اندیشکده روسی|آینده روابط روسیه و آمریکا؛ تئوری توطئه و چالش کنترل تسلیحات-بخش دوم
رسوایی سال ۲۰۱۶ در آمریکا موجب حساسیت این کشور و افزایش اتهامات دولتی و رسانهای واشنگتن علیه روسیه شده است. این بیاعتمادی گسترده مسئله کنترل تسلیحات را نیز با چالش مواجه کرده است.
به گزارش گروه بینالمللخبرگزاری تسنیم، اندیشکده شورای امور بینالملل فدراسیون روسیه (ریاک)، مقالهای را بهقلم اولِگ شکیروف، کارشناس مسائل سیاسی و بینالمللی منتشر کرده است. این مقاله بهطور مفصل درباره مختصات بینالمللی، منطقهای و دوجانبه حاکم بر آینده روابط فدراسیون روسیه و ایالات متحده آمریکا نوشته شده است. در بخش دوم این مقاله موضوعات افزایش حساسیت واشنگتن نسبت به دخالت خارجی پس از رسوایی بزرگ سال 2016 (ادعای دخالت روسیه در انتخابات آمریکا)، همچنین مسئله کنترل تسلیحات و دلایل توقف مذاکرات مربوط به آن از جانب آمریکا بررسی شده است.
وی درباره بیاعتمادی موجود در مناسبات مسکو-واشنگتن، مینویسد: روسیه و ایالات متحده آمریکا، هر دو بخشی از اقدامات یکدیگر در فضای بینالمللی را منفی و غیرسازنده میدانند و این موضوع در رویکردها و مفاهیم سیاست خارجی آنها به خوبی منعکس شده است. در سیاست داخلی نیز این سوء ظن و احساس تهدید نسبت به تداخل خارجی توسط روسیه و ایالات متحده آمریکا خود را نشان میدهد. برای نمونه رسوایی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2016 وضعیت این کشور را برای طولانی مدت تعیین کرد.
کارشناس روس، ادامه میدهد: پس از دوره جنگ سرد، آمریکاییها اولین بار است که تا این حد از احتمال دخالت و تأثیر خارجی نگران میشوند. موضوع مداخله در ایالات متحده آمریکا، تنها مربوط به روسیه نیست، بلکه یک وضعیت ثابتی از حساسیت نسبت به دخالت خارجی در این کشور را به وجود آورده است. از سوی دیگر دوقطبی موجود در جامعه آمریکا این هراس را دو چندان میکند. پیش از انتخابات میان دورهای کنگره آمریکا در سال 2018 و انتخابات ریاست جمهوری پیش رو، مقامات هشدارهایی درباره احتمال دخالت خارجی دادهاند.
شکیروف معتقد است که سیل اطلاعات منتشر شده درباره تهدیدهای اطلاعاتی نه تنها آگاهی در این زمینه را بیشتر میکند، بلکه علاقه به تئوریهای توطئه را نیز افزایش میدهد. برای روسیه صحبت درباره تلاش کشورهای خارجی برای تاثیرگذاری بر اوضاع سیاسیِ داخل کشور موضوع جدیدی نیست. به طور کلی ادعای مداخله بر روابط دو جانبه تاثیر جدیای میگذارد و این موضوع نه تنها در قالب کاهش اعتماد عمومی و افزایش سوء ظن، بلکه در بیاعتبار کردن دیپلماتها و ایجاد مانع در برابر فعالیتهای آنها بسیار مؤثر است.
وی درباره دخالتهای خارجی اضافه میکند: وقتی که مایکل مکفال به عنوان سفیر جدید ایالات متحده آمریکا در روسیه به مسئله اعتراضات در مسکو ورود پیدا کرد، کمپین رسانهای علیه او آغاز شد. وضعیت مشابه برای سرگئی کیسلیاک، سفیر روسیه در آمریکا اتفاق افتاد. در اوایل مارس 2017، سی اِناِن مطلبی را درباره کسیلیاک منتشر کرد. در این مطلب با اشاره به منابع ناشناس اطلاعاتی آمریکا، وی را جاسوس نامیدند. سپس در رسانهها مباحثی درباره درستی یا نادرستی این ادعا مطرح شد، اما در حقیقت ضربه سنگینی بر اعتبار سفیر روسیه در آمریکا وارد کرد. بنابراین هم در روسیه و هم در ایالات متحده آمریکا، موضوعات مربوط به دخالت خارجی در امور داخلی طی سالهای آینده همچنان بسیار حساس خواهد بود. اتهامات واقعی یا نادرست میتوانند به عنوان بهانه مناسب برای قطع همکاری مورد استفاده قرار بگیرند.
چالشِ کنترل تسلیحات؛ آمریکا میخواهد چین را به روند کنترل تسلیحات بکشاند!
کارشناس مؤسسه ریاک درباره رقابت قدرتهای بزرگ، تأکید میکند: همانطور که بیان شد رقابت قدرتهای بزرگ به رویکرد اصلی در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ تبدیل شده است و این اصطلاح در استراتژی امنیت ملی سال 2017 نیز به عنوان پدیده بسیار مهم در قرن گذشته و فراموش شده ثبت شده است. به طور خلاصه در این استراتژی روسیه و چین، مزایای ژئوپلیتیک ایالات متحده آمریکا را به چالش میکشند و تلاش میکنند تا نظم جهانی را به نفع خود تغییر دهند. مقدمه این رویکرد را میتوان در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما مشاهده کرد.
وی ادامه میدهد: در دوران ترامپ این روند فقط تسریع شد، ایالات متحده آمریکا از پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد (INF) و پیمان آسمانهای باز خارج شد. این کشور همچنین تمایلی به تمدید پیمان استارت 3 نشان نداد. همزمان نیز مذاکرات درباره ثبات استراتژیک و کنترل تسلیحات وجود نداشت و برای اولین بار در طی سالهای طولانی، کشورها با خطر باقی ماندن در جهان بدون ابزارهای قانونی برای محدود کردن نیروهای استراتژیک مواجه هستند که در صورت انتخاب مجدد دونالد ترامپ، این احتمال افزایش مییابد.
نویسنده با اعتقاد بر اینکه ایالات متحده آمریکا اقدامات خود را با انگیزه قرار دادن چین در سیستم کنترل تسلیحات تنظیم میکند، میافزاید: این انگیزه در چارچوب رسیدن به رقابت استراتژیک با پکن قابل درک است، اما واشنگتن اعلام نمیکند که در نتیجه این فعالیتها و خواستهها، در نهایت چه چیزی را دنبال میکند (هدف نهایی آمریکا از این اقدامات مشخص نیست). به طور کلی پیوند مسیرهای آمریکایی-چینی و روسی-آمریکایی به دلیل عدم تقارن نیروهای هستهای در این مثلث، مشکلساز است.
در این گزارش آمده است: مدلهای کنترل تسلیحاتی سه جانبه استراتژیک توسط کارشناسان بررسی و تبیین شده است، اما این ایده به طور رسمی نه در چین و نه روسیه مورد حمایت جدی قرار نگرفت. حتی در همان زمان موضع روسیه در رابطه با کنترل تسلیحات این بود که فرانسه و انگلیس نیز باید قبل از هر چیز در توافقنامههای کنترل تسلیحاتی نقش داشته باشند و این رویکرد بلند مدت مسکو بود. روسیه عدم تمایل ایالات متحده آمریکا برای حفظ کنترل تسلیحات دو جانبه را نه در قالب مدلهای فرضی آینده، بلکه از نظر تأمین امنیت مشاهده میکند.
کارشناس روس، مینویسد: عدم تمدید پیمان استارت 3 به همراه سایر اقدامات ایالات متحده آمریکا مانند تجهیز موشکهای بالستیک زیردریایی به کلاهکهای هستهای، به عنوان یک عامل بیثبات کننده تفسیر خواهد شد و بیاعتمادی را افزایش میدهد، در نهایت مسکو را به برنامهریزی در قالب بدترین سناریو تحریک میکند. پس از برداشته شدن محدودیتهای کنترل تسلیحاتی، ایالات متحده آمریکا انتظار دارد تا بتواند مزایای ویژهای را در تسلیحات استراتژیک (که ممکن است منجر به مسابقه تسلیحاتی روسیه و آمریکا کشیده شود) نیز به دست آورد.
وی تاکید میکند: در طول تاریخ کنترل تسلیحات استراتژیک دو جانبه، تکیه بر برابری به عنوان یک رویکرد رایج مورد توجه قرار گرفته است. در صورت تمدید پیمان استارت 3، تأثیر آن حداکثر تا فوریه 2026 ادامه خواهد داشت و از این زمان میتوان برای آمادهسازی مذاکرات جدید استفاده کرد. در این حالت روسیه و آمریکا باید در مورد طیف وسیعی از موضوعات تصمیم بگیرند، از جمله اینکه محدودیتهای آینده بر اساس چه مبانیای تعیین میشود، آیا کشورهای سوم (ثالث) در این توافقنامه شرکت خواهند کرد؟ و افزون بر آن بایستی نیروهای دفاع استراتژیک، فضا و غیره را نیز در نظر گرفت.
ادامه دارد...
انتهای پیام/