گزارش|بحران کرونا، انفعال دولت و جاده‌هایی که برای انتقال ویروس باز مانده‌اند
علی‌رغم اذعان مقامات بهداشتی و هشدار کارشناسان حوزه سلامت به تأثیر مسافرت‌‌های غیرضروری در افزایش آمار مرگ‌ومیرهای کرونایی، ستاد ملی مقابله با کرونا تاکنون در زمینه اعمال محدودیت در ترددهای بیناستانی منفعلانه عمل کرده است.
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران پویا؛ بیش از هفت ماه از شیوع کرونا در کشور می‌‌گذرد و اگرچه مقامات بهداشتی کشور در طول این هفت ماه، نسبت به سفر کردن و نقش آن در گسترش بیماری در کشور همواره هشدار داده‌‌اند اما آمارها و تصاویر منتشرشده از جادههای مواصلاتی در طول این مدت، به‌خصوص جادههای منتهی به مناطق شمالی کشور، حاکی از آن است که انذار و هشدار، تنها راه مقابله با افزایش ترددها نیست و باید برای کاهش حجم سفرهای بینشهری، سیاستگذاری‌‌هایی سختگیرانه اعمال شود.
وزیر بهداشت در سی و یکم اردیبهشت ماه سال جاری نسبت به سفرهای غیرضروری در تعطیلات عید فطر اظهار نگرانی و بیان کرده بود: سفرهای جدید، به‌معنای ابتلاهای جدید به کووید19 است.
وی در آن تاریخ از مردم درخواست کرده بود به سفر نروند اما آمارهای پلیس از ترددهای بیناستانی در تعطیلات نشان می‌‌دهد گوش مردم خیلی به این هشدارها بدهکار نبوده است.
علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تأکید کرده بود که یکی از عوامل اصلی افزایش ابتلاها به کرونا، سفرهای غیرضروری است، با وجود این، این هشدارها نتوانسته بود جلوی سفر کردن مردم را بگیرد و شاهد افزایش ترددهای بیناستانی در کشور بودیم، موضوعی که مورد اذعان مسئولین وزارت بهداشت نیز بوده است.
ایرج حریرچی، معاون‌کل وزارت بهداشت در دهم شهریورماه سال جاری، با بیان این‌که برخی از مردم در سفرهای بینشهری، رفتار خوبی نداشتند، گفته بود: اکثر سفرها به استان‌هایی مانند مازندران که الآن وضعیت خوبی ندارد، انجام شد؛ استان‌های گلستان، گیلان، اصفهان و آذربایجان شرقی که اکثراً در وضعیت قرمز هستند مقاصد گردشگری بوده‌اند که این امر، هم می‌تواند وضعیت خود استان را تشدید کند و هم می‌تواند مبدئی برای درگیری استان‌های دیگر باشد؛ در روز پنجشنبه (تعطیلات ماه محرم) شاهد 2 میلیون و 566 هزار سفر بیناستانی بودیم که نسبت به روز مشابه سال گذشته که شرایط، عادی بوده است، افزایش 9درصدی داشته است!
حریرچی در آن زمان نسبت به افزایش آمار مرگ‌ومیر کرونا پس از 4 تا 6 هفته هشدار داده بود و امروز با گذشت بیش از 4 هفته از هشدار معاون وزیر بهداشت، نگاهی به تابلوی آمار فوتی‌‌های کرونا، افزایش تعداد مرگ‌ومیرهای کرونایی را نشان می‌‌دهد که علت بخشی از این افزایش آمار را می‌‌توان از تبعات بی‌‌توجهی به هشدارهای یک ماه پیش حریرچی تلقی کرد.
او در آن زمان، نسبت به نبود مقررات برای جلوگیری از سفرهای غیرضروری انتقاد و اعتراف کرده بود: تجربه ما نشان داد که اگر در سفرها تنها به درخواست اکتفا کنیم موفق نخواهیم بود و احتمالاً لازم باشد برخی مقررات نیز در این زمینه وضع شود.
علی‌رغم تأکید و هشدار مسئولین وزارت بهداشت درباره تأثیر سفرها در افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا، ستاد ملی مقابله با کرونا در تعطیلاتی که احتمال افزایش بسیار شدید ترددهای بیناستانی وجود داشته است، تمهید خاصی برای جلوگیری از سفر، اعمال نکرده است.
استانداری تهران، با هدف کاهش آمار ابتلا به کرونا در این استان که به‌گفته مسئولین ستاد کرونای استان، در وضعیت بحرانی و قرمز قرار دارد؛ از روز 12 تا 18 مهرماه، برخی محدودیت‌‌ها را در سطح استان اعمال کرده است. تعطیلی اماکن تجمعی مانند دانشگاه‌‌ها و مدارس، مساجد، برخی مراکز فرهنگی و ورزشی و نماز جمعه، از جمله محدودیت‌‌های اعمال‌شده در هفته جاری برای تهران است، تعطیلی‌‌هایی که اگرچه ممکن است میزان تردد در سطح شهر تهران را کاهش دهد، اما حجم مسافرت به مناطق شمالی کشور را بیشتر میکند!
جانشین رئیس پلیس راه راهور، از ایجاد ترافیک سنگین در محور هراز در پی این تعطیلی‌‌ها خبر داد و معاون دانشگاه علوم پزشکی گیلان نیز گفت: مسافرت مردم از سایر نقاط به گیلان، به‌ویژه از تهران به گیلان، چالش جدی را برای کادر درمان این استان ایجاد میکند.
با وجود این اظهار نگرانی‌‌ها، نه‌تنها محدودیتی اعمال نشد، بلکه دیروز از سوی رئیس پلیس راه مازندران تصمیم گرفته اعلام شد در تعطیلات پیشِ‌رو، محور کندوان، روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در مسیر ورودی و روزهای جمعه و شنبه در مسیر خروجی یکطرفه شود، تصمیمی عجیب که به تسهیل مسافرت‌‌ها دامن می‌‌زد؛ البته جانشین پلیس راه کشور پس از آن، صبح امروز با تأکید بر ضرورت پرهیز از انجام سفرهای غیرضروری از سوی شهروندان، اعلام کرد که پلیس راهور در تعطیلات پایانی هفته جاری هیچ یک از جادههای منتهی به شمال کشور را یکطرفه نخواهد کرد.
روز گذشته، دکتر علیرضا زالی فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلان‌شهر تهران و دکتر انوشیروان محسنی بندپی، استاندار تهران، در نامه‌‌ای به وزیر کشور برای کنترل و مهار بیماری کووید19 خواستار اعمال محدودیت‌‌ها، افزایش عوارض بزرگراهی و جرایم رانندگی و پرداخت هزینه‌‌های درمانی توسط مسافرانی که در سفر مبتلا به کرونا می‌‌شوند برای کاهش سفرهای غیرضروری بین شهری و استانی شدند.
در بخشی از این نامه آمده است: در راستای تحقق حداکثری راهبردهای مداخله‌‌ای برای تقلیل سرایت‌پذیری از طریق کاهش ارتباطات بین‌فردی و قطع زنجیره انتقال بیماری، اطلاع‌رسانی و اقدامات زیادی انجام پذیرفته است اما متأسفانه عده‌‌ای از هموطنان علی‌رغم تمام توصیه‌‌ها ممکن است در تعطیلات پیشِ‌رو به سفرهای غیرضروری به‌خصوص به مناطق شمالی کشور مبادرت ورزند که این موضوع نگرانی‌‌های شدیدی را در زمینه کنترل بیماری کرونا ایجاد میکند.
این دو مقام مسئول، از وزیر کشور خواستار اعمال محدودیت‌‌های تازه برای کاهش سفرها در این تعطیلات شدند و موارد زیر را برای تصویب در ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا پیشنهاد کردند:
1. افزایش موقت عوارض بزرگراهی به‌میزان حداقل 3 تا 5 برابر برای خودروهایی که به مقاصد غیربومی مسافرت کرده‌‌اند و تخصیص منابع حاصله از آن برای کمک به پیشگیری و کنترل بیماری کرونا.
2. افزایش مبلغ جریمه حداقل به‌میزان 3 تا 5 برابری درصورت تخلف از قوانین راهنمایی و رانندگی برای خودروهای غیربومی که به سایر شهرستانها مسافرت می‌‌کنند و تخصیص منابع حاصل از آن به شهرستان مقصد.
3. با توجه به این‌که تعدادی از مسافران مذکور ممکن است در شهرستان‌‌های مقصد دچار بیماری کرونا شوند، با استفاده از ظرفیت دانشگاههای علوم پزشکی مقصد نسبت به قرنطینه‌سازی این گونه افراد اقدام شود و در صورت ابتلا کلیه هزینه‌‌های درمان در مراکز بیمارستانی در استان مبدأ و یا مقصد به‌طور کامل از بیمار اخذ شود.
با وجود این، مشخص نیست این درخواست‌‌ها چه‌زمانی مورد توجه مسئولین ستاد مقابله با کرونا قرار خواهد گرفت!
رئیس مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی کشور، روز گذشته در نامه‌‌ای خطاب به دکتر حسن روحانی خواستار توجه و اهتمام ویژه این ستاد به تأکیدات سازمان نظام پزشکی در مبارزه مؤثر با بیماری کووید19 شد؛ وی در این نامه نسبت به عدم اعمال محدودیت‌‌های ترافیکی انتقاد کرده است. دکتر آقازاده مسرور، اعلام تعطیلی در مراکزی از شهر تهران را اقدامی پسندیده دانسته اما هشدار داده است که به‌دنبال تعطیلی برخی از مراکز و نیز تعطیلی اربعین حسینی(ع)؛ موج مسافرت‌‌های غیرضروری به‌سمت شمال کشور و مناطق زیارتی بار دیگر به‌راه افتد.
او در ادامه نسبت به برخورد انفعالی ستاد ملی مقابله با کرونا اظهار نگرانی کرده و نوشته است: مسافرت میلیون‌‌ها نفر بدون مراعات هیچ گونه ضابطه بهداشتی به مناطق یادشده مساوی خواهد بود با فاجعه انسانی (افزایش تعداد مبتلایان و مرگ‌ومیر بیماران) در این مناطق و کل کشور؛ لذا به آن ستاد محترم هشدار داده می‌‌شود تا با خروج از برخورد انفعالی از مسافرت‌‌های غیرضروری در این موقعیت اکیداً جلوگیری کند.
اگرچه برخی از مسئولین، مشکلات اقتصادی را علت عدم اعمال محدودیت‌‌های کرونایی تلقی می‌‌کنند اما رئیس مجمع عمومی سازمان نظام پزشکی کشور خطاب به روحانی تأکید کرده است که اقتصاد ملی؛ توانایی‌‌های فنی و علمی و نیز قدرت دفاعی این مملکت با جلوگیری از مسافرت‌‌های غیرضروری کوچکترین آسیبی نخواهد دید.
انفعال و بی‌‌توجهی ستاد ملی مقابله با کرونا در زمینه اعمال محدودیت در تردد، نه‌تنها مورد انتقاد مسئولین قرار گرفته است، بلکه با واکنش‌‌های بسیاری از سوی مردم نیز مواجه شده است. یکی از کاربران فضای مجازی نوشته است: کاش همان‌‌طور که حواستان به تعطیلی هیئت‌‌ها هست، نگاهی هم به جادههای شمال کشور می‌‌انداختید و فکری برای سفرهای غیرضروری می‌‌کردید.
کاربران دیگر نیز نسبت به این مسئله واکنش نشان داده‌‌اند؛ یکی از کاربران در توییتر نوشته است: ستاد ملی کرونا با سفر مردم به عراق مخالفت کرده، کار درست، نمی‌‌توانست با همین روند، جاده شمال را هم ببندد؟ دقیقاً باید چه اتفاقی بیفتد که جادههای شمال در تعطیلات بسته شود؟
انفعال ستاد ملی مقابله با کرونا در سیاستگذاری برای کاهش ترددهای بیناستانی، علاوه بر انتقاد کارشناسان حوزه سلامت، با انتقاد شدید بسیاری از مردم نیز مواجه شده است اما اعضای این ستاد، همواره در اظهارات خود، با مقصر دانستن مردم، از زیر بار مسئولیت خود شانه خالی کرده‌‌اند.
باید توجه داشت که در چنین شرایطی، صرف هشدار و آگاه‌‌سازی مردم از عواقب سفر، کاری از پیش نمی‌‌برد و باید سیاست‌‌هایی سختگیرانه‌‌تر اعمال شود، زیرا در همه جوامع، افرادی هستند که با رفتارهای خودخواهانه، باعث آسیب به سایر افراد جامعه نیز می‌‌شوند و وضع قوانین، تنها راه مقابله با رفتارهای ضداجتماعی در چنین شرایطی است.
اگرچه برخی از افراد با سهل‌‌انگاری و بی‌‌توجهی به هشدارهای مقامات بهداشتی کشور، جان خود و سایرین را با سفرهای غیرضروری به خطر می‌‌اندازند، اما عده زیادی از مردم، با رعایت دستورالعمل‌‌های بهداشتی و سفر نکردن، با مسئولین کشور همراهی کرده‌‌اند؛ مردمی که توصیه‌‌های وزارت بهداشت را رعایت می‌‌کنند اما قربانی بی‌‌توجهی برخی از هموطنان و بسیاری از مسئولین ستاد ملی مقابله با کرونا به هشدارهای کارشناسان می‌‌شوند.
انتهای پیام/+
