سمنان| روایت کارهایی که ویروس منحوس با ما کرد؛ کرونا و تغییرهایی که شاید زیاد هم بد نیست

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، از همان روزهای نخست اعلام اپیدمی کرونا در ایران درگیر این ویروس منحوس و البته باهوش شدم. روزهایی که امیدوارم دیگر برایم تکرار نشود. روزهایی که شاید از سخت‌ترین زندگی سی و چند ساله من بود؛ اما شاید پس از آن بیماری، تفکر و سبک زندگی من کمی تغییر کرده و متأثر از آن بیماری شد. در ایام آن قرنطینه نسبتاً طولانی به موضوعات زیادی فکر کردم و دیدم چقدر می‌توان تغییرات خوب در زندگی ایجاد کرد.

روزهای قرنطینه فرصت خوبی بود تا به تأثیرها و تغییرها در افکار اندیشه‌ها و رفتار فردی و اجتماعی جامعه در «هنگام» و «پس» از شیوع کرونا فکر کنم. البته نباید از حیطه عینیت و منطق هم خارج می‌شدم و ماحصل آن تغییرات شاید کوچک، اما کلیدی در سبک زندگی و افکارم درباره رعایت برخی نکات برای ادامه زندگی شد.

اکنون که به گذشته می‌نگرم؛ می‌بینم که چقدر ما نسبت به گوهر سلامت و تندرستی به عنوان نعمت بزرگ و ویژه خداوند بی‌توجه بودیم و چقدر باید تغییر مثبت در زندگی خود ایجاد کنیم. کرونا شاید عزیزان زیادی را از ما گرفت و تن رنجور جامعه را آزرد؛ اما نباید از هدیه بزرگ این ویروس عالم‌گیر برای بشریت غافل شویم. مثلاً نباید از این جمله کلیدی به سادگی بگذریم که «میزان شیوع کرونا و هر بیماری واگیر دیگری به رفتار فردی و اجتماعی افراد جامعه بستگی دارد.» جمله‌ای که شاید بارها و بارها از زبان پزشکان و متخصصان بیماری‌های واگیر در کشور گفته شد و این را به تک‌تک ما گوشزد کرد که همه در قبال سلامت یکدیگر مسئولیم و باید مسئولانه رفتار کنیم.

سالی که نکوست از بهارش پیداست...

سالی که نکوست از بهارش پیداست؛ بهار امسال خیلی به این ضرب‌المثل کهن فکر کردم. اینکه شاید امسال این ضرب‌المثل قدیمی، روی ناخوش خود را به ما نشان داد؛ اما هر چه از روزهای نخست سال، گذشت نگاهم به این موضوع عوض شد و امروز حتماً به درستی این ضرب‌المثل و مصداق خوب آن برای مردم پی برده‌ام.

از عزم متخصصان دنیا برای ریشه‌کن کردن کرونای منحوس ولی باهوش، از تغییر رفتار مردم دنیا پس از تمام شدن کووید 19، از همبستگی اجتماعی ایجاد شده برای مقابله با اپیدمی ناجوانمرد قرن و بسیاری موارد از این دست همه و همه نشان دهنده این است که از همان بهار (ابتدای) کرونا، سالی نکو را آغاز کرده‌ایم و جدای از آه و حسرت‌های برجای مانده، شیوع این ویروس درسی خوب برای همه مردم بود تا زندگی را از نو آغاز کنند.

در واقع به قول دکتر خانیکی یکی از اساتید بنام حوزه علوم ارتباطات، «شیوع کرونا نقطه عطفی در زندگی بشریت بوده و زندگی بشر را باید به دو مقطع زمانی «پیشاکرونا» و «پساکرونا» قسمت کرد.»

مواجهه‌هایی که متفاوت، اما متمرکزند

در همان روزهای قرنطینه کرونایی خیلی به نحوه مواجهه افراد مختلف جامعه با این بیماری و اپیدمی فکر کردم. خیلی اندیشیدم که گروه‌های مختلف مردم که با این بیماری مواجه شده‌اند؛ یا مواجه نشده‌اند؛ چه تاثیری از این اپیدمی یا پاندمی پذیرفته‌اند؟ علاقه‌مند بودم که بدانم زندگی افراد متأثر از این همه‌گیری دستخوش چه تغییراتی شده است؟ شیوع ‏گسترده کرونا روی روحیه افراد مختلف جامعه چه تأثیری گذاشت؟ و در ضمن این تأثیر در دراز مدت به چه سمت و سویی پیش رفت؟

بنابراین کمی بیشتر به اطراف خود توجه کردم و طبیعی بود که گروه‌های مختلفی از جامعه را دیدم که به انحای مختلف درگیر کرونا شده و این مهم زمینه خوبی را برای مشاهداتم مهیا کرده بود.

خودم به عنوان فردی که مستقیماً درگیر بیماری کرونا شده و خانواده‌ام به عنوان افراد در معرض تهدید این بیماری و نیز خانواده‌هایی که خود را در معرض خطر آن نمی‌دیدند.

اکنون که به مجموعه این گروه‌ها می‌نگرم، به نظرم رفتارهای جالب و نوعاً متفاوتی از هر گروه در مدت شیوع کرونا تا کنون سرزده و البته همه این رفتارها بر دایره کرونا متمرکز بوده است. رفتارهایی که گرچه به دلایل گوناگون همواره روی یک روند و نمودار نبوده و هر از گاهی تغییراتی هم داشته است اما در مجموع رفتارها در هر گروه از افراد جامعه که نام آن برده شد متمایز بوده است و البته که تجربه های گران‌سنگی هم برای همه مردم ایجاد کرد.

برای مثال، افراد جامعه شامل کسانی هستند که خود را در معرض تهدید کرونا می‌بینند و کسانی که سایه سیاه کرونا را بر سر خود حس نمی‌کنند و پرواضح است که تغییر رفتار و سبک زندگی در هر یک از این گروه‌ها بسیار متفاوت خواهد بود.

گروه اول - که شامل اطرافیان و نزدیکان بیماران مبتلا به کرونا و نیز قشر متوسط و عمدتاً با سواد جامعه هستند - تغییرات کوچک، اما پر اثر در سبک زندگی خود داده‌اند. شاید اگر تا پیش از اسفندماه شستشوی دست‌ها برای این افراد حالت سمبلیک و نمادین داشت؛ امروز به یکی از اصلی‌ترین اصول بهداشتی در زندگی آنان تبدیل شده است.

البته که روبوسی‌ها و ترددهای بی‌مورد از فرآیند زندگی این افراد حذف شده و البته که رعایت نکات بهداشتی مانند پرهیز از دست زدن به سطوح آلوده و دقت بیشتر در شستشوی میوه و سبزیجات در این افراد به صورت پر رنگ دیده می شود؛ اما در مجموع باید گفت که مرور زمان شاید تجربه و مهارت زندگی کردن توأم با مقابله با ویروس کرونا را به آنان آموخته باشد و امروز این افراد می‌دانند که در زندگی روزمره و هنگام احساس خطر ابتلا به این بیماری چگونه باید رفتار کنند.

افرادی که قبلا به کرونا مبتلا شده‌اند و همچنین خانواده‌های آنان و نیز بخش زیادی از قشر تحصیل کرده و متوسط جامعه از این گروه هستند.

در این میان گروه دیگری هم وجود دارد که اساساً خود را در معرض خطر کرونا نمی‌بیند و شاید هم آن را بیشتر به عنوان تبلیغاتی روانی از ناحیه دولت‌ها می‌پندارد. البته کسانی هم هستند که شاید خطر ابتلا به کرونا را کمتر از خطر فقر و گرسنگی می‌دانند و جستن «نان» برای خانواده را بر حفظ «جان» خود ترجیح می‌دهند.

رفتارهای پرخطر در این افراد یکی از نکاتی است که سبب شده تا ثیر شیوع این بیماری با شیب تندتری صعودی شده و هر روز افراد بیشتری از جامعه مبتلا به کرونا شوند. سواد اندک بهداشتی، جایگاه اجتماعی پایین، فقر و حتی برعکس آن، ثروت زیاد و میل به خوشگذرانی از ویژگی‌های عمده این دسته از افراد جامعه است.

اما از همه این‌ها که بگذریم؛ کرونا در کنار همه سختی‌ها و نگرانی‌هایی که برای بسیاری از مردم دنیا ایجاد کرد؛ روی دیگری هم دارد که شاید از این سختی‌ها می‌کاهد.

امروز شاید بسیاری از مردم دنیا طرز زندگی با کرونا را آموخته اند و همین امر سبب شده تا کمی از فشار روحی و روانی و استرس جامعه، به ویژه نسبت به اوایل پاندمی کرونا کاسته شود.

امروز شاهد تصاویری زیبا از همدلی و نوع دوستی مردم در شرایط شیوع گسترده این بیماری هستیم. این تصاویر و سیل کمک‌های مردم به افراد آسیب دیده از این ویروس منحوس، جلوه‌ای است که رویداد‌ها و بحران‌هایی مانند همین کرونا باعث رقم خوردن آن می‌شود. قدر دانستن گوهر سلامتی و تلاش برای حفظ این نعمت الهی از دیگر هدایایی بود که شاید بدون شیوع کرونا به این آسانی به دست نمی‌آمد. در واقع توسعه فرهنگ حفظ تندرستی امروز روندی شتابان به خود گرفته است.

ارتقای امکانات بیمارستانی برای رقم خوردن آینده‌ای بهتر در دوران پسا کرونا نیز شاید هدیه‌های ‌دیگر بود که به واسطه کرونا در اختیار جامعه قرار گرفت. امروز شاید همه ما بیشتر به اعمال و رفتارمان در این دنیا می‌اندیشیم؛ چراکه هیچ‌گاه سایه مرگ را این‌قدر نزدیک به خود حس نکرده‌ایم و شاید بسیاری از هدایای کرونا برای ما در سال‌های آینده و حتی چند سال پس از پایان کرونا روشن می‌شود.

محمدرضا خزر

انتهای پیام/361/ ز