چگونه اجلاس «العلا» ناکامی ریاض و ابوظبی را برملا کرد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از الخلیج الجدید، شهر العلا در عربستان سعودی سه شنبه 16 دی میزبان امیر قطر برای چهل و یکمین اجلاس شورای همکاری خلیج فارس شد.

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید

جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در صفحه اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید))

«محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان از« تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی»، امیر قطر و هیئت همراهش در فرودگاه العلا استقبال کرد و بن سلمان و امیر قطر یکدیگر را در آغوش کشیدند. این نخستین بار از ژوئن 2017 بود که امیر قطر پس از قطع روابط با عربستان، امارات، بحرین و مصر وارد عربستان سعودی شد.

چند ساعت بعد از گذشت اجلاس العلا توافقی در سالن کنفرانس امضا شد و پس از سه سال و نیم تحریم قطر پایان یافت.

اگر چه توافق‌نامه‌ای در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس امضا شد؛ اما این داستان پیچیده‌تر از چیزی است که امروزه شاهد آن هستیم. هنگامی که قطر در 5 ژوئن 2017 از سوی چهار کشور عربستان، مصر، امارات و بحرین محاصره شد، عربستان سفیر خود را از دوحه فراخواند واز قطع روابط کامل با قطر خبر داد.

امارات و مصر و بحرین نیز اقدامی مشابه عربستان انجام دادند و پس از اعلام قطع روابط سیاسی، تحریم اقتصادی قطر را آغاز کردند، بنابراین روابط تجاری میان قطر و کشورهای محاصره‌کننده به حالت تعلیق درآمد و گذرگاه‌های مرزی عربستان نیز به روی قطر بسته شد. همچنین این کشورها حریم هوایی خود را نیز به روی قطر بستند.

اما قطر بعد از محاصره از سوی چهار کشور عربی ضعیف نشد. این کشور پس از آن ارتباط خود را با ایران تقویت و کالاهای مورد نیاز خود را از ایران خریداری و از حریم هوایی ایران استفاده کرد.

تحلیلگران معتقدند که ضعف و شکست عربستان و امارات در محاصره قطر آن‌ها را واردار به توافق با این کشور در اجلاس العلا کرد.

درخواست نمایندگان کاخ سفید از کویت برای میانجیگری در خصوص آشتی کشورهای حوزه خلیج فارس با قطر نیز نشان دهنده شکست عربستان و امارات بود. آمریکا یک شریک استراتژیک برای عربستان است و «دونالد ترامپ» رئیس جمهور فعلی آمریکا که نتواست به اهداف خود در برابر ایران دست یابد گمان کرد که از خلال برگزاری اجلاس شورای همکاری می‌تواند ایران را تحت فشار قرار دهد، بنابراین از ریاض خواست تا قبل از ورود « جو بایدن» رئیس جمهور منتخب آمریکا به کاخ سفید با قطر صلح کند.

از سوی دیگر خواسته‌ها و شروطی که کشورهای محاصره کننده قطر برای آن در نظر گرفته بودند نادیده گرفته شد؛ چرا که هیچ یک از 13 شرط کشورهای مذکور از جمله تعطیل کردن شبکه الجزیره و کاهش روابط با ایران و ترکیه و برخی گروه‌های اسلامی توسط دوحه اجرا نشد که این مسئله شکست کامل امارات و عربستان را نشان می‌دهد.

به خوبی مشهود است که کارگردان این نمایشنامه محمد بن سلمان و دستیار آن « محمد بن زاید» ولیعهد ابوظبی است که سعی دارند شکست خود را پنهان کنند.

توافق‌نامه اجلاس شورای همکاری با تمایل امارات انجام نشد؛ همانطور که « انور قرقاش» وزیر مشاور در امور خارجه امارات پس از نشست شورای همکاری خلیج فارس گفته بود که حریم هوایی و مرزهای امارات همچنان در قبال قطر بسته مانده و درباره گشودن این مرزها ظرف یک هفته تصمیم‌گیری می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که موضع امارات در قبال قطر برخلاف عربستان همچنان محافظه‌کارانه است.

علاوه بر آن امارات با محاصره قطر خسارت‌های هنگفتی را متحمل شد؛ چرا که تجارت ابوظبی با دوحه سالانه بالغ بر 7 میلیارد دلار بود و این محاصره باعث رکود در کل اقتصاد خلیج فارس شد و به رشد کشورهای محاصره کننده قطر آسیب زد.

برخی از تحلیلگران اجلاس شورای همکاری را آغازی برای فرار کشورهای محاصره‌کننده از شکست دانستند و ابراز امیدواری کردند که ایجاد توافق‌نامه می‌تواند تا حدودی این کشورها را از وضعیت وخیم کنونی نجات دهد.

هفته آینده ترامپ کاخ سفید را ترک می‌کند، رئیس جمهوری که از خود میراث وحشتناکی به جا گذاشت؛ چراکه سبب تنش در میان برخی کشورهای خلیج فارس شد و سیستم‌های تسلیحاتی به ارزش صدها میلیارد دلار به این کشورها فروخت.

ترامپ در طول دوره ریاست‌جمهوری‌ خود بسیاری از کشورهای عربی را به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی تشویق کرد، هرچند عربستان به صورت رسمی از روابط خود با این رژیم خبرنداده؛ اما در هرصورت سه کشور عربستان، امارات و بحرین در این مرحله تبدیل به دوستانی برای تل‌آویو شدند که با پیامدهای نامعلوم برای خود این کشورها همراه خواهد شد.

انتهای پیام/