردی امنیت ملی آمریکا (2017) که بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ تدوین شد هم از «رقابت» چین با جهان غرب برای تغییر نظم جهانی به عنوان اصلی‌ترین چالش پیش روی آمریکا یاد شده است.
در این سند عنوان شده برای چندین دهه سیاست ایالات متحده در این باور ریشه داشته که حمایت از افزایش قدرت چین و پیوستن آن به نظم بین‌المللیِ پس از جنگ می‌تواند به لیبرال‌سازی این کشور منجر شود. اما برخلاف آنچه امید می‌رفت، چین قدرت خود را توسعه داده و به سمت تعریف نظمی تازه و «تجدیدنظر» در نظم موجود حرکت کرده است.
دست و پا زدن نهایی در رقابت بر سر انحصار جهانی
بنابراین، واکنش‌های دستپاچه این روزهای آمریکا برای اعمال فشار بر شرکت‌های فناوری چین و اعطای مزیت رقابتی زوری به شرکت‌های آمریکایی بخشی از این «صحنه بزرگتر» است و رقابت بر سر استیلا در زمینه فناوری در مرکز روزآزمایی پکن و واشنگتن قرار دارد.
در حالی که شرکت‌هایی همچون گوگل تلاش می‌کنند تا انحصار خطوط فیبر نوری در دنیا را به دست بیاورند، چین نیز تلاش می‌کند در قالب برنامه جهانی خود شاهراه‌های جدیدی برای انتقال اطلاعات از طریق خطوط فیبر نوری برپا کند، که این امر امکان کنترل اینترنت را برای آمریکایی‌ها سخت خواهد کرد.
شرکت‌هایی همانند هووای و ZTE در حال طراحی تجیهزات جدید شبکه برای شبکههای 5G هستند.در سوی دیگر آمریکایی‌ها تلاش کرده‌اند تا با اتهامات گوناکون شرکت‌های چینی فعال در این حوزه را زمین‌گیر کنند. از جمله این اقدامات متهم کردن مقامات شرکت‌های چینی به بهانه دور زدن تحریم‌ها است.
نشانه دیگری از افول نظام سرمایه‌داری
چندی پیش «بانی گلیزر»، مدیر برنامه قدرت چین در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در گفت‌وگویی با بی‌بی‌سی تبعات گسترده‌تر پیشگام بودن در جهان در زمینه فناوری‌های ارتباطی را اینطور عنوان کرد: «چون اگر چین بتواند در این زمینه‌ها موفق شود، آن وقت احتمالا جای آمریکا را به عنوان بزرگترین قدرت جهان خواهد گرفت.»
رقابت در این میان بر سر هر چه که باشد و پیروز آن هر طرف که باشد، ممنوعیت‌های اعمال‌شده از سوی آمریکا (و انگلیس) علیه شرکت‌های فناوری چین را باید به منزله پایانی برای ادعای جهان غرب درباره «تجارت آزاد» و همچنین نشانه‌ای دیگر در کنار دیگر نشانه‌های افول نظام سرمایه‌داری لیبرال دید.
چندی پیش «لاوری مک‌فارلین»، تحلیلگر مسائل اقتصادی نوشت نگرانی‌های آمریکا از شرکت‌های فناوری چین واقعی هستند «اما در زیر لفاظی‌های آمریکا در خصوص مسائل امنیت ملی یک نگرانی عمیق‌تر نفهته است: اینکه مدل اقتصادی چین ممکن است قابلیت رقابت با نظام اقتصادی سرمایه‌داری لیبرال را داشته باشد و سلطه آمریکا در زمینه فناوری که از دیرباز زیربنای هژمونی این کشور بوده را تهدید کند.»
انتهای پیام/
