چادر نارنجی آتش بر خرمن جنگل‌های سبز خراسان شمالی/ چرا آتش سوزی جنگل‌ها افزایش داشته است؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بجنورد ٬ خراسان شمالی در پهنه شمالی ایران اسلامی از شرق به غرب و شمال تا جنوب٬ دارای مناطق بکر٬ مراتع سرسبز٬ کوهستان‌های سر به فلک کشیده٬ جنگل‌های منحصر به فرد و کویرهای طلایی است که این استان را به منطقه‌ای 4 فصل در شمال شرق ایران تبدیل کرده است.

خراسان شمالی گنجینه‌ای از جنگل‌های پر حاصل است

در این میان قرار گرفتن جنگل‌های انبوه هیرکانی که از منابع طبیعی جهانی ایران است٬ یکی از شاخصه‌های اصلی استان خراسان شمالی است. همچنین مراتع فراوان و مناطق حفاظت شده بکر و کم نظیری نظیر سالوک و ساریگل٬ بر غنای طبیعی خراسان شمالی افزوده است.

باریجه، گون کتیرایی و لاله واژگون از گونه های شاخص مرتعی و دارویی بخشی از منابع دارویی و طبیعی مراتع استان خراسان شمالی است و جنگل‌های‌  ارس منطقه کوه سرای و خمبی در سمت راست جاده آسیایی یکی از بکر‌ترین جنگل‌های این استان است.

این جنگل ها به لحاظ نوع پوشش گیاهی و موقعیت جغرافیایی در استان و حتی در کشور حائز اهمیت زیادی است. در جنگل های این منطقه انواع درختان و درختچه های جنگلی را می توان مشاهده کرد. بر اساس تحقیقات و بررسی های انجام شده 53 گونه درختی و درختچه ای در این منطقه وجود دارد. همچنین به دلیل شرایط خاص منطقه، تنوع گونه های گیاهی مرتعی و دارویی نیز در نوع خود بی نظیر است.

علاوه بر گونه غالب بلوط گونه هایی از قبیل افرا کرکو، گلابی وحشی، زالزالک، سرخ ولیک، سیاه ولیک، ون، گیلاس وحشی، بارانک، افرا شیردار، اوجا، کچف، سیب جنگلی، آلوچه جنگلی، پلاخور، شیرخشت، سیاه تلو، زرشک وحشی، سیاه ال، نسترن، داغداغان، مای مرز و پیرو نیز در این جنگلها مشاهده می‌شود.

تغییرات اقلیمی نظیر گرمای هوا و شعله‌های به جا مانده از مسافران جنگل های استان و یا آتش‌های کوچک در مراتع خراسان شمالی، در سال‌های اخیر بخش‌هایی از منظره سبز استان را به تصاویری سیاه و سوخته بدل کرده است.

در هفته‌های گذشته و در آخرین نمونه، بخشی از ارتفاعات سبزنامه حفاظت شده سالوک در آتش سوخت و طبق اعلام سازمان محیط زیست، یک شعله کوچک سهوی علت این آتش سوزی بوده است.

30 پرونده آتش سوزی مراتع در نیمه نخست سال

بر اساس اعلام سازمان مراتع و جنگل‌ها،  فقط در نیمه نخست سال جاری 30 مورد آتش سوزی در جنگل‌های استان منجر به تشکیل پرونده شده است. فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: نیمه نخست امسال 30 پرونده برای افرادی که مسبب ایجاد آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی بودند، تشکیل شده است.

موسی الرضا حیاتی افزود: در این بازه زمانی بیش از 110 آتش سوزی در منابع طبیعی استان رخ داد و بیش از 300 هکتار از منابع طبیعی نیز با آتش درگیر شد و خسارت دید.

وی با بیان این که آتش سوزی منطقه سالوک خسارت زیادی به درختان منطقه بویژه درختان ارس وارد کرد، گفت: بی احتیاطی مردم در افروختن و خاموش کردن آتش عامل اصلی این آتش سوزی هاست و علاوه بر این،  در چنار دره درکش نیز 15هکتار از منابع طبیعی و جنگل در آتش سوخت و شماری از درختان ارس، زالزالک و کرکو نیز از بین رفت.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی از وقوع آتش سوزی های پراکنده و در مساحت های کم نیز خبر داد و افزود: گاه برخی از این آتش سوزی ها در آمارها گنجانده نمی شود.  

درختانی که 100 سال دیگر رشد نمی‌کنند

آتش و خسارتی که به جان جنگل‌ها می‌افتد تا سال‌ها قابل جبران نیست. برخی درختان نظیر ارس، حداقل 15 سال طول می‌کشد تا رشد کند و درختانی مانند زالزالک 20 سال زمان نیاز دارد تا به بار بنشیند و از بین رفتن درختانی مانند ارس جبران ناپذیر است زیرا در شرایط عادی امکان تکثیر این درخت ممکن نیست و یا به سختی ممکن می‌شود.

فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی اظهار داشت: خسارت به جنگل‌ها و درختان ارس به لحاظ مالی ممکن است اما به لحاظ ارزشی که این درختان دارند قابل ارزیابی نیست.

وی از تلاش برای تکثیر ارس در برخی نقاط استان خبر داد و اظهار داشت: در نهالستان‌ها بذر ارس پرورش داده می شود و چندین سال زمان و توجه نیاز دارد تا سبز شود و حتی اگر سبز شود و در محیط طبیعی خود قرار گیرد 100 سال طول می‌کشد تا تبدیل به درختان کنونی شود.

مراتع هم در سال 99 بیشتر سوختند

مدیرکل منابع طبیعی خراسان شمالی نیز با اشاره به حریق مراتع استان در نیمه نخست سال جاری، گفت: عرصه‌های طبیعی استان نیمه نخست امسال 85 بار آتش گرفت که به‌طور میانگین هر ماه تقریبا 14 مورد آتش‌سوزی در این عرصه‌ها رخ داده است.

حسن وحید افزود: در اثر این آتش‌سوزی‌ها 252 هکتار از منابع طبیعی در آتش سوخت.

وی تعداد آتش‌سوزی‌های سال 98 در حوزه منابع طبیعی استان را 76 مورد برشمرد و افزود: بر اثر آن به 40 هکتار از گستره های طبیعی آسیب رسید که 34 میلیارد و 910 میلیون ریال خسارت داشت اما نیمه امسال میزان وقوع آتش سوزی‌ها افزایش یافت.

وی افزود: در ماه های خرداد و شهریور امسال تعداد آتش سوزی ها نسبت به بقیه ماه‌های سال بیشتر بود به طوری که در خرداد ماه 29 و در شهریور ماه 21 آتش سوزی رخ داد.

با توجه به آماری که در این گزارش آمد، آتش در جنگل‌ها در سال 99 تا حدود 25 درصد رشد داشته و پهنه بیشتری از مراتع و جنگل‌های استان در آتش سوخته است. موضوعی که هنوز علت اصلی آن کشف نشده و اگر با همین منوال پیش‌روی کند در سال‌های آینده خطری جدی برای طبیعت بکر استان است.

انتهای پیام/311/ی