برخی خصوصیات بدن در معاد جسمانی/ چه کسانی در قیامت بدون دست‌وپا وارد عرصه محشر می‌شوند؟
هرکسی در روز قیامت با قیافه‌ای شبیه به چهره این دنیا ولی با خصوصیات متأثر از اعمال دنیایی خود، وارد عرصه محشر می‌شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، بر اساس آیات قرآن کریم و احادیث ائمه اطهار علیهم السلام، جسم انسان بعد از مرگ در زیر خاک دفن می‌شود و روح به عالم برزخ منتقل می‌شود. اما وقتی زمان قیامت فرابرسد و حضرت اسرافیل به امر خدای متعال در صور بدمد، همه روح از عالم برزخ به جسم منتقل شده و بدن‌هایی که در روی زمین دفن شده‌اند، به امر خداوند زنده شده و از قبرها خارج می‌شوند. به این ترتیب معاد و قیامت، جسمانی خواهد بود و همه ما به اراده الهی با جسمی بسیار شبیه همین جسم دنیایی وارد عرصه محشر خواهیم شد. البته خصوصیات و ظاهر هر کدام از ما بنا بر اعمال و کرداری که در این دنای داریم، در قیامت تغییراتی خواهد داشت؛ عده‌ای بیسار زیبا و نورانی می‌شوند و گروهی شبیه حیواناتی مثل خوک و میمون شده و یا بدون دست و پا یا کور و لال وارد میدان محشر می‌شوند.
خبرگزاری تسنیم در گفت‌وگویی که با حجت‌الاسلام رضا صدر، استاد حوزه و دانشگاه و پژوهشگر دینی، انجام داده به بررسی برخی ویژگی‌ها و خصوصیات معاد جسمانی پرداخته است. آن طور که این محقق دینی توضیح می‌دهد، شکل و قیافه هر کدام از ما در عالم آخرت و روز قیامت، به نوع اعمال و سبک زندگی ما در دنیا بستگی دارد. کسی که زندگی خودش را در مسیر رضایت الهی قرار بدهد و از استعدادهای درونی و امکانات و فرصت زندگی در دنیا به بهترین نحوه استفاده کند، در قیامت چهره زیباتری خواهد داشت. امام هر کسی به نسبتی که از خوب زندگی کردن و تقوا دور شده باشد، به همان نسبت در چهره ظاهری و قیافه او در قیامت هم تغییراتی ایجاد می‌شود. به عنوان مثال پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله در حدیثی فرموده‌اند که: «همه مردم به غیر از اهل تقوا و پرهیزکاری در روز قیامت، برهنه محشور می‌شوند.» یعنی این افراد در قیامت از این بابت به شدت در رنج و عذاب خواهند بود. حتی طبق روایت آن حضرت، خدای متعال چند گروه از مردم را حتی از مسلمانان جدا می‌کند و قیافه و ظاهر آن‌ها را تغییر پیدا می‌کند. مثلاً کسی که همسایه خود را آزار بدهد و موجب آزار و اذیت او شود، در قیامت با دست و پاهای بریده ظاهر خواهد شد. مسئولان ظالم و حاکمانی که به مردم آسیب رسانده و به آن‌ها ظلم می‌کنند، در آن روز کور و نابینا خواهند بود و در تمام آن مدت بسیار طولانی، چشمی برای دیدن نخواهند داشت. کسانی که در دنیا به رباخواری مشغول می‌شوند و از راه نزول و ربا کسب درآمد می‌کنند و یا معاملاتی را به این صورت انجام می‌دهند، در قیمت به طور وارونه وارد عرصه محشر می‌شوند. یا کسی که در دنیا به حرام‌خواری مشغول باشد و برای او اهمیتی نداشته باشد که درآمدش حرام است، در قیامت به شکل خوک خواهد بود. همچنین افرادی که از دادن خمس و زکات و کمک به مردم نیازمند ابا دارند و فکر می‌کنند با جمع کردن مال و ثروت در دنیا به جایی می‌رسند، روز قیامت آن‌قدر بدبو خواهند بود که همه از اطراف آن‌ها پراکنده می‌شوند، چون بوی آن‌ها از بوی مردار هم بدتر و آزاردهنده‌تر خواهد بود.
معاد جسمانی مورد تائید قرآن است
می‌دانیم که بعد از مرگ، جسم ما در خاک دفن می‌شود و روح به عالم برزخ می‌رود تا زمان قیامت که دوباره جسم به روح ملحق می‌شود. سؤال این است که آیا معاد جسمانی در قرآن کریم مورد تصریح قرار گرفته است؟
بله. در قرآن کریم چندین بار به موضوع بلند شدن جسم‌ها از قبرها اشاره شده است. مفسران از این آیات این طور نتیجه گرفته‌اند که معاد، جسمانی است و روز قیامت دوباره جسم به روح ملحق می‌شود. به عنوان مثال خدای متعال می‌فرماید: «یوْمَ یدْعُوکمْ فَتَسْتَجِیبُونَ؛ همان روز که شما را (از قبرهایتان) فرامىخواند پس شما هم اجابت مىکنید.» و در سوره قیامت می‌فرماید: «أَیحْسَبُ الْإِنسَانُ أَلَّن نَجْمَعَ عِظَامَهُ؛ بَلَى قَادِرِینَ عَلَى أَن نُّسَوِّی بَنَانَهُ؛ آیا انسان مىپندارد که هرگز استخوان‌های او را جمع نخواهیم کرد؟ آرى قادریم که (حتّى خطوط سر) انگشتان او را موزون و مرتّب کنیم.»
به این ترتیب طبق آیات قرآن کریم، در قیامت هم روح به عرصه محشر وارد می‌شود و هم جسم. چون مفهوم زنده کردن مرده‌ها که بارها در قرآن به آن اشاره شده، همین معنای زنده شدن جسم انسان را دارد وگرنه روح که بعد از مرگ دنیایی فقط از دنیا به برزخ منتقل می‌شود. پس چون روح مرگی ندارد، زنده کردن مرده‌ها اشاره‌ای به زنده شدن جسم ما در عالم قیامت است.
بیشتر بخوانید: آشنایی با برخی ویژگی‌های عالم برزخ/ آیا بعد از مرگ می‌توانیم در کنار خانواده و دوستان خود باشیم؟
تغییر برخی خصوصیات جسم در عالم قیامت
چطور این جسمی که در این دنیا نهایتاً 100 یا 150 سال توان حیات داشته در قیامت که گفته می‌شود به اندازه 50 هزار سال است، دوام پیدا می‌کند و همراه روح ما خواهد بود؟
برای جواب به این سؤال باید دقت شود که معاد جسمانی به این مفهوم نیست که جسم انسان با همین ویژگی‌ها و خصوصیاتی که در این دنیا دارد، در قیامت هم همین طور باشد. خدای متعال که عالم و حکیم است بهتر از هر کسی می‌داند که این جسم باید دارای خصوصیاتی شود که بتواند آن مدت طولانی را دوام بیاورد.
بنابراین درست است که همین جسم در روز قیامت از زیر خاک زنده شده، بلند می‌شود و به عرصه محشر وارد می‌شود، اما این به معنای داشتن همین خصوصیات دنیایی نیست. درواقع بازگشت ما در آن زمان به نوعی است که هر کسی این بدن جسمانی ما را می‌بیند که در عالم دنیا هم ما را می‌شناخته و دیده، در آن زمان هم ما را می‌شناسد. چون همین جسم و قالب ما را می‌بیند. اما همین مادی بودن و جسمانی بودن معاد به نوعی است که با خصوصیات آن عالم سازگار باشد. همان طور که بدن جسمانی که در این عالم، با خصوصیات دنیایی سازگار است در عالم قیامت هم با آن عالم همخوانی خواهد داشت.
خدای متعال می‌فرماید: «عَلَى أَن نُّبَدِّلَ أَمْثَالَکمْ وَ نُنشِئَکمْ فِی مَا لَا تَعْلَمُونَ ؛ تا گروهى را به جاى گروه دیگرى بیاوریم و شما را در جهانى که نمىدانید آفرینش تازهاى بخشیم.» به این مفهوم که انسان مثل این بدن را در قیامت خواهد داشت، نه لزوماً همین بدن دنیایی را. یعنی جسم در آنجا شبیه جسم این دنیاست ولی همه خصوصیاتی که اینجا دارد را نخواهد داشت، بلکه کیفیت آن متناسب با اوضاع آن عالم خواهد بود.
در قیامت جسم ما چه ویژگی‌هایی خواهد داشت؟
یک مورد همین جاودانگی است که به اراده الهی صورت می‌گیرد تا بدن ما بعد از مدتی از بین نرود. از طرف دیگر نیازهایی که در این دنیا داریم، در آن عالم به نوعی دیگر خواهد بود و به عنوان مثال فضولاتی نخواهد داشت که موجب خستگی و ملال انسان شود.
به همین علت اهل تقوا و مؤمنان در آن شرایط هم با اینکه با بدن جسمانی خود هستند، اما به هیچ وجه دچار بیماری، درد، فشار، رنج و سختی که لازمه این جسم است نمی‌شوند، چون اصلاً خصوصیات جسم ما در آن شرایط تغییر می‌کند. پس جسم در قیامت حالتی بهتر و تکامل‌یافته‌تر از دنیا دارد که این مزاحمت‌های دنیایی مثل درد و بیماری و نیاز به دفع فضولات را نخواهد داشت.
شکل و قیافه انسان در عالم قیامت
با توجه به اینکه معاد جسمانی است، آیا شکل و قیافه ما در روز قیامت تغییری می‌کند یا با همین ظاهر و قیافه در محشر حاضر می‌شویم؟
آن طور که از روایت‌ها مشخص می‌شود شکل و قیافه هر کدام از ما در عالم آخرت و روز قیامت، به نوع اعمال و سبک زندگی ما در دنیا بستگی دارد. کسی که زندگی خودش را در مسیر رضایت الهی قرار بدهد و از استعدادهای درونی و امکانات و فرصت زندگی در دنیا به بهترین نحوه استفاده کند، در قیامت چهره زیباتری خواهد داشت. امام هر کسی به نسبتی که از خوب زندگی کردن و تقوا دور شده باشد، به همان نسبت در چهره ظاهری و قیافه او در قیامت هم تغییراتی ایجاد می‌شود.
به عنوان مثال پیغمبر اسلام صلی الله علیه و آله در حدیثی فرموده‌اند که: «همه مردم به غیر از اهل تقوا و پرهیزکاری در روز قیامت، برهنه محشور می‌شوند.» یعنی این افراد در قیامت از این بابت به شدت در رنج و عذاب خواهند بود. حتی طبق روایت آن حضرت، خدای متعال ده گروه از مردم را حتی از مسلمانان جدا می‌کند و قیافه و ظاهر آن‌ها را تغییر پیدا می‌کند. مثلاً کسی که همسایه خود را آزار بدهد و موجب آزار و اذیت او شود، در قیامت با دست و پاهای بریده ظاهر خواهد شد. مسئولان ظالم و حاکمانی که به مردم آسیب رسانده و به آن‌ها ظلم می‌کنند، در آن روز کور و نابینا خواهند بود و در تمام آن مدت بسیار طولانی، چشمی برای دیدن نخواهند داشت.
تأثیر مفاسد اقتصادی بر چهره‌های قیامت
آیا معضلات و فسادهای اقتصادی هم در ظاهر انسان در قیامت اثری دارد؟
بله. به عنوان مثال عنوان شده است کسانی که در دنیا به رباخواری مشغول می‌شوند و از راه نزول و ربا کسب درآمد می‌کنند و یا معاملاتی را به این صورت انجام می‌دهند، در قیمت به طور وارونه وارد عرصه محشر می‌شوند. یا کسی که در دنیا به حرام‌خواری مشغول باشد و برای او اهمیتی نداشته باشد که درآمدش حرام است، در قیامت به شکل خوک خواهد بود.
همچنین افرادی که از دادن خمس و زکات و کمک به مردم نیازمند ابا دارند و فکر می‌کنند با جمع کردن مال و ثروت در دنیا به جایی می‌رسند، روز قیامت آن‌قدر بدبو خواهند بود که همه از اطراف آن‌ها پراکنده می‌شوند، چون بوی آن‌ها از بوی مردار هم بدتر و آزاردهنده‌تر خواهد بود.
اخلاق بر قیافه ما در قیامت مؤثر است
خصوصیات و ویژگی‌های اخلاقی تا چه اندازه بر ظاهر و قیافه ما در قیامت تأثیرگذار است؟
دو به هم زنی و سخن‌چینی از جمله خلق‌های بسیار بدی است که به شدت بر ظاهر افراد اثر می‌گذارد. کسی که بین دو نفر را به هم می‌زند و سعی می‌کند دوستی‌ها را به دشمنی تبدیل کند، در قیامت از شاخه‌ای آتش آویزان می‌شود و کسی که با سخن‌چینی خودش را مشغول می‌کند، در آن روز قیافه‌ای به شکل میمون خواهد داشت. خودخواهی و خودپسندی هم از صفات رذیله دیگری است که بر چهره ما در قیامت اثر زیادیم کند و انسان را به صورت لال و کر خواهد کرد.
افراد متکبر که به دلیل داشتن امکانات اقتصادی بهتر یا ظاهر، تحصیلات، موقعیت شغلی یا اجتماعی و یا دلایل دیگر بر اطرافیان خود تکبر می‌کنند هم در قیامت در حالی وارد صحنه محشر می‌شوند که لباس‌هایی از جنس آتش بر تن دارند و به شدت از آن لباس در عذاب خواهند بود. اما اصلاً امکان کندن و درآوردن لباس و دور کردن آتش از خود را نخواهند داشت.
گروه دیگر عالمانی هستند که از دانش و علم بهره‌ای برده‌اند، اما در مقام عمل از دانش خود استفاده نمی‌کنند. این افراد در قیامت مدام در حال جویدن زبان خود هستند و در همان حال، چرک از دهان‌هایشان خارج می‌شود.
سن و سال افراد چگونه است؟ درواقع می‌خواهیم بدانیم آیا هر کسی با سنی که از دنیا رفته در قیامت حاضر می‌شود یا سن ما تغییر می‌کند؟
سن افراد در آن عالم تغییر می‌کند. به عنوان مثال روایت‌هایی تأکید کرده‌اند که همه اهل بهشت جوان هستند. یعنی هر انسان مؤمنی که از دنیا برود، در بهشت جوان و زیبا می‌شود چون اصلاً پیری و فرسودگی در بهشت جایی ندارد. جوانی در آن عالم از بین نمی‌رود و افراد در بهشت پیر نمی‌شوند. حتی لباس‌های آن‌ها هم از بین نمی‌رود و پوسیدگی و کهنگی که در این دنیا می‌بینیم، در بهشت جایی ندارد.
انتهای پیام/
