گزارش| نقش حجاب در انتخابات و موازنات سیاسی ترکیه - بخش پایانی

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، برخلاف تصویری که در سریال ها، رسانه ها و شبکه های تلویزیونی ماهواره ای نشان داده می شود، ترکیه، سرزمین زنان و دختران بور و چشم رنگی و نیمه برهنه نیست.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)

بخش مهمی از زنان و دختران ترکیه محجبه هستند و سبک زندگی اسلامی در ترکیه، گسترده تر از آن چیزی است که رسانه ها نشان می دهند.

هم اعتقاد و سبک زندگی، هم رای

پوشش اسلامی و توجه به حجاب نزد بخش غالب زنان و دختران ترکیه، تکه ای از باور، زندگی و اعتقادات دینی و فرهنگی است. اما با این حال، این سبک زندگی و جوانب اعتقادی آن، ما به ازای سیاسی و حزبی نیز دارد و همچنان که در بخش نخست این گزارش مورد اشاره قرار گرفت، زنان و دختران محجبه در چهار دهه اخیر، نقش بسیار مهمی در به قدرت رسیدن احزاب محافظه کار ایفا کرده اند و حزب عدالت و توسعه نیز به عنوان  حزبی که درس توجه به ظرفیت عظیم زنان و دختران محجبه را از نجم الدین اربکان فرا گرفته، وامدار رای زنان در تمام انتخابات هایی است که منجر به پیروزی اردوغان و یاران او شده است.

نقش زنان و دختران محجبه در انتخابات، چنان اهمیتی دارد که علاوه بر محافظه کارها، احزاب لاییک و سوسیال دموکرات نیز به دنبال جذب آنان در بدنه حزب و استفاده از رای و توان تبلیغاتی شان هستند.

یکی از انتقادات مخالفین اردوغان این است که در دوران اقتدار حزب عدالت و توسعه، توجه به زنان محجبه بیشتر شده و برخورد تبعیض آمیز به میان آمده است. اما طرف مقابل، دو استدلال دیگر دارد: 1.زمانی که لاییک ها و کمالیست ها قدرت را در دست داشتند، زنان و دختران ما را به مدت چند دهه به حاشیه راندند و حالا باید جبران شود. 2.در ساختار حزب و دولت، به زنان فاقد حجاب اسلامی نیز اهمیت داده می شود.

حجاب و کابینه اردوغان

نگاهی به لیست اعضای کابینه دولت اردوغان، نشان می دهد که موضوع استفاده از زنان در کابینه، ارتباط مستقیمی با در نظر گرفتن اهمیت حجاب دارد.

در سالیان گذشته، دولت برخاسته از حزب عدالت و توسعه، همواره دو وزیر زن انتخاب کرده که یکی از آنان محجبه و دیگری فاقد حجاب اسلامی بوده است. در حال حاضر نیز زهرا زمرد سلجوق وزیر خانواده، کار و تامین اجتماعی، یک بانوی محجبه است و رخسار پکجان وزیر بازرگانی هم یک بانوی فاقد حجاب اسلامی است. اما در مورد حجاب همسران دیگر وزرای کابینه اردوغان، وضعیت، متفاوت است.

دولت اردوغان، با احتساب شخص رئیس جمهور و معاون او، 18 عضو دارد. همچنان که گفته شد، 2 عضو کابینه زن هستند. در میان دیگر 16 عضو کابینه، انتخاب یا عدم انتخاب حجاب اسلامی توسط همسران، از این قرار است.

مقامات کابینه که همسر آنها دارای حجاب اسلامی است:

1.رجب طیب اردوغان رئیس جمهور.

2. عبدالحمید گل وزیر دادگستری.

3. لطفی الوان وزیر اقتصاد.

4. مهمت فاتح دونمز وزیر انرژی و منابع طبیعی.

5. فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ملی.

6. مراد کوروم وزیر مسکن و شهرسازی.

7. مصطفی وارناک وزیر صنایع و فن آوری.

8. مهمت محرم قصاب اوغلو وزیر ورزش و جوانان.

 9.عادل کارا اسماعیل اوغلو وزیر ترابری و ارتباطات.

مقامات کابینه که همسر آنها فاقد حجاب اسلامی است:

1.فواد اوکتای معاون رئیس جمهور.

2.مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه.

3.ضیا سلجوق وزیر آموزش ملی.

4. خلوصی آکار وزیر دفاع.

5. بکر پاکدمیرلی وزیر کشاورزی.

6. سلیمان سویلو وزیر کشور.

7. مهمت نوری ارسوی وزیر فرهنگ و گردشگری.

توجه به این لیست، نسبت 9 به 7 بین اعضای کابینه اردوغان، نشان دهنده این است که تبعیت از سبک زندگی اسلامی مبتنی بر حجاب دینی، در میان اعضای کابینه، تقریباً در حالت نصف به نصف است. 

البته علاوه بر اعضای کابینه دو مقام عالی دو قوای دیگر مهمت آکارجا رئیس قوه قضائیه ترکیه نیز همسر محجبه دارد و همسر مصطفی شن توپ رئیس پارلمان نیز محجبه است.

در حلقه نخست یاران بسیار نزدیک به اردوغان نیز، وضعیت از این قرار است که همسر ابراهیم کالن سخنگو، همسر حسن دوغان رئیس دفتر، همسر فخرالدین آلتون مسئول اطلاع رسانی ریاست جمهوری محجبه، همسر ویسل ار اوغلو مشاور عالی و همسر ناجی آغبال رئیس بانک مرکزی، همگی محجبه هستند.

قاعدتاً بر حسب شرایط خاص امنیتی هاکان فیدان رئیس سرویس اطلاعاتی میت، در مورد خانواده او، هیچ اطلاعاتی در دسترس نیست.

در حلقه نخست مردان قدرتمند حزب عدالت و توسعه نیز وضعیت از این قرار است که افراد مهمی همچون نوعمان کورتولموش، حیاتی یازیجی، جودت ییلماز، بن علی ییلدرم، مهمت مهدی اکر، نورالدین جانیکلی، ماهر اونال و چندین شخصیت مهم دیگر، همسر محجبه دارند.

در احزاب دیگر وضعیت از چه قرار است؟

چنین به نظر می رسد که از بین احزاب فعال ترکیه، رهبرانی که همسر محجبه دارند، در اکثریت هستند. در این لیست، نام این افراد دیده می شود:

مصطفی دستیجی رهبر حزب ملی گرا و محافظه کار وحدت بزرگ.

تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب اسلامگرای سعادت.

 علی باباجان رهبر حزب جهش و دموکراسی.

احمد داود اوغلو رهبر حزب آینده.

 اسحاق سلاغلام رهبر حزب هداپار یا دعوای آزاد.

آن دسته از احزاب ترکیه هم که رهبر و بسیاری از کادرها، در سبک زندگی و باورهای فرهنگی و خانوادگی خود، الزامی به حجاب اسلامی نمی بینند، از این قرارند:

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق.

مدحت سنجار رهبر حزب دموکراتیک خلق ها.

گلتکین اویسال رهبر حزب دموکرات.

دوغو پرینچک رهبر حزب وطن.

توجه به تابلوی احزاب ترکیه و مناسبات خانوادگی سران احزاب سیاسی، گویای این واقعیت است که حجاب زنان و دختران، یک موضوع اعتقادی و در عین حال اجتماعی و سیاسی مهم است و با توجه به این که در کشور 83 میلیونی ترکیه، همواره میزان مشارکت مردم در انتخابات، بالاتر از هشتاد درصد است، رای زنان، در تعیین نتیجه رقابت های حزبی، اهمیت حیاتی دارد.

به همین خاطر، احزاب مختلف ترکیه، برای جذب آرای زنان و به کارگیری آنان در سازماندهی حزبی و اجتماعی خود، با هم رقابت می کنند.

رای زنان یا سهم زنان؟

در سالیان اخیر در چند حوزه مهم، زنان و دختران ترکیه، ارتقای نقش مشهود و ملموسی را تجربه کرده اند. آنان حالا در تجارت، رسانه، دانشگاه، فن آوری، ورزش، فرهنگ، کار و خدمات، گردشگری، بهداشت و درمان و آموزش نقش بیشتری گرفته اند.

اما هنوز هم دو موضوع نگران کننده در مورد سهم و حقوق زنان در ترکیه وجود دارد. اول این که خشونت علیه زنان در ترکیه، یک پدیده نگران کننده است و دوم این که در ساختار قدرت، سهم چندانی ندارند.

از مجموع 600 کرسی پارلمان ترکیه 101 کرسی به زنان تعلق دارد و ترکیه در لیست کشورهای دارای نماینده زن، در جایگاه 117 قرار گرفته و در میان 37 کشور اروپایی نیز در جایگاه 35 است. به عبارتی دیگر، زنان و به ویژه زنان محجبه در انتخابات ترکیه و قدرت گرفتن احزاب این کشور نقش مهمی دارند اما سهم آنان، هنوز هم ناچیز است.

انتهای پیام/