تمدید عنوان پایتختی کتاب ایران برای شیراز؛ ۱۰ شبکه دوستدار کتاب در شیراز راه‌اندازی شد
گروه استانها- شورای سیاست‌گذاری پایتختی کتاب ایران، بنابر درخواست مسئولان فرهنگی شیراز و با بررسی مدارک ارسالی این شهر را به صورت قطعی تا شهریور ۱۴۰۰ پایتخت کتاب ایران اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز ، از سال 2001 میلادی به این سو هر ساله از سوی سازمان یونسکو عنوان پایتختی کتاب جهان به شهری داده می‌شود که در جهت تقویت جایگاه کتاب و خواندن آن کوشش شایانی کرده باشد. هدف یونسکو این است تا از این طریق در آن سال به اجرای برنامه‌های فرهنگی مرتبط با کتاب بپردازد و از این راه شوق مطالعه را در مردم ایجاد کند. این انتخاب هیچ جایزه مالی را برای برگزیده آن در بر ندارد بلکه تصدیق بهترین برنامه اختصاص داده شده به کتاب و کتابخوانی است.
پایتخت کتاب ایران نیز عنوان طرحی در ایران است که بر مبنای آن هر سال شهری به عنوان پایتخت کتاب ایران انتخاب می‌شود. بخش‌هایی از این طرح از پایتخت جهانی کتاب الگوبرداری شده است اما از نظر ساختار اجرایی همخوانی‌های زیادی با شرایط فعالیت فرهنگی در ایران پیدا کرده است.
در نخستین سال رقابت میان شهرهای ایران برای کسب عنوان پایتخت کتاب، اهواز با مشارکت نهادهای غیردولتی همچون کانون آموزش شهروندی برای توسعه (کاشت) موفق به اخذ این عنوان شد. در سال دوم نیشابور توانست این عنوان را از آن خود کند. شهر بوشهر به عنوان سومین پایتخت کتاب ایران و کاشان به عنوان چهارمین پایتخت کتاب ایران انتخاب شدند. همچنین شهر یزد بر اساس شاخص‌هایی از جمله استمرار فعالیت‌های ترویج کتابخوانی ارائه برنامه‌های خلاقانه، هم‌افزایی و هم‌گرایی بخش‌های دولتی و خصوصی و با حمایت مالی برندهای معتبر تجاری خود به عنوان پنجمین پایتخت کتاب ایران معرفی شد.
شیراز در گزینش 19 بهمن 1399 به عنوان نخستین کلانشهر ایران، این عنوان را از آن خود کرد. این شهر توانست با "تصویب احداث باغ کتاب"، "راه‌اندازی کتابخانه کودک در مدارس مناطق کم‌برخوردار در قالب طرح شکوفه‌های کتاب"، "تصویب اختصاص 100 میلیون تومان بن خرید کتاب به کودکان کار و بدسرپرست و کم‌برخوردار" و بیش از 35 طرح مهم در حوزه کتاب و کتابخوانی، این عنوان را برای یک سال تصاحب کند.
شیراز از نظر زیرساخت‌های کتابخانه‌ای استاندارد نیست
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس با اشاره به بلاتکلیف بودن کتابخانه مرکزی شیراز می‌گوید: باید هر چه زودتر وضعیت کتابخانه مرکزی شیراز تعیین تکلیف شود.
به گفته منوچهری ساخت کتابخانه‌های استاندارد از نیازهای اصلی شهر شیراز است به گونه‌ای که غرب شیراز و نقطه پر جمهیت شهر کتابخانه عمومی ندارد، همچنین بیشتر کتابخانه‌های عمومی این شهر با متراژ کم و فضای محدود است که ارائه خدمات اولیه به کاربران را دشوار می‌کند.
وی معتقد است که ساخت فضاهای کتابخانه‌ای استاندارد در شیراز با همکاری فرمانداری و شهرداری شیراز همچنین خیرین باید در دستور کار و اولویت قرار گیرد.
با همه این ایرادات اما شیراز، سومین حرم اهل بیت (ع)، عنوان "پایتختی کتاب ایران" را در سال 99 از آن خود کرد اما متاسفانه در این سال دنیا با شیوع کرونا ویروس مواجه شد و ایران و به تبع آن شیراز هم که عنوان قطب پزشکی ایران را یدک می‌کشد، از این بحران در امان نبود و شرایط اجرای همه برنامه‌های پیش‌بینی شده برای "پایتختی کتاب ایران" فراهم نشد از این رو مسئولان شهر شیراز پیگیر تمدید این عنوان برای سال آینده شدند.
مرتضی جعفری معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری شیراز در تاریخ 7 مهرماه 99 در جمع خبرنگاران با اشاره به کسب عنوان پایتختی کتاب ایران توسط شهر شیراز در سال گذشته، افزود: با وجود شرایط کرونا همکاران ما در ماه‌های گذشته به طراحی و پیگیری پروژه‌های زیرساختی و آماده‌سازی بسترهای مجازی و الکترونیکی برای تداوم برنامه‌های کتابخوانی پرداخته‌اند.
به گفته وی در سال جاری 3 پروژه زیرساختی انسان محور با استفاده از ظرفیت کتاب و کتابخوانی در شیراز ایجاد می‌شود که یک مورد آن با عنوان بوستان مطالعه پیشرفت 35 درصدی داشته و 2 بوستان و درنگ‌گاه کتاب نیز در آینده نزدیک اجرا می‌شود.
راه‌اندازی 10 شبکه دوستدار کتاب در شیراز
صابر سهرابی مدیرکل ارشاد استان فارس هم در روز انتخاب شیراز به عنوان "پایتخت کتاب ایران" با اشاره به اینکه تاکنون 10 شبکه دوستدار کتاب همچون آتش‌نشانان، نامه‌رسانان، نابینایان، کافه‌ها و رستوران‌ها، سالمندان، مادران، پاکبانان و باغبانان، کودکان، ورزشکاران و تاکسیرانان راه‌اندازی شده که هر کدام فعالیت‌های گسترده‌ای را در سال 1398 به انجام رسانده‌اند، افزود: شیراز دارای حداقل 20 انجمن ادبی ثبت شده (که برخی قدمت 60 ساله نیز دارند) و 10 ها انجمن ادبی محفلی شناخته شده است که محور جلسات هفتگی تمام آن‌ها کتاب است.
دبیر شورای فرهنگ عمومی فارس با یادآوری این مطلب که چندین مؤسسه فرهنگی و هنری، گالری و کافه نیز دارای جلسات هفتگی کتابخوانی هستند، افزود: استفاده از ظرفیت‌های گردشگری یکی از راهبردها و چشم‌اندازهای اساسی شهر شیراز است که 2 روی یک سکه است.
سهرابی گفت: در بسیاری از نقاط شیراز به خصوص مناطق کم‌برخوردار، کتابخانه‌ها و کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد بسیار تأثیرگذار فعالیت دارند و نوجوانان و جوانان و نیز اقشار مختلف مردم از ظرفیت مساجد به عنوان محلی مطمئن و امن برای فعالیت و محل مطالعه استفاده می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: خیرین و خیرخواهان شیراز در سه قالب انجمن خیرین کتابخانه‌ساز و کتابخانه «یار شیراز» (طرح نسیم دانایی برای غنی سازی کتابخانه‌های عمومی شیراز و اهدای زمین و سخت افزارهای کتابخانه‌ای)، مجمع خیرین شهرساز و فرهنگ ساز شیراز (طرح سرای یار مهربان، پیوند با کتاب و سراهای فرهنگ مهربانی) و خیرین مستقل در سال 1398 نقش مهمی در توسعه فرهنگ کتابخوانی داشته‌اند.
تمدید عنوان پایتختی کتاب ایران برای شیراز
مسئولان شیراز پیگیر تمدید این عنوان برای سال آینده شدند و در همین راستا معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با بیان اینکه فرهنگ‌وران و کتاب‌دوستان شیرازی به دلیل شیوع بیماری کرونا و از دست رفتن زمان طلایی برای برگزاری برنامه‌های این رویداد ملی، خواستار تمدید این عنوان بودند تا بتوانند خدمتی ارزنده در حوزه ترویج کتابخوانی به شهروندان در این سال ارائه دهند، اظهار داشت: شورای سیاست‌گذاری پایتختی کتاب ایران، بنابر درخواست مسئولان فرهنگی شیراز و با بررسی مدارک ارسالی، این شهر را به صورت قطعی تا شهریور 1400 پایتخت کتاب اعلام کرد.
امیدبخش با تصریح بر اینکه تمام برنامه‌های پایتختی کتاب ایران در شیراز به صورت برخط برگزار می‌شود و گزارش این اقدامات به دبیرخانه ستاد هماهنگی شهرها و روستاهای دوستدار کتاب کشور ارسال خواهد شد، گفت: یکی از دلایلی که شیراز این عنوان را کسب کرد تبیین چشم‌اندازی خلاقانه برای فعالیت در حوزه ترویج کتابخوانی بوده است، این مهم بدون درک حضور شهروندان و با غافلگیری نهادها و مجموعه‌های فرهنگی بر اثر بحرانی جهانی محدود شد و یا میسر نشد.
وی افزود: با ادامه یافتن بیماری کرونا که به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی انسان بدل شده و باتوجه به رویکرد دولت در تمامی حوزه‌های فرهنگی و هنری، تلاش بر این است که هرگونه برنامه در این خصوص را با توجه به نوآوری‌ها و خلاقیت‌های جدید در فضای مجازی تدارک ببینیم.
اعلام آمادگی شیراز برای پیوستن به جمع نامزدهای پایتخت جهانی کتاب
در تازه‌ترین اقدام در ششم مهرماه سال جاری، شهردار شیراز در نشستی با حضور مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو رسماً برای پیوستن این شهر به جمع نامزدهای پایتختی کتاب جهان اعلام آمادگی کرد و اظهار داشت: برای رسیدن به عنوان پایتختی کتاب جهان لایحه‌ای با بیش از 26 طرح در حوزه گسترش کتاب و کتابخوانی تهیه شده است که به شورای اسلامی شهر شیراز تقدیم می‌شود.
حیدر اسکندرپور با اشاره به کسب عنوان پایتختی کتاب وعده داد که با توجه به وجود و اهتمام جدی به توسعه زیرساخت‌های مطالعه و کتابخوانی و به واسطه داشته‌ها و ظرفیت‌های فراواندر حوزه‌های مختلف، در سال جدید میلادی نامزد پایتخت جهانی کتاب شود.
وی ایجاد بسترهایی برای ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در فرهنگسراها، مراکز گردشگری و تفریحی، مکان‌های عمومی در اختیار شهرداری را از رویکردهای اصلی مدیریت شهری دانست که با اهتمامی جدی‌تر، دنبال خواهد شد.
مدیرکل ارشاد فارس نیز در آبان‌ماه ضمن اعلام برنامه‌های هفته کتاب در فارس اظهار داشت: این دوره از پایتختی کتاب، با همدلی همه دستگاه‌ها و حمایت‌های همه جانبه استانداری، بعد از 5 سال تلاش به شیراز رسید و بسیاری از شهرهای استان فارس هم به عنوان دوستدار کتاب شناخته شدند.
به گزارش تسنیم شیراز عنوان پایتختی کتاب را برای سال آینده هم به دست آورد؛ اما به ادعای فعالان حوزه نشر و کتاب، راه‌های نرفته زیادی وجود دارد که می‌توان حتی در عرصه فضای مجازی هم به تشویق خوانندگان پرداخت؛ اما اعتبارات در نظر گرفته شده، به نظر می‌رسد که به درستی هزینه نشده و سرانه مطالعه در یک سال گذشته، افزایشی نداشته است.
انتهای پیام/422/ح