انتقاد حجت‌الاسلام پناهیان از دیده نشدن هنر هیئتی‌ها

استاد حوزه و دانشگاه گفت: من بارها گفته‌ام و هیچ‌کس گوش نداده است. این ذاکرین اهل‌بیت هم هنرمندند؛ همه کارهایشان را بدون استودیو اجرا می‌کنند و میلیون‌ها شنونده دارند و میلیون‌ها بار تکرار می‌شود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجت‌الاسلام پناهیان در دیدار با خادمان هیئت آنلاین بنا شد دروس و سخنرانی‌هایش از این طریق پخش شود؛ او در این جمع سخنان متفاوت و صریحی گفته است که از جمله آن می‌توان به مقایسه تحسین یک خواننده در «عصر جدید» با بی‌توجهی به نوحه‌خوان‌های امام حسین (ع) و تعداد سکه‌های پشت سیمرغ جشنواره فجر که در مقابل هنر نوحه هیئت‌ها حرفی برای گفتن ندارد، اشاره کرد.

این استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: به هیئت اعتقاد ویژه‌ای دارم. هیئت را به عنوان پایگاه تشکیلاتی نمونه ایمانی می‌دانم که الگویی برای تمدن عظیم اسلامی است. شما وقتی که به مدیریت و پشتیبانی هیئت‌ها و تشکیلاتی که از جهات مختلف ایجاد می‌کند نگاه می‌کنید می‌بینید بهترین ساختار اجتماعی را ایجاد می‌کند. نمونه کوچک مدینه فاضله هیئت است که تجمیع این هیئت‌ها در یک فینال بزرگ پدیده اربعین شده است. اربعین برای خیلی‌ها شاید عجیب باشد اما برای هیئتی‌ها یک امر عادی است و فقط می‌دانم که امر تجمیع شده هیئت‌ها تحت عنوان مواکب و حرکت‌هایی که انجام می‌شود معجزه باشکوه تاریخ بشریت را شکل می‌دهد. به آن معجزه قرن نمی‌شود گفت. تعریفی که ما از هیئت‌ها داریم چیزی فراتر از برگزاری یک مراسم با نیاز معنوی است.

وی افزود: این عبارتی که از حضرت آقا آورده‌اید که در غیاب جلسات عمومی بهتر است از عبادت، خضوع و خشوع در تنهایی غفلت نشود این کلام مناسب هیئت آنلاین نیست. ما کلمات بهتری را از حضرت آقا سراغ داریم که می‌توانید این را در هیئت آنلاین قرار دهید. شما نمونه کوچک پی‌ریزی تمدن اسلامی را ثبت جهانی، تاریخی و توزیع و تئوریزه می‌کنید. مشکل مدیریت در جامعه ما باید این‌طوری حل شود.

تکنولوژی هیئت اندازه کوچک همان تمدن عظیم اسلامی است

این استاد حوزه و دانشگاه یادآور شد: بسیج حقیقتی برگرفته از هیئت است. امامی بسیج را با انقلاب خودش شجره طیبه اعلام کرد که انقلاب او از هیئت‌های مؤتلفه شکل گرفته بود. یعنی باز سراغ هیئت‌ها رفته بود. بنابراین مسئله هیئت برای ما مسئله تمدنی است. فرق می‌کند با اینکه سایتی باشد که موسیقی و فیلم در جهان توزیع کند. یا صداوسیما که یک تکنولوژی است و از آن خوب استفاده می‌شود. تکنولوژی صداوسیما مبنای فکری یک تمدن نیست. تکنولوژی هیئت اندازه کوچک همان تمدن عظیم اسلامی است. چطور جهان می‌تواند بر محور اهل‌بیت و محور ولایت اهل‌بیت اداره شود؟ برای درک این موضوع به یک هیئت نگاه کنید.

بیانیه گام دوم انقلاب به حقیقت هیئت نزدیک‌تر است

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: در بین تمام بیانیه‌هایی که دادند بیانیه گام دوم انقلاب به حقیقت هیئت نزدیک‌تر است. اگر دقت کرده باشید می بینید در این بیانیه خطاب اصلی مسئولان کشور نیستند. خطاب اصلی به جوان‌ها و هر کسی که شنونده است. هر که دارد هوس کربلا بسم الله. چه کسانی جذب می‌شوند؟ همان کسانی که دور هم هیئت راه می‌اندازند. خود شما چطور دور هم جمع شدید این کار را راه انداختید. هر هیئتی و هر خیمه‌گاهی چطور شکل می‌گیرد. به همان دعوت رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب دعوت می‌کند. گام دوم انقلاب را رقم می‌زند. نه به احزاب و نه به نهادها و نه به دولت می‌گوید. حتی می‌توانست این بیانیه خطاب به بسیج باشد. چون حقیقت این است که کسانی بیانیه گام دوم انقلاب را اجرا می‌کنند که تفکر بسیجی دارند. از این کلمه هم حتی استفاده نشده و هیئت حقیقت برجسته‌ای دارد.

ضرورت احیای آیین‌های سنتی عزاداری

وی اذعان کرد: آیین‌های سنتی را احیا و برجسته کنید. یک بار به اهواز رفته بودم و به دوستان هیئتی که در مسجد بودند گفتم چرا سینه‌زنی دوری را فراموش کرده‌اید؟ جوانان گفتند واقعاً خوب است و من کمی تعریف کردم و گفتم ما بچه تهرانی‌ها حسرت سینه‌زنی شما را می‌خوریم. بعد شما شبیه ما سینه می‌زنید. می‌دانید چقدر معانی نهفته و چقدر لطافت نهفته است. دوست ذاکرمان که اداره‌کننده آن هیئت بود گفت از امسال اجرا می‌کنیم.

ماجرای گریه کردن با هیئت‌های تبریزی

حجت‌الاسلام پناهیان با اشاره به اینکه احیای سنت‌هایی که در حال قدیمی شدن است ضرورت دارد، اظهار کرد: من در به در دنبال یک نوار تصویری از یک هیئت تبریزی می‌گردم. اصلا هم ترکی بلد نیستم اما آن‌ها با هر سینه‌ای که می‌زنند 30 ثانیه یا یک دقیقه فاصله است. برعکس شور اتفاق می‌افتد. من سال‌ها به مشهد مقدس می‌رفتم، در حرم اینها را پیدا می‌کردم و با آن‌ها می‌نشستم زار زار گریه می‌کردم. این ابهت و شکوه و عمق کجا پیدا می‌شود؟ تکنولوژی خیلی بخواهد به هیئتی کمک کند ممکن است صحنه‌ای را اسلوموشن کند و به نمایش بگذارد. کاری که همین هیئت دارد آن را همانطور اجرا می‌کند و می‌توانی طبیعی‌اش را ببینی.

ابداع سنت‌های نوین

پناهیان تأکید کرد: ابداع سنت‌های نوین نکته مهم دیگری است که باید دنبال آن‌ها بگردید. چند وقت پیش من به حسینیه اعظم زنجان گفتم چرا عید غدیر قربانی نمی‌کنید؟ گفتند راست می‌گویی. ما امسال می‌خواهیم این کار را شروع کنیم. امسال برای اولین بار 14 گوسفند برای عید غدیر قربانی کردند. من به زنجان رفتم و گفتم من به احترام بزرگترین قربانگاه شیعی در جهان می‌آیم. قربانگاهی در جهان نیست. سال‌های گذشته در غدیر تعطیل بوده است. امسال اما این‌طور نبود و بنابراین این ابداع است. چند پیشنهاد دیگر دادم. یکی این بود که چرا گوشه حسینیه اعظم اتاقکی برای اجاره اتاق عقد درست نمی‌کنید؟ جوان‌های هیئتی همان‌جا خطبه عقد و همان‌جا در گوش بچه‌هایشان اذان بخوانند. رفتم دیدم اتاقی قرار داده‌اند و نوار زده‌اند و می‌گویند قیچی کن و افتتاح کن. خیلی جالب بود. این را شما زنده پخش کنید. بنابراین ابداع سنت‌های جدید هم خوب است. در جریان ابداع چند سنت جدید در کشور مثل اعتکاف بوده‌ام. اعتکاف اولین بار وقتی در دانشگاه تهران برگزار شد از آن گزارشی نوشتم و یک اتفاق در دانشگاه تهران بود.

این کارشناس مسائل دینی ادامه داد: نیمه ماه شعبان اعتکاف مستحب‌تر است. اما دانشگاه به تعطیلی می‌خورد و مجبور شدیم در نیمه ماه رجب برگزار کنیم. آن زمان زنجان بودم و دو سه مرتبه از اعتکاف دانشگاه تهران حرف زدم. در کل کشور باب شد. از دانشگاه‌ها شروع شد و بعد مسجد جمکران برای اعتکاف شلوغ شد. پس سنت‌های حسنه‌ای را که می‌توانند ابداع شوند باید باب کرد.

اهمیت زمینه‌سازی برای انتخاب‌های مردم

وی افزود: یک فیلم فقط روی موبایلم نگاه داشته‌ام. حوصله فیلم دیدن و نگه داشتن ندارم. آن یک فیلم هم هیئتی است که زنجیرزنی می‌کنند و برای یک شهری به اسم ابرقو است. اینها در یک ستونی می‌آیند که از دور احساس می‌کنی دسته نظامی است و این‌ها نظامی‌اند و رفته‌اند امام حسین(ع) را کمک کنند. بعد از ظهر عاشورا این‌ها متأثر باز می‌گردند. این دسته را تبلیغ کنید از هیئت‌های الگو هستند. علم و کتل‌هایی که دارند رزمی است. زمینه‌سازی برای انتخاب‌های مردم بسیار مهم است.

کار چند تا خواننده اندازه میلیون‌ها بار شنیده شده، هنر ذاکرین اهل‌بیت شنیده شده؟!

پناهیان اضافه کرد: من بارها گفته‌ام و هیچ‌کس گوش نداده است. این ذاکرین اهل‌بیت هم هنرمندند؛ همه کارهایشان را بدون استودیو اجرا می‌کنند و میلیون‌ها شنونده دارند و میلیون‌ها بار تکرار می‌شود. شما چندبار در خواننده‌ها این اتفاق را می‌بینید رخ بدهد؟ این نباید همایشی در پاسداشتش داشته باشد؟ از نظر مضمون از خود مردم بپرسید مداحی‌های امسال بین 200 تایی که پخش کردیم کدام؟ بانی‌اش را گیر بیاورید و به او جایزه بدهید.

با خوانندگی در «عصر جدید» جایزه می‌گیرند اما نوبت مداح که می رسد همه می‌گویند چرا!؟

این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: من مداح می‌شناسم در حد کشوری  که برای حداقل‌های زندگی‌اش لنگ است و مقید هم هست که از جایی پول نگیرد. مداح می‌شناسم داشت به زندان می‌رفت و با هزار شفاعت نرفت. این‌هایی که پول می‌گیرند هیچ اما پول‌نگیرها اسم‌شان درنمی‌رود. نمی‌شود به مردم گفت یک ذاکر اهل‌بیت هست و شما هم می‌شناسید دارد به زندان می‌رود پول بدهید!! خودتان تأمین کنید. پشت یک جایزه سیمرغ 15 سکه خوابیده است. یکی در برنامه «عصر جدید» کمی خوانندگی می‌کند جایزه می‌گیرد در همه عروسی‌ها دعوتش می‌کنند و به او پول می‌دهند و کسی چیزی نمی‌گوید! بعد نوبت امام حسین(ع) که می‌رسد همه می‌گویند چرا؟ می‌توانید مسابقه و نظر سنجی برگزار کنید. به من در شبکه‌های مجازی می‌گفتند می‌دانید کدام مداح محرم سال گذشته بیشترین بیننده را داشت. گفتم نه و بعد اسم یکی از مداح‌ها را گفتند. بعد گفتم چه جالب. او بیشتر از اینکه مداحی کند گریه می‌کند. ریتم که اصلاً ندارد اما برای من معنا داشت. که چرا او؟ این با آدم حرف می‌زند.

سینه‌زنی رقص معنوی ما است

او تأکید کرد: اصلاً زیباترین سینه‌زنی و رفتار میان‌دار چرا نباید معرفی شود. من می‌خواهم بدانم چه کسی است و بعد سینه‌زنی او را تماشا کنم. شما ببینید سینه زدن ما را تکرار و بعد بسته‌بندی می‌کنند و به ما بازخواهند گرداند و بعد ما ما مدل آنها سینه‌زنی می‌کنیم. از مدل ما برداشته‌اند، روی آن کار می‌کنند. مثل خرمای ما که در حلبی چپانده می‌شود و بعد بسته‌بندی می‌شود و به خودمان چند برابر قیمت داده می‌شود!

جشنواره فجر و جشنواره موسیقی در مقابل هنر نوحه هیئت‌ها حرفی برای گفتن ندارد

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: اصلاً بهترین کلیپ محرم امسال کدام است؟ کسی که کارهای هیئت محمود کریمی را انجام می‌دهد جوانی است و چه کسی اصلاً او را می‌شناسند. من پای برنامه‌ای نشسته‌ام درباره ترانه و موسیقی در تلویزیون دو نفر حرف می‌زدند. یک جزئیاتی درباره ترانه  و موسیقی استفاده می‌کردند. بالأخره یک جهانی برای خودش دارد. اینجا این همه حقیقت، زیبایی و در و حکمت دارد و اصلاً کسی با آن کاری ندارد. ما صدجور سینه‌زنی می‌توانیم داشته باشیم. صدجور زنجیرزنی می توانیم راه بیندازیم. شما یک کمی به اینها توجه کنید. شما رسانه هستید. خود جوش جلو آمده‌اید. چون استقبال را می‌بینید می‌گویم. صداوسیما محدودیت‌هایی دارد و نمی‌تواند توجه کند. زود می‌گویند آقا ببینید حاکمیت چه می‌کند. کاری می‌کنند همان چهار تا نوحه را که پخش می‌کند هم نکند. وقتی اینجا درخواست بالا برود همه لال و خفه می‌شوند که اینجا چه هنری نهفته است. جشنواره فجر و جشنواره موسیقی در مقابل شما حرفی برای گفتن ندارد.

برنامه‌ای تلویزیونی داشتم اما حرف ما هیجانی و جنسی نبود که همه پیامک بزنند

حجت‌الاسلام پناهیان یادآور شد: در سخنرانی‌ها اتفاقات خوبی می‌افتد. حتماً شما جایی دارید که سخنران‌های جدید را معرفی می‌کنید؛ قدیمی‌ها همین‌طور. برنامه‌ای در تلویزیون داشتم و واقعاً اذیت می‌شدم. در هرجایی از کشور باید حاضر می‌شدم و پخش مستقیم بود. بعد گفتم نمی‌توانم بیایم و قطع کردیم. همین‌که برنامه قطع شد سیل پیامک‌ها به صداوسیما آمد و گفتند ما نمی‌دانستیم این برنامه این همه بیننده دارد وگرنه اصلاًٌ نمی‌گذاشتیم قطع شود. چرا این‌ها پیامک نمی‌زدند؟ گفتم کسی که این حرف‌ها را می‌شنود که پیامک نمی‌زند. این حرف ما حرف هیجانی نبود. جنسی نبود که همه به هیجان بیایند و پیامک بزنند. شما می‌توانید مخاطبان را ارزیابی کنید. شما این کار را می‌توانید انجام بدهید. من از شما نظر می‌خواهم که نظر مخاطبان شما درباره خدمت ناچیزی که من با هزار نقص می‌توانم انجام بدهم چیست.

بچه در بغل مادرش مرا به نام دعای ندبه می‌شناخت

وی افزود: جالب است بگویم اوایل به دعای ندبه و امام زمان (عج) شناخته شده بودم. تلویزیون بیشتر این چیزها را پخش می‌کرد. حتی مسئول مهدیه تهران می‌گفت شما می‌توانی هر هفته همین‌طور راجع به امام زمان (عج) حرف بزنی. موضوع گذاشتیم. گفتند پس چقدر می‌شود درباره امام زمان(عج) صحبت کرد. یک زمانی یک بچه‌ای هم در بغل مادرش یا پدرش بود می‌گفت دعای ندبه دعای ندبه. یک دانشجو من را امام زمانی کرد. من تاریخ کار می‌کردم. مخاطب روی تو تأثیر می‌گذارد. یک گروه دانشجو من را به جمکران دعوت کرد و رفتم و گفت هفته بعد هم می‌توانی راجع به امام زمان (عج) صحبت کنی گفتم من همین‌قدر می‌دانستم اما مطالعه می‌کنم. هر هفته می‌رفتم و از من کار کشیدند و من را وارد کردند. گاهی هم ممکن است مخاطب روی سخنران تأثیر بد بگذارد اما گاهی هم ممکن است تأثیر درست بگذارد. اعزام مبلغ و ذاکر یک سایت دارد، کارهایی را که می‌کنند معرفی کنید. کارهای زیادی در این عرصه می‌شود انجام می‌شود. ما با بچه‌های هنر یکبار صحبت کردیم و چند گرافیست هم نشسته بودند گفتم تا چه زمانی کتیبه‌های قدیمی را ببینیم. طرح جدید بزنید و زدند و سیدحسن نصرالله هم می‌خواهد سخنرانی کند یکی از کتیبه‌های دانشگاه هنر را برمی‌دارد.

تبدیل به یک تلویزیون برای هیئت شوید

پناهیان بیان کرد: از عراق می‌آیند از این‌ها کتیبه بخرند و بازگردند؛ کار دیگری ندارند. این عرصه است. شما که نمی‌توانید هیئت‌تان را بدون کتیبه برگزار کنید. این کتیبه‌ها داستان دارد. چه کسی طراحی کرد و چقدر فروش رفته است و چقدر مردم انس گرفته‌اند. به نظرم شما جلو بروید و یک تلویزیون درباره هیئت بشوید. انواع و اقسام برنامه‌ها را می‌توانید تولید کنید. من اولین بار برای اربعین یک اتوبوس هنرمند بردم که این‌ها در پیاده‌روی هیجان‌زده شدند. اما من زمانی آنها را بردم که پیاده‌روی مطرح نبود و با خودم گفتم اینها را ببرم وقتی برگردند شلوغش می‌کنند. یک آهنگساز که یکسال وقت گذاشت یک آهنگ باعظمتی برای عاشورا درست کرد. یکی از گرافیست‌ها رفت پارچه‌ای گرفت و دیگری رفت چوبی گرفت و در همان فضای اربعین یک یا حسین (ع) نوشت. هنوز پرچمی که اینها گرفته بودند و یک یا حسین(ع) قرمز رویش نوشته بودند در المان‌های اربعین پخش می‌شود. چون کمی هنری به تولید این نگاه کرده بودند متفاوت شد.

وی اذعان کرد: وقتی خودتان در این وادی حرکت کنید می‌بینید که چه کارهایی می‌شود انجام داد. راه خودتان را باز بگذارید. خودتان را به ظرفیت خاصی محدود نکنید. نیازهای زیادی از جامعه را می‌توانید برطرف کنید. دو صحبت داشته‌ام درباره اینکه هیئت‌ها چطور می‌توانند به سبک زندگی بپردازند. مثلاً بچه دوم سوم و چهارم یک هیئتی چطور باید تقدیر شود؟ در یک استانی رفته بودم گفتم شما واقعاً نامردید به او سکه ندهید. به مادر سکه بدهید و بگویید آفرین تو می‌فهمی‌ داری چه می‌کنی. یک محب اهل‌بیت صاحب فرزند شده است.

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط