دیپلمات سابق مصر در گفت‌وگو با آیدینلیک: اخوانی‌ها نقطه کانونی اختلافات آنکارا – قاهره

معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر، ۳ دلیل را مانع عادی‌‌سازی روابط کشورش با ترکیه ذکر کرده است. هر ۳ دلیل نشان می‌دهد که مهم‌ترین نکته در تنش و اختلاف سیاسی بین ترکیه و مصر، مسئله اخوان المسلمین است.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ، تنش و اختلاف سیاسی جدی بین مصر و ترکیه، نه تنها به رقابت در لیبی کشیده شده، بلکه موجب آن شده که توافق جدیدی بین آتن و قاهره امضا شود که در صورت اجرا، دولت اردوغان را با چالش‌های جدیدی روبرو می‌کند.

اما اظهارات چند روز اخیر رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و سخنگو و مشاور او ابراهیم کالن، نشان دهنده این است که تیم اردوغان به دنبال کاهش تنش است.

روزنامه آیدنلک چاپ ترکیه نیز به همین بهانه، به عادت چند سال گذشته، بر ضرورت عادی‌سازی رابطه بین آنکارا و قاهره تأکید کرده و در گفت‌وگو با رخا احمد حسن معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر، جویای نظرات او در خصوص موانع و تنگناهای موجود شده است.

رخا احمد حسن، مدت‌ها در حوزه دیپلماسی بوده و در حال حاضر از مسئولین «شورای سیاست خارجی مصر» (Egyptian Council for Foreign Affairs) است.

در این مصاحبه، معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر، 3 دلیل برای موانع عادی‌‌سازی روابط کشورش با ترکیه ذکر کرده است. هر 3 دلیل نشان می‌دهد که مهم‌ترین نکته در تنش و اختلاف سیاسی بین ترکیه و مصر، مسئله اخوان المسلمین است.

توافق بین مصر و یونان

رخا احمد حسن در مورد نگرانی‌های ترکیه درباره توافق دریایی اخیر بین قاهره و آتن گفته است: «سندی که بین ما و یونانی‌ها امضا شده، تماماً منطبق با معاهده‌نامه‌های حقوق دریاها است که در سال 1982 به تأیید تمام مراجع حقوقی و سازمان ملل رسیده است.

چیزی که اعتبار حقوقی بین المللی دارد، چرا باید ترکیه را تا این اندازه نگران کند. ما بر روی این سند تحقیقات فراوانی انجام داده‌ایم و در مورد مسائل بین قبرس و یونان نیز اطلاعات و شناخت دقیق و کارشناسی داریم و موضع‌گیری ترکیه در مورد توافق مصر و یونان، معنی ندارد و اساساً کسی حق ندارد در این مورد اظهار نظر کند.»

الگوبرداری از روند آستانه برای لیبی

روزنامه ‌آیدنلک از معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر پرسیده است: به باور شما، می‌توان الگوی آستانه را برای لیبی نیز پیاده کرد و همچنان که بخشی از مشکلات سوریه با مشارکت ضامنین آستانه حل شد، در لیبی هم، چنین نتیجه‌ای حاصل شود؟

این دیپلمات مصری در پاسخ گفته است: «خیر. وضعیت سوریه و لیبی مانند هم نیست. در سوریه، دولت هنوز هم روی پای خودش است و کشور نیز تجزیه نشده است. اما در لیبی، ما تصویر دیگری می‌بینیم. تصویری که نشان می‌دهد این کشور عملاً دو تکه شده و یک ساختار واحد و منسجم وجود ندارد. در ثانی، ما در قضیه لیبی، شاهد اثرگذاری میدانی روسیه هستیم و این در حالی است که ترکیه، نه با هماهنگی روسیه بلکه با چراغ سبز آمریکایی‌ها وارد این بازی شده است.»

نگرش مصر به آینده لیبی

معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر، در مورد نگرش قاهره به ساختار آتی لیبی، از رویکردی خبر داده که فاصله عمیقی با نگرش آنکارا دارد.

او گفته است:«عقیله صالح، به دنبال این است که در هر دو طرف لیبی، یک انتخابات گسترده برگزار شود. باید یک رئیس جمهور، دو معاون و یک نخست وزیر، قدرت را در اختیار بگیرند. مشخص است که برای این ساختار، به چهره‌های جدید نیاز داریم. در حال حاضر، مصر، آمریکا، الجزایر، برخی از کشورهای اروپایی و مراکش، بر روی این طرح، فعالیت می‌کنند.»

مشکل اصلی چیست؟ مصر از ترکیه چه می‌خواهد؟

معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر در پاسخ به این سوال روزنامه ترکیه گفته است:«ببینید! در این چند سال، مشکلات و اختلافات سیاسی و فکری جدی بین آنکارا و قاهره در جریان بوده و هست.

اما تجار و بازرگانان کار خود را کرده‌اند و خوشبختانه روابط تجاری، همچنان ادامه دارد. ما هر سال در قاهره، پذیرای خیل کثیری از تجار ترک هستیم که به کشور ما سفر می‌کنند، معامله انجام می‌دهند و مداوماً به ما می‌گویند: ما داریم سران کشورمان را اقناع می‌کنیم. شواهد نشان می‌دهد که حکومت ما به دنبال ترمیم رابطه است.

اما این همه سال گذشته و خبری نشده است. چیزی که برای شخص من عجیب است و دلیل آن را نمی‌فهمم، این است که در شرایطی که ظرفیت فراوانی برای توسعه روابط تجاری ما وجود دارد، چرا دولت ترکیه با دخالت در امور داخلی ما کار را خراب می‌کند و به رابطه لطمه می‌زند؟»

رخا احمد حسن در ادامه گفته است: «حرف و خواسته قاهره از مقامات آنکارا، اصلاً مبهم نیست و همه چیز واضح و شفاف است. ما از سران ترکیه سه چیز می‌خواهیم: 1. مقامات ترکیه از اظهار نظر در مورد مسائل داخلی مصر خودداری کنند. 2. رسانه‌های زیادی در ترکیه در حال فعالیت هستند که همگی در حال انجام عملیات سیاه‌نمایی و ضدتبلیغاتی علیه دولت مصر هستند. ترکیه دست از حمایت از این رسانه‌ها بردارد. 3. ترکیه به ارائه حمایت و کمک به اخوانی‌ها، پایان دهد.»

 روزنامه آیدنلک از معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر پرسیده است: این اواخر، اعلام شده که دولت ترکیه در صدد اخراج برخی از سران اخوان المسلمین است و نمی‌خواهد آنان به اقامت در خاک کشور، ادامه دهند. نگرش شما به این موضوع چیست؟ رخا احمد حسن در پاسخ، با لحنی حاکی از تردید گفته است: «باید منتظر ماند و دید.»

اهمیت مذاکرات سرویس‌های اطلاعاتی دو کشور

معاون اسبق وزیر امور خارجه مصر، بر این باور است که اظهارات رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در مورد تداوم مذاکرات سران سرویس اطلاعاتی دو کشور، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند نشانه‌ای از امید به عادی‌سازی رابطه باشد.

اما به موازات این اقدام، لازم است که در مواضع رسمی و اظهارات مقامات سیاسی و نظامی دولت ترکیه، به بیان سخنان تند علیه عبدالفتاح سیسی رئیس جمهور و دولت مصر، پایان داده شود.

او در این مورد گفته است:«این حرف‌های اردوغان،‌ خوب و مثبت است. اما فقط حرف و کلام، فایده ندارد. همین حالا ده‌ها عضو مهم اخوان المسلمین در ترکیه به سر می‌برند. ترکیه باید تکلیف این موضوع را روشن کند.»

در پایان، لازم است به این نکته نیز اشاره شود که هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت ترکیه و عمر چلیک سخنگوی فعلی رهبر حزب عدالت و توسعه، پیش‌تر و در  جریان تلاش برای میانجی‌گری بین گروه‌های مبارز فلسطینی و رژیم صهیونیستی اسرائیل، از سابقه و تجربه فعالیت طولانی مدت همکاری و هماهنگی با مقامات اطلاعاتی – امنیتی مصر برخوردار بوده‌اند و حالا که پرونده مذاکره با مصر نیز در اختیار هاکان فیدان قرار گرفته، باید دید او نهایتاً چه پیشنهادی به کاخ ریاست جمهوری بش تپه می‌فرستد.

آیا نرمش، انعطاف و پرهیز از حمایت گل درشت از اخوان‌المسلمین به منظور همکاری با مصر در میدان حساس لیبی را پیشنهاد می‌دهد؟ یا ترجیح او و دیگر مشاورین امنیتی این است که ترکیه با همین فرمان پیش برود و از ظرفیت‌های اختلاف با مصر، برای راضی نگه داشتن اخوانی‌ها استفاده کند؟

انتهای پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط