افزایش "خانوار‌های تک‌نفره تا چهارنفره" تراژدی تلخ جامعه ایرانی

دکتر صالح قاسمی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم با اشاره به روند کوچک شدن خانواده‌های ایرانی اظهار کرد:  خانواده یکی از اصلی‌ترین نهادهای جامعه بشری است و بسیاری از پدیده‌های اجتماعی ریشه در خانواده دارد یا از آن متأثرند به‌ویژه در فرهنگ ایرانی اسلامی.

وی ادامه داد: در فرهنگ ایرانی، خانواده اصیل‌ترین نهاد اجتماعی بوده است و خانواده‌های گسترده چندنسلی و کاملاً به‌هم‌تنیده و اجتماعی الگوی رایج خانواده در ایران باستان بوده است ضمن اینکه کنار این فرهنگ باستانی، فرهنگ اسلامی توحیدی نیز تأکیدی فوق‌العاده به‌روی خانواده دارد و خانواده را نهادی کاملاً مقدس می‌داند که تشکیل آن یکی از مراحل کمال انسان است.

نویسنده مجموعه کتاب "جنگ جهانی جمعیت" تصریح کرد: همه می‌دانیم که اساس تشکیل فرایند رشد و تکامل شخصیت افراد از خانواده شکل می‌گیرد، از این جهت خانواده در مباحث جمعیتی نیز مقوله‌ای بسیار مهم و تأثیر‌گذار است؛ سیر تحولات جمعیت و آمارهای جمعیتی نشان می‌دهند که متأسفانه خانواده ایرانی در طول سه چهار دهه اخیر، روند کوچک شدن و کاهش تعداد اعضای خانواده را طی کرده است، به این معنی که الگوی خانواده  ایرانی در حال تغییرات جدی است!

قاسمی اضافه کرد: به‌طور روشن‌تر بر اساس آمارها، تعداد خانواده‌های تک‌نفره در حال افزایش است، این نوع از خانواده به افراد مجرد مربوط است و شامل افراد مجرد یا افرادی که طلاق می‌گیرند یا همسرشان فوت می‌شود؛ همین‌طور خانواده‌های دونفره که از یک زوج تشکیل شده‌اند نیز در حال افزایش هستند، خانواده‌های سه و چهار نفره نیز همین وضعیت را دارند.

این پژوهشگر حوزه جمعیت خاطرنشان کرد: علاوه بر این آمار، خانواده‌های تک‌سرپرست نیز در حال افزایش است؛ در این خانوارها تنها پدر یا مادر به‌عنوان سرپرست حضور دارد؛ مقابل اینها، خانواده‌های گسترده و چندنسلیِ پنج‌نفره یا بیشتر در دهه‌های گذشته کاهش یافته‌اند؛ این مسئله پیامد‌های زیادی را در بر دارد که بر حوزه تربیت فرزندان، مهارت‌آموزی، اقتصاد خانواده، نگرش و روابط اجتماعی و اخلاقی تأثیرگذار است.

وی افزود: به‌تعبیر بنده، ما در طلیعه ورود به مقطعی از زمان در ایران هستیم که می‌توانیم آن را مقدمات "انقلاب خانواده" در ایران بدانیم! و این دگرگونی نهاد خانواده و انقلاب خانوادگی می‌تواند در امواج بعدی تأثیرات زیادی به‌روی ساختارهای مختلف جامعه بگذارد؛ ساختارهای اقتصادی، فرهنگی دینی، سیاسی و امنیتی از این جمله‌اند.

قاسمی متذکر شد: دگرگونی و کوچک شدن خانواده ایرانی به‌نفع افراد خانواده، خانواده، جامعه و آینده کشور نیست؛ شایسته است مردم و مسئولان این تغییرات را با دقت بیشتری ملاحظه کنند و با جدیت درصدد اصلاح الگوی فرزندآوری باشند، زیرا برای حفظ نهاد خانواده، راهی جز اصلاح نگرش و اصلاح فرزندآوری در الگوی خانواده ایرانی نیست.

انتهای پیام/+