گزارش| حواشی یک تصمیم برای آنکارا؛ خرید واکسن چینی، سیاسی یا علمی؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، روز به روز به آغاز روند واکسیناسیون کرونا در جهان، نزدیک و نزدیک تر می شویم. اما واقعیت این است که تامین و خرید و همچنین انتقال و توزیع واکسن کرونا، چالش های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی فراوانی را در دل خود نهفته دارد. یکی از کشورهایی که خیلی زود به تب و تاب حواشی تامین واکسن کرونا افتاده، ترکیه است.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

مردم ترکیه در شرایطی به دنبال حواشی بحث واکسن چینی کرونا رفته اند که این کشور در اروپا، مقام نخست مبتلایان  را از آنِ خود کرده است و تاکنون 14 هزار و 705 شهروند به خاطر کرونا جان خود را از دست داده اند.

دیروز شنبه یعنی پنجم دسامبر، تعداد مبتلایان 24 ساعت ترکیه به 31 هزار و 896 نفر رسید و 196 نفر هم جان خود را از دست دادند.

این رقم، از حیث تعداد مبتلایان همان بازه زمانی در ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و انگلیس هم بیشتر بود و به این ترتیب، در میان کشورهای اروپایی، ترکیه از حیث بیشترین ابتلای 24 ساعته، اول شد و روسیه نیز با 28 هزار و 782 مبتلای جدید بر پله دوم اروپا ایستاد.

رده های دیگر قاره اروپا نیز از آن این کشورها است: آلمان، ایتالیا، انگلیس، اوکراین، لهستان و فرانسه. این در حالی است که تعداد مبتلایان جدید 24 ساعت فرانسه به 13 هزار نفر هم نرسیده و با ترکیه و روسیه، فاصله قابل توجهی دارد.

از شبهه در مورد چین تا شفافیت مالی

یکی از موضوعاتی که در رسانه ها و فضای مجازی ترکیه مورد توجه قرار گرفته، خرید 50 میلیون دُز واکسن کرونا از چین است.

در ترکیه نیز مانند ایران، «کالای چینی» در اغلب اوقات، اصطلاحی است که کیفیت یک کالای وارداتی را زیر سوال می برد. اما فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ترکیه اعلام کرده که واکسن چین، از استاندارد علمی بالایی برخوردار است.

روزنامه آیدنلک، ارگان حزب کمونیستی وطن نیز که در چند سال اخیر، همواره ترکیه را به فاصله گرفتن از آمریکا و اروپا و گرم گرفتن با روسیه و چین توصیه کرده، مخالفین واکسن چینی را به ترویج چین هراسی متهم کرده و از قول چند پزشک اعلام کرده که واکسن چینی، کیفیت قابل قبولی دارد.

اما مخالفین، دیدگاه دیگری دارند. ییلماز اُزدیل از روزنامه نگاران مشهور ترکیه که در شبکه توییتر نزدیک به 2 میلیون نفر دنبال کننده دارد، در یک گفتگوی اینترنتی، به تندی به دولت اردوغان تاخته و سیاست های او در مورد کرونا و تامین واکسن آن را به چالش کشید.

وی گفت:«در همان روزهای نخست که بحث واکسن مطرح شده بود، دقیقاً 10 ماه قبل، من در نوشته هایم تاکید کردم که باید به فکر واکسن باشید. برای آقان نوشتم: ایرانی ها رفته اند واکسن خریده اند. شما چرا اقدام نمی کنید؟ پاسخ آقایان چه بود؟ هیچ. رفتند دنبال بازگشایی مراکز توریستی. به دروغ تبلیغ کردند که صاحب یکی از بهترین نظام های بهداشت و درمان جهان هستیم و لطمات فراوانی به مردم زدند.»

این روزنامه نگار منتقد دولت اردوغان در ادامه گفته است: «تا جایی که اطلاع دارم، پیش از ترکیه، فقط 5 کشور جهان، واکسن چینی خریده اند که هیچکدام از آنها، از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته نیستند. نمی خواهم کشورها را تحقیر کنم اما برزیل، اندونزی، شیلی و فیلیپین، 4 کشوری هستند که قبل از ما واکسن چینی را خریده اند. سوال من اینجاست که چرا واکسنی نخریدید که کشورهای قدرتمند و توسعه یافته جهان به دنبال آن باشند؟  سوال مهم دیگر این است که کشورهای مزبور، این واکسن را بین 11 تا 14 دلار خریداری کرده اند. شما چند خریدید؟ چرا اطلاعات شفاف این معامله را مانند خریداران دیگر منتشر نمی کنید؟ الان در جامعه شایعه شده که دولت برای خرید هر واکسن 60 دلار داده است. آیا این رقم صحت دارد؟ انتقال این واکسن به همه استان های ترکیه با در نظر گرفتن ضرورت حمل و نگهداری در دمای 70 درجه زیر سفر، بسیار کار دشواری است و به باور من، دولت در این حوزه باید سرمایه گذاری جدی انجام دهد.»

روزنامه قرار نیز به نقل از واشنگتن پست نوشته است: «بر اساس اطلاعات متکی به چند پرونده قضایی، مدیرعامل شرکت Sinovac Biotech  یعنی همان شرکتی که ترکیه نیز از آنجا 50 میلیون دُز واکسن خریده، به مقامات وزارت بهداشت کشورش رشوه داده تا هر چه زودتر، واکسن او را تایید کنند.»

هنوز معلوم نیست آیا باید این خبر را به پای چین ستیزی برخی سیاست مداران متنفذ آمریکایی نوشت یا این که واقعاً پای رشوه و تقلب در میان است. اما هر چه هست، واقعیت این است که بخش قابل توجهی از مردم ترکیه، نسبت به واکسن خریداری شده از چین، حس بدبینانه ای دارند.

اردوغان هم واکسن می زند یا نه؟

قبلاً گفته شده بود که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه تمایل ندارد واکسن کرونا به بدن او تزریق شود. اما پس از آن که چند سیاست مدار جهان، اعلام آمادگی کردند، اردوغان نیز به خبرنگاران گفت: با واکسینه شدن مشکلی ندارم.»

حرف حساب داود اوغلو چیست؟

حزب آینده از احزاب سیاسی مخالف دولت است که کرسی رهبری آن در اختیار احمد داود اوغلو، یار غار اسبق اردوغان است.

او در مورد واکسن گفته است: «در مورد واکسن چینی، ابهاماتی وجود دارد و دولت باید به این ابهامات پاسخ دهد. اول این که برای اقناع مردم و از بین رفتن حس بدبینی و ترس و تردید آنها، می خواهند چه کنند. دوم این که این تصور در مردم شکل گرفته که دولت بی پول شده و به همین خاطر ارزان ترین نوع واکسن در جهان را خریداری کرده است. آیا این بازی کردن با جان مردم نیست.»

کاشف واکسن، ثروتمندترین تُرک جهان

پروفسور اوغور شاهین و همسرش اُزلم توره جی، دو شهروند ترکیه هستند که از سه دهه پیش به آلمان مهاجرت کرده اند.

پروفسور شاهین، سالهاست در کار تولید واکسن های مختلف است و قبل از کرونا، ثروت او نزدیک به 2 میلیارد دلار بود. اما حالا و با کشف مشترک واکسن کرونا با یک شرکت آمریکایی، سهام شرکت او به یک باره با رشد 250 درصدی روبرو شد و حجم ثروت این محقق پزشکی ترکیه به رقم دقیق 5 میلیارد و دویست میلیون دلار رسیده و نام او حالا در لیست پانصد بلومبرگ است که پانصد چهره ثروتمند جهان را رده بندی کرده است. حالا پروفسور اوغور شاهین، ثروتمندترین ترک جهان به شمار می آید و میزان  سرمایه او حتی از بزرگترین تجار و سرمایه داران ترکیه نیز بیشتر است.

جزئیات نامعلوم

جمعیت ترکیه تقریباً در حد 83 میلیون نفر است و نزدیک به 5 میلیون نفر نیز به عنوان آواره و پناه جو در این کشور زندگی می کنند و هنوز مشخص نیست که چند درصد از این جمعیت 88 میلیون نفری، واکسن کرونا را دریافت می کنند.

این هم معلوم نیست که هزینه نهایی واکسن چند لیره خواهد بود و آیا احیاناً دولت برای این درمان، یارانه خواهد داد یا خیر. آن چه مشخص است، این است که ظاهراً واکسن کرونا هم از جنگ و جدل های حزبی و سیاسی در امان نمانده و حتی بحث واکسن نیز به یک بحث سیاسی تبدیل شده است.

انتهای پیام/