گزارش|خانه‌های روستایی در کابوس آوار / ۴۲ گسل استان زنجان را تهدید میکند
گروه استانها ـ با وجود این‌که استان زنجان در منطقه زلزله‌خیز واقع شده و ۴۲ گسل از هر سو این استان را تهدید میکند اما ۷۲ درصد از واحد‌‌های روستایی روی گسل در این استان هنوز مقاوم‌سازی نشده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، کلمه زلزله را که می‌شنویم ترس بر تمام وجود انسان لرزه می‌افکند، تخریب و نابودی پس از آن زمانی که بر فکر رخنه میکند نمی‌گذارد حتی ثانیه‌ای از تصورات آن منحرف شویم. حادثه‌ای طبیعی که در عرض چند ثانیه همه چیز را دگرگون میکند و هست را با نیست یکی میکند، قدرت تخریبی این بلای طبیعی به حدی است که حتی تاریخ هم از روایت تلخی آن عاجز می‌ماند.
با این وجود کشور ایران نیز از جمله کشور‌های زلزله‌خیز دنیا است و سالانه چندین زلزله بزرگ و کوچک را تجربه میکند، در این بین استان زنجان نیز بر روی کمربند زلزله در کشور احداث شده است که در تاریخ خود حادثه‌ای غم‌بار را ثبت کرده است، در دهه 60 شاهد اوج تخریب و ویرانی در زلزله رودبار بوده است زلزله‌ای که جان هزاران زنجانی‌ها را گرفت و زندگی مردمان روستا و شهر نشین را با خاک یکسان کرد و خاطره‌ای بسیار تلخ در فکر و ذهن مردمان این دیار رقم زد و بی‌‌رحمانه رفت.
اما زمین لرزه در زنجان به همین یک مورد ختم نشده است در طول سال‌های بعد از آن نیز استان همچنان شاهد خیز گسل‌هایی که بر روی آن قرار گرفته، بوده است، هراز چند گاهی با شدت‌هایی کم و بیش لرزه‌هایی را احساس کرده است.
با موقعیت قرارگیری این استان بر روی گسل‌های متعدد یقیناً زلزله به این چند مورد ختم نخواهد شد اما برای کاهش آثار و عواقب زمین لرزه‌ها، راهکارهای اندیشیده شده هر چند که آنطور که باید کارساز نبوده است، با این وجود می‌تواند از شدت تخریب و آسیب‌ها تا حدودی بکاهد. یکی از اقدامات کاهش اثر تخریبی زمین لرزه، نوسازی بافت‌های شهری و روستایی است که می‌تواند در زلزله‌های با قدرت تخریبی متفاوت دوام آورد و جان ساکنان را تا حدودی حفظ نماید.
با این حال مشخص نیست که مردم در طول ساخت منازل خود بعد از دهه 60 که با حادثه غم‌بار زلزله رودبار مواجه شدند، آیا نکات ایمنی لازم برای ساخت اصولی منازل را رعایت کرده‌اند؟ با وجود قرار گیری 153 روستا بر روی گسل در استان زنجان، چند درصد از منازل روستایی استان مقاوم‌سازی شده است؟ آیا با شرایط قرارگیری استان زنجان بر روی گسل‌های متعدد، نوسازی تمام منازل مسکونی شهری انجام گرفته است؟ استان زنجان توسط چند گسل خطرناک تهدید می‌شود؟ کدام نقاط از استان زنجان بیشتر مستعد تخریب توسط زلزله هستند؟ گسل‌های استان قدرت ایجاد زلزله تا چه ریشتر‌هایی را دارند؟
صفی‌الله کرامتی، مدیر کل مدیریت بحران استان زنجان در گفت‌و‌گو با تسنیم با اشاره به این‌که دو گسل مهم شهر زنجان را تهدید میکند اظهار داشت: یکی از این گسل‌ها، گسل جنوب غرب زنجان است که از سمت منازل ساخته شده تحت عنوان ثمین و نانوایان شهر تا روستای وننق ادامه‌دار است.
وی افزود: گسل خطرناک دوم تحت عنوان گسل سلطانیه است که از روستای مروارید شهر زنجان شروع شده و به سلطانیه، ابهر، خرمدره رسیده است و هر دو گسل مذکور می‌توانند زلزله‌ای به قدرت 6.5 تا 7.8 ریشتر را ایجاد کنند.
این مسئول با تاکید بر این‌که هر دو گسل برای کل استان زنجان تهدید محسوب می‌شود گفت: اگر انرژی هر یک از این گسل‌ها آزاد شود شرایط مهیبی را برای استان رقم خواهد زد.
مدیر کل مدیریت بحران استان زنجان با بیان این‌که این استان تنها از طریق دو گسل مذکور مورد تهدید نیست گفت: 40 گسل دیگر از سمت‌های مختلف از جمله گسل تبریز، آوج، شاهین دژ، رودبار استان را تحت تاثیر قرار دارند که حرکت هر یک از آن‌ها بی‌تاثیر بر زنجان هم نخواهد بود.
وی با تاکید بر این که مقام سازی منازل مسکونی روستایی در سطح استان به صورت ضعیف بوده است گفت: با وجود قرار گیری 153 روستا بر روی گسل با دارا بودن بیش از 18 هزار واحد مسکونی روستایی تنها 28 درصد از منازل مقاوم سازی شده است.
کرامتی با بیان این‌که زلزله روبار در سال 1369 غم‌بار‌ترین حادثه را در زنجان رقم زده است عنوان کرد: حتی این استان تحت تاثیر زلزله بویین زهرا در سال 1342 نیز قرار گرفته است و عده‌ای از هم استانی‌ها به دلیل شرایط فرسوده منازل خود به کام مرگ فرو رفته‌اند.
این مسئول تصریح کرد: بعد از زلزله رودبار بنا به تصویب دولت نظام مهندسی ساختمان تشکیل شده تا بر اساس ضوابط موجود در آن ساخت منازل مسکونی انجام گیرد اما با این وجود گاها مردم برای کاهش هزینه احداث منازل، سعی بر دور زدن قانون دارند.
به گفته مدیر کل مدیریت بحران استان زنجان ساختمان‌های احداث شده در سال 1370 تا 1380 در صورت رخداد زلزله در استان می‌توانند مانع از کشته شدن ساکنان شوند اما منازل احداث شده در طول دهه 90 یقینا در مقابل تخریب مقاومت بیش‌تری خواهند داشت.
حال ناگفته پیدا است منازل مسکونی در این استان بر طبق استاندارد‌های موجود هنوز نتوانسته به آن حد مطلوب از لحاظ مقاوم سازی منازل شهری و روستایی برسد و با وجود قرار گرفتن بر روی چندین گسل، وقوع حادثه‌ای مهیب در این استان در آینده اصلا دور از انتظار نیست و اگر چنین حادثه‌ای رخ دهد جان و مال مردم به تاراج خواهد رفت و جای جبران هم نخواهد ماند، زیرا تنها 28 درصد از منازل مسکونی روستایی قرار گرفته بر روی گسل مقاوم سازی شده و هنوز بیش از 13 هزار واحد مسکونی نیازمند نوسازی است.
با این حال شرایط در منازل مسکونی شهری نیز مشابه است و تهدید زلزله در هر لحظه جدی است اما گوش شنوای مسئولان و تا حدودی مردم از این موضوع تهی است و کسی به فکر این بحران و عواقب بعد از آن نیست چرا که اگر به این خطر بیشتر توجه می‌شد این حجم عظیم از منازل مسکونی فرسوده روستایی که چندین هزار نفر را زیر سقف خود سرپناه داده است، مقاوم سازی می‌شد اما متاسفانه این امر هنوز آنطور که شایسته است انجام نگرفته است، اما باید مقاوم‌سازی مساکن به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مسئولان و مردم تبدیل شود تا این استان دیگر هرگز شاهد تاریخ غم‌بار زلزله رودبار و زلزله‌های مشابه کشوری نباشد.
انتهای پیام/ش