حاشیه نشر| چرا ایام هفته کتاب منجر به تحولی در عرصه کتابخوانی نمی‌شود
ایام هفته کتاب در سال جاری مصادف شده با حضور حداکثری کودکان، مادران و حتی پدران در خانه به منظور مصونیت از کرونا. سهم کودکان از کتابخوانی در این ایام چیست؟
خبرگزاری تسنیم- حمید روشن‌ضمیر| در یادداشت قبلی که در آستانه ایام هفته کتاب در خبرگزاری تسنیم منتشر شد به ضرروت ایجاد یک پیوست رسانه‌ای درباره ایام هفته کتاب صحبت کردیم. به همین بهانه در صفحه اجتماعی یکی از ناشران و کتابفروشان به مطلبی برخورد کردم مبنی بر اینکه از قضا مهمترین و شلوغ‌ترین روزهای کتابفروشی‌ها ایام برگزاری نمایشگاه کتاب است و نه هفته کتاب!
این ناشر و کتابفروش عنوان کرده بود که هر ساله در ایام اردیبهشت ماه تمامی فضای رسانه‌ای و عمومی کشور درباره کتاب صحبت می‌کنند: تلویزیون، رادیو، روزنامه‌ها، خبرگزاری‌ها، فضای مجازی و حتی تبلیغات شهری و سیستم فرهنگ و حمل و نقل عمومی کشور. یک موضوع که کتاب و کتابخوانی است مجالی ده روزه پیدا می‌کند تا اهمیتی کمی بیشتر از آنچه در روزهای دیگر سال دارد پیدا کند و در این فضا مخاطبان نیز تهییج شده و به خرید کتاب روی می‌آورند؛ هم از نمایشگاه و هم از کتابفروشی‌ها.
حالا حکایت این روزهای ماست و هفته‌ای که اسمش برای کتاب است اما رسمش جز تکرار اتفاقاتی بی‌ثمر نتیجه‌ای در بر ندارد. در خبرها و در ذیل اعلام برنامه‌های این هفته آمده بود که برگزاری طرح یارانه‌ای فروش کتاب موسوم به پاییزه، برگزاری مراسم تولد خبرگزاری موسسه خانه کتاب و ادبیات که خبرگزاری تخصصی کتاب به شمار می‌رود و یا برگزاری نشست‌هایی در محل خانه کتاب و ادبیات که مجری برنامه‌های هفته کتاب است در زمره برنامه‌های این هفته است.
در تمامی این رویدادها به موضوعی که اشاره نشده، تعییج و پاسخ به نیاز مخاطبان درباره چگونگی انس با کاب و خرید آن در وضعیت خاص این روزهای کشور است. از سویی صنف ناشران خود را ناتوان از ایجاد یک حرکت عمومی در قالب ارائه پیشنهادی جذاب و همگانی و واحد از سوی اعضایش برای ترغیب مردم به خریدکتاب نشان داده است و از سوی دیگر نهاد دولتی برگزار کننده مراسم هفته کتاب هنوز دور یک میز نشستن و صحبت کردن چند مولف و مترجم و فعال فرهنگی و یک مجری درباره موضوعات دست چندم و بی‌اهمیت را راهکار فعالیت ترویجی در حوزه کتاب می‌داند و جالب اینکه همین برنامه‌های جاری نیز محلی از اعراب در رسانه‌های نوین و پرمخاطب و شبکه‌های اجتماعی ندارند و همه اینها یعنی نبود همان پیوست رسانه‌ای.
ایام هفته کتاب در سال جاری مصادف شده با حضور حداکثری کودکان، مادران و حتی پدران در خانه به منظور مصونیت از کرونا. سهم کودکان قرنطینه شدن از کتابخوانی در این ایام چیست؟ مادران و پدران چطور می‌توانند باب آشنایی با آثار خواندنی و محبوببرای فرزندان و حتی خودشان را در این ایام باز کنند؟ رسانه‌های همگانی، مجازی و بودجه‌های تبلیغاتی و برنامه‌های ترویجی هفته کتاب چقدر برای همین یک موضوع اهمیت قائل می‌شوند؟ فرصت‌ها و زمان‌های خالی و کسالت‌آور قرنطینه چرا از سوی مسئولان فرهنگی به عنوان زمانی طلایی و بکر برای آشتی دادن و پیوند بیشتر جامعه ایرانی با مطالعه به کار گرفته نشده است؟ پاسخ از نظر نگارنده روشن است: عادت کسالت‌بار به برنامه‌هایی که تنها و تنها شیوه سهل شده اجرایش تجربه شده و نیاز به جسارت تجربه کردن‌های نو ندارد و نیز نبود اتاق فکر خلاق در تدوین برنامه‌ها و نبود اعتقاد به تغییر سامان فکری جامعه و نیز عدم شناخت آن و در نتیجه بی‌توجهی به برنامه‌ریزی برای این اتفاق با چنین رویکردهایی است که ایام هفته کتاب کماکان اگر نگوییم به کسالت‌آورترین ایام در زمینه ترویج مطالعه و کتابخوانی در کشور که به یکی از بی‌اهمیت‌ترین و کم خاصیت‌ترین آن در میان برنامه‌های فرهنگی جاری سالانه در این زمینه مبدل شده است.
انتهای پیام/
