چالش‌های رشد ادبیات دفاع مقدس؛ از سختی جست‌وجوی اسناد تا موازی‌کاری نهادهای متولی
گروه استانها- بررسی‌ها نشان می‌دهد که مشکلاتی مانند موازی‌کاری نهادهای متولی حوزه ادبیات دفاع مقدس و مشکلات جست‌وجوی اسناد دفاع مقدس خلق آثار ادبی در این حوزه را با چالش روبه‌رو کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، دفاع جانانه ملت ایران در طول هشت سال دفاع مقدس منبع و موضوع بزرگی برای خلق آثار ادبی در حوزه ادبیات پایداری است. در این بین سلحشوری و شجاعت مردان و زنان خطه "کشوین" بر کسی پوشیده نیست. با این حال میزان جلوه‌گری استان قزوین در عرصه ادبیات دفاع مقدس کشور در خور نام بزرگانی چون "شهید بابایی"، "شهید لشگری" و "شهید ابوترابی" نیست. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مشکلاتی مانند موازی‌کاری نهادهای متولی حوزه ادبیات دفاع مقدس و از دست رفتن اسناد خلق آثار ادبی در این حوزه را با چالش روبه‌رو کرده است. با توجه به فرارسیدن هفته دفاع مقدس بررسی این چالش‌ها می‌تواند زمینه‌ساز رفع آنها و ارتقای جایگاه ادبیات دفاع مقدس در دیار مینونشان شود.
از دست رفتن اسناد و منابع پژوهشی
یک نویسنده قزوینی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قزوین پراکندگی منابع پژوهشی و فراموش شدن برخی از خاطرات دفاع مقدس را از جمله مشکلات حوزه ادبیات دفاع مقدس در استان دانست و گفت: البته بعضی اسناد تحقیقاتی مرتبط با شهدا در گذر زمان، به علت جدی گرفته نشدن و یا به این گمان که چندان مهم نیستند توسط افراد مختلف نابود شده‌اند.
مسعود رضوانی دست‌نوشته‌های شهیدان هم‌استانی را در زمره اسناد فوق برشمرد و افزود: همچنین بعضی از این اسناد هم در طول زمان به دلیل تغییر محل زندگی و سکونت خانواده‌های شهدا یا واقع شدن در جایی که دسترسی به آن وجود نداشته، به مرور از بین رفته‌اند.
وی ادامه داد: به همین خاطر باید پژوهشگران شاخه فرهنگ و مطالعات پایداری همت مضاعفی داشته باشند تا بعضی از این اسناد و منابع تحقیقاتی مانند عکس‌های مرتبط با زندگی شهدا و نمونه آثار و دل‌نوشته‌های آنها دوباره بازیابی شوند.
اغتشاش نوشتاری در زندگی‌نامه‌ها
این داستان‌نویس اغتشاش نوشتاری در نگارش زندگینامه شهدا را از آسیب‌های این بخش عنوان کرد و گفت: در برخی از این زندگی‌نامه‌ها می‌بینیم که مؤلف بر قسمتی از زندگی شهید زیاد تعمق می‌کند اما از خیلی از دوره‌های زندگی شهید به راحتی عبور می‌کند.
رضوانی اضافه کرد: در جاهایی از زندگینامه به خاطر اینکه منابع مربوط به یک برهه خاص زیادتر بوده، پرداخت بیشتری انجام می‌شود و در بخش‌هایی به دلیل اینکه نویسنده به منابع کافی دسترسی نداشته یا میزان دسترسی او محدود بوده و یا صبر، حوصله و زمان لازم را برای جمع‌آوری اسناد و منابع نداشته این پرداخت به خوبی صورت نمی‌گیرد.
وی ادامه داد: در برخی از کتاب‌ها که زندگینامه چند شهید کنار هم آورده شده، ضروری است به این نکته توجه شود که شهدا از نظر حال و هوای شخصیتی با هم نزدیکی و قرابت داشته باشند تا به خاطر تفاوت زیاد شخصیت‌ها خواننده دچار پریشانی ذهنی و فکری نشود.
ضرورت رعایت قواعد ساختاری و نگارشی
مسئول فرهنگی بنیاد حفظ و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قزوین، با تاکید بر لزوم هدف‌گذاری راهبردی برای آفرینش آثار ادبی ساختارمند در حیطه ادبیات دفاع مقدس گفت: این ساختارمندی از جهات مختلف حائز اهمیت است. از جمله اینکه چنین آثاری باید از اوج و فرود مناسبی برخوردار باشند تا مخاطب یا خواننده سیر داستانی یا وقایع‌نگاری آنها را پیگیری کنند.
روح‌الله شریفی یکدست بودن نوشته را از دیگر ویژگی‌های ضروری آثار مذکور بیان کرد و افزود: بسیاری از کتاب‌های حوزه ادب پایداری را دیده‌ام که به رغم زحمات زیاد نویسنده برای نوشتن اثر کتاب دچار پراکندگی موضوع و فن نگارش است. به طوری که در جایی احساسی و جای دیگر خیلی خشک و تاریخی نوشته شده است.
وی با تاکید بر لزوم روشمندی علمی برای تدوین چنین کتاب‌هایی ادامه داد: لازم است آثاری که در حوزه خاطره نگاری شهدا، جانبازان و رزمندگان هشت سال دفاع مقدس آفریده می‌شوند، طوری تالیف و نگاشته شوند که از بعد پژوهشی و مطالعاتی قابل بررسی و رجوع باشند.
موازی‌کاری نهادهای متولی
مسئول فرهنگی بنیاد حفظ و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان با اشاره به تعدد دستگاه‌هایی که در حیطه فرهنگ ایثار و شهادت فعالیت می‌کنند گفت: با توجه به تعداد زیاد نهادهای متولی در این بخش، گاهی شاهد برخی دوباره‌کاری‌ها و موازی‌کاری‌ها به ویژه در مورد وقایع نگاری و ثبت خاطرات شهیدان جنگ تحمیلی هستیم.
شریفی عنوان کرد: در مورد شهدای شاخص استان قزوین مانند شهید "سیدعلی‌اکبر ابوترابی" و شهید خلبان "عباس بابایی" آثار ماندگاری چون "پاسیاد پسر خاک" و "پرواز تا بی‌نهایت" نویسندگان غیرقزوینی تالیف شده است.
وی اضافه کرد: متاسفانه اغلب کتاب‌هایی که به وسیله مؤلفان بومی و هم‌استانی در این زمینه تالیف شده‌اند، مورد استقبال مردم واقع نشده و در نتیجه فروش کمی در بازار نشر کشور داشته‌اند.
به گزارش تسنیم با توجه به ابعاد انسانی و ژرفای معرفتی دفاع مقدس در فرهنگ ما باید به بازخوانی و بازنمایی آثار ادبی عرصه دفاع مقدس مانند داستان‌های کوتاه و بلند همت کرد تا این حماسه در حافظه تاریخی مردم جاودانه شود.
گزارش از آرش صالحی
انتهای پیام/ح
