گزارش| افغانستان در ۱۹ سالگی حضور آمریکا؛ ناامنی بیداد میکند
۱۹ سال پس از حمله آمریکا به افغانستان به بهانه مبارزه با تروریسم، جنگ و ناامنی در این کشور ادامه دارد و گسترش گروههای تروریستی نیز نشان میدهد که شعار مبارزه با تروریسم دروغی بیش نبوده است.
به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم، از آغاز حمله آمریکا به افغانستان 19 سال میگذرد، حملهای که بهانه آن 11 سپتامبر بود، واقعهای که از 19 عامل آن 15 نفر سعودی و بقیه اماراتی، مصری و لبنانی بودند.
طولانیترین جنگ تاریخ آمریکا هنوز از مردم افغانستان قربانی میگیرد، کشوری که بخش عمدهای از عمر چندصدساله خود را مشغول جنگ و جنگافروزی بوده است.
با گذشت 19 سال از حمله آمریکا به افغانستان، این پرسش در اذهان بیشتر مطرح میشود که سرانجام این حمله به نفع چه کسانی تمام شده است؟ البته که با افزایش ناامنیها به سود مردم این کشور نبوده است.
اکنون در افغانستان، کمکها کاهش یافته است، شعارهای خارجیها رنگ باختهاند و تلفات غیرنظامیان افزایش زیادی یافته است، بیش از یک میلیون نفر خانههای خود را ترک کردهاند و در داخل افغانستان به مناطق نسبتا امنتری پناه بردهاند و یا در چادرها زندگی میکنند. مواد مخدر بیداد میکند و حملات شبه نظامیان در تمام افغانستان نیز گسترش یافته است، سرمایهگذاران تردید دارند. تقاضای پناهندگی در کشورهای دیگر سرسامآور رشد کرده است و پس از نزدیک به دو دهه به نظر میرسد سراب خوشبختی مردم افغانستان خود را آشکار میکند.
تلفات غیرنظامیان
«تادامیچی یاماماتو» نماینده ویژه سابق سازمان ملل در افغانستان سال گذشته اعلام کرد که شمار تلفات غیرنظامیان افغان تنها در فاصله سالهای 2009 تا 2019 به بیش از 100 هزار کشته و زخمی رسید.
براساس اظهارات مقامات محلی افغان شمار تلفات غیرنظامیان بیش از آمارهای منتشر شده هستند و حملات هوایی آمریکا و ناتو و نیز یورشهای شبانه از عوامل اصلی تلفات غیرنظامیان در افغانستان محسوب میشود.
نیروهای آمریکایی با انکار جنایات جنگیشان در افغانستان و مصونیت قضایی به کشتار غیرنظامیان ادامه میدهند در حالی که تلاشهای دادگاه لاهه برای بررسی این جنایات نیز با تحریم دادستانهای این دادگاه ناکام مانده است.
فرماندهان آمریکایی حتی بارها با وجود تصریح مقامات محلی افغان مبنی بر کشته شدن غیرنظامیان در حملات هوایی همچنان سعی در انکار آن دارند که در ادامه برخی از آنها را مرور میکنیم.
گسترش تروریسم
آمریکا با شعار "جنگ با تروریسم" به افغانستان حمله کرد اما براساس آمارهای رسمی افزایش گروههای تروریستی و فعالیت آنها پس از حملات آمریکا افزایش یافته است. در سال 2001 وزارت خارجه آمریکا حدود 12 گروه تروریستی فعال را در سراسر جهان شناسایی کرده بود اما اکنون شمار گروههای تروریستی به حدود 50 گروه میرسد.
ظهور و گسترش گروههای تروریستی جدید در سایه حضور نظامی و اطلاعاتی آمریکا در افغانستان و منطقه انتقادات سیاسیون این کشور از جمله حامد کرزی رئیس جمهور سابق افغانستان را در پی داشت.
ظهور داعش
گروه تروریستی داعش پس از شکست در عراق و سوریه برای ایجاد پایگاه جدیدی در منطقه، شاخه خوراسان را تشکیل داد تا از شمال افغانستان تروریسم و ناامنی را به آسیای مرکزی و کشورهای همسایه گسترش دهد.
نمایندگان افغان بارها افشاگری کردند که بالگردهای آمریکایی با فرود در مناطق تحت تصرف داعش از این گروه تروریستی حمایت لجستیکی کرده و فرماندهان آنها را نیز انتقال میدادند.
کرزی نیز با متهم کردن کاخ سفید به همکاری با داعش گفته بود که آمریکا به داعش اجازه رشد داد و این گروه تروریستی را "محصول و ابزار" آمریکا برای پیشبرد سیاستهای کلانش در منطقه دانست.
وی با انتقاد از کشتار غیرنظامیان در حملات هوایی نیروهای خارجی نیز این حملات را جنایت بزرگ بشری و ناقض حاکمیت ملی این کشور توصیف کرده و تصریح نمود که این حملات از مردم افغانستان قربانی میگیرد، باعث تخریب منازل مسکونی شده و سبب گسترش جنگ در افغانستان میشود.
افزایش ناامنی
باوجود شعارها برای برقراری ثبات و امنیت در افغانستان، حضور نظامی آمریکا در این کشور افغانستان را به ناامنترین کشور جهان تبدیل کرده است؛ براساس گزارش موسسه تحقیقاتی گالوپ، افغانستان بدترین وضعیت را در رابطه با شاخص حاکمیت قانون و نظم در میان سراسر کشورهای جهان دارد.
افزایش تولید و قاچاق موادمخدر
میزان کاشت، تولید و قاچاق موادمخدر نیز در سایه حضور نیروهای خارجی در افغانستان سیر صعودی شگفتانگیزی داشته است. دفتر جرایم و مواد مخدر سازمان ملل با انتشار گزارشی اعلام کرد که که زمینهای زیر کشت مواد مخدر در افغانستان در زمان حمله آمریکا 7 هزار هکتار بود اما این میزان در سال 2017 میلادی باوجود شعارهای آمریکا برای مبارزه با موادمخدر با افزایش بیش از 46 برابری به 328 هزار هکتار افزایش یافت.
باوجود کاهش نسبی زمینهای زیرکشت خشخاش در سالهای 2018 و 2019 میلادی، میزان تولید تریاک در این سالها ثابت ماند و دلیل کاهش مزارع خشخاش نیز خشکسالی بود.
کارشناسان بر این باورند که دولت آمریکا همواره از مواد مخدر در افغانستان به عنوان منبعی پر در آمد برای پیشبرد اهداف پنهانی خود در منطقه استفاده کرده و دولت ترامپ نیز در پوشش مبارزه با مواد مخدر تلاش کرده تا قاچاق و تولید مواد مخدر در این کشور را به شیوه جدیدی مدیریت کند.
افزایش فساد اداری
در سال 2017 میلادی سازمان شفافیت جهانی افغانستان را در جایگاه چهارمین فاسدترین کشور جهان قرار داد؛ فساد اداری که بسیاری از کارشناسان آمریکا را زمینهساز آن دانسته و تاکید میکنند که رویکرد آمریکا و ناتو فرهنگ تحمل فساد را ایجاد کرد و برای از بین رفتن آن به سالها زمان نیاز است.
حامد کرزی نیز در این باره گفته بود که که واشنگتن با هزینه کردن چند صد میلیارد دلار در دو دهه اخیر و بدون پاسخگویی به دامن زدن به فساد در افغانستان کمک کرد.
رئیس جمهور سابق افغانستان همچنین تاکید کرد که بیشتر این این پولها به نیروهای قراردادی و شرکتهای امنیتی خصوصی سرازیر شد و دامن زدن به فساد اداری توسط آمریکا را ابزار واشنگتن برای تحمیل برنامههایش در افغانستان دانست.
افغانستان آزمایشگاه تسلیحاتی آمریکا
دولت ترامپ 24 فروردین سال 1396 بزرگترین بمب غیرهستهای در زرادخانه خود را در روستای «مومند دره» شهرستان «اچین» ولایت «ننگرهار» مورد استفاده قرار داد .
ژنرال «جان نیکلسون» فرمانده وقت نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان با حمایت از این اقدام گفت که این بمب برای از بین بردن شبکه تونلهای داعش بوده و آن را سلاحی مناسب برای هدفی مشخص نام برد.
با این حال این موضوع تاثیری بر این گروه تروریستی که آمریکا متهم به ایجاد و استفاده از آن است، نداشت و بسیاری از کارشناسان افغان استفاده از این بمب مرگبار که شعاع تخریب آن بیش از 1.5 کیلومتر است را تلاش آمریکا جهت قدرت نمایی برای رقبای منطقهای دانستند.
ماه همان سال نیز همچنین گزارشهایی مبنی بر وجود آزمایشگاههای محرمانه آمریکا در افغانستان منتشر شد که واکنش اعضای پارلمان افغانستان را در پی داشت و نمایندگان خواستار بررسی این موضوع توسط دولت افغانستان شدند.
آمریکا در مهرماه سال 1397 نیز برای نخستین بار جنگنده رادارگریز و فوق پیشرفته F-35B را برای هدف قرار دادن یک انبار تسلیحات مخالفان مسلح دولت افغانستان استفاده کرد که انتقادات را درباره چرایی استفاده از این جنگنده نسل 5 در پی داشت.
شماری از نمایندگان پارلمان افغانستان در واکنش به استفاده نیروی هوایی آمریکا از این جنگنده و تسلیحات جدید ارتش آمریکا در افغانستان تصریح کردند که واشنگتن این کشور را به آزمایشگاهی برای تسلیحات جدید خود تبدیل کرده است.
باوجود افزایش ناامنی و گسترش تروریسم، بررسیها نشان میدهد که آمریکا نه در حوزه سیاسی و اجتماعی، بسط و گسترش امپریالسم، نه در حوزه اقتصادی و امنیتی نتوانسته است به اهدافی برسد که بهبهانه حملات 11 سپتامبر 2001 در راستای توسعه قدرت و سلطه جهانی خود چیده بود.
انتهای پیام/.