گزارش| تایوان؛ نقطه تلاقی جنگ جهانی آمریکا و چین؟

 به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، «رقابت آمریکا و چین» عبارتی است که افکار عمومی سالهاست به آن عادت کرده اند. در سال‌های گذشته آمریکا دست برتر را در این رقابت داشت و آشنا بودن مردم به «کالاهای چین» خود به معنی فاصله زیادی بود که پکن برای رسیدن به واشنگتن باید طی کند. اما در سال‌های اخیر و بخصوص قبل از روی کار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا این فاصله تا اندازه زیادی کاهش یافت و بسیاری از اقتصاددانان آمریکایی زنگ هشدار را برای کاخ سفید به صدا درآوردند.

به اعتقاد بسیاری حتی مانور ترامپ بی تجربه در مسائل سیاسی بر روی موضوعات اقتصادی و خطری که چین می توانست برای اقتصاد آمریکا به همراه داشته باشد، دلیل پیروزی یک تاجر جنجالی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شد.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

پس از روی کار آمدن ترامپ طبق وعده های قبلی، اهرم فشار بر چین در زمینه های اقتصادی به شدت افزایش یافت. اعمال تعرفه‌های سنگین بر روی محصولات وارداتی یکی از این اقدامات بود. محور بعدی تمرکز آمریکا بر روی فناوری و متهم کردن چین به عدم رعایت حقوق مالکیت معنوی بود. در گام بعدی کاخ سفید با متهم کردن چین به عنوان عامل شیوع کرونا در دنیا به دنبال تحت فشار قرار دادن چین و پیروزی در ائتلاف جهانی علیه چین بود.

اما آمارها حاکی از آن است که ترامپ در جنگ سرد در برابر چین موفقیت چندانی نداشته است. او در زمان به قدرت رسیدن وعده پایان کسری تجاری آمریکا در برابر چین را داده بود اما به گفته «رابرت زولیک»، نماینده تجاری سابق آمریکا ویکی از معاونان وزارت خارجه آمریکا که سابقه ریاست بانک جهانی را نیز دارد ، تنها در ماه آگوست سال جاری  صادرات آمریکا به چین تنها 1.8 درصد رشد داشته اما فروش چین به امریکا با 20 درصد رشد مواجه شده است. بدتر از این کسری تجاری ترامپ در عرصه جهانی از 481 میلیارد در سال 2016 به 577 میلیارد در سال 2019 رسید.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

هشدار کیسینجر

به نظر می رسد برخی از سیاستمداران برجسته آمریکایی نیز به این موضوع پی برده اند که آمریکا باید بپذیرد دیگر قادر به دستیابی به برتری یکجانبه در زمینه اقتصاد و فناوری نیست. هنری کیسینجر، سیاستمدار برجسته آمریکایی یکی از این افراد بود که در روزهای گذشته این موضوع را مطرح کرده و هشدار داده که درصورت حل نشدن دیپلماتیک مشکلات بین این دو کشور، احتمال درگیری نظامی بین آنها دور از ذهن نیست. وی در بخشی از صحبت‌های خود گفت: رهبران ما و رهبران آن‌ها باید حدودی را به بحث بگذارند تا تهدیدات [علیه یکدیگر] را افزایش ندهند و بعد از آن باید برای تعمیم این سیاست به یک بازه زمانی طولانی مدت راهی پیدا کنند. شاید بگویید که این کار کلا شدنی نیست اما اگر اینطور باشد، ما وارد شرایطی شبیه جنگ جهانی اول خواهیم شد.

تایوان، اولین نامزد برای تقابل نظامی

این جزیره برای چندین دهه محل دعوای بین آمریکا و چین بوده اما به دلایل مختلف این درگیری شکل جدی به خود نگرفته است. شاید جدی تر بودن موضوعاتی مانند مسئله هسته ای کره شمالی و یا تنش بین چین و هند در کشمیر باعث شده که در سالهای اخیر موضوع تایوان جدی نشده و از سوی دیگر حمله چین به این جزیره نیز تاکنون رنگ واقعیت به خود نگرفته باشد. اما در روزهای اخیر موضوع شیوع کرونا، بیماری ترامپ و شاید در ظاهر عدم توجه واشنگتن به امور سیاسی در شرق آسیا نگرانی ها درباره تعهد آمریکا به دفاع از منافع خود در این منطقه را افزایش داده است. پس از کاهش ناآرامی‌ها در هنگ کنگ و تایوان که به اعتقاد چین به دلیل تحرکات عامدانه آمریکا شکل گرفته بود، دولت پکن به دنبال نفوذ بیشتر و کنترل اوضاع در این منطقه رفته است.

ارتش چین با انجام اقداماتی مانند پرواز هواپیماهای جنگنده بر حریم هوایی تایوان (به این دلیل که پکن حریم هوایی تایوان را بخشی از سرزمین چین می داند) و رزمایش در نزدیکی مرز تایوان باعث نگرانی شدید مقامات این جزیره شده است. وزیر خارجه تایوان شرایط کنونی را بسیار نگران کننده خوانده و اعلام کرده که به شدت نگران آن است که پکن از ادعای مالکیت خود بر تایوان به عنوان بهانه ای برای حمله به این جزیره استفاده کند. تمام این اظهارات با هدف جلب توجه واشنگتن صورت گرفته است. شاید در واکنش به این نگرانی ها بود که در روزهای گذشته خبری مبنی بر برنامه کاخ سفید برای فروش چندین مورد تسلیحات پیشرفته به تایوان منتشر شد.

ورود نیروهای آمریکایی به جزیره

فارن پالیسی در دوم سپتامبر مقاله ای از «ریچارد هاس» و «دیوید ساکس» با عنوان "حمایت آمریکا از تایوان نباید مبهم باشد" منتشر کرد و پس از این مقاله بود که یک فرمانده (نه چندان بلندپایه) نیروی دریایی آمریکا مقاله ای با عنوان " ایستادگی دربرابر اژدها: بازگشت نیروهای آمریکایی به تایوان" را منتشر کرد و مدعی شد که آمریکا درصورتی که به دفاع از تایوان متعهد است باید نیروهای زمینی خود را در این جزیره مستقر کند. این مقاله با واکنش شدید رسانه های چینی مواجه شد و آنها بارها هشدار دادند که چنین رویکردی بسیار خطرناک است و نیروهای نظامی چینی برای حفاظت از تمامیت ارضی خود مسلما از شروع این جنگ نمی هراسند.

گلوبال تایمز (نشریه نزدیک به دولت چین) نیز در 24 سپتامبر هشدار داد بازگشت نیروهای آمریکایی به تایوان "حرکتی است که می تواند باعث صدور دستور خارج شدن تمام تاسیسات و نیروهای نظامی آمریکایی از تایوان شود. حال باید دید آیا آمریکا حاضر به انجام چنین ریسک بزرگی در آینده نزدیک خواهد بود یا خیر.

احتمالات چین درباره واکنش آمریکا

با تمام این تفاسیر شاید افرادی در چین به این نتیجه رسیده اند که اکنون زمان اقدامی جدی درمورد تایوان است. مسلما اگر اقدام نظامی چین علیه تایوان در دوره فردی به جز ترامپ رخ می داد این امر به معنی حمله به ایالات متحده تلقی می شد اما باتوجه به عدم علاقه ترامپ به توافقات بین المللی قبلی و متمرکز شدن سیاست این کشور در شرق آسیا شاید اقدام نظامی احتمالی چین علیه تایوان واکنش واشنگتن را به همراه نداشته باشد.

این احتمال نیز وجود دارد که ترامپ در انتخابات موفق به شکست بایدن نشود و تنها 3 ماه دیگر در قدرت حضور داشته باشد و از سوی دیگر چین برای به نمایش گذاشتن توانایی ها خود پس از موضوع شیوع کرونا که تا حدی باعث نارضایتی در داخل این کشور شد ، تایوان را به عنوان یک هدف موفقیت در نظر داشته باشد. هرچند دولت ترامپ در ماه آگوست «الکس آزار» ( وزیر بهداشت و خدمات عمومی) خود را به عنوان بلندپایه ترین مقام آمریکایی در 4 دهه اخیر به تایوان فرستاد تا باعث نارضایتی پکن شود اما به نظر تایوانی ها نیز چندان به حمایت تمام قد ترامپ از این جزیره در برابر چین اطمینان ندارند؛ موضوعی که از لحن مقامات ارشد این جزیره نیز به خوبی قابل درک است.

انتهای پیام/