معرفی تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ع)

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، «تفسیر منسوب به امام حسن عسکری (ع)» با نام عربی «التفسیر المنسوب إلى الإمام الحسن العسکری علیه‌السلام‏» یکی از تفاسیر منسوب به آن امام بزرگوار است که گفته می‌شود توسط برخی یاران آن حضرت به املاء در آمده است. متن این تفسیر تا پایان آیه 282 سوره بقره موجود است. این تفسیر با بیان روایاتى راجع به فضائل قرآن و تأویل و آداب قرائت قرآن آغاز شده و با ذکر احادیثى مشتمل بر فضائل اهل‌بیت‏ و مثالب (عیوب) دشمنان ایشان ادامه یافته است.

بحث‌هاى متعددى نیز درباره سیره نبوى، به خصوص راجع به مناسبات پیامبر و یهودیان، مطرح شده است‏. در مجموع، در این تفسیر 379 حدیث آمده است. در این تفسیر برخى آیات تأویل شده و بیشتر تأویل‌ها درباره معجزات پیامبر و امامان است‏.

سلسله سند روایت کتاب نشان مى‌‏دهد که نقل این تفسیر در میان محدّثان و فقهاى قم در قرن چهارم و پنجم متداول بوده است‏. با وجود قدمت این تفسیر، وثاقت آن در بین علماى امامیه از گذشته مورد بحث بوده است. محمد بن على بن بابویه، معروف به شیخ صدوق ( متوفى 381)، نخستین عالم امامى است که از این تفسیر مطالب فراوانى در کتب خود نقل کرده، گرچه درباره وثاقت یا عدم اعتبار آن سخنى نگفته است.

نسخه‏‌هاى خطى متعددى از این تفسیر موجود است. متن تفسیر به فارسى ترجمه شده است. قدیمی‌ترین ترجمه فارسى موجود آن، «آثار الاخیار» نام دارد که ترجمه ابوالحسن على بن حسن زواره‌‏اى ( متوفى 984) و ترجمه تمام متن موجود است. قدرت اللّه حسینى شاهمرادى نیز سوره فاتحه این تفسیر را با عنوان تفسیر فاتحة‌الکتاب از امام حسن عسکرى و پژوهشى درباره آن ( تهران 1404) با مقدمه‌‏اى مبسوط در اثبات وثاقت تفسیر، ترجمه و منتشر کرده است.

انتهای‌پیام/