مسئول واقعی بن‌بست سیاسی لبنان کیست؟
با وجود گذشت چند روز از مهلت دوهفته‌ای فرانسه برای تشکیل دولت لبنان، در سایه اصرار ۱۴ مارسی‌ها بر تشکیل دولت مورد نظر غربی‌ها به نظر نمی‌رسد کابینه لبنان به زودی تشکیل شود.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، فرانسوی‌ها که در یک لحظه خاص فرصتی برای ابتکار عمل در لبنان به آنها داده شد، دریافتند که عبور از بحران کنونی نیاز به یک مرحله انتقالی دارد که در آن باید دولتی مورد اعتماد اکثریت ملت تشکیل شود. فرانسوی‌ها متوجه شدند که نیروهای سیاسی برجسته در لبنان باید اعتبار و جایگاه مردمی داشته باشند تا به آنها امکان کنترل تصمیم سیاسی را بدهد. بنابراین فرانسوی‌ها تصمیم گرفتند که براساس واقعیت‌های لبنان و شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی، راه حل موقتی برای حل بحران این کشور از خلال انتخاب دولتی که مورد پذیرش اجماع اکثریت نیروهای برجسته و مورد تایید چهره‌های مورد اعتماد در میان ملت باشد، ارائه دهند.
پس از آن فرانسوی‌ها بر اساس محاسبات خود، خواستار بازگشت « سعد حریری» رئیس جریان المستقبل به سمت نخست وزیری لبنان شدند. در اصل این خواسته برخی نیروهای سیاسی داخلی نیز بود و اما برخی از ملاحظات داخلی و خارجی مانع بازگشت سعد حریری شد. فرانسوی‌ها تمایل داشتند تا حریری به صورت مستقیم در کابینه دولت حضور یابد تا بتواند وزراء کابینه را اعلام کند. اما این تلاش فرانسوی‌ها در شکل دیگری انجام شد. در واقع، همه می‌دانند که فرانسوی‌ها به همراه سعد حریری و دیگر بازیگران داخلی، از آشفتگی سیاسی کشور پس از انفجار مهیب بندر بیروت سوءاستفاده و « مصطفی ادیب» را به عنوان گزینه‌ای برای نخست‌وزیری لبنان معرفی کردند.
مطابق اصل فرانسوی‌ها که همگی، از جمله افرادی که از هیئت دولت اخراج شدند، با آن موافقت کردند، انتخاب گزینه نخست وزیری لبنان نیاز به پذیرش اکثریت داشت. بنابراین سعد حریری به دلیل عدم موافقت همگانی از نامزدی نخست وزیری کناره گرفت و دولت فرانسه بر اساس توصیه های آمریکا، حریری را مسئول نظارت بر روند تشکیل دولت کرد.
هنگامی که گروه‌های غربگرای لبنانی پرچم دولت متخصصین را برافراشتند، حریری به همراه نخست وزیران سابق، اصرار داشتند دولت باید بدون حضور شخصیت‌های سیاسی تشکیل شود. آنها تصمیم گرفتند تمامی وزراء کابینه دولت را بر اساس تخصصشان و جدا از سیاسی بودنشان انتخاب کنند و این اولین مورد نقض اصل اجماع بود که بر اساس ابتکار « امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه ارائه شد.
برخی گروه‌های لبنانی شعار آغاز اصلاحات و مبارزه با فساد را چندین بار تکرار کردند و زمانی که در این خصوص مورد استیضاح قرار گرفتند، صراحتا گفتند که در لبنان باید کسانی که خارج از چارچوب سیاسی هستند روی کار بیایند تا بتوانند با فساد مبارزه کنند.
در این زمان فرانسوی‌ها تلاش کردند تا « نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان و « سعد الحریری» رئیس جریان المستقبل و « ولید جنبلاط» رئیس حزب سوسیالیست ترقی خواه و دیگر رهبران لبنانی را برای کمیته مبارزه با فساد انتخاب کنند. طی اولین روزهای مذاکرات برای تشکیل دولت لبنان، فرانسوی‌ها پیام های تهدید آمیزی به « میشل عون» رئیس جمهور لبنان و دیگر سیاست‌مداران لبنان ارسال کردند و در این پیام‌ها اظهار داشتند که تحریم‌های مستقیمی را با همکاری یا بدون همکاری آمریکا ضد آنها اعمال خواهند کرد تا هرچه زودتر اسامی وزرای کابینه دولت را ارائه دهند.
کاملا بدیهی است که واکنش قدرت‌های داخلی نسبت به تحریم در یک سطح نبوده است. حزب‌الله لبنان در واکنش به تهدیدات فرانسوی‌ها مبنی بر تحریم لبنان اعلام کرد که میان مجازات‌های مربوط به فساد و مجازات حمایت از مقاومت تفاوت قائل شوید و در صورت اثبات اتهامات افراد فاسد، مانعی برای تحریم آنها نخواهد بود. نبیه بری نیز با عصبانیت نسبت به تهدید فرانسه واکنش نشان داد به ویژه اینکه آمریکایی‌ها تحریم‌هایی علیه دستیار وی ، «علی حسن خلیل» وزیر سابق دارایی لبنان اعمال کردند.
اما سعد حریری سکوت اختیار و سپس اعلام کرد که هیچ کس نمی تواند در برابر تحریم‌ها مقاومت کند و دولت مطابق آنچه که پیش بینی می‌شود، تشکیل خواهد شد.بدین ترتیب به مصطفی ادیب فشار آورد تا بتواند دولت را مطابق خواسته خود تشکیل دهد.
اما فرانسه اعلام کرد که به دنبال حمایت از نیروهای داخلی و خارجی است تا دولتی را تشکیل دهد که با فساد مبارزه کند و اصلاحات لازم را برای حل بحران کشور انجام دهند.
مهلت دو هفته‌ای برای تشکیل دولت لبنان به پایان رسید و فرانسوی‌ها نتوانستند تصمیم یکجانبه تشکیل دولت را بدون تایید حزب‌الله و حزب امل علنی کنند. طرفداران میشل عون در مورد خطر تشکیل دولتی که حزب امل و حزب‌الله با آن موافقت نکردند، هشدار دادند. همچنین جنبلاط با تظاهر به موضع بی طرفانه دو طرفه بازی می‌کرد و تمام کلماتی که بر زبان می‌آورد در این جمله خلاصه می‌شد: «مرا وارد این بازی ها نکنید».
در این میان حریری بر اساس توانایی خود در یک رویارویی همه جانبه به کار خود ادامه داد و اما دیگران با عصبانیت یا بدون هیچ واکنشی منتظر ایستادند. همانطور که نیروهای لبنان، حزب کتائب و بقیه نیروهای جریان 14 مارس نیز اینگونه عمل کردند.
لبنان به مدت دو هفته بر سر تشکیل و انتخاب وزراء کابینه دولت مجادله کرد، اما تنها نتیجه آن تعلیق تشکیل کابینه دولت شد. درست است که تشکیل کابینه دولت امری غیرممکن نیست؛ اما طبق قوانینی که اکنون بر لبنان اعمال شده، این امر به زودی محقق نخواهد شد. زمانی که فرانسوی‌ها تلاش می‌کنند تا نیروهای سیاسی برای تشکیل کابینه دولت تصمیم بگیرد، این بدان معناست که فرانسه سیاه‌نمایی و سپس تهدید می‌کند که این یک موضع اصلی آمریکایی است. اما مشکل این است که نیروهای داخلی لبنان سعی دارند یکدیگر را متهم کنند و راهکار عملی ارائه نمی‌دهند.
منبع: الاخبار
انتهای پیام/