نگاهی بر صحبت‌های مدیران صداوسیما/ دفاع‌مقدس حمایت می‌خواهد نه اعتراف!
چند روزی است یک جمله رئیس صداوسیما بسیاری را به فکر فرو برده؛ وقتی می‌گوید ما در معرفی شهدا کم‌کاری کرده‌ایم! برخی از هنرمندان همچون خالق "رقص پرواز" از گفت‌وگو امتناع کرد چون آنقدر گلایه داشت که گفت حرف‌هایم قابل انتشار نیست.
خبرگزاری تسنیم- مجتبی برزگر: دفاع‌مقدس چهل‌ساله شد! برای پاسداشت و بزرگداشتش نگاهی به آرشیوِ برنامه‌ها و سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی که تا به حال ساخته شده، بیندازیم نکته بسیار غریبی دستگیرمان میشود چرا کماکان باید "دکل" و "سجاده آتش" را به عنوان فیلم سینمایی و "رقص پرواز" و "سیمرغ" را در کنداکتور سریال قرار دهیم؟
اگرچه جسته و گریخته تلاش‌هایی میشود اما هیچ‌کدام به سرمنزل نمی‌رسند. بعد از مدت‌ها "ایل‌دا" را راما قویدل ساخته که از فردا پخش خودش را آغاز می‌کند و در مجال دیگری به نقد و بررسی آن سریال هم خواهیم پرداخت. اما نکته اینجاست چرا آنقدر این آثار کم و ناچیزند؟ مگر بودجه‌ای اختصاص پیدا نکرده درباره ارزش‌هایمان کار بسازیم. در صورتی که عمده سریال‌های ساخته شده و فیلم‌های روی پرده، نشان می‌دهد بودجه و امکانات کارهای ارزشی خرجِ کارهایی میشود که نه ماندگاری دارند و نه ارزشی را به مخاطب‌مان القاء می‌کند.
در میان این همه کار، هنوز دلِ مخاطب به "عقاب‌ها"، "دکل"، "سجاده آتش"، "دیده‌بان" و از طرفی دیگر برخی از آثار تلویزیونی، خوش است. آثاری که بعد از گذشت سال‌ها همچنان برای مردم نوستالژی دارند؛ از "گل پامچال"، "سفر به چذابه" و "بهترین تابستان من" تا "بازگشت پرستوها"، "خاک سرخ"، "سیمرغ" و "در چشم باد". البته کارهایی مثل "وضعیت سفید" و "مینو" هم در این سال‌ها ساخته شدند گوشه‌ای هرچند گذرا از آن واقعیت بزرگ به نمایش گذاشتند.
وقتی در مراسم رونمایی از آثار رادیویی دفاع‌مقدسی، علی عسکری به عنوان رئیس صداوسیما می‌گوید در معرفی شهدا کوتاهی کرده‌ایم و ساخت آثاری که زندگی شهدا را برای نسل امروز به نمایش بگذارد لازم و ضروری است؛ این سؤال را پیش می‌آورد که صداوسیما به عنوان مرجع مهم قابل استناد در حوزه دفاع‌مقدس، چرا هنوز اعتراف می‌کند، پس سیمافیلم به عنوان مرجع سریال‌سازی چه مسئولیتی دارد؟
پروژه‌هایی مثل شهید صیاد شیرازی، شهید باکری و برخی از شهدا و اتفاقات دیگر دفاع‌مقدس که هر باره در خبرهایشان می‌آید و برخی از این کارها هنوز در تحقیق و نگارش‌اند، چه زمانی راه می‌افتند؟ موضوع مهمتری از حفظ و تمامیت ارضی کشور وجود دارد؟ در حالی که برخی از سازندگان این آثار گلایه دارند که توسط پشتیبان و دست‌اندکاران مربوطه، حمایت نمی‌شوند، هنوز اصرار داریم از تاریخ قاجاریه کارهایی بسازیم. روایت آن تاریخ تمامی ندارد؛ بودجه و امکانات برای ساخت این کارها بسیج میشود اما معرفی شهداء هنوز زمین مانده! آنقدر فیلمسازان جنگی برای ساختن اثرشان بارها به سختی کار را به سرانجام رسانده‌اند که گهگاه ترجیح می‌دهند یا کار نکنند و یا به سراغ این کارها نروند. اتفاقی که برای یدالله صمدی در جریان ساخت سریال "شوق پرواز" افتاد و یا فیلمسازانی مثل "احمد مرادپور" که در خیبر، حصر آبادان و عملیات رمضان و والفجر و خیلی از اتفاقات دیگر جنگ را فیلمبرداری و عکاسی کرده‌اند، اما این روزها نمی‌خواهند حتی گفت‌وگو کنند.
مرادپور هم مثلِ خیلی از قدیمی‌های این عرصه، گلایه دارد و از گفت‌وگو خودداری می‌کند؛ چون از فاصله فاحش حرف تا عمل پشتیبانی‌کنندگان فیلم‌های دفاع‌مقدس گلایه دارد و در گپ و گفت کوتاه با خبرنگار تسنیم می‌گوید "اگر درباره این اتفاقات و فاصله فاحش حرف تا عمل صحبتی کنم قابل پخش نیستند." هفته دفاع‌مقدس که فرا می‌رسد یک عده انتقاد و گلایه می‌کنند، عده‌ای اعلام آمادگی و عده‌ای هم پذیرای طرح‌ها و پیشنهادهای این عرصه می‌شوند. اما بعد از پایان این هفته، دوباره همه فراموش می‌کنند قرار بود برای دفاع‌مقدس کاری کنند!
رئیس صداوسیما درست می‌گویند کم‌کاری شده و این غفلت و کوتاهی محرز است. همه مقصرند؛ چه آن فیلمسازی که به ساخت چند اثر آپارتمانی کلیشه‌ای و تکراری بسنده می‌کند چه آن نویسنده‌ای که امروز را به دیروز ترجیح می‌دهد، چه آن تهیه‌کننده‌ای که فقط ادعایِ رزمندگی دارد و از این راه برای منافع شخصی‌اش بهره می‌برد و چه آن مدیر و مدیرانی که برای ساکت‌کردن عده‌ای چفیه گردن می‌کنند و فریاد می‌زنند ما حافظ ارزش‌های دفاعِ مقدسیم اما امسال می‌رود و سال دیگری می‌آید و باز هم خبری نمی‌شود.
وقتی بازیگری از بی‌توجهی نسبت به امکانات جنگی و قابل استفاده در ساخت کارهای نظامی و دفاع‌مقدسی گلایه می‌کند یا نویسنده و کارگردانی مثل احمد مرادپور از در اختیار قرار گرفتن اسلحه و چند وسیله کاری در ساخت کار دفاع‌مقدسی ناراحتند. همه گویای این است پشتیبانان این عرصه، بیشتر از عمل به دنبال خودنمایی‌اند. یا مثلِ برخی از مدیران و مسئولین، نمایش دروغین و کار تبلیغاتی‌اند.
هرچند غریب‌واقع شدنِ عرصه دفاع‌مقدس با آن همه شاخصه ارزشمند در تلویزیون و سینما به ضررِ نسل جدید تمام میشود اما آن رشادت‌های بزرگمردان تاریخ که جان بر کف گذاشتند و نام‌شان را در تاریخ ثبت کردند، کم نمی‌کند. اما این واقعه بزرگ تاریخی به تکرار و یادآوری نیاز دارد.تکراری که نسل جوان هم بدانند در آن مقطع تاریخی چه اتفاقاتی در جبهه می‌افتاد.
رسانه‌ملی وظیفه فرهنگسازی‌های باشکوه و مؤثر در جلوگیری از اتفاقات ضدفرهنگی غربی‌ها را برعهده دارد. هنوز در سریال یا فیلمی آنقدر مؤثر و عمیق نپرداختیم و نگفتیم و نشان ندادیم که جوان امروز متوجه شود که چرا به دفاع ما می‌گویند "مقدس"؟
فیلمسازان گرانسنگی در این حوزه کارهایی را ساخته‌اند که هنوز ماندگارند اما چرا به جای تکرار مکررات دوباره دست به کار نمی‌شویم کاری جدید و اتفاقی جدید را خلق کنیم؟ تلویزیون گرچه "ایل‌دا" را آماده پخش دارد اما مثل هر مناسبتِ دیگری این ضعف وجود دارد در شبکه دو فیلم سینمایی "منطقه پرواز ممنوع" را تبدیل به سریال کند و یا "سیمرغ" را برای پخش از شبکه‌ای دیگر درنظر بگیرد. این نشان می‌دهد ما در این سال‌ها فقط به ساختِ یکسری کارهای زودبازده و کم‌دردسر بسنده کرده‌ایم و فیلمسازان کاربلد و ذائقه و سلیقه هوشمندانه مخاطب را به سمتی دیگر سوق داده‌ایم.
هنوز فیلمسازانی در خانه نشسته‌اند و منتظرند سوژه و طرح خوب و اندیشمندانه‌ای تصویب شود، شرایط آن را فراهم کنند و دوباره پشت دوربین قرار بگیرند. اگر نگاهی به دوروبرمان کنیم این سؤال را برایمان بوجود می‌آید چرا کارهای فاخر تعدادشان به انگشتانِ دست رسیده؟ در صورتیکه دفاع‌مقدس و خیلی از اتفاقات دیگر مذهبی و دینی ما هزاران درس و آموزه ناب در دورنشان نهفته است. استفاده فرهنگی و هنری از این دریای بی‌کران معرفت حتماً برای اصلاح سبک زندگی جامعه نیازمند این آموزه‌هاییم.
بسیاری از فیلمسازان قدیمی ما مثل "مرادپور" نمی‌خواهند حرف بزنند چون این سال‌ها فقط حرف زده‌اند و حرف شنیده‌اند؛ اما در مرحله و اجرا چیزی ندیده‌اند. بازیگری مثل "بهمن دان" می‌گفت دوست دارد از عملکرد نیروی دریایی ارتش در دوران دفاع‌مقدس کاری بسازد اما در رفت و آمدهای بسیار به نتیجه قابل قبولی نرسید. چرا به جای این همه کارِ نه چندان موفقی که می‌آیند و می‌روند اتفاقی هم نمی‌افتد، به سراغ این دست کارها نمی‌رویم.
قهرمانان و سلحشوران بسیاری در دوران دفاع‌مقدس فقط نام‌شان را شنیده‌ایم و از کنارِ خاطرات‌شان گذرا عبور کرده‌ایم؛ مثل شهید بابایی که سریالی به سختی برای این بزرگمرد تاریخ ساخته شد در جنگ تحمیلی بسیار وجود دارند. جوانِ امروز به مفاهیم آن دوران بسیار نیازمند است؛ چرا که رسانه‌های غربی به دنبال از بین بردن آن آرمان‌ها و ارزش‌های بلندند. هر روز برنامه‌ای را ترتیب می‌دهند که طعمِ شیرین مفاهیم ارزشمندش را با دروغ‌پردازی‌های نمایشی، تلخ کنند.
رئیس صداوسیما و برخی از مسئولین دیگر بارها به این نکته اعتراف کرده‌اند در حوزه کارهای دفاع‌مقدسی و معرفی شهدا و سبک زندگی ارزشمندشان کم‌کاری کرده‌اند؛ این در حالی است که کاربلدهای این عرصه و سینماگرها و هنرمندان متعهد، حرفه‌ای و کاربلد در انتظار دعوت و همکاری مسئولان برای تولید آثار خوب دفاع‌مقدس‌اند.
انتهای پیام/
