مفاد صلح امام حسن (ع) عزتمندانه بود / پیامبر راه بازگشتی برای دشمن در نقض عهد باقی نمی‌گذاشت

پژوهشگر دینی می‌گوید وقتی مردم عصر ما در صحنه‌های سیاسی و در غیبت امام معصوم حضوری حماسی دارند، نباید ترسید و جامعۀ فعلی را با دورۀ امام حسن (ع) مقایسه کرد.

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، احسان عبادی پژوهشگر مطالعات دینی  در گفت‌وگو با تسنیم به مناسبت سالروز صلح امام حسن (ع) گفت: وقتی قصد داریم از واقعه‌ای تاریخی نتیجه‌گیری درستی داشته باشیم، قطعاً باید بستر شکل‌گیری آن رویداد و نیز ریشه‌ها و علل آن را مطالعه کنیم. دربارۀ ریشه‌های صلح امام حسن مجتبی علیه‌السلام این مسئله مصداق دارد. ایشان عهده‌دار همان سپاهی بودند که پدر بزرگوارشان امیرالمؤمنین علیه‌السلام برای مقابله با معاویه تدارک دیدند که با شهادتشان در 21 ماه مبارک رمضان این اقدام متوقف شده بود.

وی افزود: اما بر اساس تاریخ مشاهده می‌کنیم که معاویه به عنوان سمبل فتنه، شخصی مثل عبیدالله بن زیاد را که فرمانده لشکر امام حسن (ع) بود، تطمیع می‌کند. جالب است که بدانید معاویه پیش از این دو تن از فرزندان عبیدالله و طبق نقلی، همسر او را به فجیع‌ترین شکل ممکن کشته بود. چنین فردی به ظاهر باید دشمن خونین معاویه باشد، اما می‌بینیم معاویه چنین فردی را فریب می‌دهد. از دیگر سو عملیات روانی علیه یکی دیگر از فرماندهان امام به نام قیس‌بن سعد راه می‌اندازند و طیّ آن مشاهده می‌کنیم اطراف امام خالی می‌شود تا جایی که یاران امام به خیمه ایشان می‌آیند و سجاده را از زیرپای شریفشان می‌کشند و بعد خیمه را به تاراج می‌برند. در چنین شرایطی که امام با بی‌وفایی یاران مواجه می‌شوند، چاره‌ای جز صلح باقی نمی‌ماند.

این پژوهشگر و نویسندۀ مطالعات دینی با اشاره به اینکه از مفاد صلح امام حسن مجتبی، در می‌یابیم این عهدنامه، صلحی عزتمندانه بود، گفت: نکته‌ای که برخی افراد در تحلیل‌شان به آن توجه ندارند، مفاد این صلحنامه است. امام حسن (ع) در بندهای این صلحنامه سعی دارد جلوی نظامی سکولار و موروثی را از همان ابتدا بگیرد. متأسفانه گاهی در قراردادهای بین‌المللی شاهدیم نه تنها منعفلانه رفتار می‌کنیم، بلکه پس از مشاهدۀ بدعهدی‌های دشمن و توطئه‌های آنها، مجدداً دم از سازش می‌زنیم. ما چنین رویه‌ای را هیچ‌گاه در سیرۀ نبوی مشاهده نمی‌کنیم. ایشان هرگاه با نقض عهد مشرکین قریش و یا یهودیان مدینه، مواجه می‌شد، با شدیدترین وجه ممکن با آنها برخورد می‌کرد تا جایی که حتی گروهی یهودی به نام بنی‌نضیر را تبعید و یا سران بنی‌قریظه را اعدام کردند. 

عبادی با تصریح بر اینکه جامعۀ امام حسن مجتبی را هیچ‌گاه نمی‌توان با جامعۀ شیعی فعلی مقایسه کرد، افزود: جامعۀ عصر نبوی و ائمه علیهم‌السلام با اینکه حجت معصوم را می‌دیدند و با این انوار مقدس همنشین بودند، کارشان به انکار و بدرفتاری می‌کشید، اما مردم ما با وجود غیبت امام معصوم و تحت زعامت ولیّ غیرمعصوم، جان و مال خویش را در راه اسلام تقدیم می‌کنند و ارادت خود را اینچنین به منصۀ ظهور می‌رسانند. وقتی مردمی داریم که اینچنین در صحنه‌های اجتماعی و سیاسی و در غیبت امام معصوم حضوری حماسی دارند، نباید دلسرد شد و ترسید و جامعۀ فعلی را با دورۀ امام حسن مقایسه کرد. ضمن آنکه با وجود بدعهدی‌های دشمن، نباید هیچ‌گاه دل به وعده‌های او داد و با اعتماد راسخ به توان داخلی و با توکل بر خدا به حل مشکلات پرداخت. اکنون زمانه، زمانۀ صلح نیست چرا که دشمن سالهاست شمشیر را از رو بسته است بلکه اکنون، زمانۀ مقاومت و جهاد است.

انتهای‌پیام/

واژه های کاربردی مرتبط
واژه های کاربردی مرتبط